Oxygen Therapy Lecture Notes PDF

 ‫بسمه تعالی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی مازندران‬ ‫دانشکده پرستاری بهشهر‬ ‫درس اصول و فنون و مهارتهای پرستاری (تئوری)‬ ‫موضوع‪ :‬اکسیژن درمانی‬ ‫دانشکده پرستاری بهشهر‬ ‫‪Ali Hesamzadeh‬‬ ‫‪2‬‬  ‫ر...

 ‫بسمه تعالی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی مازندران‬ ‫دانشکده پرستاری بهشهر‬ ‫درس اصول و فنون و مهارتهای پرستاری (تئوری)‬ ‫موضوع‪ :‬اکسیژن درمانی‬ ‫دانشکده پرستاری بهشهر‬ ‫‪Ali Hesamzadeh‬‬ ‫‪2‬‬  ‫رئوس مطالب‬ ‫‪ -1 -‬آشنایی مختصر با سیستم تنفسی (فیزیولوژی‪-‬عوامل‬ ‫موثر)‬ ‫‪ -2 -‬تظاهرات بالینی بیماریهای تنفسی‬ ‫‪-3 -‬معاینات سیستم تنفسی و تست های تشخیصی‬ ‫‪-4 -‬اکیسژن درمانی‬ ‫‪ -5 -‬انواع ماسک و تجهیزات کمک تنفسی‬ ‫‪ -6 -‬تمرینات تنفسی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪3‬‬  ‫سیستم تنفسی‬ Hesamzadeh 4 ‫انتشار گازها از غشا تنفسی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪5‬‬ ‫انتشار گاز اکسیژن و ‪ co2‬در غشا تنفسی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪6‬‬  ‫وظیفه اصلی تنفس‬ ‫‪ -1 -‬فراهم کردن اکسیژن برای سیستم گردش خون برای‬ ‫متابولیسم سلولی‬ ‫‪ -2 -‬دفع دی اکسید کربن (‪ )CO2‬ماده زائد حاصل از‬ ‫متابولیسم ‪-‬تنظیم ‪ co2‬باعث تعادل اسید و باز و ‪PH‬‬ ‫خون می گردد‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪7‬‬  ‫تهویه ریوی‬ ‫تهویه ریوی توسط دو عمل دم و بازدم انجام می شود‪.‬‬ ‫‪ -1‬دم‪ :‬شامل ورود هوا به ریه است که مستلزم صرف انرژی‬ ‫و وانقباض عضالت تنفسی دنده ای و دیافراگم است‪.‬‬ ‫‪ -2‬بازدم‪ :‬بدون صرف انرژی و به صورت غیرفعال انجام می‬ ‫شود‪.‬علت ان خاصیت ارتجاعی ریه است‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪8‬‬  ‫انواع تنفس‬ ‫‪ -1 -‬تنفس خارجی‪ :‬تبادل گازی در داخل الوئولهای ریه‬ ‫‪ -2 -‬تنفس داخلی‪:‬تبادل گازی در جوار سلول ها و بافت ها‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪9‬‬ ‫انتقال اکسیژن در خون‪:‬‬ ‫‪97‬درصد ترکیب با هموگلوبین‬ ‫‪3‬درصد محلول در آب وپالسما‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪10‬‬ Hesamzadeh 11  ‫تنظیم تنفس‬ ‫دو سیستم عصبی و شیمیایی برای تنفس وجود دارد‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ -1‬سیستم عصبی تعداد ‪ ،‬عمق و الگوی تنفس را تنظیم می‬ ‫‪-‬‬ ‫کند‪.‬‬ ‫‪ -2‬سیستم شیمیایی شامل موادی چون دی اکسید کربن‪،‬‬ ‫‪-‬‬ ‫اکسیژن و یون هیدروژن بر تعداد و عمق تنفس است‪.‬‬ ‫دی اکسید کربن قوی ترین محرک تنفسی است‪.