فصل سوم نگهداری الکتروموتورها (PDF)
Document Details
Uploaded by FavorableTantalum2647
Tags
Summary
این فصل به موضوع نگهداری الکتروموتورها می پردازد. دسته بندی های مختلف نگهداری، سیکل های بازرسی، و عواملی که بر طول عمر موتور تاثیر می گذارند در این فصل بررسی شده اند. نکات مربوط به نگهداری پیشگیرانه، پیشگویانه و واکنشی مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند.
Full Transcript
فصل سوم :نگهداري الكتروموتورها دسته بندی برنامه تعمير و نگهداري الكتروموتور يك برنامه تعمير و نگهداري كه به خوبي و با دقت طراحي شده است هنگامي كه درست استفاده شود مي تواند به صورت خﻼصه...
فصل سوم :نگهداري الكتروموتورها دسته بندی برنامه تعمير و نگهداري الكتروموتور يك برنامه تعمير و نگهداري كه به خوبي و با دقت طراحي شده است هنگامي كه درست استفاده شود مي تواند به صورت خﻼصه شامل موارد زير باشد. نگهداري پيشگيرانه نگهداري پيشگويانه تعمير و نگهداري واكنشي Reactive - سيكلهاي بازرسي و نظارت به نوع الكتروموتور و شرايط كاركردي آن بستگي دارد. موتور به منظور جلوگيري از خرابي و طوﻻني تر شدن طول عمر خود نياز به تعمير و نگهداري منظم دارد.معموﻻ گفته مي شود كه موتورها و قطعات آنها بايستي هر ٦ ماه تست و در صورت نياز سرويس و تعمير شوند.فقط در اين صورت است كه نگهداشتن طول عمر مفيد و راندمان موتور ممكن مي شود نگهداری الکﱰوموتور عواملي كه بر اثر عدم تعمير و نگهداري مناسب بر طول عمر موتور تاثير مي گذارند. نگهداری پيشگﲑانه موتور هدف از اين نوع نگهداري جلوگيري از ايجاد مشكﻼت حين عملكرد و اطمينان يافتن از اين كه موتور به طور مستمر در حالت معمولي يك كاركرد قابل اطمينان را تامين مي كند ،است.نگهداري پيشگيرانه بخشي از نگهداري برنامه ريزي شده كل سيستم است. نگهداری پيشگﲑانه موتور از كار افتادگي دستگاههاي صنعتي بسيار پر هزينه است ،بدليل اينكه اگر قسمتي از فرآيند از كار بيفتد كل فرآيند متوقف خواهد شد.نگهداري پيشگيرانه موتور با يك مبناي منظم مي تواند كمك كند كه از خرابي موتور جلوگيري شود و در نتيجه از توقف ناخواسته خط توليد جلوگيري خواهد شد. در پاراگراف هاي بعدي برخي از اركان مهم تعمير و نگهداري پيشگيرانه در الكتروموتورها معرفي و بررسي خواهد شد. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه تهويه موتور اگر موتور در محيطي با تهويه كم و محدود نصب و بهره برداري شده باشد ،ممكن است دماي موتور به دماهاي باﻻيي برسد كه مي تواند به عايق بندي موتور و گريس ياتاقان آسيب بزند.و گرد و خاك و آلودگي ها نيز مي توانند باعث گرفتگي و مسدود شدن سوراخها و مجاري تهويه موتور گردند. از اينرو ،به منظور جلوگيري از افزايش دماي بيش از اندازه موتور ،مهم و حياتي است كه آلودگي ها به صورت منظم از محل هاي تهويه هوا زدوده شوند.با اينكه موتورها حفاظت شده اند ،خيلي مهم است كه موتورها را در جايي با تهويه دايمي نصب كنيم به گونه اي كه دماهاي زياد به عايق و ياتاقانهاي آن آسيب نزند.به هر مقدار كه موتور خنك تر كار كند ،طول عمر آن نيز افزايش مي يابد.بنابراين ،سرپوش فن و پره هاي خنك كننده بايستي حتي اﻻمكان تميز شوند. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه تهويه موتور گردوخاك و كثافات اغلب معابر تهويه را مسدود مي كنند. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه رطوبت و چگالش condensation - در موتور محفظه بسته با ،IP55بخار آب ممكن است چگاليده شده و به مايع تبديل شود و در نتيجه به سيم پيچها و ياتاقانهاي موتور برسد.از اينرو ،در اين نوع موتور ،دماي موتور همواره گرمتر از دماي محيط مجاور در حالت پايدار باشد.اين كار را مي توان با راه حل ديگري مانند برداشتن درپوش تخليه انجام داد كه اجازه خواهد داد ميعانات آب از موتور خارج شوند. توجه :برداشتن درپوش تخليه درجه حفاظت موتور را از IP55به IP44 تقليل خواهد داد. