Geometry (Geometry) PDF
Document Details
Uploaded by AutonomousAltoSaxophone501
Ratsada School
Tags
Summary
This document covers topics related to geometry, including segment relationships, angle relationships, and properties of geometric figures. The document also includes various exercises and practice activities that help learners develop a strong understanding of the concepts.
Full Transcript
روابط بین پاره خط ها در ریاضیات برای نام گذاری شکل ها از حروف انگلیسی استفاده می کنیم.به طور معمول نقطه را با حروف بزرگ انگلیسی نام گذاری می کنیم و برای نام گذاری امتداد خط که در شکل با پیکانه نشان می دهیم از حروف کوچک استفاده می کنیم. طول یک پاره خط را با قراردادن یک پاره خط...
روابط بین پاره خط ها در ریاضیات برای نام گذاری شکل ها از حروف انگلیسی استفاده می کنیم.به طور معمول نقطه را با حروف بزرگ انگلیسی نام گذاری می کنیم و برای نام گذاری امتداد خط که در شکل با پیکانه نشان می دهیم از حروف کوچک استفاده می کنیم. طول یک پاره خط را با قراردادن یک پاره خط کوچک در باالی نام آن نمایش می دهیم.برای مثال ABیعنی طول پاره خط AB ١ــ مانند نمونه ها شکل را با حروف انگلیسی نام گذاری کنید. فعالیت B x A ٢ــ در شکل زیر نام خط ها ،نیم خط ها و پاره خط ها را بنویسید و در صورت لزوم از راهبرد الگوسازی استفاده کنید. خط: y t نیم خط: B A C پاره خط: X Z U ٣ــ در شکل مقابل نقاط B ،Aو Cروی یک خط قرار دارند. رابطه های زیر را کامل کنید. A B = AB + BC AC − = AB = AC − AB C = CB + BA 4ــ در شکل زیر نقاط B ،Aو Cروی یک خط قرار ندارند. ∆ نمایش می دهیم. ABC نقاط B ،Aو Cیک مثلث تشکیل داده اند.این مثلث ABCنام دارد و آن را به صورت ∆ ABCیا رابطه های زیر را کامل کنید. B > AB + BC C AB + AC > + > AB A یک مثلث دلخواه دیگر رسم کنید و آن را ABCبنامید. آیا همین رابطه ها در آن مثلث هم برقرار است؟ 42 همه شکل ها برقرار باشد. ١ــ مانند نمونه رابطه های دیگری را بنویسید که در ٔ کار در کالس A B A B A B AB + AD > BD E E E BD − DE = BE D C D C D C 2ــ می دانیم AC = 2cm ، AB = 7cmو cm( DB = 4cmمخفف سانتی متر است). رابطه جبری بنویسید و با جایگزین کردن عددها ،طول پاره خط CDرا به دست آورید. یک ٔ B D C A B ١ــ پاره خط های مساوی را به صورت روبه رو در شکل مشخص می کنیم. فعالیت عالمت ها نشان می دهند کهAB = AC : A C A M در شکل مقابل Mوسط پاره خط ABاست. اندازه کدام دو پاره خط با هم مساوی اند؟ ___ = ___ B ٔ تساوی این دو پاره خط را با عالمت گذاری روی شکل نشان دهید.تساوی های زیر را با نوشتن عدد مناسب کامل کنید. = AB AM = AM AB ٢ــ در شکل زیر پاره خط های CD ،BC ،ABو DEبا هم مساوی اند.طول کدام پاره خط ها برابر 3ABاست؟ طول کدام پاره خط ها برابر 2ABاست؟ A B C D E چند پاره خط در شکل روبه رو دیده می شود؟ 3ــ با توجه به پاره خط هایی که در شکل زیر می بینید ،اگر بدانیم AB = DC و DC = EFو ، EF < GHرابطه های زیر را کامل ⇒ = DC = EF کنید(.