‬‬ ‫‪-‬‬ ‫در بیماران مبتال به بیماریهای مزمن ریه مانند برونشیت مزمن‬ ‫‪-‬‬ ‫سطح ‪ CO2‬خون بصورت مزمن باالست و در این افراد کاهش‬ ‫‪ o2‬بجای افزایش ‪ co2‬محرک تنفس است لذا اکسیژن بیش‬ ‫‪ 2‬تا ‪ 3‬لیتر در دقیقه داده نمی شود‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪12‬‬ Hesamzadeh 13  ‫عوامل موثر بر تنفس‬ ‫‪ -1 -‬پوزیشن بدن‪ :‬وضعیت قائم حداکثر اتساع ریوی را‬ ‫فراهم می اورد زیرا احشا به ریه حداقل فشار را وارد می‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪14‬‬  ‫عوامل موثر بر تنفس‬ ‫‪-2 -‬فعالیت و ورزش‪ :‬افزایش فعالیت باعث افزایش نیاز به‬ ‫اکسیژن می گردد‪.‬‬ ‫‪-3 -‬سن‪ :‬افراد مسن سطحی تر و کمی تندتر نفس می‬ ‫کشند زیرا قوام ریه انها افزایش یافته است‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪15‬‬  ‫ادامه‪..‬‬ ‫‪-4 -‬بارداری‪ :‬مادر در سه ماه اخر بارداری سریع تر و سطحی‬ ‫تر نفس می کشد به علت افزایش رشد جنین و باالرفتن‬ ‫دیافراگم‪.‬‬ ‫‪ -5 -‬وزن بدن‪ :‬تنفس در این افراد مشکل تر است‪.‬‬ ‫‪-6 -‬محیط‪ :‬الودگی هوا یا ارتفاع در غلظت اکسیژن تاثیر‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪16‬‬  ‫ادامه‪...‬‬ ‫‪ -‬عادات و شیوه زندگی‪:‬‬ ‫‪ -‬سیگار‪ :‬باعث ایجاد بیماری امفیزم‪-‬برونشیت –سرطان‬ ‫‪ -‬دارو ها و الکل‪ :‬باربیتوراتها –مخدرها و ضد دردها باعث‬ ‫سرکوب سیستم عصبی مرکزی و اختالل تنفس می گردد‪.‬‬ ‫‪ -‬تغذیه‪ :‬سو تغذیه باعث کم خونی و اختالل در انتقال کافی‬ ‫گاز های خونی می گردد‬ ‫‪ -‬استرس‪ :‬باعث افزایش نیاز به اکسیژن می گردد‪.‬تعداد‬ ‫تنفس افزایش می یابد‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪17‬‬  ‫تظاهرات بالینی بیماریهای تنفسی‬ ‫‪ -‬سرفه‬ ‫‪ -‬تولید خلط‪ :‬در حالت طبیعی خلط رقیق و شفاف بوده و‬ ‫حجم کمی دارد‪.‬‬ ‫‪ -‬خلط خونی هموپتزی نام دارد‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪18‬‬  ‫ادامه‪...‬تظاهرات بالینی‬ ‫‪ -‬تنگی نفس ‪ :‬شایع ترین تظاهرات بالینی بیماری های‬ ‫تنفسی است‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪19‬‬ Hesamzadeh 20  ‫ادامه‪...‬تظاهرات بالینی‬ ‫‪ -‬درد قفسه سینه‪ :‬می تواند علت قلبی یا ریوی داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ -‬سیانوز ‪ :‬کبود شدن پوست را سیانوز گویند‪.‬علت ان‬ ‫کاهش اکسیژن خون شریانی است و یک عالمت دیررس‬ ‫است‪.‬دو نوع سیانوز داریم‪:‬‬ ‫‪ -‬سیانوز مرکزی‪:‬هموگلوبین از اکسیژن اشباع نشده است‬ ‫‪ -‬سیانوز محیطی‪ :‬بدنبال افت برون ده قلبی و انقباض عروقی‬ ‫ایجاد می شود‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪21‬‬  ‫سیانوز‬ Hesamzadeh 22 ‫ادامه‪...‬تظاهرات بالینی‬ ‫‪ -‬چماغی شدن انگشتان‬ ‫از عالئم بیماری مزمن‬ ‫ریوی است‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪23‬‬  ‫ادامه‪...