Yüksek Hızlı Tren Makinist Kılavuzu PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
2014
Tags
Summary
This document is a guide for train operators of the YHT 65000 train set. It provides a detailed overview of the train's components, systems, and functions, including the car body, driver's cab, doors, and auxiliary equipment. The guide also covers braking systems, HVAC, lighting, and communication systems.
Full Transcript
YÜKSEK HIZLI TREN MAKİNİST KLAVUZU YHT 65000 TREN SETİ TANITIMI 2014 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 : GİRİŞ...........................................................................................................
YÜKSEK HIZLI TREN MAKİNİST KLAVUZU YHT 65000 TREN SETİ TANITIMI 2014 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 : GİRİŞ........................................................................................................................................ 9 1.1 BU KILAVUZUN KULLANILMASI.......................................................................................................... 9 1.2 UYARILAR, İKAZLAR VE NOTLAR........................................................................................................ 9 1.3 KISALTMALAR............................................................................................................................................. 10 BÖLÜM 2 : TAŞITA GENEL BAKIŞ...................................................................................................... 13 2.1 GENEL AÇIKLAMA................................................................................................................................. 13 2.2 ANA EKİPMAN DÜZENİ.......................................................................................................................... 16 2.2.1 Çatı Ekipmanı Düzeni.......................................................................................................................... 16 2.2.2 Alt Takım Ekipman Düzeni................................................................................................................... 18 2.2.3 Harici Ekipman.................................................................................................................................... 21 2.3 KAROSER.................................................................................................................................................. 24 2.3.1 Yapı...................................................................................................................................................... 24 2.3.2 Otomatik katlanır kapı......................................................................................................................... 24 2.3.3 Pencereler ve Ön Cam......................................................................................................................... 24 2.3.4 Döşeme................................................................................................................................................. 25 2.3.5 K aplama.............................................................................................................................................. 25 2.3.6 Yolcu Koltukları................................................................................................................................... 25 2.3.7 Bagaj rafları......................................................................................................................................... 25 2.4 MAKİNİST KABİNİ........................................................................................................................................ 26 2.5 MUHAFIZ ODASI...................................................................................................................................... 26 2.6KAPILAR....................................................................................................................................................... 27 2.6.1 Yolcu Giriş Kapıları............................................................................................................................. 27 2.6.2 Kabin Giriş Kapıları............................................................................................................................ 28 2.6.3 Kabinden Yolcu Salonuna Giriş Kapıları............................................................................................ 29 2.6.4 Geçiş Koridoru Kapıları...................................................................................................................... 29 2.6.5 Kapalı Geçit Kapıları........................................................................................................................... 29 2.7 GEÇİŞ KORİDORLARI VE KUPLÖRLER............................................................................................... 30 2.7.1 Geçiş Koridorları................................................................................................................................. 30 2.7.2 Otomatik Kuplör.................................................................................................................................. 30 2.7.3 Yarı-kalıcı Kuplör................................................................................................................................ 31 2.8 ÇEKİŞ SİSTEMİ............................................................................................................................................. 32 2.8.1 Pantograf............................................................................................................................................. 32 2.8.2 Paratoner............................................................................................................................................. 32 2.8.3 Ana Trafo............................................................................................................................................. 32 2.8.4 Yüksek Hızlı Devre Kesici.................................................................................................................... 35 2.8.5 Yüksek Gerilim Bağlantı Kesme Anahtarı............................................................................................ 35 2.8.6 Ana HV Gerilim Sensörü...................................................................................................................... 35 2.8.7 Ana HV Akım Sensörü.......................................................................................................................... 35 2.8.8 Tahrik Konverteri/İnverteri.................................................................................................................. 35 2.8.9 Ana Denetici......................................................................................................................................... 36 2.8.10 Cer Motoru......................................................................................................................................... 36 2.9 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT............................................................................................................................. 36 2.9.1 Aküler................................................................................................................................................... 36 2.9.2 Yardımcı Konverterler......................................................................................................................... 36 2.10 BOJİLER..................................................................................................................................................... 39 2.11 HAVA ÜRETİMİ VE PNÖMATİK TEÇHİZAT...................................................................................... 43 2.11.1 Hava Üretimi...................................................................................................................................... 43 2.11.2 Pnömatik Teçhizat:............................................................................................................................. 43 2.12 FREN SİSTEMİ........................................................................................................................................ 44 2.12.1 Servis Freni........................................................................................................................................ 45 2.12.2 Acil Durum Freni............................................................................................................................... 45 2.12.3 Yardımcı Fren.................................................................................................................................... 46 2.12.4 Ceza Freni.......................................................................................................................................... 46 2.12.5 Park Freni.......................................................................................................................................... 46 2.13 TEKERLEK KAYMA KORUMASI........................................................................................................ 47 2.14 ISITMA, HAVALANDIRMA VE KLİMA (HVAC)........................................................................................... 47 2.14.1 Yolcu HVAC Sistemi........................................................................................................................... 47 3 2.14.2 Kabin HVAC Sistemi.......................................................................................................................... 49 2.15 IŞIKLANDIRMA SİSTEMİ.............................................................................................................................. 51 2.15.1 Dış Işıklandırma................................................................................................................................. 51 2.15.2 İç Işıklandırma................................................................................................................................... 51 2.16 KUMANDA SİSTEMLERİ.............................................................................................................................. 