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه اتصاﻻت شلLoose connections - تمامي اتصاﻻت الكتريكي بايد سفت و محكم با گشتاور توصيه شده بسته شوند.خزش در پيچها و سيكلهاي كاري معموﻻ باعث باز شدن اتصاﻻت مي گردد.فيوزها ،اتصاﻻت كابلها ،كنتاكتورها و مدار شكن ها اغلب در معرض شل شدن اتصاﻻتشان هستند و بايستي به صورت منظم چك شوند. ارتعاشVibration افزايش قابل توجه و يا تغيير ارتعاش موتور به منزله وجود مشكل در ياتاقان ،عدم تعادل بار ،خم شدن ،كوپلينك نامناسب و يا نوسان برق مي باشد .كشش تسمه و عدم توازن مي تواند قدرت مصرفي برق را باﻻ برده و باعث كاهش طول عمر موتور گردد. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه عدم تعادل ولتاژ و جريان عدم تعادل ولتاژ و جريان مطمئنا يكي ازحوزه هاي نگراني است و مقادير آنها به منظور جلوگيري از ايجاد مشكل در موتور بايستي مرتبا چك شود.عدم تعادل ولتاژ هنگامي رخ مي دهد كه دامنه ولتاژهاي سه فاز متفاوت از همديگر است.عدم تعادل ولتاژ باعث عدم تعادل جريان نيز مي شود. اين مساله باعث انواع مختلفي از مشكﻼت مي شود.لرزش ،گشتاور ضرباني و افزايش دماي بيش از حد سيم پيچ يكي يا چند فاز ،از آن جمله آنها است. عدم تعادل ولتاژ منجر به كاهش راندمان موتور و كوتاهتر شدن عمر آن مي شود. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه عدم تعادل ولتاژ و جريان عدم تعادل ولتاژ مطابق رابطه زير قابل محاسبه است. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه كم بودن و اضافه بودن ولتاژ كم و اضافه بودن ولتاژ عايقهاي استاتور موتور را فرسوده مي كند.كم بودن ولتاژ در عايقها تنش حرارتي ايجاد مي كند. در ولتاژهاي پايين تر ،موتور در راندماني كمتر از بار كامل خود كار مي كند، داغتر كار كرده ،داراي لغزش بزرگتر بوده ،گشتاور كمتري توليد كرده و احتماﻻ طول عمر كوتاهتري خواهد داشت. معموﻻ ،موتورهاي القايي قادر به تحمل شرايط اضافه ولتاژ هستند.اما ،اضافه ولتاژهاي شديد ممكن است باعث اتصال كوتاه حلقه هاي سيم پيچها ،اتصال فاز به فاز يا اتصال فاز به زمين شود.كه اين اتصال كوتاه ،بين فازها يا بين فازها و بدنه مي باشد. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه عمده دﻻيل خرابي و آسيب به موتورها ،مطابق با تحقيقات انجام شده توسط Electrical Research Association, USA اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه در حال حاضر ،ياتاقانها اجزايي در موتورها هستند كه بيش از همه در معرض فرسايش قرار دارند.به دليل اينكه به مرور زمان با افزايش راندمان موتورها ،سيستم عايقي كمتر در معرض دماهاي زياد و باﻻ قرار دارد.خطا و خرابي عمده ايجاد شده اتصال كوتاه نيست بلكه صداي نامطلوب ياتاقانها و خرابي آنها است. از اينرو ،هنگام اجراي تعمير و نگهداري پيشگيرانه بر روي موتور ،جايگزيني و نگهداري ياتاقانها در عمل از فاكتورهاي مهم است. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه برخي از ياتاقانها به عنوان ياتاقانهاي گريس كاري شده براي كل عمر يا ياتاقانهاي بدون نياز به نگهداري معرفي و وارد بازار شده اند.اما ،اين كلمات گمراه كننده هستند.اينها دليل بر اين نيستند كه ياتاقانها اصﻼ نياز به نگهداري ندارند.ياتاقانهاي گريس كاري شده براي كل عمر يا ياتاقانهاي بدون نياز به نگهداري نيز سرانجام بايستي تعويض گردند. توجه :طول عمر ياتاقانها بين ١٦٠٠٠تا ٤٠٠٠٠ساعت يا بيشتر متغير است.طول عمر گريس معموﻻ تحت شرايط كاري عادي حداقل ٤٠٠٠٠ساعت است. روانكاري ياتاقانها ياتاقانها در موتورهاي استاندارد معموﻻ با گريس روانكاري مي شوند به دو طريق يا يك بار)براي تمام عمر گريس خورده( كه اين گروه قابل گريس كاري مجدد نيستند، يا آنها ممكن است از طريق گريس خور ياتاقان قابليت روانكاري و اعمال گريس مجدد را داشته باشند. اقداماتی برای اﳒام تعمﲑ و نگهداری پيشگﲑانه در حال حاضر ،ياتاقانها اجزايي در موتورها هستند كه بيش از همه در معرض فرسايش قرار دارند.