GIÁC MẠC VÀ CỦNG MẠC PDF

**GIÁC MẠC VÀ CỦNG MẠC** I. ***KHÁI QUÁT VỀ MẮT:*** \- Mắt cho phép **NL ánh sáng từ MT** ⇾ **Tín hiệu thần kinh** đến trung tâm não. \- Tất cả các cấu trúc của mắt đều hoạt động hỗ trợ chức năng này bằng cách: - Cung cấp chất dinh dưỡng. - Hội tụ hình ảnh. - Bảo vệ mắt. \- Thành nhãn...

**GIÁC MẠC VÀ CỦNG MẠC** I. ***KHÁI QUÁT VỀ MẮT:*** \- Mắt cho phép **NL ánh sáng từ MT** ⇾ **Tín hiệu thần kinh** đến trung tâm não. \- Tất cả các cấu trúc của mắt đều hoạt động hỗ trợ chức năng này bằng cách: - Cung cấp chất dinh dưỡng. - Hội tụ hình ảnh. - Bảo vệ mắt. \- Thành nhãn cầu: II. ***CỦNG MẠC:*** \- Có màu trắng đục. \- Chiếm ***5/6 lớp áo ngoài*** của nhãn cầu. \- Phần lớn không có mạch máu. (trừ những mạch máu chui qua để vào trong mắt) \- Củng mạc dày nhất ở phía sau nhãn cầu, mỏng nhất ở chỗ bám của gân/cơ ngoại nhãn. ***\*Cấu trúc mô học:*** \- Củng mạc = sợi collagen đặc (typ I, III) + một vài sợi chun: \+ Đặc điểm các sợi collagen: có đường kính ≠ nhau, sắp xếp kiểu xoắn ốc không đều. ⇾ Tạo màu đục và độ bền của củng mạc. \- Củng mạc có 3 lớp: **(1) Lớp thượng củng mạc:** - Tạo bởi mô chun + mô LK lỏng lẻo. - Tiếp nối với củng mạc chính danh. - Là lớp duy nhất chứa mạch máu. (nếu có mạch máu) **(2) Lá trên hắc mạc:** Vùng sát màng bồ đào. **(3) Lớp hắc tố bào:** Các TB sắc tố. ***\*Cấp máu cho củng mạc:*** \- Củng mạc ít chuyển hóa. ⇾ Được cấp máu tối thiểu. \- Nhận nuôi dưỡng từ: \+ Mạch máu nhỏ ở thượng củng mạc. \+ Các nhánh các ĐM mi dài ở hắc mạc. ***\*Phân bố TK của củng mạc:*** +-----------------------+-----------------------+-----------------------+ | Thần kinh cảm giác | Phía trước | Các sợi TK mi dài | +=======================+=======================+=======================+ | | Phía sau | Các sợi TK mi ngắn | | | | | | | | (là 1 nhánh của dây | | | | TK sinh 3) | +-----------------------+-----------------------+-----------------------+ ⌕ **[TK sinh 3]** chi phối các vùng: (1) Mắt. (2) Hàm trên. (3) Hàm dưới. III. ***GIÁC MẠC:*** \- Trong suốt, không màu. \- Chiếm ***1/6 còn lại*** lớp áo ngoài của nhãn cầu. \- Hoàn toàn không có mạch máu. \- Giác mạc mỏng nhất ở trung tâm (***0,5 mm***) & dày nhất ở phần rìa (***1 mm***). \- Tạo ***2/3 công suất khúc xạ*** của mắt = ***45D***. ***\*Cấu trúc mô học:*** \- Giác mạc gồm 5 lớp: (ngoài ⇾ trong) +-----------------------------------+-----------------------------------+ | **(1) Biểu mô** | \+ Tương tác với lớp nước mắt. | | | | | | \+ Gồm những TB biểu mô lát tầng | | | không sừng hóa. | | | | | | \+ Là hàng rào ngăn nhiễm trùng | | | giác mạc. | +===================================+===================================+ | **(2) Lớp** | \+ Không có TB mà chỉ gồm các sợi | | | collagen xếp không đều. | | **Bowman** | | | | \+ Các sợi collagen này có đường | | **≈ màng đáy BM** | kính nhỏ, không xếp thành bó. | | | | | | \+ Không hẳn là "màng" mà được | | | coi là "vùng chuyển tiếp" đến nhu | | | mô. | | | | | | \+ Bị tổn thương ở lớp này sẽ để | | | lại [sẹo giác mạc]. | +-----------------------------------+-----------------------------------+ | **(3) Nhu mô** | \+ Là lớp dày nhất. (chiếm 90% độ | | | dày của giác mạc) | | | | | | \+ Tạo bởi các sợi collagen dày | | | đặc: | | | | | | - Sợi xếp // nhau. | | | | | | - Các lá xếp chéo nhau. | | | | | | \+ Đặc điểm các sợi collagen ở | | | nhu mô: | | | | | | - Đường kính sợi khá đều. | | | | | | - Các sợi xếp // nhau, có tính | | | trật tự cao. | | | | | | - Nhiều sợi hợp thành các lá. ⇾ | | | Tạo độ dai. | +-----------------------------------+-----------------------------------+ | **(4) Màng Descemet** | \+ Là 1 màng đáy liên tục. | | | | | | \+ Được SX suốt đời bởi nội mô | | | giác mạc. | | | | | | \+ Có đặc tính đàn hồi mạnh. | | | | | | \+ Chỗ tận cùng của màng Descemet | | | gọi là đường Schwalbe, có thể | | | thấy được trên lâm sàng = pp soi | | | góc tiền phòng. | +-----------------------------------+-----------------------------------+ | **(5) Nội mô** | \+ Là 1 lớp đơn các TB lục giác | | | dẹt đan xen vào nhau. | | | | | | \+ Là lớp không thể sản sinh | | | thêm, giảm dần theo tuổi. | | | | | | \+ Là lớp có nhu cầu chuyển hóa | | | cao nhất. | | | | | | \+ Quan trọng đối vs tính trong | | | suốt (= cách duy trì thủy hóa) & | | | độ dày GM. | +-----------------------------------+-----------------------------------+ ***\*Cấp máu cho giác mạc:*** ***\*Phân bố TK của giác mạc:*** \- Dày đặc các sợi TK cảm giác từ TK mi dài, TK mi ngắn, nhánh mắt của TK sinh 3. ⇾ Nhạy cảm hơn 20 -- 40 lần so với tủy răng. \- Các dây TK cảm giác này khi đi vào giác mạc sẽ mất bao myelin. \- Có 3 mạng lưới TK chính trong giác mạc: - ***Mạng lưới 1:*** ở lớp nhu mô giữa. - ***Mạng lưới 2:*** ở lớp Bowman. - ***Mạng lưới 3:*** ở lớp biểu mô. (nhiều TK hơn) IV. ***CHỖ TIẾP NỐI GIÁC -- CỦNG MẠC:*** \- Củng mạc nối tiếp với giác mạc ở *vùng rìa*. \- Có chức năng quan trọng trong *sự liền vết thương* & *dinh dưỡng* của giác mạc ngoại vi. \- Ở vùng tiếp nối này: Biểu mô Giác mạc ⇾ Biểu mô Kết mạc ------------------ --- ----------------- Nhu mô Giác mạc ⇾ Nhu mô Củng mạc Nội mô Giác mạc ⇾ Nội mô Vùng bè \- Là nơi duy nhất chứa ***hàng rào Vogt***: sản sinh các tế bào biểu mô giác mạc.