54 2.16.1 SICAS................................................................................................................................................. 54 2.16.2 CESIS................................................................................................................................................. 57 2.17 HABERLEŞME SİSTEMLERİ......................................................................................................................... 58 2.17.1 PIS...................................................................................................................................................... 58 2.17.2 Eğlence Sistemi.................................................................................................................................. 59 2.17.3 Telsiz.................................................................................................................................................. 60 2.17.4 Kapalı Devre Televizyon.................................................................................................................... 60 2.18 GÜVENLİK SİSTEMLERİ...................................................................................................................... 62 2.18.1 Yangın Tespit Sistemi......................................................................................................................... 62 2.18.2 Hızlanma ve Sıcaklık İzleme Sistemi.................................................................................................. 63 2.19 TUVALET SİSTEMİ...................................................................................................................................... 64 2.19.1 WC Standart Modülü Ana Elemanları............................................................................................... 64 2.19.2 WC Engelli Modülü Ana Elemanları.................................................................................................. 67 2.19.3 Otomatik Kapı Sistemi........................................................................................................................ 68 2.19.4 Tank Seviyesi Sistemi......................................................................................................................... 69 2.19.5 WC Sistemi......................................................................................................................................... 69 2.196 Ray Baypas Sistemi............................................................................................................................. 71 2.20 KAFETERYA........................................................................................................................................... 71 BÖLÜM 3 : MAKINIST EKIPMANI...................................................................................................... 73 3.1 SÜRÜCÜ MASASI........................................................................................................................................... 73 3.1.1 Telsiz Panosu....................................................................................................................................... 75 3.1.2 ATS Panosu.......................................................................................................................................... 76 3.1.3 Hız Göstergesi Panosu......................................................................................................................... 77 3.1.4 HMI (SICAS)........................................................................................................................................ 78 3.1.5 Anahtar Panosu 1................................................................................................................................. 79 3.1.6 Ana Denetici......................................................................................................................................... 81 3.1 7 Anahtar Panosu 2................................................................................................................................. 82 3.2 AYAK DAYAMA TERTİBATI................................................................................................................. 83 3.3 SÜRÜCÜ KOLTUĞU................................................................................................................................... 84 3.4 KABİN TAVAN PANOSU......................................................................................................................... 85 3.4.1 Kabin Tavanı Sol Pano........................................................................................................................ 86 3.4.2 HVAC Denetim Masası........................................................................................................................ 87 3.4.3 Sağ Merkez Pano.................................................................................................................................. 88 3.4.4 Sağ Pano.............................................................................................................................................. 89 3.4.5 Sürücü Yardımcı Işıklandırması........................................................................................................... 90 3.5 MUHAFIZ ODASI...................................................................................................................................... 90 3.5.1 Muhafız Masası.................................................................................................................................... 90 3.5.2 Muhafız Elektrik Dolabı....................................................................................................................... 91 3.5.3 Muhafız Koltuğu................................................................................................................................... 92 3.6 ELEKTRİK DOLAPLARI.............................................................................................................................. 94 3.6.1 C1 Elektrik Dolabı – TCF ve TCB vagonları....................................................................................... 95 3.6.2 Devre Kesicileri Panosu – C1 - TCB ve TCF vagonları...................................................................... 96 3.6.3 C2 Elektrik Dolabı – TCB ve TCF vagonları..................................................................................... 100 3.6.4 C3 Elektrik Dolabı – TCF ve TCB vagonları..................................................................................... 101 3.6.5 C4 Elektrik Dolabı – TCB ve TCF vagonları..................................................................................... 102 3.6.6 Devre Kesici Panosu – C4 - TCF ve TCB vagonları.......................................................................... 103 3.6.7 C1 Elektrik Dolabı – MIF vagonları.................................................................................................. 106 3.6.8 Devre Kesici Panosu – C1 - MIF vagonları....................................................................................... 107 3.6.9 C2 Elektrik Dolabı – MIF vagonları.................................................................................................. 108 3.6.10 C3 Elektrik Dolabı – MIF vagonları................................................................................................ 109 3.6.11 C4 Elektrik Dolabı – MIF vagonları................................................................................................ 110 3.6.12 Devre Kesici Panosu – C4 - MIF vagonları..................................................................................... 111 3.6.13 C1 Elektrik Dolabı – MIFc vagonu.................................................................................................. 115 3.6.14 Devre Kesici Panosu – C1 - MIFc vagonu....................................................................................... 116 4 3.6.15 C2 Elektrik Dolabı – MIFc vagonu.................................................................................................. 117 3.6.16 C3 Elektrik Dolabı – MIFc vagonu.................................................................................................. 118 3.6.17 C4 Elektrik Dolabı – MIFc vagonu.................................................................................................. 119 3.6.18 Devre Kesici Panosu – C4 - MIFc Vagonu...................................................................................... 120 3.7 MUHAFIZ KAPILARI YEREL DENETİMİ......................................................................................................... 121 3.8 HARİCİ PRİZ KUTUSU............................................................................................................................. 122 3.9 AKÜMÜLATÖR YARDIMCI KUTUSU............................................................................................................. 122 3.10 PNÖMATİK TEÇHİZAT............................................................................................................................... 123 3.10.1 Fren Kumanda Paneli (Z1).............................................................................................................. 123 3.10.2 Fren Paneli (Z2)............................................................................................................................... 124 3.10.3 Yardımcı Panel (Z3)......................................................................................................................... 126 3.10.4 Akustik Sinyal Paneli (Z4)................................................................................................................ 127 3.10.5 Fren Göstergeleri............................................................................................................................. 128 3.10.6 Vagonların İçindeki İzolasyon Vanaları.......................................................................................... 128 3.11 WC SU DEVRESİ................................................................................................................................... 131 BÖLÜM 4: ARACIN ÇALIŞTIRILMASI.............................................................................................. 