این عالمت ⇒ یعنی نتیجه می گیریم): A B C D AB = DC B G E ⇒ = DC = EF C D A F AB = EF ⇒ b ⇒ رابطه زیر را کامل کنید و نتیجه را به فارسی بنویسید. ٔ b = c 44 روابط بین زاویه ها x زاویه مقابل نام گذاری شده و به چند صورت خوانده می شود.چرا از حروف کوچک و بزرگ ٔ O ١ استفاده شده است؟ y ∧ ∧ ∧ ∧ ∧ xOy = yOx = O = O1 = 1 ١ــ با انواع زاویه ها در سال گذشته آشنا شده اید ،زاویه ها را نام گذاری کنید و نوع هرکدام را مشخص کنید. فعالیت z ٢ــ تساوی بین زاویه ها را کامل کنید. ∧ ∧ ∧ ∧ y xOy + = xOz = O2 + O1 2 1 x ∧ ∧ ∧ ∧ O xOz − = zOy = xOz − O1 زاویه مساوی را به صورت روبه رو در شکل مشخص می کنیم: ٣ــ دو ٔ w x ∧ y wAx = عالمت ها نشان می دهند که: B z A ∧ ∧ a زاویه O1با کدام زاویه مساوی است؟ زاویه aObاستٔ. ٤ــ در شکل مقابل Oxنیمساز ٔ x تساوی این دو زاویه را با عالمت گذاری روی شکل نشان دهید. b 1 2 ∧ نقطه Oقطع کرده اند. ٥ــ در شکل مقابل دو خط یکدیگر را در ٔ O ∧ ∧ = O1+ O2 2 ∧ ∧ ⇒ = 1 3 = O3 + O2 4 O ∧ اندازه زاویه های دیگر را با نوشتن یک تساوی پیدا کنید. ٔ می دانیم O1 = 70است. ∧ ∧ ∧ ∧ O2 = 180 − = O4 = O3 = O3 x ∧ ∧ ∧ ∧ ١ــ زاویه های O3 ، O2 ، O1و O4همه با هم برابرند.جاهای خالی را با عدد مناسب کامل کنید. کار در کالس y ∧ ∧ ∧ ∧ 4 z = xOu O1 = xOt tOx 3 t ∧ ∧ ∧ ∧ 2 = yOt O2 = O2 zOu 1 O u ٢ــ برای زاویه های متمم و مکمل تساوی بنویسید. B B A A A B 2 2 2 1 1 1 A A ∧ ∧ O A1+ A2 = 90 45 ١ــ می دانیم در هر مثلث ،مجموع زاویه ها برابر 180°است. فعالیت اندازه زاویه هایشان به سه دسته تقسیم می کنیم: ٔ مثلث ها را با توجه به زاویه آنها تند است. مثلث هایی که هر سه ٔ زاویه راست دارند. مثلث هایی که یک ٔ زاویه باز دارند. مثلث هایی که یک ٔ زاویه راست داشته باشد؟ چرا مثلث نمی تواند دو ٔ متساوی االضالع متساوی الساقین با ضلع های نامساوی همۀ زاویه ها تند ٢ــ می خواهیم در هر قسمت جدول مقابل یک مثلث رسم کنیم. در کدام قسمت ها نمی توانیم مثلثی رسم کنیم؟ در قسمت هایی که می توانیم مثلث رسم کنیم ،یک مثلث بکشید. یک زاویۀ راست یک زاویۀ باز ٣ــ هریک از شکل های زیر یک چند ضلعی اند. زاویه بزرگ تر از 180°ندارندّ ، محدب نامیده می شوند. چند ضلعی هایی که هیچ ٔ زاویه بزرگ تر از 180°داشته باشد ،چند ضلعی مقعر می گویند. به چند ضلعی ای که دست کم یک ٔ محدب (کوژ) را در شکل زیر مشخص کنید. چند ضلعی های مقعر (کاو) و ّ a d e h b c f g همه ضلع ها و زاویه هایشان با هم مساوی است ،چند ضلعی منتظم گفته می شود.کدام شکل در فعالیت ٤ــ به چند ضلعی هایی که ٔ قبل چند ضلعی منتظم بود؟ 46 زاویه راست ،باز ،تند و نیمصفحه را نشان دهد. عقربه بین ساعتشمار و دقیقهشمار ٔ ١ــ یک مثال برای هریک از زمانهایی بنویسید که ٔ تمرین اندازه زاویه های xو yرا در شکل های زیر پیدا کنید. ٔ ٢ــ y x 80 x x x 80 60 40 32 O A A 100 z x 50 y 45 150 x 40 x x B C y B C ∧ ∧ y ٣ــ در شکل مقابل می دانیم زاویه های 90° ، tOy ، xOzهستند. ∧ ∧ x z چگونه می توانید نتیجه بگیرید که xOy = tOz :؟ t O ∧ x y زاویه xAzبرابر 120درجه است. اندازه ٔ ٔ ٤ــ در شکل مقابل ∧ ∧ چه کسری از xAzاست؟ xAy زاویه ٔ z A ٥ــ شکل های زیر چه شباهت هایی با هم دارند؟ چه تفاوت هایی با هم دارند؟ (ج) (ب) (الف) 47 تبدیالت هندسی (انتقال ،تقارن ،دوران) ١ــ یک کاغذ شفاف روی شکل Aقرار دهید و این شکل را روی کاغذتان بکشید. فعالیت B کاغذ شفاف را بدون تغییر جهت روی صفحه حرکت دهید تا تصویر آن روی شکل Bقرار بگیرد. بدین ترتیب تصویر شکل Aرا روی صفحه انتقال داده اید. A خط تقارن ٢ــ دوباره کاغذ پوستی خود را طوری روی صفحه قرار دهید که تصویری که کشیده اید ،روی شکل Aقرار بگیرد. C کاغذتان را از روی خط تقارن تا کنید.بدین ترتیب تصویر شکل Aروی کدام شکل قرار می گیرد؟ قرینه شکل Bرا هم نسبت به خط قرینه شکل Aنسبت به خط تقارن استٔ. این شکل ٔ تقارن رسم کنید و آن را Dبنامید. ١ــ به اندازه و جهت شکل های سفید نگاه کنید. کار در کالس . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . یافته شکل آبی است؟ کدام یک از شکل ها ،انتقال ٔ . . . . . . . . . . . این شکل را هاشور بزنید. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . قرینه شکل آبی است؟ ٢ــ کدام شکل ٔ . . . . . . . . . . . خط تقارن متناسب با این تقارن را رسم کنید. . . . . . . . . . . . وقتی شکلی را روی صفحه انتقال می دهیم ،تصویر به دست آمده مساوی و هم جهت شکل اولیه است. اما جهت آن تغییر می کند. قرینه شکلی را نسبت به یک خط پیدا می کنیم ،تصویر به دست آمده مساوی آن شکل است؛ ّ ٔ وقتی ١ــ یک کاغذ پوستی روی شکل Aقرار دهید و این شکل را روی آن بکشید.با استفاده از یک مداد کاغذ پوستی خود را در فعالیت صفحه کتاب ثابت کنید و آرام کاغذ را روی کتاب بچرخانید و به حرکت ٔ مرکز دوران شکل ،روی تصویر در صفحه نگاه کنید. . مرکز دوران A 48 ٢ــ اگر کاغذ پوستی را ١٨٠درجه بچرخانید ،تصویر شکل Aمانند شکل روبه رو در صفحه قرار می گیرد.این تصویر حاصل دوران ١٨٠درجه ای شکل Aحول مرکز دوران است. . A ٣ــ باز هم کاغذ پوستی را روی شکل قرار دهید و با استفاده از آن تصویر حاصل از درجه شکل Aحول مرکز دوران جدید را بسازید. ٔ دوران ١٨٠ . مرکز دوران A ٤ــ با کمک کاغذ پوستی شکل Aرا حول مرکز دوران ٩٠درجه در جهت عقربه های ساعت چرخانده ایم.تصویر شکل Aروی شکل Bقرار گرفته است.شکل Bرا حول مرکز دوران ٩٠ ،درجه در جهت عقربه های B ساعت بچرخانید.شکل حاصل از این دوران را رسم کنید و آن را Cبنامید. چرا در دوران ٩٠درجه الزم است جهت دوران را مشخص کنیم؛ ّاما در دوران ١٨٠ مرکز دوران . درجه این کار الزم نیست؟ A ١ــ الف) شکل Aرا ٩0حول ٔ نقطه Oدر جهت عقربه های ساعت بچرخانید و شکل حاصل را Bبنامید. º تمرین d قرینه Aرا نسبت به خط dرسم کنید و آن را Cبنامید. ب) ٔ ج) آیا هر سه شکل با هم مساوی اند؟ .O A 49 درجه شکل 1در جهت عقربه های ساعتٔ ٢ــ الف) کدام شکل از دوران 180 2 حول مرکز دوران به دست آمده است؟ 