به دليل اينكه به مرور زمان با افزايش راندمان موتورها ،سيستم عايقي كمتر در معرض دماهاي زياد و باﻻ قرار دارد.خطا و خرابي عمده ايجاد شده اتصال كوتاه نيست بلكه صداي نامطلوب ياتاقانها و خرابي آنها است. از اينرو ،هنگام اجراي تعمير و نگهداري پيشگيرانه بر روي موتور ،جايگزيني و نگهداري ياتاقانها در عمل از فاكتورهاي مهم است. نگهداری پيشگو نه همانطور كه از نام آن پيداست ،با تعمير و نگهداري پيشگويانه ،زماني را پيشبيني ميكنيد كه دستگاه از كار ميافتد و درست قبل از آن ،تعمير و نگهداري را برنامهريزي ميكنيد. با اين روش زمان از كار افتادن دستگاه را به حداقل و طول عمر آن را به حداكثر مي رسانيد. بنابراين با تعمير و نگهداري پيشگيرانه، مشكل خرابي را حل ميكنيد و از وقوع آن جلوگيري ميكنيد ،اما عمر دستگاه )يعني زماني كه ميتوانيد بدون هيچ مشكلي از دستگاه استفاده كنيد( را از دست ميدهيد. با اين حال ،با تعمير و نگهداري پيشگويانه نه تنها ميتوانيد مشكل خرابي دستگاه را حل كنيد ،بلكه طول عمر دستگاه نيز هدر نخواهد رفت. نگهداری پيشگو نه نگهداری پيشگو نه اين جذاب است ،درست است؟ مثل اينكه داريد تقلب ميكنيد ،ميدانيد وقتي ممكن است دستگاه از كار بيفتد ،منتظر ميمانيد و سپس درست قبل از اينكه دستگاه از كار بيفتد ،تعمير و نگهداري آن را انجام ميدهيد. حاﻻ ممكن است بپرسيد كه چگونه اين كار را انجام مي دهيم؟ چگونه مي توانيم خرابي دستگاه را پيش بيني كنيم؟ خوب ،اين كار به سادگي با استفاده از داده هاي قبلي كه در گذشته از يك دستگاه مشابه جمع آوري كرده ايم انجام مي شود. نگهداری پيشگو نه به عنوان مثال ،با مثال ترانسميتر فشار ،در حال حاضر هزاران و شايد ميليون ها دستگاه مشابه در سراسر جهان از يك برند نصب شده است.با تجزيه و تحليل دادههاي موجود از اين دستگاههاي فعلي ،ميتوانيم به دقت پيشبيني كنيم كه يك دستگاه مشابه چه زماني از كار ميافتد. اصطﻼح فانتزي كه ما در حال حاضر براي استفاده از اين داده ها استفاده مي كنيم يا شايد بيش از حد از آن استفاده مي كنيم ،هوش مصنوعي يا AIاست. اما ،اصل اساسي به تجزيه و تحليل داده هاي تاريخي و فعلي و تصميم گيري هوشمندانه براي آينده مرتبط است. يكي از اين تصميمات هوشمندانه يا هوشمندانه اي كه مي توانيم بگيريم اين است كه پيش بيني كنيم يك دستگاه جديد مشابه در آينده چه زماني از كار مي افتد و درست قبل از آن تعمير و نگهداري را انجام مي دهيم ،از اين رو تعمير و نگهداري پيش بيني يا پيشگويي مي شود! نگهداری واکنشی با تعمير و نگهداري واكنشي ،شما به سادگي منتظر ميمانيد تا دستگاه خراب شود و سپس تعمير و نگهداري آن دستگاه را انجام دهيد. اين بدان معناست كه شما صبر مي كنيد تا دستگاه از كار بيفتد و نياز به تعمير و نگهداري داشته باشد و سپس واكنش نشان دهيد. به عنوان مثال ،فرض كنيد كه در خانه مايكروفر داريد.براي چند سال از آن استفاده مي كنيد تا به نقطه شكست برسد و ديگر روشن نشود.در اين صورت مايكروفر را تعمير مي كنيد يا يك مايكروويو جديد مي خريد.اما ممكن است چند روز طول بكشد تا مايكروويو را تعمير كنيد يا يك مايكروويو جديد بخريد. اين بدان معناست كه با اين روش نگهداري و نگهداري ،ممكن است نتوانيد براي چند روز از مايكروويو خود استفاده كنيد و اين ممكن است مشكل بزرگي نباشد.با اين حال ،اگر همين اتفاق در يك شركت صنعتي بزرگ مانند يك پاﻻيشگاه نفت رخ دهد ،ممكن است عواقب بزرگي به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال ،اگر منتظر بمانيد تا يك ترانسميتر فشار از كار بيفتد و سپس تعمير و نگهداري آن را انجام دهيد ،ممكن است ضرر مالي قابل توجهي داشته باشيد. نگهداری واکنشی اين به اين دليل است كه هر دقيقه وقفه در فرآيند توليد ممكن است صدها هزار دﻻر هزينه داشته باشد. بنابراين انتظار و واكنش يا نگهداري واكنشي ممكن است براي اجاق مايكروويو شما خوب عمل كند ،اما احتماﻻً بهترين انتخاب براي فرآيندهاي صنعتي نيست. پس راه حل چيست؟ راه حل استفاده از نگهداري پيشگيرانه است. بر مه نگهداری عمومی الکﱰوموتورهای فشار ضعيف روزانه ) كوتاه مدت( : -١بررسي وكنترل از نظر عدم وجود گرما ,صدا,جريان و لرزش غير عادي به هنگام كار الكتروموتور. -٢بازديد و بررسي وضعيت تهويه الكتروموتور و اطمينان از عدم گرفتگي شبكه توري فن الكتروموتور . -٣بازديد از سايبان براي الكتروموتورهايي كه در معرض ريزش آب و آفتاب قرار دارند و عدم ريزش آب و سياﻻت ديگر بر روي الكتروموتور. بر مه نگهداری عمومی الکﱰوموتورهای فشار ضعيف روزانه ) كوتاه مدت( : -١بررسي وكنترل از نظر عدم وجود گرما ,صدا,جريان و لرزش غير عادي به هنگام كار الكتروموتور. -٢بازديد و بررسي وضعيت تهويه الكتروموتور و اطمينان از عدم گرفتگي شبكه توري فن الكتروموتور . -٣بازديد از سايبان براي الكتروموتورهايي كه در معرض ريزش آب و آفتاب قرار دارند و عدم ريزش آب و سياﻻت ديگر بر روي الكتروموتور. بر مه نگهداری عمومی الکﱰوموتورهای فشار ضعيف ماهانه : -١كنترل و بررسي بيرينگهاي جلوئي وعقبي و اطمينان از عدم وجود صدا و گرماي غير عادي توسط اندازه گيري حرارت در پوشها توسط حرارت سنج . -٢كنترل و بازديد از پوسته بدنه و شيارهاي آن ,جعبه اتصاﻻت برقي ,درپوشهاي عقبي وجلوئي الكتروموتور و اطمينان از صحت وضعيت آنها. -٣كنترل و بررسي دور الكتروموتور توسط دورسنج و مقايسه آن با مشخصات درج شده در پﻼك مشخصات الكتروموتور. -٤كنترل و بررسي وضعيت روانكاري و گريسكاري الكتروموتور طبق دستورالعمل هاي موجود . -٥كنترل و بررسي لرزش الكتروموتور توسط ويبرومتر )لرزش سنج(و مقايسه آن با مفادير مجاز. -٦كنترل و بازديد از وضعيت آب بندي جعبه اتصاﻻت كابل الكتروموتور و اطمينان از سالم بودن آن . بر مه نگهداری عمومی الکﱰوموتورهای فشار ضعيف شش ماهه : -١بررسي و چك كردن مقدار مقاومت عايقي الكتروموتور توسط ميگر )رنجV ) ٥٠٠ 2-بررسي و كنترل كليه اتصاﻻت برقي و مكانيكي و اطمينان از محكم بودن آنها . -٣بررسي و كنترل تراز افقي و عمودي الكتروموتور. -٤كنترل و بازديد از اتصاﻻت سيم زمين به بدنه الكتروموتور و اطمينان از پيوستگي مدار آن. بر مه نگهداری عمومی الکﱰوموتورهای فشار ضعيف ساﻻنه : -١كنترل و بازديد ظاهري از وضعيت پوسته و بدنه الكتروموتور و اطمينان از عدم وجود هر نوع خوردگي ,ترك خوردگي و پوسيدگي آنها. -٢بازديد و كنترل از وضعيت درپوش كابلها و سرسيمهاي داخل جعبه و اطمينان از نظر عدم سوختگي ,ترك خوردگي و پوسيدگي آنها. -٣رطوبت زدائي و تميز نمودن سيم پيچ استاتور و باﻻ بردن مقاومت عايقي سيم پيچ توسط شارﻻك زني يا اسپري و تست مجدد مقاومت عايقي توسط ميگر و اطمينان از مناسب و كافي بودن مقدار عايقي سنجيده شده . -٤تميز نمودن سطح و محور )شفت(روتور از هر گونه آلودگي و اصﻼح قسمتهاي صدمه ديده و سائيده شده. -٥بازديد و كنترل و بررسي وضعيت بيرينگهاي الكتروموتور و تعويض آنها )درصورت نياز(تحت نظارت متخصص مجرب و با تجربه كاري كافي در اين خصوص. . اقداماتی برای نگهداری الکﱰوموتورها تميز كاريCleaning آلودگي و خاك گرفتگي از طريق جذب به عايقهاي موتور نفوذ پيدا ميكند و اين باعث مي شود كه روغن روانكاري آلوده شده و موجب آسيب ديدگي ياتاقانها گردد.تجمع آلودگي در فن و دهانه ورودي موتورباعث افزايش دماي موتور مي گردد كه اين امر موجب كاهش كارايي و طول عمر موتور مي شود. روانكاري Lubrication به طور عمده موتورها بايد به صورت دوره اي روانكاري گردند .عدم روانكاري به موقع باعث افزايش اصطكاك و اسيب ديدگي مي گردد .شارژ اضافه گريس مي تواند بر روي سيم پيچها ريخته و موجب خرابي گردد.