Podcast
Questions and Answers
Жұлынның сұр затында қандай құрылымдар орналасқан?
Жұлынның сұр затында қандай құрылымдар орналасқан?
Сұр затта алдыңғы және артқы мүйіздер, формация ретикулярис және субстанция желатиноза орналасқан.
Жұлынның ақ заты қандай бөліктерге бөлінеді?
Жұлынның ақ заты қандай бөліктерге бөлінеді?
Жұлынның ақ заты алдыңғы, бүйір және артқы жіпшелерге бөлінеді.
Жұлын қабықтарының қызметтері қандай?
Жұлын қабықтарының қызметтері қандай?
Жұлын қабықтары (dura mater, arachnoidea, pia mater) жұлынды қорғау және қанмен қамтамасыз ету қызметін атқарады.
Жұлынның меншікті аппараты дегеніміз не?
Жұлынның меншікті аппараты дегеніміз не?
Signup and view all the answers
Формация ретикулярис қай жерде орналасады?
Формация ретикулярис қай жерде орналасады?
Signup and view all the answers
Субстанция желатиноза қандай жасушалардан тұрады?
Субстанция желатиноза қандай жасушалардан тұрады?
Signup and view all the answers
Жұлынның қандай екі қызметі бар?
Жұлынның қандай екі қызметі бар?
Signup and view all the answers
Жұлынның қатты қабықшасы немен байланысқан?
Жұлынның қатты қабықшасы немен байланысқан?
Signup and view all the answers
Жұлынның қандай қабықшасы қан тамырларына бай?
Жұлынның қандай қабықшасы қан тамырларына бай?
Signup and view all the answers
Жұлынның торлы қабығымен жұмсақ қабығының арасында қандай кеңістік бар?
Жұлынның торлы қабығымен жұмсақ қабығының арасында қандай кеңістік бар?
Signup and view all the answers
Жүйке жүйесінің ағзадағы қызметін қысқаша сипаттап беріңіз.
Жүйке жүйесінің ағзадағы қызметін қысқаша сипаттап беріңіз.
Signup and view all the answers
Рефлекторлық доға дегеніміз не? Оның қандай түрлері бар?
Рефлекторлық доға дегеніміз не? Оның қандай түрлері бар?
Signup and view all the answers
Жүйке жүйесінің негізгі құрылымдық-қызметтік бірлігі қандай? Оның қандай түрлері бар?
Жүйке жүйесінің негізгі құрылымдық-қызметтік бірлігі қандай? Оның қандай түрлері бар?
Signup and view all the answers
Сезімтал нейрон қандай қызмет атқарады және ол қай жерде орналасады?
Сезімтал нейрон қандай қызмет атқарады және ол қай жерде орналасады?
Signup and view all the answers
Қозғалтқыш нейрон қандай қызмет атқарады және оның орналасуы қайда?
Қозғалтқыш нейрон қандай қызмет атқарады және оның орналасуы қайда?
Signup and view all the answers
Жұлынның сұр заты неден тұрады және қандай қызмет атқарады?
Жұлынның сұр заты неден тұрады және қандай қызмет атқарады?
Signup and view all the answers
Жүйкелік қозу дегеніміз не және ол қалай таралады?
Жүйкелік қозу дегеніміз не және ол қалай таралады?
Signup and view all the answers
Синапстардың қызметін қысқаша сипаттаңыз.
Синапстардың қызметін қысқаша сипаттаңыз.
Signup and view all the answers
Адамның жүйке жүйесі негізінен қандай бөлімдерге бөлінеді? Олардың қызметтерін қысқаша сипаттаңыз.
Адамның жүйке жүйесі негізінен қандай бөлімдерге бөлінеді? Олардың қызметтерін қысқаша сипаттаңыз.
Signup and view all the answers
Жүйке жүйесінің қандай екі негізгі бөлімі бар?
Жүйке жүйесінің қандай екі негізгі бөлімі бар?
Signup and view all the answers
Жүйке жүйесінің қызметіне негізделген қандай екі негізгі топқа бөлінеді?
Жүйке жүйесінің қызметіне негізделген қандай екі негізгі топқа бөлінеді?
Signup and view all the answers
Вегетатік жүйке жүйесінің қандай екі бөлімі бар?
Вегетатік жүйке жүйесінің қандай екі бөлімі бар?
Signup and view all the answers
Жұлынның қандай ерекшеліктері оның мойын және бел-сегізкөз бөлімдерінде бар?
Жұлынның қандай ерекшеліктері оның мойын және бел-сегізкөз бөлімдерінде бар?
Signup and view all the answers
Жұлынның сыртқы бетінде қандай жүлгелер мен саңылаулар орналасқан?
Жұлынның сыртқы бетінде қандай жүлгелер мен саңылаулар орналасқан?