133 4.1 EMNİYET DÜZENLEMELERİ VE CİHAZLARI................................................................................... 133 4.1.1 Genel.................................................................................................................................................. 133 4.1.2 Emniyet Düzenlemeleri...................................................................................................................... 133 4.1.3 Trende Topraklama............................................................................................................................ 133 4.2 ÇALIŞTIRMADAN ÖNCE GENEL MUAYENE.................................................................................... 136 4.2.1 Genel Muayene.................................................................................................................................. 136 4.2.2 Otomatik Scharfenberg Koşum Takımlarının Muayenesi.................................................................. 137 4.2.3 Elektrik Ekipmanının Muayenesi....................................................................................................... 137 4.2.4 Pnömatik Ekipmanının Muayenesi..................................................................................................... 138 4.3 TREN DURUMLARI............................................................................................................................... 139 4.3.1 Tren Devrede/Kabin Aktif.................................................................................................................. 140 4.3.2 Tren Bağlantı Kesme İşlevi................................................................................................................ 140 4.3.3 Tren Beklemede.................................................................................................................................. 141 4.3.4 Tren Soğuk Parkta.............................................................................................................................. 143 4.3.5 GSM Modülünden Batarya Bağlantısı............................................................................................... 144 4.3.6 Kabin Değişim Prosedürü.................................................................................................................. 144 4.4 TRENİN SÜRÜLMESİ............................................................................................................................. 145 4.4.1 Gidiş Yönünün Seçimi........................................................................................................................ 145 4.4.2 Çalışma Modları................................................................................................................................ 145 4.4.3 Park Freni.......................................................................................................................................... 147 4.5 TOTMAN MODÜLÜ..................................................................................................................................... 148 4.6 ÇALIŞTIRMAYA BAŞLAMADAN ÖNCEKİ KONTROLLER............................................................. 148 4.6.1 Otomatik Fren Testi........................................................................................................................... 148 4.6.2 Manüel fren testleri............................................................................................................................ 150 4.7 ÇALIŞTIRMA İŞLEMLERİ..................................................................................................................... 156 4.7.1 Korna................................................................................................................................................. 156 4.7.2 Ön Cam Sileceği................................................................................................................................. 156 4.7.3 Perde.................................................................................................................................................. 156 4.7.4 Kumlama............................................................................................................................................ 157 4.7.5 Ön Cam Buhar Önleyici..................................................................................................................... 157 4.7.6 Sürücü Masası ve Basınç Göstergeleri Aydınlatması........................................................................ 157 4.7.7 Otomatik Koruma Kapağı.................................................................................................................. 157 4.7.8 Salon Servis Görevlisi Çağırma Düğmesi.......................................................................................... 158 4.7.9 Kapılar............................................................................................................................................... 158 4.7.10 HVAC Sistemi................................................................................................................................... 165 4.7.11 Ekstraktör Üniteleri/Körükler.......................................................................................................... 165 4.7.12 Aydınlatma....................................................................................................................................... 165 4.7.13 SICAS............................................................................................................................................... 167 4.7.14 Haberleşme Sistemleri..................................................................................................................... 167 4.8 ÜNİTELER ARASINDA KOŞUM VE KOŞUM ÇÖZME....................................................................... 167 4.8.1 Otomatik Koşum................................................................................................................................. 167 4.8.2 Koşumla Bağlı İki Ünitenin Sürülmesi............................................................................................... 168 4.8.3 Otomatik Koşum Çözme..................................................................................................................... 169 5 4.9 TRENİN SERVİSTEN ÇIKARTILMASI................................................................................................. 169 4.9.1 WC Modülünün Suyunun Tahliyesi.................................................................................................... 169 BÖLÜM 5: ACİL DURUM ÇALIŞTIRMA........................................................................................... 171 5.1 SICAS HMI................................................................................................................................................. 171 5.2 TREN KİTİ VE ACİL DURUM EKİPMANI............................................................................................ 171 5.3 YANGIN TESPİT SİSTEMİ............................................................................................................................ 174 5.4 HIZLANMA VE SICAKLIK İZLEME SİSTEMİ.......................................................................................... 174 5.5 EMNİYET CİHAZLARINI DEVRE DIŞI BIRAKMA............................................................................ 175 5.5.1 Sıfır Hız/ Çekiş Devresi...................................................................................................................... 175 5.5.2 Kapı Devresi...................................................................................................................................... 175 5.5.3 Acil Durum Fren Devresi................................................................................................................... 175 5.5.4 Yolcu Acil Durum Alarm Devresi....................................................................................................... 176 5.5.5 Azaltılmış Mod Baypas....................................................................................................................... 177 5.5.6 Cer Aktif Baypas................................................................................................................................ 177 5.5.7 ERTMS Baypas.................................................................................................................................. 178 5.5.8 ATMS Baypas..................................................................................................................................... 178 5.5.9 Totman Modülü.................................................................................................................................. 179 5.6 ACİL DURUM MODU................................................................................................................................. 179 5.7 YARDIMCI REDRESÖR ARIZASI......................................................................................................... 179 5.8 TAHRİK İNVERTERİ ARIZASI............................................................................................................. 180 5.9 ANA TRAFO ARIZASI............................................................................................................................ 180 5.10 BATARYA ŞARJ CİHAZI ARIZASI..................................................................................................... 180 5.11 BCU ARIZASI........................................................................................................................................ 180 5.12 PNÖMATİK SİSTEM AZALTILMIŞ HALDE ÇALIŞTIRMA............................................................. 181 5.12.1 MP kırılması..................................................................................................................................... 181 5.12.2 BP arızası......................................................................................................................................... 183 5.12.3 İkincil Süspansiyonda Arıza............................................................................................................. 