تميز كردن اتصاﻻت قبل از گريسكاري باعث جلوگيري از آلودگي مي شود . اقداماتی برای نگهداری الکﱰوموتورها تست ولتاژVoltage Testing بكار گيري موتورها در خارج از رنج طراحي شده ياكمتر از ٪١٠ولتاژ نامي باعث كاهش كارايي وطول عمر موتور مي گردد.نوسان ولتاژ باعث آمپر كشيدن بيش از حد موتور و در نتيجه افزايش درجه حرارت و نيز افت توان موتور را به طور فزاينده افزايش مي يابد.زماني كه موتور در حال كار كردن مي باشد اندازه گيري ولتاژ مسير مي گردد. تست عايق Insulation Testing تست مقاومت موتور هاي كاركرده بر اساس يك روش ثابت ميتواند پيش بيني مهمي در تست كاركرد موتورهاداشته باشد ثبت طوﻻني مدت تست عايقها مي تواند معيار درجه بندي عايقها بشمار آيد.بدليل برقراري كيفيت عايقها ميبايست تست آنها يك يا دو بار در سال انجام پذيرد . بر مه نگهداری عمومی الکﱰوموتورهای فشار ضعيف ساﻻنه : -١كنترل و بازديد ظاهري از وضعيت پوسته و بدنه الكتروموتور و اطمينان از عدم وجود هر نوع خوردگي ,ترك خوردگي و پوسيدگي آنها. -٢بازديد و كنترل از وضعيت درپوش كابلها و سرسيمهاي داخل جعبه و اطمينان از نظر عدم سوختگي ,ترك خوردگي و پوسيدگي آنها. -٣رطوبت زدائي و تميز نمودن سيم پيچ استاتور و باﻻ بردن مقاومت عايقي سيم پيچ توسط شارﻻك زني يا اسپري و تست مجدد مقاومت عايقي توسط ميگر و اطمينان از مناسب و كافي بودن مقدار عايقي سنجيده شده . -٤تميز نمودن سطح و محور )شفت(روتور از هر گونه آلودگي و اصﻼح قسمتهاي صدمه ديده و سائيده شده. -٥بازديد و كنترل و بررسي وضعيت بيرينگهاي الكتروموتور و تعويض آنها )درصورت نياز(تحت نظارت متخصص مجرب و با تجربه كاري كافي در اين خصوص. . بر مه نگهداری عمومی الکﱰوموتورهای فشار ضعيف ساﻻنه : -١كنترل و بازديد ظاهري از وضعيت پوسته و بدنه الكتروموتور و اطمينان از عدم وجود هر نوع خوردگي ,ترك خوردگي و پوسيدگي آنها. -٢بازديد و كنترل از وضعيت درپوش كابلها و سرسيمهاي داخل جعبه و اطمينان از نظر عدم سوختگي ,ترك خوردگي و پوسيدگي آنها. -٣رطوبت زدائي و تميز نمودن سيم پيچ استاتور و باﻻ بردن مقاومت عايقي سيم پيچ توسط شارﻻك زني يا اسپري و تست مجدد مقاومت عايقي توسط ميگر و اطمينان از مناسب و كافي بودن مقدار عايقي سنجيده شده . -٤تميز نمودن سطح و محور )شفت(روتور از هر گونه آلودگي و اصﻼح قسمتهاي صدمه ديده و سائيده شده. -٥بازديد و كنترل و بررسي وضعيت بيرينگهاي الكتروموتور و تعويض آنها )درصورت نياز(تحت نظارت متخصص مجرب و با تجربه كاري كافي در اين خصوص. . تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن نگهداري از ديزل ژنراتور عملي بسيار حياتي است چراكه تعمير ديزل ژنراتور ،عمر مفيد دستگاه را افزايش ميدهد.دستورالعمل نگهداري از ژنراتور ديزلي يا گازي، بر اساس زمان و ساعات كاركرد دستگاه نوشته ميشود.درصورتي كه تعويض فيلترها و روغن دستگاه به موقع صورت گيرد ،از بروز ايرادها و خطاهاي جبرانناپذير به خوبي ميتوان جلوگيري كرد.درصورت استفاده درست و سرويس دهي مرتب ،طول عمر ژنراتور برق ديزلي حدود ٥٠٠٠ساعت خواهدبود. يكي ديگر از عوامل مهمي كه بر افزايش طول عمر ديزل ژنراتور تاثير بسياري دارد ،استفاده از روغن مرغوب و تعويض به موقع فيلترها است.عﻼوهبر استفاده از روغن مرغوب ،سرويس دهي به دستگاه طبق برنامه زمانبندي شده ،راندمان دستگاه را بهصورت چشمگيري افزايش ميدهد. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن فرايند نگهداري از ديزل ژنراتور به مدت زمان كاركرد دستگاه بستگي دارد ،يعني هرچه دستگاه بيشتر كار كند نيازمند بررسي قسمتهاي بيشتري از دستگاه است تا از عملكرد درست آن اطمينان حاصل شود.بهتر است پس از هر ١٥٠الي ٢٠٠ساعت كاركرد، دستگاه را بررسي و براي تعويض روغن و فيلترهاي آن اقدامهاي مرتبط انجام شود.