3 درجه شکل 4حول مرکز دوران به دست آمده است؟ ٔ ب) کدام شکل از دوران ١٨٠ مرکز دوران 1 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . همه شکل های مقابل با هم مساوی اند. ٣ــ ٔ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D . . . . C . . . . B . . . . . یافته شکل رنگی هستند؟ الف) کدام شکل ها انتقال ٔ یافته شکل رنگی هستند؟ ب) کدام شکل ها دوران ٔ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . قرینه شکل رنگی نسبت به یک خط هستند؟ج) کدام شکل ها ٔ . . . . . . . . . . . . . . . . F . . . . . . . . . . . . . . . . E . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ٤ــ در هر مورد چه تبدیلی انجام شده است؟ انتقال ،تقارن محوری یا دوران؟ الف) Aبه Bتبدیل شده است. E ب) Aبه Cتبدیل شده است. B A ج) Bبه Eتبدیل شده است. د) Dبه Aتبدیل شده است. D C هـ) Dبه Cتبدیل شده است. ٥ــ در هر مورد با دو تبدیل مختلف می توان Aرا بر Bمنطبق کرد.این دو تبدیل را نام ببرید. (ب) A A B (الف) B یافته آن ٦ــ در شکل مقابل کدام دو شکل مساوی ،یک شکل و تبدیل ٔ A تنها با یک تبدیل (انتقال ،تقارن یا دوران) را نشان می دهد؟ B D F E C 50 شکل های مساوی (هم نهشت) ١ــ الف) هر شکل با یک تبدیل ،به شکل بعدی تبدیل شده است.روی هر فعالیت F پیکانه نوع تبدیل انجام شده (انتقال ،تقارن یا دوران) را بنویسید. A B E G C D H تقارن A → B → C → D → E → F → G → H → ب) آیا شکل Aبا شکل Hمساوی است؟ چرا؟ ٢ــ اگر بتوانیم شکلی را با یک یا چند تبدیل (انتقال ،تقارن یا دوران) در صفحه بر شکل دیگر منطبق کنیم ،می گوییم این دو شکل باهم هم نهشت (مساوی) اند. دو شکل مقابل با هم هم نهشت اند. B A یک ضلع و یک زاویه از شکل Aمشخص شده است. زاویه مساوی (متناظر) با آنها در شکل Bرا با عالمت گذاری مشخص کنید. ضلع و ٔ A C H ٣ــ دو شکل مقابل هم نهشت اند.این عبارت را در ریاضی B D F به صورت ABCDE ≅ HGFKJنمایش می دهیم. G K در دو شکل هندسی هم نهشت ،اجزای متناظر دو به دو با E J هم برابرند. به چگونگی نمایش برابری ضلع ها و زاویه ها در دو شکل باال توجه کنید. کار در کالس B E ١ــ مثلث های هم نهشت را در شکل بیابید A C J K و به زبانریاضی بنویسید. D F G H L I ٢ــ در شکل مقابل دو مثلث هم نهشت دیده می شود. A D ضلع ها و زاویه های مساوی دو شکل را با عالمت گذاری مشخص کنید.تساوی اجزای B E متناظر این دو مثلث را کامل کنید. ∧ A = AB = ∧ B = = C F ∧ C = = 51 ١ــ با انجام تبدیالت متوالی روی یک مثلث ،قسمتی از صفحه را پوشانده ایم.مثلث هایی را که از انتقال مثلث رنگی به دست فعالیت آمده اند ،رنگ کنید. درجه یکی از مثلث های رنگی به دست آورد. ٔ هریک از مثلث های سفید را می توان با دوران ١٨٠ همه این مثلث ها با هم مساویند؟ همه مثلث ها را با شماره گذاری آنها مشخص کنید.آیا ٔ زاویه های مساوی در ٔ 1 3 2 1 3 360 2 1 2 3 ٢ــ با انجام تبدیالت متوالی روی یک چهارضلعی قسمتی از صفحه را پوشانده ایم. چهارضلعی هایی را که از انتقال چهارضلعی رنگی به دست آمده اند ،رنگ کنید.