184 5.13 OTOMATİK KOŞUM TAKIMI ÜZERİNDE İŞLEMLER.................................................................... 184 5.13.1 Ön Kapağın Manüel Olarak Açılması.............................................................................................. 184 5.13.2 Otomatik Koşum Takımının Manüel Olarak Çözülmesi................................................................... 185 5.14 ÜNİTENİN ÇEKİLMESİ........................................................................................................................ 186 5.14.1 Batarya olan bir ünitenin başka bir ünite tarafından kurtarılması.................................................. 186 5.14.2 Batarya olmayan bir ünitenin başka bir ünite tarafından çekilmesi................................................ 187 5.14.3 Bir ünitenin bir lokomotif tarafından kurtarılması.......................................................................... 189 5.14.4 Dingili sıkışmış bir ünitenin çekilmesi............................................................................................. 191 BÖLÜM 6: ARAÇ ÖZELLİKLERİ........................................................................................................ 193 6.1 ÇALIŞTIRMA LİMİTLERİ...................................................................................................................... 193 6.2 CER PERFORMANSI.............................................................................................................................. 193 6.3 ELEKTRODİNAMİK FREN PERFORMANSI....................................................................................... 194 EK A: SICAS VE İLETİŞİM TEÇHİZATI........................................................................................... 197 A.1. HMI-TFT SICAS..................................................................................................................................... 197 a.1.1 Kabin Terminalinin Ön Yüklemesi..................................................................................................... 197 a.1.2 Ana Alarm Ekranı.............................................................................................................................. 198 a.1.3 Sürücü Menü Ekranı.......................................................................................................................... 202 a.1.4 Sürüş Verileri Ekranı......................................................................................................................... 203 a.1.5 Salon Sıcaklıkları Ekranı................................................................................................................... 204 a.1.6 Servis Frenleri Ekranı........................................................................................................................ 205 a.1.7 Park Frenleri Ekranı.......................................................................................................................... 206 a.1.8 Çekiş Verileri Ekranı.......................................................................................................................... 207 a.1.9 Komutlar ve İzleme Ekranı................................................................................................................. 208 a.1.10 Kontrast Ayar Ekranı....................................................................................................................... 210 a.1.11 Fazla Isıtma Ekranı.......................................................................................................................... 210 a.1.12 Dil Ayar Ekranı................................................................................................................................ 212 A.2. HMI-TFT PIS, CCTV SİSTEMİ VE EĞLENCE SİSTEMİ..................................................................... 213 a.2.1 Ana Ekran.......................................................................................................................................... 213 a.2.2 Manuel Hoparlör Anonsları............................................................................................................... 216 a.2.3 GSM-R iletişimleri............................................................................................................................. 220 6 a.2.4 Dahili Acil Durum İletişimleri........................................................................................................... 221 a.2.5 Personel Arasında Dahili İletişim...................................................................................................... 226 a.2.6 Özel Görsel İletiler ve Önceden Kaydedilmiş Sesli İletiler................................................................ 229 a.2.7 Arka Plan Müziği............................................................................................................................... 233 a.2.8 Rota Bilgileri...................................................................................................................................... 235 a.2.9 Kapalı Devre Televizyon (CCTV) Sistemi.......................................................................................... 236 a.2.10 Eğlence............................................................................................................................................. 240 A.3. HMI-LCD PIS.......................................................................................................................................... 241 A.4 EĞLENCE SİSTEMİ...................................................................................................................................... 241 a.4.1 Denetim ve Kumanda Modülü............................................................................................................ 241 a.4.2 AVCP Panosu..................................................................................................................................... 242 a.4.3 Bireysel Ses Modülü........................................................................................................................... 242 A.5. TELSİZ ÜNİTESİ...................................................................................................................................... 243 a.5.1 Açık-Kapalı/Ses Kontrolü................................................................................................................... 245 a.5.2 Kanal Seçimi...................................................................................................................................... 245 a.5.3 Kanal Tarama Modu.......................................................................................................................... 245 a.5.4 Zaman Aşımı Saati............................................................................................................................. 245 a.5.5. Ton Kodlu Susturma.......................................................................................................................... 246 a.5.6 Seçmeli Çağrı..................................................................................................................................... 246 a.5.7 Menü.................................................................................................................................................. 246 EK B: PNÖMATİK DİYAGRAMLAR.................................................................................................. 249 B.1. PNÖMATİK DİYAGRAM – TCB VE TCF VAGONLARI.................................................................... 250 B.2 PNÖMATİK DİYAGRAM – MIF VAGONLARI.................................................................................... 251 B.3 PNÖMATİK DİYAGRAM – MIFC VAGONLARI.............................................................................................. 252 7 BÖLÜM 1 : GİRİŞ 1.1 BU KILAVUZUN KULLANILMASI Makinist Kılavuzu, Hızlı Tren Setinin en iyi koşullarda işletimi için gerekli tüm bilgileri içerir. Bu kılavuz, kullanımı mümkün olduğunca kolaylaştırmak üzere hazırlanmıştır. Makinist Kılavuzu farklı bölümler halinde düzenlenmiştir: Bölüm 1: Giriş Bölüm 2: Taşıta Genel Bakış Makinist, Hızlı Tren Setini kullanmadan önce ünite hakkında yeterli bilgiye sahip olmalıdır. Bu bölümde, makinist bunları kontrol edebilecek veya ayarlayabilecek konumda olmasa bile, yine de hakkında temel bilgi sahibi olması gereken taşıtın en önemli özellikleri açıklanmaktadır. Bölüm 3: Makinist Ekipmanı Makinist, tüm makinist ekipmanı hakkında bilgi sahibi olmalıdır: kumandaların, sayaçların, göstergelerin ve anahtarların konumları, işlevleri ve kullanımlarını bilmelidir. Bölüm 4: Taşıtın Çalıştırılması Makinist, Hızlı Tren Setinin geçerli çalıştırma işlevleri hakkında yeterince eğitim görmüş olmalıdır. Bölüm 5: Acil Durum Çalıştırma Makinist, Hızlı Tren Setinin acil durumda çalıştırılması konusunda yeterince eğitim görmüş olmalıdır. Bölüm 6: Taşıtın Özellikleri Makinist, hızlı trenin güç-hız eğrisi ve fren eğrisi ile trenin yapabileceği maksimum hızlar hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Ek A : Bu bölüm, SICAS ve haberleşme sistemlerine ilişkin kullanma talimatlarını içerir. Ek B : Bu bölüm, tren makinistin bilmesi gereken vagon pnömatik diyagramlarını içerir. 1.2 UYARILAR, İKAZLAR VE NOTLAR Uyarılar zorunlu veya önemli bilgilere dikkat çekmek içindir. Uyarılar şunları önlemek için dikkat edilmesi gereken koşullar, uygulamalar veya prosedürler hakkında bilgiler içerir: Yaralanma. Can kaybı. 