براي بهبود عملكرد فيلتر گازوئيل نيز بايد پس از هر دو بار تعويض فيلتر روغن ،فيلتر گازوئيل جايگزين محصولي جديد شود.يكي ديگر از اقدامهايي كه براي بهبود عملكرد فيلتر هوا نياز است تا انجام گيرد ،بادگيري فيلتر هوا پس از هر ٥٠ساعت كاركرد دستگاه است. درصورتي كه سه بار طي ٣دوره ١٠٠ساعته از كاركرد دستگاه ،فيلتر روغن تعويض شد؛ نوبت به تعويض فيلتر هوا ميرسد.پس از هر ٤٠٠ساعت كاركرد دستگاه نياز است تا فيلتر گازوئيل را تعويض كنيد.نكتهي مهم در رابطه با خاموش كردن ديزل ژنراتور اين است كه نبايد هنگامي كه دستگاه زير بار است آن را خاموش كنيد.براي خاموش كردن ديزل ژنراتور بهتر است موتور از زير بار خارج شود و سپس به حالت “”،off-load خاموش گردد. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن درصورتي كه بهطور دائم كار از ژنراتور ديزلي استفاده نميكنيد ،بهتر است هفته اي يك بار موتور را روشن كنيد تا مايعات درون دستگاه شروع به گردش كنند.در اين حالت است كه اصطﻼحا با »گردش روغن« بين قطعات موتور ،ديوارههاي سيلندر و پيستون دچار خشكي نميشود.اگر ديزل ژنراتور را به مدت طوﻻني روشن نكنيم ،احتمال دارد تا در مجاري آب و روغن رسوب ايجاد شود.اين رسوب ايجاد شده ،جريان آب را درون بخش موتور و رادياتور مختل ميكند. با روشن كردن ژنراتور برق ،مايعاتي مانند روغن و محلول آب و ضديخ به گردش درميآيد و اين گردش مانع از ايجاد رسوب ميشود.اگر به مدت طوﻻني دستگاه خاموش بماند به احتمال زياد ديزل ژنراتور در استارت اوليه دچار مشكل مي شود و روشن شدن دستگاه به سختي اتفاق ميافتد. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن دستورالعمل نگهداري و تعمير ديزل ژنراتور به طور روزانه براي اطمينان يافتن از عملكرد درست ژنراتور برق ديزلي ،بهتر است بهصورت روزانه قسمتهايي از دستگاه را كنترل كنيد.براي مثال سطح روغن موتور ،سطح آب رادياتور و سطح سوخت را روزانه بررسي كنيد تا از كافي بودن ميزان آب و سوخت مطمئن شويد. در رابطه با رادياتور نيز از ضديخ استفاده كنيد تا در زمستان آب موجود در رادياتور منمجد نشود.يكي ديگر از مواردي كه بايد قبل از استارت دستگاه بررسي شود ،عدم وجود مانع در اطراف فيلتر هوا و هواكش مخزن سوخت است تا اين بخش دچار گرفتگي و انسداد نشود. يكي ديگر از موارد ضروري براي بررسي و كنترل روزانه ديزل ژنراتور ،بررسي ميزان صداي دستگاه و اطمينان يافتن از عدم توليد صداهاي نامتعارف است.در صورتي كه صداهاي نامتعارفي مشاهده كرديد و قادر به رفع آن نبوديد بهتر است براي رفع مشكل با يك متخصص تماس بگيريد. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن كنترل ژنراتور ديزلي بهصورت ماهانه ) ٥٠ساعت كاركرد( در رابطه با كنترل ماهانه ديزل ژنراتور ،مواردي را كه قبﻼ براي بررسي روزانه گفته شد ،انجام دهيد.عﻼوهبر آن ،دستگاه را از بابت نشت سوخت مورد بررسي قرار دهيد و درصورتي كه روغن و يا آب رادياتور به هر دليلي دچار نشتي شد؛ براي رفع مشكل و تعمير ژنراتور ديزلي اقدام هاي ﻻزم و ضروري انجام شود. رادياتور در ديزل ژنراتور داراي مجرايي براي انتقال و جريال آب است ،اين بخش ممكن است به دﻻيل مختلفي دچار گرفتگي و يا رسوب شود ،بهتر است براي اطمينان يافتن از گرفتگي ،اين لوله را بهطور ماهانه بررسي كنيد. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن دستورالعمل كنترل كاركرد ١٠٠ساعته ) ٣ماه( پس از گذراندن دوره يك ماهه از كاركرد دستگاه ،درصورتي كه ديزل ژنراتور به مدت ١٠٠ساعت كاركرد داشته باشد بايد براي بازديد از بخشهاي مختلف دستگاه اقدام كرد. در بازديد سه ماهه از دستگاه ،عﻼوهبر انجام اعمال مربوط به نظارت روزانه و ماهانه ،نوبت به كنترل صافي هوا و سيستم مكش ميرسد تا هيچ مانعي عملكرد آنها را مختل نكند. همچنين بهتر است با بررسي ميزان كشش تسمه دينام ژنراتور ديزلي ،از استهﻼك و يا حتي شل شدن تسمه مطمئن شويد.