با چه تبدیلی می توان چهارضلعی های سفید را 1 4 به دست آورد؟ 2 3 ضلع ها و زاویه های مساوی را با عالمت گذاری مشخص کنید. همه این چهارضلعی ها با هم مساوی اند؟ آیا ٔ 360 ١ــ در شکل مقابل ضلع های دو چهارضلعی ،دو به دو با هم برابرند. تمرین الف) با عالمت گذاری مناسب تساوی ضلع ها را نمایش دهید. ب) آیا این دو چهارضلعی با هم مساوی اند؟ 2ــ می خواهیم شکل Bرا طوری رسم کنیم که بتوانیم با دو تبدیل متوالی ،شکل Aرا بر شکل Cمنطبق کنیم.شکل Bرا رسم کنید و روی هر پیکانه نوع تبدیل انجام شده را بنویسید. A B C A C 52 ٣ــ به کمک کاغذ پوستی شکل های مساوی را پیدا کنید و تساوی شکل ها را به زبان ریاضی بنویسید. D E F A B C J K M N H G L P ٤ــ با انجام تبدیالت متوالی روی یک هشت ضلعی و مربع ،قسمتی از صفحه را پر کرده ایم. به چند طریق می توان تنها با یک تبدیل هشت ضلعی رنگی را بر شکل Cمنطبق کرد؟ J K A B C L M N D E F G ٥ــ شکل زیر قسمتی از کاشی کاری یک بنای قدیمی را نشان می دهد. الف) چگونه می توان با دو تبدیل متوالی Aرا بر شکل Bمنطبق کرد؟ ادامه الگوی ایجاد شده ،صفحه را پر کنید. ب) با ٔ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. . . . B. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 4 مرور فصل مفاهیم و مهارت ها دراین فصل واژه های زیر به کار رفته اند.مطمئن شوید که می توانید با جمالت خود آنها را تعریف کنید.برای هر کدام مثال بزنید. اجزای متناظر شکل های هم نهشت تبدیل های هندسی در این فصل روش های اصلی زیر مطرح شده اند.با یک مثال هر کدام را توضیح دهید و در دفتر خود یک خالصه درس تهیه کنید. نام گذاری زاویه نام گذاری پاره خط ،نیم خط وخط رابطه بین زاویه ها نوشتن ٔ رابطه بین پاره خط ها نوشتن ٔ زاویه متقابل به رأس دلیل تساوی دو ٔ نتیجه گیری از چند تساوی درست پیدا کردن قرینه یک شکل انتقال یک شکل نوشتن تساوی اجزاء متناظر دو شکل پیدا کردن دوران یافته یک شکل کاربرد کاربرد این درس را در فصل هفتم (بردار) خواهید دید.ضمن آنکه در کشیدن شکل های هندسی ،گرافیک رایانه ای ،طراحی و … نیز کاربرد دارد. تمرین های ترکیبی در صورتی که تمرین های ترکیبی زیر را بتوانید انجام دهید ،مطمئن می شوید که این فصل را به خوبی آموخته اید. A ∧ ∧ 1 1ــ چرا C = A1است؟ B C H قرینه شکل مقابل را نسبت به پاره خط BCپیدا کنید. 2ــ ٔ B نقطه Cبا دوران ٩٠ºدر جهت حرکت عقربه های ساعت پیدا کنید. دوران یافته شکل جدید را نسبت به ٔ اجزاء متناظر شکل اول و آخر را با عالمت گذاری مشخص کنید. A C 54 شمارنده ها و اعداد اول فصل 5 عدد اول دسته بندی کردن ،به ویژه ساختن دسته های مساوی و قابلیت تقسیم از مفاهیم شمارندۀ اول شده رژه قرار با کاربرد در زندگی روزمره اند.وقتی سربازها در دسته های منظم ٔ بزرگ ترین شمارندۀ مشترک دارند ،تعداد آنها باید بر تعداد ردیف ها و ستون ها قابل قسمت باشد. کوچک ترین مضرب مشترک 55