9 İkazlar şunları önlemek için dikkat edilmesi gereken koşullar, uygulamalar veya prosedürler hakkında bilgiler içerir: Ekipmanın hasarı. Ekipmanın tahribatı. Uzun vadeli sağlık tehlikeleri. Notlar şu özelliklerde zorunlu bilgileri vurgulamak için kullanılacaktır: Önemli. İlgili. Şu yollardan iş performansına yardımcı olan: hatırlanması gereken. doğru karar verilmesine yardımcı olan. başka yoldan bulması zor olan. başka yoldan eklemesi zor olan. 1.3 KISALTMALAR Tablo 1-1. Kısaltmalar. KISALTMA TERİM AC Alternatif Akım ATMS Hızlanma ve Sıcaklık İzleme Sistemi ATS Otomatik Tren Sistemi AVCP Ses Görüntü Denetim Masası BCU Fren Kumanda Ünitesi BP Fren Borusu CCTV Kapalı Devre Televizyon CCU Merkezi Kumanda Ünitesi CEL Kronolojik Olay Günlüğü CESIS Olay Kaydedici CSL Kronolojik Sinyal Günlüğü DBV Sürücü Fren Supabı DC Doğru Akım DMM Totman DTMF Çift Sesli Çoklu Frekans ED Elektro-dinamik EP Elektro-pnömatik ERM Olay Kaydedici Modülü ERTMS Avrupa Demiryolu Trafiği Yönetim Sistemi GPS Küresel Konumlandırma Sistemi GSM-R Demiryolları için Küresel Mobil İletişim Sistemi HMI Ekranı HVAC Isıtma, Havalandırma ve Klima JRD Adli Kayıt Cihazı LCD Sıvı Kristal Görüntü Birimi LED Işık Yayan Diyot MAI Bireysel Ses Modülü MCS Denetim ve Kumanda Modülü MMAI Bireysel Ses Modülü Modemi MP Ana Boru MVB Çok İşlevli Taşıt Veri Yolu PC Kişisel Bilgisayar 10 KISALTMA TERİM PEA Yolcu Acil Durum Alarmı PIS Yolcu Bilgi Sistemi PLC Programlanabilir Mantık Denetleyici RCD Artık Akım Cihazları RTC Gerçek Süreli Saat SICAS Trenin Merkezi Kumanda Ünitesi (CCU) TCN Tren İletişim Ağı TFT İnce Film Transistörü TMT Tren Bakım Terminali WSP Tekerlek Kayma Koruması 11 BÖLÜM 2 : TAŞITA GENEL BAKIŞ 2.1 GENEL AÇIKLAMA Hızlı tren ünitesi, aşağıdaki sıraya uygun olarak altı vagondan oluşmaktadır: TCB – MIFc – MIF 1A – MIF 1B – MIF 2 – TCF TCB: Treyler kabinli vagon, business class. MIFc: Motor ara vagonu, birinci sınıf, kafeteryalı. MIF (1A, 1B ve 2): Motor ara vagonu, birinci sınıf. TCF: Treyler kabinli vagon, birinci sınıf. Tren, yolcular, business class (lüks sınıf) ve birinci sınıf için iki farklı konaklama sınıfına sahiptir. Business class: 2+1 koltuk düzeni. Birinci sınıf: 2+2 koltuk düzeni. Yolcu bölgesinin iç düzenlemesi, kafeteryanın ilave edildiği MIFc vagonu dışındaki tüm vagonlarda çok benzerdir. Vagonun ortasında yer alan erişim platformu veya kapalı geçit yoluyla ayrılan iki yolcu salonundan oluşmaktadır. Yolcu salonlarının her iki yanında bagaj rafları bulunmaktadır. Her yolcu salonunda, koltukların arkasına entegre edilenlerden ayrı olarak iki katlanabilir masa yer almaktadır. TCB ve TCF vagonları, kapalı geçit alanında iki standart tuvalet modülü içerirken, MIF vagonları sadece bir standart tuvalet ve MIFc vagonu engelli kişilere yönelik bir tuvalet içermektedir. Üniteler, trenler arasındaki mekanik, elektrikli ve pnömatik bağlantıları gerçekleştiren Scharfenberg tipi otomatik kuplaj vasıtasıyla en fazla iki ünite olacak şekilde bir araya getirilebilir. Üniteler arasında yüksek gerilim bağlantısı yoktur. Bir trendeki vagonlar arasındaki mekanik bağlantı, Scharfenberg tipi yarı-kalıcı kuplajlar yoluyla gerçekleştirilirken, diğer orta pnömatik ve elektrikli bağlantılar hortumlar ve konektörler vasıtasıyla sağlanır. Üniteler, iki farklı türde pantograf ile donatılmıştır, böylece hatta mevcut olan iki farklı havai hat sistemi altında çalışmaları mümkündür. Motor bojileri, vagonun alt takımına monte edilen Cer motoru ile hareket eden tek dingilli özelliğe sahiptir. Tablo 0-1. Genel özellikler. Özellik Değer Tahrik Elektrikli Havai hat gerilimi AC 25 kV, 50 Hz Alçak gerilim DC 72 V Alçak gerilim AC 400 V Ray genişliği 1435 mm 13 Tablo 0-2. Boyut özellikleri. Özellik Değer Tren uzunluğu 158,920 mm TCB ve TCF 27,900 mm Vagon uzunluğu MIFc ve MIF 25,780 mm Vagon tabanı 19,000 mm Tekerlek tabanı 2500 mm Toplam yükseklik 4230 mm Zeminden yükseklik 1300 mm Toplam genişlik 2920 mm Salon yüksekliği 2302 mm Salon genişliği 2684 mm TCF 520 mm Salon koridor genişliği TCB 685 mm Otomatik kuplaj yüksekliği 1040 mm Tekerlek çapı (yeni/aşınmış) 850/790 mm Tablo 0-3. Ağırlıklar Vagon Boş (kg) Yolcularla birlikte (kg) TCB 47.650 52.050 MIFc 50.950 54.720 MIF 1A 50.100 56.660 MIF 1B 50.000 57.510 MIF 2 50.400 56.960 TCF 48.150 54.230 Toplam 297.250 332.130 Tablo 0-4. Performans. Veri Değer Kurulu gücü 4800 kW Azami servis hızı 250 km/h 0 - 40 km/h 0,48 m/s2 Hızlanma 0 - 120 km/h 0,32 m/s2 0 - 160 km/h 0,17 m/s2 250 km/h’de artık hızlanma 0,05 m/s2 160 km/h 945 m Durma mesafeleri 250 km/h 2430 m Tablo 0-5. Yolcu kapasitesi. Yolcu kapasitesi TCB MIFc MIF 1A MIF 1B MIF 2 TCF TOTAL Business class koltuklar 55 55 Birinci sınıf koltuklar 32 82 82 82 76 354 Kafeterya koltukları 8 (8) Tekerlekli sandalye alanları 2 2 TOPLAM 55 40+2 82 82 82 76 411 14 Şekil 0-1. Hızlı tren ünitesi 15 2.2 ANA EKİPMAN DÜZENİ 2.2.1 ÇATI EKİPMANI DÜZENİ Tablo 0-6. Çatı ekipmanı düzeni. Nº Kodu Açıklama TCB MIF MIF MIF MIF TCF C 1A 1B 2 1 41A01Kabin HVAC ünitesi X X 2 90W01Telsiz anteni X X 3 GSMR anteni X X 4 40A05 Egzoz ünitesi X X X X X X 5 40A01 Yolcu HVAC ünitesi X X X X X X 6 01B02 Ana HV gerilim sensörü X X 7 01PA01 Dar pantograf X X 8 12S07 Basınç anahtarı dar pantografı X X 9 12S08 Basınç anahtarı geniş pantografı X X 10 01F01 Dalgalanma durdurucu X X 11 01S01 Yüksek gerilim bağlantı kesme X X anahtarı 12 01S02 HSCB X X 13 01F02 Dalgalanma durdurucu X X 14 01PA02 Geniş pantograf X X 15 40A06 Egzoz ünitesi X 16 Şekil 0-2. Çatı ekipman düzeni. 17 2.2.2 ALT TAKIM EKİPMAN DÜZENİ Tablo 0-7. Alt takım ekipman düzeni. Nº Kodu Açıklama TCB MIF MIF MIF MIF TCF C 1A 1B 2 1 -- Otomatik kuplaj X X 2 P3 Korna X X 3 P4 Korna X X 4 74A04 Boden yağlama ünitesi X X 5 G3.1/2/3/4 Kızaklama önleme elektrovalfi X X X X X X 6 L5.1/2/3/4 Hava tankı 75 l (Hava yastığı) X X X X X X 7 Z3 Yardımcı panel X X X X X X 8 -- Hava üretim ünitesi X X X (Kompresör) 9 A7 Hava tankı 150 I (Ana depo) X X X X X X 10 01T01 Ana trafo X X 11 30X01 Harici soket (400 Vac) X X X 12 B28.1/2 Hava tankı 60 I (Fren deposu) X X X X X X 13 Z2 Fren panel X X X X X X 14 -- Ana trafo körüğü X X 15 01B01 Ana HV akım sensörü X X 16 01X01 HV toprak plakası X X 17 Z5 Pantograf kumanda paneli X X 18 Z1 Fren kumanda panel X X 19 95A01 BTM anten (ERTMS sistemi) X X 20 B50 Gösterge X X X X X X 21 B49 Gösterge X X X X X X 22 97Y01 ATS anteni X X 23 -- Acil durum kuplajı X X 24 20A01 Tahrik konverteri/inverteri X X X X 25 10G01/ Akümülatör kutusu X X X 10G02 26 93U100 ATMS kutusu X X X X X X 93U200 27 16A01 Yardımcı konverter X X X X 28 -- Akümülatör yardımcı kutusu X X X 29 02M01/ Cer motoru X X X X 02M02 30 -- Kumlama X X X X X X 31 -- Kardan şaftı X X X X 32 -- Yarı-kalıcı kuplör (amortisörlü) X X X X 33 -- Römork bojisi X X 34 -- Motor bojisi X X X X 35 -- Anti-climber X X X X X X 36 -- Yarı-kalıcı kuplör X X X X X X (amortisörsüz) 18 Şekil 0-3. Alt takım ekipman düzeni – TCB, TCF ve MIFc. 19 Şekil 0-4. Alt takım ekipman düzeni – MIF vagonları. 20 2.2.3 HARİCİ EKİPMAN Tablo 0-8. Harici ekipman. Nº Kodu Açıklama TCB MIF C MIF 1A MIF 1B MIF 2 TCF 1 Arka görüntü kamerası X X 2 Dış görüntü X X X X X X 3 Kapı açma harici düğme X X X X X X 4 Ana far X X 5 Alt farlar X X 6 Ön kamera X X 7 Erişim cihazı X X X X X X 8 Cam sileceği X X 9 Lokomotif mahmuzu X X 21 Şekil 0-5. Harici ekipman düzeni – TCB ve TCF vagonları. 22 Şekil 0-6. Harici ekipman düzeni – MIF vagonları. 23 2.3 KAROSER 2.3.1 YAPI Karoser yapısı, kendi ağırlığını taşıyan yapıdadır ve alüminyum alaşımdan yapılmıştır. Kafeterya bölgesinde farklı bir pencere düzenine sahip olan MIFc vagonu dışında, bütün vagonlar aynı yapı tasarımına sahiptir. Enerjinin emilimini sağlamak üzere karoser ön ve arkada anti-climber ile donatılmıştır. TCF ve TCB vagonları, polyesterden yapılan bir ön uca sahiptir. Alt takıma monte edilen teçhizatı kapatmak üzere yanlarda eteklikler yapılmıştır. Çatıya yerleştirilen teçhizatın korunması için çatı kaplaması da sağlanmıştır. Rayda bulunan engelleri kaldırmak üzere trenin her iki ucuna bir lokomotif mahmuzu takılmıştır. Lokomotif mahmuzu, trenin aerodinamik çizgisine entegre edilmiştir. 2.3.2 OTOMATİK KATLANIR KAPI TCB ve TCF ön uçları, trenin aerodinamik performansını iyileştirmek üzere otomatik kuplörü gizleyen bir otomatik katlanır kapı ile donatılmıştır. 2.3.3 PENCERELER VE ÖN CAM Yolcu salonu pencereleri, toplam genişliği 25.76 mm olan lamine/temperli çift cam tipindedir ve aşağıdaki bileşime sahiptir: Camın dış tabakası dışarıdan yansıtıcı işlem yapılarak lamine edilmiştir ve toplam genişliği 8.76 mm’dir. Hava geçirmez şekilde kapatılan nemi alınmış hava odacığı 12 mm genişliğe sahiptir. Şeffaf ve renksiz iç cam tabakası termal olarak sertleştirilmiştir ve 5 mm genişliğe sahiptir. Her salonda, toplam genişliği 25 mm olan ve aşağıdaki bileşime sahip iki temperli acil durum penceresi mevcuttur: Camın gri dış tabakası 5 mm genişliğe sahiptir ve dışarıdan yansıtıcı işlem yapılarak termal olarak sertleştirilmiştir. Hava geçirmez şekilde kapatılan nemi alınmış hava odacığı 12 mm genişliğe sahiptir. Şeffaf ve renksiz iç cam tabakası termal olarak sertleştirilmiştir ve 8 mm genişliğe sahiptir. Kabinin yan pencereleri, salon pencereleri ile aynı bileşime sahiptir. Yan pencereler, manuel olarak devreye alınan storlar içermektedir. Ön cam, lamine camdan yapılmıştır ve kırılması durumunda cam parçalarının sürücüye zarar vermesini önleyen bir parçalanma önleyici tabakaya sahiptir. 17.8 mm genişliğinde lamine cam. 24 1 mm genişliğinde parçalanmayı önleyici cam tabakası. Ön cam, gri renge boyanmıştır ve camın tüm iç yüzeyinde bulunan bir görünmez sistem yoluyla ısıtılmaktadır. 2.3.4 DÖŞEME İki farklı türde döşeme düzenlemesi mevcuttur: Salonlar ve geçitler ile kafeteryada sabit olmayan döşemeler. Kabinler, tuvaletler, mutfak alanı ve muhafız odasında sabit döşemeler. Zemin kaplamaları, kauçuk ilaveli ahşap lamineden yapılmıştır. Hem business hem de birinci sınıf yolcu salonlarındaki zeminler halı döşemelidir. Tuvaletler, kapalı geçitler, kabin ve kafeterya döşemeleri kauçuk tipidir. 2.3.5 KAPLAMA Yolcu salonları ve kafeterya bölgesindeki pencere panelleri polyesterden yapılmıştır. Kabin ve kapalı geçit yan panelleri ve tavan panelleri ise fenol maddesinden yapılmıştır. Yolcu salonları ve kafeterya bölgesindeki tavan panelleri alüminyumdan yapılmıştır. Tüm paneller düz bir yüzey tesviyesine sahiptir; kullanılan renk kabinde gri RAL 7035 ve yolcu salonları ile kapalı geçitlerde beyaz RAL 9010 rengidir. 2.3.6 YOLCU KOLTUKLARI Business class koltuklar, ana koridorun bir kenarına iki ve diğer kenarına bir koltuk olmak üzere, her sıraya üç koltuk gelecek şekilde düzenlenmiştir. Birinci sınıf bölümlerinde ise, koltuklar ana koridorun her kenarına ikişer olmak üzere dörtlü sıralar halinde düzenlenmiştir. Birinci sınıf koltuklar yün kaplama iken, business class koltukları deri kaplamadır. Her iki tip koltuklarda da, üç konumlu ayak dayama yeri, koltuk başlıkları, kol dayanakları, dergi tutucu, çöp kutusu, ses prizi ve arkalık masası mevcuttur. Business class koltuklarda bunlara ilave olarak, diz üstü bilgisayarlar için bir güç kaynağı, fincan tutucu, askı kancası ve arkada ekran bulunmaktadır. Pencere ve koridor tarafındaki kol dayanakları, yolcu geçişini kolaylaştıracak şekilde kapatılabilmektedir. Business class koltuklarda, orta bölümde iki sabit kol dayanağı mevcuttur. Sigara içilen bölümdeki koltuklarda uçak tipi küllükler vardır. 