همانطور كه قبﻼ نيز به آن اشاره كرديم ،نياز است تا پس از هر ١٠٠ساعت از كاركرد دستگاه براي تعويض روغن اقدام كنيد. نكته مهمي كه در رابطه با تعويض روغن ﻻزم است به آن توجه كنيد ،استفاده از روغن مرغوب و باكيفيت است.در اين صورت موتور دستگاه به مدت طوﻻنيتري كارايي خود را حفظ كرده و هزينه اجتناب ناپذيري براي كاربر ايجاد نميكند. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن بازرسي ژنراتور برق ،كاركرد ٣٠٠ساعته ) ٦ماه( پس از ٣٠٠ساعت كاركرد دستگاه ژنراتور برق ،نياز مبرمي براي تعويض فيلتر هوا احساس ميشود كه بهتر است پس از حدود ٦ماه يا همان كاركرد ٣٠٠ساعته، فيلتر هوا را تعويض كنيد.البته زمان تعويض فيلتر گازوئيل پس از دو بار تعويض فيلتر روغن است.يعني پس از ٢٠٠ساعت كاركرد دستگاه ،نياز است تا فيلتر گازوئيل نيز تعويض شود.نظارت بر نشت روغن و يا نشت هوا در لولههاي متصل به توربوشارژ نيز از اقدامات مهمي است كه در كاركرد ٣٠٠ساعته انجام ميگيرد. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن كنترل كاركرد ٦٠٠ساعته ) ١٢ماه( كارايي ديزل ژنراتور در گرو بررسيهاي برنامهريزي شده بر حسب كاركرد ديزل ژنراتور است.بازرسي ديزل ژنراتور پس از كاركرد ٦٠٠ساعته انجام اقدامهاي متنوعي را ميطلبد.در اولين گام ،رعايت مواردي كه قبﻼ گفته شد ضروري است.سپس نوبت نظارت بر كانال مكش هوا است تا از صحت كاركرد آن اطمينان كافي حاصل شود.در مرحلهي بعدي بهتراست توربوشارژ را بررسي كنيد.توربوشارژ بخشهاي متنوعي دارد كه توربين و ياتاقان از اجزاي آن است.ياتاقان و پروانه توسط روغن موجود در دستگاه روان شده و عملكرد درست اين بخشها ،كارايي و بازدهي موتور را افزايش ميدهد.در صورت مشاهده اختﻼل در عملكرد و شنيدن نويزهاي نامتعارف بهتر است با كارشناسان مربوطه تماس بگيريد.پس از بررسي قسمتهاي مرتبط ،نوبت به نظارت بر گردش آب رادياتور است.براي اطمينان از صحت عملكرد پمپ گردش آب رادياتور ،آن را بررسي كنيد. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن امور مربوط به كنترل كاركرد ١٢٠٠ساعته ) ١٥ماه( تعمير به موقع ديزل ژنراتور و كنترل مرتب دستگاه از عواملي است كه طول عمر آن را افزايش ميدهد.ژنراتور برق ديزلي داراي قطعاتي مانند انژكتورها و سوپاپ است.انژكتور در ديزل ژنراتور براي تامين روغن قطعات استفاده ميشود به همين دليل بايد پس از ١٥ماه يا همان كاركرد ١٢٠٠ساعته دستگاه ،بر كاركرد انژكتور نظارت كرد.سوپاپ موتور نيز ممكن است پس از مدتي لق شود ،بنابراين بررسي و رفع لقي سوپاپ بايد به موقع انجام شود تا از بروز خسارات جبران ناپذير جلوگيري شود. تعمﲑ ديزل ژنراتور و نگهداری آن كنترل كاركرد ٢٤٠٠ساعته ) ٢٤ماه( بازرسيهاي مربوط به كنترل كاركرد نهايي پس از ٢٤ماه صورت ميگيرد كه شامل تمامي مواردي است كه قبﻼ ذكر شد.اما برخي از موارد ديگر نيز مانند بررسي از بابت عدم وجود نشتي و يا تعويض آب و ضد يخ دستگاه در اين مرحله انجام ميشود.دقت كنيد كه براي تعويض ضد يخ ابتدا شيرهاي خروسكي را شل كنيد تا تخليه مايع صورت گيرد.سپس موتور را با مخلوطي از آب تازه و محلول ضد يخ پر كنيد.آب استفاده شده در سيستم رادياتور ،بايد آب معدني و يا آب مخصوص رادياتور باشد. اقدام ضروري ديگري كه بايد انجام شود ،نظارت بر نشت هر نوع مايع از رادياتور است.درصورت مشاهده هر نوع نشت آب ،دستگاه را به خوبي تميز كنيد و در صورت عدم رفع مشكل ،براي تعمير ديزل ژنراتور با سرويس كاران آبياران تماس بگيريد تا اقدامهاي ﻻزم انجام گيرد.البته احتمال دارد در سيستم رادياتور ،حباب هوا ايجاد شده باشد كه در اين صورت بهتر است حبابها بهطور كامل تخليه شوند. در محل اتصال قطعات ديزل ژنراتور بر روي شاسي يا همان استراكچر ،حدود ٤الي ٦عدد لرزه گير بسته به ابعاد دستگاه نصب مي شود.ممكن است در صورت استفاده طوﻻني مدت از دستگاه بعضي از اين لرزه گيرها شل شود و نياز به تعويض آنها احساس شود.