‬تظاهرات بالینی‬ ‫‪ -‬رال و ویزینگ‪ :‬از جمله صدا های غیرطبیعی ریه محسوب‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪24‬‬  ‫معاینه ها در مشکالت ریوی‬ ‫‪ -‬معاینه فیزیکی‪ :‬درجه حرارت‪-‬نبض‪-‬تنفس‪-‬فشارخون‬ ‫‪ -‬مشاهده قفسه سینه از نظر شکل و حرکت قفسه سینه و‬ ‫قرینه بودن و جای زخم یا جراحی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪25‬‬ ‫معاینه ها در مشکالت ریوی‬ ‫‪ -‬لمس برای ارزیابی تورم و حساسیت به لمس‬ ‫‪ -‬دق‪ :‬برای بررسی تراکم بافت یا وجود هوا‬ ‫‪ -‬سمع‪ :‬برای صداهای طبیعی و غیر طبیعی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪26‬‬  ‫تست های تشخیص‬ ‫‪ -‬هموگلوبین – هماتوکریت و گازهای خون شریانی است‬ ‫‪ -‬آزمایش خلط برای تعیین عفونت و نوع آن‬ ‫‪ -‬تست پوستی برای واکنش آلرژیک و تماس با باسیل سل‬ ‫‪ -‬رادیوگرافی قفسه سینه‬ ‫‪ -‬برونکوسکوپی دیدن برونش با لوله فیبراوپتیک‬ ‫‪ -‬بیوپسی ریه نمونه برداری از ریه به صورت باز‬ ‫‪ -‬توراسنتز‪ :‬وارد کردن سوزن به فضای جنب جهت نمونه برداری‬ ‫و خرو ج مایع‬ ‫‪ -‬اسپیرومتری اندازه گیری ظرفیت ریه‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪27‬‬ Hesamzadeh 28  ‫علت تجویز اکسیژن‬ ‫‪ -‬علت تجویز اکسیژن برای بیمار‬ ‫‪ -‬هیپوکسی یعنی کمبود اکسیژن در خون می باشد‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪29‬‬ Hesamzadeh 30  ‫عالئم بالینی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪31‬‬ ‫گرفتن نمونه برای گازهای خون شریانی ‪ABG‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪32‬‬ Hesamzadeh 33  ‫پالس اکسی متر‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪34‬‬..‫ادامه‬ Hesamzadeh 35  ‫پالس اکسی متر‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪36‬‬..‫ادامه‬ Hesamzadeh 37...‫ادامه‬ Hesamzadeh 38...‫ادامه‬ Hesamzadeh 39...‫ادامه‬ Hesamzadeh 40...‫ادامه‬ Hesamzadeh 41...‫ادامه‬ Hesamzadeh 42...‫ادامه‬ Hesamzadeh 43  ‫اکسیژن درمانی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪44‬‬...‫ادامه‬ Hesamzadeh 45...‫ادامه‬ Hesamzadeh 46 Hesamzadeh 47 Hesamzadeh 48 Hesamzadeh 49 Hesamzadeh 50 Hesamzadeh 51 Hesamzadeh 52 Hesamzadeh 53 ‫کپسول اکسیژن و مانومتر‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪54‬‬ Hesamzadeh 55 Hesamzadeh 56 ‫سیستم با جریان کم اکسیژن‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪57‬‬ Hesamzadeh 58  ‫کانوال بینی‬ Hesamzadeh 59...‫ادامه‬ Hesamzadeh 60 Hesamzadeh 61  ‫ماسک ساده‬ Hesamzadeh 62 Hesamzadeh 63 Hesamzadeh 64 ‫ماسک با استنشاق مجدد‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪65‬‬ Hesamzadeh 66 Hesamzadeh 67 Hesamzadeh 68  ‫ماسک ونچوری‬ Hesamzadeh 69 ‫دریچه های ماسک ونچوری‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪70‬‬ ‫ماسک ونچوری‪ -‬مکانیسم عمل‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪71‬‬ ‫دریچه های ماسک ونچوری‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪72‬‬ Hesamzadeh 73 ‫چادر اکسیژن چهره ای‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪74‬‬  ‫چادر اکسیژن‬ Hesamzadeh 75 ‫هود اکسیژن در نوزادان و کودکان‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪76‬‬ ‫هود اکسیژن در نوزادان و کودکان‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪77‬‬  Aerosol Mask Hesamzadeh 78 Tracheostomy collar Hesamzadeh 79  T tube (piece) Hesamzadeh 80 Hesamzadeh 81. Hesamzadeh 82. Hesamzadeh 83 ‫اکسیژن درمانی تهاجمی (حمایت تنفسی)‬ ‫‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪84‬‬ ‫راه هوایی دهانی حلقی و بینی حلقی‬ ‫‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪85‬‬  airway-‫ایروی‬. Hesamzadeh 86 ‫راه هوایی بینی حلقی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪87‬‬ ‫محل تراکئوستومی‪ -‬قسمت جلوی گردن‬ ‫‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪88‬‬  ‫لوله تراکئوستومی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪89‬‬  ‫لوله تراشه‬. Hesamzadeh 90 ‫لوله گذاری داخل تراشه‬ ‫‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪91‬‬  ‫لوله تراشه‬ Hesamzadeh 92  ‫تمرینات تنفسی‬ ‫‪ -1 -‬تنفس عمیق‪ :‬تنفس سطحی منجر به تجمع موکوس و‬ ‫اتلکتازی – کاهش اکسیژن خون و پنومونی می گردد‪.‬‬ ‫‪ -2 -‬سرفه‪ :‬هیچ اقدامی همانند سرفه قادر به خارج کردن‬ ‫ترشحات نیست‪.‬سرفه عمیق در بیماران جراحی توصیه‬ ‫می شود‪.‬سرفه با جریان کم در بیماران مبتال به بیماری‬ ‫مزمن انسداد ریه (هاف)‪.‬سرفه احتباسی در مبتالیان به‬ ‫بیماری عصبی و فلج اندامها‪(.‬هوا را کمی در ریه نگه می‬ ‫دارد)‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪93‬‬  ‫تمرینات تنفسی‬ ‫‪ -3 -‬تنفس لب غنچه ای ‪ :‬با عث طوالنی شدن بازدم می‬ ‫شود‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪94‬‬  ‫تمرینات تنفسی‬ ‫‪ -4 -‬تنفس دیافراگمی‪ :‬مددجو در طی دم عمیق عضالت‬ ‫بین دنده ای را شل کند سپس عضالت شکم را منبقض‬ ‫می کند و بازدم انجام می دهد‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪95‬‬ ‫فیزیوتراپی تنفسی – درناژ وضعیتی‬  ‫تمرینات تنفسی‬ ‫‪ -5 -‬تغییر پوزیشن و تحرک ‪ :‬باعث جلوگیری از تجمع‬ ‫ترشحات در ریه می شود‪.‬‬ ‫‪-6 -‬هیدراتاسیون‪ :‬مصرف مایعات کافی به دفع ترشحات ریه‬ ‫کمک می نماید‪.‬‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪97‬‬  ‫ادامه‪...‬‬ ‫‪ -7 -‬درمان با استنشاق کننده آئروسل درمانی‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪98‬‬  ‫ادامه‬ ‫‪ -‬نبوالیزر‪ :‬بخور سرد همرا با دارو‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪99‬‬  ‫چست تیوب‬. Hesamzadeh 100  ‫چست تیوب‬ Hesamzadeh 101  ‫ساکشن‬ Hesamzadeh 102 ‫سند جهت ساکشن‪ -‬سر ساکشن‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪103‬‬  ‫با تشکر از صرف وقت شما‬ ‫پایان‬ ‫‪Hesamzadeh‬‬ ‫‪104‬‬