2.3.7 BAGAJ RAFLARI Bagaj rafları, yolcu salonları boyunca her iki tarafta mevcuttur ve alüminyumdan yapılmış katlanır kapakları vardır. Her yolcu salonunun bir ucunda, kapalı geçidin yanında, yolculara ait geniş veya ağır valizleri koymak üzere geniş bagaj alanları vardır. 25 2.4 MAKİNİST KABİNİ Makinist kabini, TCF ve TCB vagonlarının önünde yer almaktadır. Makinist kabinine, kabinin sağ tarafında bulunan bir kapı yoluyla ünitenin dışından veya yolcu salonuna bağlanan bir kapı yoluyla içeriden ulaşmak mümkündür. Makinist kabininde, makinistin elinin altında olması gereken tüm kumandalar, göstergeler, ölçüm ve kontrol cihazları bulunmaktadır. Bunlar, bir sürücü masası ve tavanda yer alan bir panel üzerine dağılmış durumdadır. Farklı elemanların en akılcı biçimde dağılımını sağlamak ve böylece basit ve rahat bir kullanım biçimi elde etmek üzere masa tasarımında pek çok ergonomik çalışmalar göz önüne alınmıştır. Kabinin arka tarafında, farklı elektronik rafların monte edildiği iki elektrik dolabı (C1 ve C2) yer almaktadır. Bu iki dolap aynı zamanda kabin ve yolcu salonu arasında bir bölücü panel olarak kullanılmaktadır. Sürücü masasının önünde yer alan makinist koltuğu, sürücünün sürüş durumunu daha rahat hale getirmek üzere yükseklik, açı, vb. Ayarları yapabileceği bir dizi ayarlanabilir mekanizma ve pnömatik süspansiyon içermektedir. Makinistin görünürlüğü, ön cam yoluyla sağlanmaktadır ve ön camda makinisti güneşten korumak üzere bir cam sileceği ve bir stor bulunmaktadır. 2.5 MUHAFIZ ODASI Muhafız odası, MIFc vagonu yanında, kapalı geçit kapısının yanında ve engelli kişilere ayrılmış alanın bitişiğinde yer almaktadır. Oda, PIS ve eğlence sistemi kumandalarını içerir. Odada bir koltuk, bir masa, bir askı ve bir küllük bulunmaktadır. 26 2.6KAPILAR Şekil 0-7. Kapıların genel düzeni. Tablo 0-9. Kapılar. Nº Açıklama Kullanım 1 Yolcu giriş kapıları Otomatik 2 Kapalı geçit kapıları Otomatik 3 Geçiş koridoru kapıları Otomatik 4 Kabin giriş kapısı Manuel 5 Kabinden yolcu salonuna giriş kapıları Manuel 2.6.1 YOLCU GİRİŞ KAPILARI Bütün vagonlarda yolcu girişi için iki otomatik sürgülü kapı bulunmaktadır. Bu kapılar tek kanatlı ve elektrik tahriklidir. Kapıların her birinin altında, yolcuların araca girişini kolaylaştırmak üzere bir katlanır basamak monte edilmiştir. Bu basamak, kapı kumanda ünitesi ile kumanda edilir ve bir pnömatik silindir yoluyla tahrik edilir. Giriş açıklığı yaklaşık 1000 mm’dir. Kapıların kapanma ve açılma hızı aşağıdaki gibidir: Basamaklı kapı hareketi (açılma/kapanma):Maks. 9 san. 27 Kapı kanadında, 25 mm genişliğinde bir çift lamine camdan pencere bulunmaktadır. Kanadın iç ve dış tarafları, manuel kullanıma yönelik gömme kola sahiptir. Her kapıda aşağıdaki elemanlar bulunmaktadır: Kapı denetim birimi (1). Üstte ve altta bulunan iki döner mandal kilidi (2) yoluyla mekanik kilitleme. Aracın içinde ve dışında kapı açma düğmesi (3). Aracın içinde kapı kapama düğmesi (4). Aracın içinde LED hizmet dışı (5). Acil çıkış cihazı (6) ve erişim cihazı (7). Kapı levhasının iç ve dış tarafında yalıtım cihazı (8) Aşırı akım ve hassas kenar yoluyla engel algılaması. Muhafız kapıları yerel denetimi (9). Şekil 0-8. Yolcu giriş kapısı tertibatı. 2.6.2 KABİN GİRİŞ KAPILARI Kabine, kabinin sağ tarafında bulunan bir kapı vasıtasıyla dışarından girilebilir. Bu kapı menteşelidir ve birisi içeride ve birisi dışarıda olmak üzere iki kulpa ve kapama mekanizmasının devreye sokulabildiği bir harici güvenlik kilidine sahiptir. Kabin içinden kullanımı mümkün olan bir penceresi vardır. Pencere yaklaşık 25 mm genişliğe sahiptir ve aralarında bir hava odacığı bulunan bir dış lamine cam tabakası ve bir iç temperli cam tabasından oluşmaktadır. Bu giriş kapısı, tren hareket ederken kapının hava geçirmez şekilde kapanmasını sağlayan bir şişirilebilir mafsala sahiptir. Bu şekilde, kapı kilidi kapandığında ve ünite hızı 20 km/h üzerinde olduğunda, bir miktar elektro-valf devreye girmekte ve mafsala basınçlı hava gönderilmektedir. Hız 9 Km/s altına düştüğünde hava boşaltılarak kapının açılması mümkün hale gelir. 28 2.6.3 KABİNDEN YOLCU SALONUNA GİRİŞ KAPILARI Kabinden yolcu salonuna giriş kapısı, temperli camdan yapılmıştır, şeffaf ve renksizdir ve 8 mm kalınlığı vardır. Bu giriş kapısı menteşelidir ve yolcu salonuna doğru açılır ve kabin tarafında bir kilit ile salon tarafında bir kola sahiptir. 2.6.4 GEÇİŞ KORİDORU KAPILARI Orta vagonların hepsinde iki geçiş koridoru kapısı vardır. Kabin vagonlarında (TCB ve TCF) ise sadece bir tane vardır. Geçiş koridoru kapıları, çift camlı, sürmeli tip ve elektrik tahriklidir. Her kapı kanadı, 6 mm kalınlığında bir temperli cam tabakası ve bunun etrafında alüminyum çerçevelerden oluşur. Kapı tabakaları arasında asgari serbest açıklık:700 mm. Her kapıda, birisi yolcu salonu tarafında ve diğer geçiş koridoru tarafında olmak üzere iki yolcu sensörü mevcuttur. Kapı sensörlerinden birisi yoluyla bir yolcunun varlığını algıladığında, otomatik olarak açılır ve bir sure sonra tekrar kapanır. Herhangi bir arıza durumunda, kapının kolayca kullanılabilmesi için kapı kolları mevcuttur. Kapının açılma zamanı yaklaşık 3 saniyedir. Kapı açık konuma ulaştıktan sonra 10±2 saniye açık kalır. Kapanma zamanı yaklaşık 5 saniyedir. Her geçiş koridorundaki iki kapı birbiri ile eşzamanlı çalışır. Yani, kapılardan birisi açıldığında diğer kapı da aynı anda açılacaktır. Her geçiş koridorunda 3 duman detektörü bulunmaktadır. Bunlardan ikisi her dar geçide yakın yolcu salonunda ve üçüncüsü ise geçiş koridorunda yer alır. Bir kapı duman algıladığında, kapanarak otomatik açılmayı iptal eder, bu durumda ancak manuel olarak açılabilir. Kapı denetimi bir yangın algıladığını SICAS’a bildirir ve aynı geçiş koridorundaki kapı ile iletişime geçerek onun da aynı şekilde hareket etmesini sağlar. Kapılarda ayrıca bir engel algılama sistemi vardır. 2.6.5 KAPALI GEÇİT KAPILARI Kapalı geçit kapıları, her vagonda yolcu salonlarını kapalı geçitten ayırmak üzere monte edilmiştir. Bu kapılar tek camlı, sürmeli tip ve elektrik tahriklidir. Kapı kanadı, 6 mm kalınlığında temperli cam ve bunun etrafında alüminyum çerçevelerden oluşur. Asgari serbest açıklık:700 mm (MIFc hariç tüm vagonlar). Asgari serbest açıklık MIFc vagonu:.............. 800 mm. Her kapıda, birisi yolcu salonu tarafında ve diğer kapalı geçit tarafında olmak üzere iki yolcu sensörü mevcuttur. Kapı sensörlerinden birisi yoluyla bir yolcunun varlığını algıladığında, otomatik olarak açılır ve bir süre sonra tekrar kapanır. Herhangi bir arıza durumunda, kapının hafif çabayla kullanılabilmesi için gömme kapı kolu mevcuttur. 29 Kapının açılma zamanı yaklaşık 3 saniyedir. Kapı açık konuma ulaştıktan sonra 10±2 saniye açık kalır. Kapanma zamanı yaklaşık 5 saniyedir. Her kapalı geçidin iki kapısı eşzamanlı çalışmaz ve duman detektörleri yoktur. Kapılarda bir engel algılama sistemi vardır. 2.7 GEÇİŞ KORİDORLARI VE KUPLÖRLER 2.7.1 GEÇİŞ KORİDORLARI Geçiş koridoru, treni oluşturan vagonların arasındaki esnek bağlantıdan oluşur ve yolcuların ünite dahilinde bir vagondan diğerine geçmelerine imkan verir. Tren hareket ederken ortaya çıkabilecek her türlü harekete adapte olarak güvenli ve sağlam bir bağlantı sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. 2.7.2 OTOMATİK KUPLÖR Otomatik Scharfenberg tipi kuplör, tavsiye edilen hız olan 5 km/h hızda ve manuel yardıma ihtiyaç olmadan basit bir yaklaşma yoluyla iki üniteyi mekanik olarak birbirine bağlamaktan sorumludur. Ünitelerin elektrik ve pnömatik bağlantısı, mekanik kuplaj ile aynı zamanda otomatik olarak gerçekleştirilir. Bu kuplör, bağlanan ünitelerin dönme hareketlerine olduğu kadar yatay ve dikey eğimlere de dayanmasını sağlar. Ünitelerin birbirinden ayrılması da otomatik gerçekleşir. Normalde sürücü masasından yapılırken, herhangi bir acil durumda bir çözme kolu vasıtasıyla manuel olarak yapılabilir. Otomatik kuplör, güçlü darbeler altında çöken ve böylece vagon şasilerini koruyan bir enerji emme aygıtına sahiptir. Herhangi bir kurtarma operasyonu durumunda, tren otomatik kuplör ve lokomotif kancası arasına monte edilebilen bir acil durum kuplörü ile donatılmıştır. 30 Şekil 0-9. Otomatik kuplör. Tablo 0-10. Otomatik kuplör. Nº Eleman 1 Elektrik başlığı 2 Fren borusu (BP) 3 Çözme borusu 4 Ana boru (MP) 5 Çözme kolu 6 Kuplör başlığı 2.7.3 YARI-KALICI KUPLÖR Yarı-kalıcı Scharfenberg tipi kuplör, üniteyi oluşturan farklı vagonlar arsında bir daimi mekanik ve pnömatik bağlantı sağlamak üzere tasarlanmıştır. Acil bir durum olmadıkça veya bir bakım atölyesine alınmadıkça çözülmesine gerek yoktur. Yarı-kalıcı kuplörlerin hem bağlanması hem de çözülmesi manuel olarak gerçekleştirilir ve her iki vagon sabit durumdayken yapılmalıdır. Yarı-kalıcı kuplör, vagonlar arasında bağıntılı hareket sağlayan bir vulkanize metal-kauçuk mafsal tertibatına sahiptir. Bu kuplör, bağlanan vagonların dönme hareketlerine olduğu kadar yatay ve dikey eğimlere de dayanmasını sağlar. Vagonlar arasındaki iki kuplörden birisi, vagon gövdesinden iletilen stresin emilmesini sağlayan bir enerji emme cihazına sahiptir. 31 2.8 ÇEKİŞ SİSTEMİ Çekiş sistemi, yüksek gerilim sistemi ve tahrik sisteminden oluşmaktadır. Yüksek gerilim sistemi şunları sağlar: Akımın havai katener sisteminden alınması. Yüksek gerilime karşı koruma. Tekerlek dingil yataklarından akım geçişine karşı koruma. Tahrik sistemi, treni hızlandırmak için gereken çekme gücünü ve trenin yavaşlamasında yardımcı olan elektrikli fren gücünü sağlar. 2.8.1 PANTOGRAF Trende, her kabinli vagonda (TCF ve TCB) iki adet olmak üzere dört çatıya monteli pantograf bulunmaktadır. Her iki pantograf da aynıdır ve trenin iki farklı katener sistemi altında çalışmasına izin verir. Bir vagondaki her iki pantograf, birbirine yakın olarak monte edilmiştir ve yüksek gerilim bileşenlerini paylaşır. Pantograflar, havai katener sisteminden yüksek gerilim akımının (25 kVac) alınması için kullanılır. İşletim sırasında bir trendeki 4 pantograftan sadece bir tanesi kullanılır. Pantograflar, sürücü masasından pnömatik olarak kaldırılır ve indirilir. 