پس از ٢٤٠٠ساعت كاركرد ،دستگاه را از بابت شل شدن گيره لرزه گير بررسي و در صورت نياز براي تعويض اقدام كنيد. چک ليست تعمﲑ و نگهداری ژنراتور كنترل هاي روزانه -١بررسي و بازديد از ديزل ژنراتور به هنگام كار و اطمينان از عدم وجود صدا و لرزش غير عادي. -٢بررسي و بازديد و كنترل سيستم خنك كننده سيم پيچ ژنراتور. -٣بررسي و بازديد و كنترل سيستم خنك كننده موتور ديزل. -٤بررسي و بازديد از درجه حرارت آب رادياتور و اطمينان از عدم افزايش آن از مقدار مجاز طبق دستور العمل و توصيه كارخانه سازنده. -٥بررسي و بازديد از درجه حرارت اگزوز ديزل ژنراتور و اطمينان از عدم افزايش آن از مقدار حداكثر مجاز طبق دستور العمل و توصيه كارخانه سازنده. چک ليست تعمﲑ و نگهداری ژنراتور كنترل هاي روزانه -٦بررسي و بازديد وكنترل و ثبت لرزش تمام قسمتهاي مختلف و تعيين شده ديزل ژنراتور و اطمينان از عدم افزايش آنها از مقادير مجاز طبق دستورالعمل و توصيه كارخانه سازنده. -٧بررسي و كنترل ولتاژ و جريان خروجي ديزل ژنراتور )هرسه فاز (و اطمينان از متعادل بودن مقادير. -٨بررسي و كنترل ولتاژ و جريان تحريك ژنراتور و اطمينان از نرمال و عادي بودن مقادير )متناسب با ميزان بار ديزل ژنراتور(. -٩بررسي و كنترل توان اكتيو و راكتيو ديزل ژنراتور و اطمينان از عدم افزايش آنها از مقادير مجاز )طبق دستورالعمل و توصيه كارخانه سازنده(. -١٠بررسي و كنترل و بازديد از فركانس ژنراتور و اطمينان از عدم افزايش ويا كاهش آن از مقادير مجاز. -١١بررسي و كنترل و بازديد ضريب قدرت ژنراتور و اطمينان از عدم منفي شدن)اثر خازني(ضريب قدرت در مراحل مختلف باردهي ديزل ژنراتور. چک ليست تعمﲑ و نگهداری ژنراتور كنترل هاي هفتگي -١بررسي و بازديد روغن موتور ديزل و اطمينان از مناسب بودن كميت و كيفيت روغن موتور )طبق ساعت كاركرد و دستورالعملهاي فني شركت سازنده(. -٢بررسي و بازديد از آب رادياتور و اتصاﻻت آن و اطمينان از كافي بودن سطح آب رادياتور و عدم وجود نشتي در اتصاﻻت. -٣بررسي و بازديد از مخرن گازوئيل موتور ديزل و اطمينان از پر بودن آنها و عدم وجود نشتي اتصاﻻت مربوطه. -٤بررسي و كنترل و بازديد از عدم گرفتگي سطح رادياتور موتور ديزل و تميز نمودن سطح رادياتور با بلوور يا هواي صنعتي )در صورت نياز ( چک ليست تعمﲑ و نگهداری ژنراتور كنترل هاي هفتگي -٥بررسي و كنترل و بازديد از عدم نشتي روغن ار قسمتها و قطعات مختلف موتورديزل. -٦تميز نمودن كليه سطوح ديزل ژنراتور بوسيله بلوور يا هواي صنعتي ,پارچه تنظيف ,برس موئي و اطمينان از عدم وجود هر گونه آلودگي. -٧روشن و بكار انداختن ديزل ژنراتور حداقل دوبار در هفنه و هر بار به مدت ٢٠ دقيقه و كنترل و بازديد از قسمتهاي مختلف ديزل ژنراتور و اطمينان از صخت عملكرد كليه قسمتها. -٨بازديد و بررسي پمپ روغن موتور ديزل ژنراتور و اطمينان از صحت عملكرد آن. -٩بازديد و كنترل و بررسي از وضعيت باطريهاي ژنراتور و اطمينان از مناسب بودن وضعيت آنها. چک ليست تعمﲑ و نگهداری ژنراتور كنترل هاي ماهيانه -١اندازه گيري مقاومت سيم پيچ استاتور ديزل ژنراتور بوسيله ميگر v ١٠٠٠و طبق دستور العمل فني مربوطه. -٢كنترل و بازديد از اتصاﻻت الكتريكي جعبه اتصال كابلهاي قدرت ديزل ژنراتور و اطمينان از محكم بودن آنها. -٣كنترل و بازديد و بررسي محل اتصال كابلشوي قدرت به شينه هاي قدرت ديزل ژنراتور و اطمينان از عدم وجود هر گونه تغيير رنگ ,ترك خوردگي ,شكستگي و سوختگي آنها. -٤كنترل و بازديد از وضعيت روانكاري ياتاقانها و گريسكاري مجدد آنها )در صورت نياز و طبق دستورالعمل شركت سازنده(. -٥كنترل و بازديد و بررسي دمپينگ هاي پﻼستيكي )لرزه گير(بين پايه و فنداسيون ديزل ژنراتور و اطمينان از سالم بودن آنها. -٦كنترل و بازديد از فيلتر هاي هوا ,روغن و تعويض آنها )در صورت نياز و طبق دستور العمل شركت سازنده(.