2.8.2 PARATONER Trende, çatıya monte edilen dört AC paratoner mevcuttur. Yıldırım siperleri, tren teçhizatını atmosferden veya şebeke yoluyla gelen yüksek gerilimden korur ve ayrıca HSCB’leri trenden kaynaklanan aşırı akımlardan korur. 2.8.3 ANA TRAFO Trende, TCF ve TCB vagonlarının alt takımına monte edilen iki ana trafo bulunmaktadır. Ana trafo, tren için gereken bütün elektrik gücü ihtiyaçlarını karşılar. İşlevi, 25 kVac katener tedarikini her bir tren sistemi tarafından kullanıma uygun gerilim seviyelerine indirmektir: TCB vagonunda bulunan ana trafo, MIFc ve MIF1A vagonlarının tahrik inverterleri (20A01) ve yardımcı konverterlerine (16A01) güç verilmesini sağlar. TCF vagonunda bulunan ana trafo, MIF2 ve MIF1B vagonlarının tahrik inverterleri (20A01) ve yardımcı konverterlerine (16A01) güç verilmesini sağlar. Trafo, havai hatta bağlı olan bir tek primer sargı, tahrik inverterlerini beslemek üzere 1500 Vac’a doğru inen iki sekonder sargı ve yardımcı konverterleri beslemek üzere 400 Vac’a doğru inen bir tersiyer sargıdan oluşur. 32 Trafolar, koruma amaçlı olarak bir termostat ve bir akım detektörüne sahiptir. Aşırı ısınma durumunda termostat kapanır ve akım detektörü soğutma yağı devresinde akım olup olmadığını kontrol eder. Teknik özellikler: Tip:Tek fazlı, 50 Hz, kabuk biçimli, silikon yağa daldırılmış. Soğutma tipi:Basınçlı yağ, basınçlı havayla soğutma. Nominal kapasite: Primer:............................................. 2875 kVA. Sekonder:......................................... 2475 kVA. Tersiyer:............................................. 400 kVA. Anma gerilimi: Primer: 25.000 Vac. Sekonder: 1.500 Vac. Tersiyer: 400 Vac. Anma akımı: Primer:..........................................................115 A. Sekonder:............................................ 825 A x 2G. Tersiyer:.....................................................1000 A. 33 Şekil 0-10. Yüksek gerilim ve tahrik kumanda planı. 34 2.8.4 YÜKSEK HIZLI DEVRE KESİCİ Sécheron HSCB-tipi BVAC N99, alternatif akım için tek kutuplu bir devre kesicidir. Bu aygıt, güç devresini açmak ve kapamak üzere ve aşırı akım ve kısa devre koşullarında devreyi kesmek üzere bir hat devre kesici olarak kullanılır. 2.8.5 YÜKSEK GERİLİM BAĞLANTI KESME ANAHTARI Yüksek gerilim bağlantı kesme anahtarı manuel olarak çalıştırılır ve HSCB’nin her iki kenarının toprağa bağlanması için kullanılır. 2.8.6 ANA HV GERİLİM SENSÖRÜ Ana HV gerilim sensörü, 25 kVac katener hattı geriliminin ölçülmesinde kullanılır. Sensörün çıktısı, tahrik inverter kontrol devresi için bir kontrol işareti olarak kullanılır. 2.8.7 ANA HV AKIM SENSÖRÜ Ana HV Akım sensörü, ana trafodaki primer akımın ölçülmesinde kullanılır. 2.8.8 TAHRİK KONVERTERİ/İNVERTERİ Trende, MIF vagonlarının alt takımına monte edilen dört tahrik konverteri/inverteri (dönüştürücü/çevirici) mevcuttur. Tahrik konverterleri/inverterlerinin görevi, kabinden gelen sürüş komutlarına uygun olarak trenin hızlanması ve yavaşlamasını kontrol etmektir. Konverter, ana trafonun sekonder sargılarında alınan 1500 Vac akımı 3000 V sabit DC gerilimine dönüştürür. Konverter, kontrol ve kendi kendini koruma işlevine sahip bir Kapıdan Yalıtımlı Bipolar Transistörden (IGBT) oluşur. Rejeneratif fren işlemi sırasında, konverter aynı zamanda tersine 3000 Vdc’yi 1500 Vac’a çevirerek, ana devreyi anahtarlamadan etkin güçlenme ve rejeneratif işlem sağlamaktadır. İnverter, DC gücünü istenen çıkış gerilimi ve frekansına uygun olarak AC gücüne dönüştürür. VVVF inverter çıkış gerilimi dalga biçimi, IGBT kullanan bir PWM tipidir. İnverter, motor hızını değiştirmek üzere çekiş gücü ve frekansını değiştirmek amacıyla çekiş motorlarına uygulanan gerilimi kontrol eder. İnverter, geçit sinyallerini kontrol ederek ana devreyi anahtarlamadan güçlenmeden rejeneratif işleme ve ileri hareketten geri harekete geçiş yapabilir. Tahrik konverteri/inverteri, MVB veri yoluyla gönderilen komutlar ve tren hattı komutlarına tepki verir. Teknik özellikler: Giriş devresi:................................. tek fazlı, 1500 Vac. Orta DC devresi:......................................... 3000 Vdc. Çıkış devresi:............... 3 fazlı, 2300 Vac, 0 – 220 Hz. Kontrol kapasitesi:2 paralelde çalışan 600 kW endüksiyon motoru. 35 2.8.9 ANA DENETİCİ Sürücü masasında bulunan ana denetici, trenin yönünün seçilmesine ve tahrik ve fren sinyallerinin üretilmesine imkan verir. 2.8.10 CER MOTORU Trende, ünitenin çekiş ve fren performansını sağlayan, her oto motris başına iki adet olmak üzere, 8 Cer motoru bulunmaktadır. Bunlar karoserin alt takımına monte edilmiştir ve bir kardan şaftı ile dişli ünitesine bağlanmıştır. Cer motorları, jeneratör olarak hareket ederek trenin hızını düşürme özelliğine sahiptir. Teknik özellikler: Tip:...............3 fazlı, sincap kafesi endüksiyon motoru. Soğutma sistemi:..........Kendinden havalandırmalı tip. Kutup sayısı:............................................................. 6. Çıkış:.............................................................. 600 kW. Gerilim:............................................................2300 V. Akım:.................................................................190 A. Frekans:...........................................................220 Hz. Hız:............................................................. 3175 rpm. 2.9 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT 2.9.1 AKÜLER Trende, MIF1A, MIF1B ve MIF2 vagonlarının alt takımına monte edilen 3 akü vardır. Aküler, trenin faaliyete geçmesi için gereken yeterli şarj seviyesini sürdürmek amacıyla minimum voltaj seviyesine ulaştığında bağlantıyı kesen bir minimum voltaj rölesi ile korunmaktadır. Başlıca özellikler: Akü tipi:....................................... Matrics MRX, Ni-Cd. Gerilim:............................................................ 72 Vdc. Kapasite:..........................................................260 Ah. Hücre sayısı:........................................................... 56. 2.9.2 YARDIMCI KONVERTERLER Trende, MIFc ve MIF vagonlarının alt takımına monte edilen dört yardımcı konverter (16A01) mevcuttur. MIFc ve MIF1A vagonlarına monte edilen yardımcı konverterler TCB vagonundaki ana trafodan tedarik edilirken, diğer iki yardımcı konverter TCF vagonundaki ana trafodan tedarik edilir. Bunlar arasındaki dört yardımcı konverter aynıdır ve dahili olarak iki parçaya ayrılmışlardır: 36 Trenin alçak gerilim yüklerini ve akülerin yükünü tedarik etmek üzere 72 Vdc çıkışa sahip akü şarj aygıtı. 400 Vac çıkışlı, üç fazlı konverter. Akü şarj aygıtının çalışması, yardımcı konverterden bağımsız olarak gerçekleşir. Trenin normal çalışması sırasında, 3 akü şarj aygıtı eş zamanlı olarak çalışır. Her trende MIF1A, MIF1B ve MIF2 vagonları monte edilmiş olarak sadece üç akü olduğu için, MIFc vagonundaki yardımcı konverter akü şarj aygıtının bağlantısı kesiktir. Bir trende mevcut olan dört yardımcı konverter içinden, sadece üç tanesini aynı anda çalışır. Dördüncü yardımcı konverter, diğer üçünden herhangi birisinin arıza yapması halinde yedekte bekler. Çalışacak olan 3 konverterin seçimi SICAS tarafından yapılmaktadır. Tren her çalıştırıldığında, SICAS teçhizatı yardımcı konverterlerin yeni bir kombinasyonunun çalışması komutunu gönderir, bu nedenle tüm olası kombinasyonlar dönüşümlü olarak gerçekleşir: Kombinasyon 1:MIFc-MIF1A-MIF1B çalıştırılır ve MIF2 yedekte kalır. Kombinasyon 2:MIFc-MIF1A-MIF2 çalıştırılır ve MIF1B yedekte kalır. Kombinasyon 3:MIFc-MIF1B-MIF2 çalıştırılır ve MIF1A yedekte kalır. Kombinasyon 4:MIF1A-MIF1B-MIF2 çalıştırılır ve MIFc yedekte kalır. Tren çalıştırıldığında (kabin devrede veya kabin değişimi), TCB, MIF1B veya TCF vagonlarının alt takımına yerleştirilen 3 harici 400 Vac soketinden (30X01) herhangi birisi bağlı durumda ise, ilgili vagonların AC yükü bağlanacaktır. Bu şekilde, üç harici soket aynı zamanda bağlanırsa, tren AC yüklerinin hepsi bağlanacaktır. Soğuk Park modunda, sadece bazı AC yükleri bağlanacaktır. Tren kapatıldığında, harici soketlerden herhangi birisi bağlanırsa, bunların iki vagonunun AC yükleri bağlanmayacaktır; sadece aküler akü şarj aygıtlarından şarj olacaktır. MIF1B vagonu alt takımına monte edilen harici soketten (30X01), trenin kapalı olması şartıyla, MIF1A, MIF1B ve MIF2 vagonlarının akülerini şarj etmek mümkündür. Başlıca özellikler: Nominal gücü:............................................... 200 kVA. AC giriş hattı:..................................... 400 Vac, 50 Hz. AC çıkışı:.................................... 400/230 Vac, 50 Hz. DC çıkışı:......................................................... 72 Vdc. Soğutma:.......................... Basınçlı havalandırmalı tip. 37 Şekil 0-11. AC Dağıtım planı. 38 2.10 BOJİLER Trende, vagon başına iki boji mevcuttur. Motorlu bojiler MIF vagonlarına ve römork bojiler TCB ve TCF vagonlarına monte edilmiştir. Bojilerin tasarımı, bileşenlerin motorlu ve römork bojileri arasında değişmeli olarak kullanılmasını sağlar. Tahrik teçhizatı dışında, motorlu ve römork bojileri ortak bileşenler kullanır. Dolayısıyla, her iki boji tipi şu parçalara sahiptir: tekerlekler, tekerleğe monteli disk frenler, dingil kutuları ve yatakları, amortisörler, boji şasisi, dingil başı, fren silindirleri ve çap pergeli, süspansiyon, havalı yaylar, kaymayı önleyici çubuk tertibatı ve boji ile karoser bağlantısı. Tekerlekler, düşük karbon içerikli çelikten yapılma mono-blok tiptir ve yüzeysel olarak sertleştirilmiş lastik mevcuttur. Birincil süspansiyon helezon yaylar yoluyla sağlanır. Dingil kutusunun üst parçası ve boji şasisinin kenarı arasında dingil kutusu başına iki eş merkezli yay monte edilmiştir. Her dingil kutusu ve boji şasisi arasındaki bir hidrolik amortisör, bojinin dikey ve sendeleme hareketini hafifletir. Dingil kutusu kılavuz sistemi, boji şasisi ve tekerlek takımları arasında çekiş, fren ve dönme hareketinden kaynaklanan yanlamasına ve uzunlamasına kuvvetleri iletmekten sorumludur. Kılavuz sistemi, dingil kutusunun radyal kol ucunu boji şasisine bağlayan bir esnek mafsal tertibatı yoluyla kontrol edilir. İkincil süspansiyon pnömatiktir. Her tarafta birer tane olmak üzere, boji şasisi üzerinde boji başına iki havalı yaydan oluşur. İkincil süspansiyon, taşınan yüke bakılmaksızın zemin seviyesini sabit bir yükseklikte tutar. Bu durum, karoserden bojiye dikey mesafenin bir işlevi olarak havalı yaylara hava tedarikini kontrol eden üç yükseklik ayarlama vanası yoluyla elde edilir. Yüksek derecede konfor elde etmek üzere, her havalı yay karoserin alt takımına monte edilen bir hava haznesine bağlanmıştır. Yanlamasına süspansiyon, kauçuk çarpma durdurucuları aşamalı olarak harekete geçirerek çarpmanın son bölümünde eklenen ikincil süspansiyon havalı yaylarının yatay sertliği ile sağlanır. Bu yanlamasına süspansiyon, salınımı azaltmak üzere bir yanlamasına amortisöre sahiptir. Boji başına iki dikey hidrolik amortisör, ikincil süspansiyonun dikey salınımlarını azaltır. Boji başına iki sendeleme amortisörü, araçların kararlılığını sağlar. Karoserin aşırı eğilmesini önlemek için, her boji üzerine bir denge sistemi monte edilmiştir. Boji gövdesi bağlantı sistemi, boylamsal kuvvetleri karoser ve boji arasında çekiş ve fren sisteminden aktarır. Bu sistemin düzeni temel olarak bir merkezi eksen, bir dengeleyici kiriş ve iki kenar çekiş çubuğundan oluşur. Motor bojileri tek dingille güç almaktadır. Motor torkunun alt takıma monte edilen Cer motorundan tekerlek takımına takılan dişli ünitesine uygulanması, bir kardan şaftı vasıtasıyla yapılmaktadır. Hem motor hem de römork bojileri, çelik üzerine yapılan dört tekerleğe monteli fren diski ve kompakt fren çap pergeli ile donatılmıştır. 39 Kompakt fren çap pergeli otomatik açıklık düzenleyicilere sahiptir ve fren balataları ile donatılmıştır. Her boji üzerindeki bir çap pergeli, akümülatör yayının yanında bir park freni aygıtına sahiptir. Park freni çap pergelleri, iki manuel uzaktan bırakma aygıtına sahiptir. Bunlar sayesinde, hava basıncının kaybolması durumunda park freni akümülatör yayı serbest bırakılabilir. Park freni akümülatör yayının bırakılan basıncı tekrar tedarik edildiğinde, bu aygıtlar otomatik olarak yeniden donatılır. Ayrıca, boji aşağıdaki teçhizat ile donatılmıştır: Uç bojilerine monte edilen Boden yağlama aygıtları, bkz. Paragraf 0. Uç bojilere monte edilen cankurtaranlar. Tüm bojilere monte edilen kumlamalar, bkz. Paragraf 0. 40 Şekil 0-12. Motor bojisi tertibatı. 41 Şekil 0-13. Römork bojisi tertibatı. Şekil 0-14. İkincil süspansiyon sistemi tertibatı. 42 2.11 HAVA ÜRETİMİ VE PNÖMATİK TEÇHİZAT 2.11.1 HAVA ÜRETİMİ TCB, TCF ve MIFc vagonları, karoserin alt takımına monte edilmiş bir hava üretim teçhizatına sahiptir. Motor/kompresör grubu (A1), pnömatik fren sistemi ve yardımcı teçhizat için gerekli basınçlı havayı üretir. Bu grup, 400 V, 50 Hz elektrik motoru ile çalıştırılan bir vidalı döner kompresör içerir. Kapasite:....................................................... 1320 l/m. Çalışma basıncı:............................................... 10 bar. Kompresörden gelen basınçlı hava, hava kurutma ünitesinden (A4) geçer. İki güvenlik vanası (A3 ve A5), hava üretim sistemini olası aşırı basınçlara karşı korur. TCB ve TCF vagonlarında da elektrik motoru ile çalışan ve doğrudan aküden beslenen bir yardımcı kompresör vardır ve pantografı kaldırmak ve soğuk treni ilk çalışma için hazırlamak amacıyla kullanılır. Her vagonda, 150 I kapasiteli bir ana hava haznesi (A7), 60 I kapasiteli iki fren haznesi (B28) ve 75 I kapasiteli dört ikincil süspansiyon haznesi (L5) bulunmaktadır. TCB ve TCF vagonları da, pantograf tahriki için 25 I kapasiteli bir hazneye (U08) sahiptir. Kompresörlerin yönetimi, trendeki fren kontrol üniteleri (BCU) yoluyla sağlanır. Bir hizmet gününde, normal çalışma sırasında, üç kompresörden sadece birisi çalışmaktadır. Çalışmakta olan kompresör ana kompresör olarak adlandırılmakta ve diğer iki kompresör yedek kompresörler olmaktadır. Aşınma payının üç kompresör arasında dağılmasını sağlamak için ana kompresör her hizmet günü değişmektedir. Kompresörlerin çalıştırma/durdurma kuralı şöyledir: MP basıncının 8.5 bar altına düşmesi halinde ana kompresör çalışır. MP basıncının aşağıdaki değerlerin altına düşmesi halinde yedek kompresörler çalışır: TCF vagonu: 7.8 bar. MIFC: 7.6 bar. TCB: 7.4 bar. Çalıştırılan herhangi bir kompresör, MP basıncı 10 bar’a ulaştığında durdurulur. 2.11.2 PNÖMATİK TEÇHİZAT: Pnömatik teçhizatın büyük bölümü, vagonların alt takımına monte edilen pnömatik panellere entegre edilmiştir: Fren kumanda paneli (Z1): Kabin vagonlarına monte edilmiştir ve sürücünün talebine göre yeterli BP basıncını üretmekten sorumludur. Bu panel BP basıncını iki şekilde üretir: Elektro-pnömatik konverter B2 üzerinden fren kumanda ünitesi (BCU) yoluyla. 43 Yardımcı fren modu seçildiğinde, yardımcı fren kolu (B12) yoluyla sürücü tarafından. Tüm harmanlama işlevleri, BP yoluyla dolaylı fren ve akümülatör yayları yoluyla park frenini içeren fren paneli (Z2). Kumlama ve yardımcı teçhizata tedarik için yardımcı panel (Z3). Pantograf tahrik paneli (Z5). Akustik sinyal paneli (Z4), sürücü masası altında, sağ tarafa monte edilmiştir. Pnömatik cihazların geri kalanı dağınık halde bulunmaktadır. Cer kumlama sistemi Tren, gerekli hallerde tekerleğin raya tutunmasını güçlendiren bir Cer kumlama sistemi ile donatılmıştır. Kumlamaların hareketi tren yönüne bağlıdır, sadece ön tekerleklere monte edilen ejektörler kum boşaltır. Her kumlama, kumu ejeksiyon manşonları ve tüpleri yoluyla ilgili tekerleğin önünde yer alan ray alanına gönderen bir pnömatik hareketli kum ejektörüne sahiptir. Kum tankları, vagonun alt takımına monte edilmiştir. Bunların doldurma ağızlarına bir kare anahtar yoluyla dışarıdan ulaşılabilir. Kumlama kontrolü, trenin gittiği yönü bilen SICAS boyunca fren sistemi tarafından gerçekleştirilir. Kum talebi şunlardan gelebilir: Bir blokaj tespit etmesi nedeniyle fren teçhizatından. Sürücü masasında bulunan bir düğme yoluyla sürücüden. Boden Yağlama Sistemi Yağlama sistemi virajlarda çalışır. Boden yağlama sistemi kontrolü, trenin gittiği yöne ve hız > 10 km/h olduğunda SICAS tarafından gerçekleştirilir. Boden yağlaması her zaman trenin önündeki kabinde devreye sokulur. İki kuplajlı ünite varsa, her ünitenin ön kabininin yağlanması devreye sokulur. 2.12 FREN SİSTEMİ Fren sistemi şunları içerir: Elektrodinamik (ED) fren. Elektropnömatik (EP) fren: Fren talep sinyaline ve dinamik fren gücüne bağlı olarak harmanlama işlevini yerine getiren bir doğrudan EP freni. Doğrudan servis freni arızası durumunda ve acil fren durumunda otomatik olarak anahtarlanabilir bir dolaylı EP freni. ED freni, sürtünmeli fren balatalarında ortaya çıkan aşınmayı en aza indirmek üzere birincil tren fren sistemi olarak kullanılır. Bu fren tam olarak rejeneratiftir ve maksimum hızdan hemen hemen sıfır hıza (5 km/h) kadar kullanılabilir. Talep yüksek olduğunda, elektrikli fren kuvveti fren talebine bağlı olarak, bağımsız motor ve römork bojilerindeki pnömatik fren (harmanlama) ile desteklenir. BP yoluyla (EP dolaylı freni) çalışan pnömatik fren, hem BP doldurma hem de boşaltma için tepki zamanları bakımından belirli sınırlamalara tabidir. Bundan dolayı, 44 bu sinyalin daha hızlı iletilmesi için hızlanma vanaları eklenerek, frenleme ve serbest bırakma sırasında tepki sürelerini azaltmak ve böylece frenleme sürecinin tüm tren boyunca aynı zamanda gerçekleşmesini sağlamak amaçlanmıştır. Mevcut fren modları şunlardır: Servis freni. Acil durum freni. Yardımcı fren. Ceza freni. Park freni. Farklı fren modları hakkındaki öncelikler şöyledir: Acil durum freni, yardımcı, ceza ve servis frenlerine göre önceliklidir. Ceza freni servis frenine göre önceliklidir. Yardımcı fren ve ceza freni karşılıklı olarak birbirini geçersiz kılan modlardır. Yardımcı fren ve servis freni karşılıklı olarak birbirini geçersiz kılan modlardır. 2.12.1 SERVİS FRENİ Bu, treni frenlemek üzere yaygın olarak kullanılan fren modudur. Hem ED hem de EP freninden oluşur. Her vagona bir Fren Kontrol Ünitesi (BCU) monte edilmiştir. Servis freni, harmanlama ve WSP kontrolünün yönetiminden sorumludur. Servis freni modunda, otomatik fren borusu (EP dolaylı fren), artıklık nedenleriyle EP doğrudan fren ile aynı zamanda kontrol edilir. Sürücü tarafından ana denetici yoluyla komut verilen fren talebi, SICAS tarafından okunur ve MVB veri yolu üzerinden TCU ve BCU’lara gönderilir. Servis freni iki özel işleve sahiptir: Azaltılmış mod: İşlevi, MVB fren talebi ve/veya çekiş talebi mevcut olmadığında çekiş veya fren sağlamaktır. Bu modda, elektrodinamik (ED) fren kullanılamaz. Tutma freni: İşlevi, düşük hızlarda servis freninin performansını iyileştirmektir. İkame freni. Tren fren yaparken düşük hızlara (15 km/h) ulaştığında, ED freni tamamen kaybolmadan önce ED freninin yerine yavaş yavaş EP freni geçer. Tutma freni basamağı. Tren geri kaçmadan bir eğimin çıkılmasına ve ayrıca trenin yokuş yerlerde durdurulmasına imkan verir. 2.12.2 ACİL DURUM FRENİ Güvenlik döngüsü açıldığında acil durum freni uygulanır. Amacı, treni belirli bir durma mesafesinde durdurmaktır. 45 Bu fren modu, dolaylı EP frenini kullanarak gerçekleştirilir (fren borusu havalandırmalıdır). Bu fren modunda, ED freni kullanılabilir durumda değildir ancak WSP etkin durumda kalır. Aşağıdaki durumlarda bir geri dönülemez acil durum freni uygulanır: Master kontrol (B 37) içindeki cer/fren kolunun EB konumuna getirilmesi. Acil durum freni mantarının (B 15) etkin duruma getirilmesi. Acil durum freni komutunun ERTMS yoluyla gönderilmesi. Acil durum freni komutunun ATS yoluyla gönderilmesi. Acil durum freni komutunun ATMS yoluyla gönderilmesi. Sürücü tarafından ayırma komutunun gönderilmesi. Totmanın etkin olmaması. MP’de alçak basınç B 10 (6,5 bar) BP’de alçak basınç. B 19 (2,8 bar) Park freni uygulaması. Bir yolcu alarmının etkinleştirilmesi de acil durum freninin uygulanmasına sebep olabilir, ancak sürücünün treni güvenli bir yere götürmek için biraz zamanı olduğu için bu durum acil sayılmaz. 2.12.3 YARDIMCI FREN Yardımcı fren modu, sürücü tarafından sürücü masasındaki bir anahtar yoluyla seçilir. Bu fren modunun amacı, dolaylı EP freninin elektronik kontrolü mümkün olmadığında yedek fren sağlamaktır. Bu fren modunda, ED freni kullanılabilir değildir ve tren BP’yi doğrudan değiştiren yardımcı fren kolunu (B12) kullanarak fren yapar. 2.12.4 CEZA FRENİ Ceza freni doğrudan ERTMS tarafından talep edilir. Amacı, maksimum servis freni uygulaması gerçekleştirmektir. Bu nedenle, davranışı bir servis frenini % 100 fren talebi ile eşleştirmeye yöneliktir. 2.12.5 PARK FRENİ Park freninin amacı, elektrik veya hava basıncı olmasa dahi, park halinde bulunan treni tutmaktır. Sürücü, sürücü masasında bulunan iki düğme yoluyla park frenini uygular ve bırakır. Bu fren sadece tren duraklama halindeyken uygulanabilir. Park fren