Signup and view all the answers
Жұлынды қандай бірліктерге бөлінеді және орналасу реті қалай көрсетілед?
Жұлынды қандай бірліктерге бөлінеді және орналасу реті қалай көрсетілед?
Signup and view all the answers
Жұлынның ішкі құрылымында қандай заттар бар?
Жұлынның ішкі құрылымында қандай заттар бар?
Signup and view all the answers
Жұлынды көлденең кескенде сұр зат қандай пішінге ұқсайды?
Жұлынды көлденең кескенде сұр зат қандай пішінге ұқсайды?
Signup and view all the answers
Сұр заттың алдыңғы мүйізінде қандай жасушалар орналасқан және олар нені басқарады?
Сұр заттың алдыңғы мүйізінде қандай жасушалар орналасқан және олар нені басқарады?
Signup and view all the answers
Сұр заттың артқы мүйізінде қандай жасушалар бар және олардың қызметі қандай?
Сұр заттың артқы мүйізінде қандай жасушалар бар және олардың қызметі қандай?
Signup and view all the answers
Жұлынның бүйір мүйізінде қандай жүйенің орталығы орналасқан?
Жұлынның бүйір мүйізінде қандай жүйенің орталығы орналасқан?
Signup and view all the answers
Жұлынның қандай бөлімі омыртқа бағанасының орталық өзегінде орналасқан?
Жұлынның қандай бөлімі омыртқа бағанасының орталық өзегінде орналасқан?
Signup and view all the answers
Жұлынның ұзындығы шамамен қанша?
Жұлынның ұзындығы шамамен қанша?
Signup and view all the answers
Жұлын неден дамиды?
Жұлын неден дамиды?
Signup and view all the answers
Жұлынның негізгі қызметі не?
Жұлынның негізгі қызметі не?
Signup and view all the answers
Study Notes
Жұлынның құрылысы мен қызметі
- Жұлын – цилиндр тәрізді, омыртқа бағанасының ішінде орналасқан мүше.
- Жұлын бас миынан сопақша мидан басталады және І-ІІ бел омыртқалары деңгейінде ми сүйіріне аяқталады.
- Ересек адам жұлынының орташа ұзындығы 43 см, салмағы 34-38 грамм.
Жұлынның сыртқы құрылысы
- Жұлынның сыртқы бетінде мойын және бел-сегізкөз буылтықтары бар.
- Қол жүйкелері мойын буылтығынан, ал аяқ жүйкелері бел-сегізкөз буылтығынан шығады.
- Жұлын бойында бес жүлге мен бір саңылау орналасқан.
- Жұлынды симметриялы екі бөлікке бөлетін ортаңғы саңылау мен жүлге бар.
- Жұлынның оң және сол жақ бетінен жұлын жүйкелерінің алдыңғы және артқы түбірлері шығады.
Жұлын сегменттері
- Жұлын 31 сегментке бөлінеді.
- Сегменттер латын әріптерімен және рим цифрларымен белгіленеді (мысалы, C1-C8, Th1-Th12, L1-L5 т.б.).
- Жұлын сегменттерінің орналасуы омыртқалармен сәйкес келмейді.
Жұлынның ішкі құрылысы
- Жұлын ақ және сұр заттан тұрады.
- Сұр зат – орталықта орналасқан, жан-жағынан ақ затпен қоршалған.
- Сұр зат “Н” әрпіне немесе көбелекке ұқсас пішінде.
- Сұр зат алдыңғы, артқы және кейбір жағдайларда бүйір мүйіздерінен тұрады.
- Ақ зат жұлынның сұр затын қоршайды және үш бойлық жіпшеге бөлінеді (алдыңғы, бүйір және артқы).
- Артқы жіпшенің екі будасы (нәзік және жіңішке) бар.
Жұлынның қызметі
- Жұлын рефлекстік және өткізгіштік қызмет атқарады.
- Рефлекстік қызмет – сыртқы тітіркендіргішке жауап беру.
- Өткізгіштік қызмет – қозуды миға және мидан дене мүшелеріне өткізу.
Жұлынды қоршаған қабықтар
- Жұлын сыртынан үш қабықпен қоршалған:
- Қатты қабық.
- Торлы қабық.
- Жұмсақ қабық.
- Қабықтар арасындағы кеңістіктер жұлын өзегін қоректендіретін сұйықтықпен толтырылған.
Нейрондар
- Нейрондар – жүйке жүйесінің негізгі құрылымдық-қызметтік бірлігі.
- Нейрондар сезімтал, аралық және қозғалтқыш болып бөлінеді.
- Жүйке импульстері синапстар арқылы бір нейроннан екіншісіне өтеді.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Бұл викторина жұлынның құрылымы мен қызметіне арналған. Ол жұлынның сыртқы және ішкі құрылысын, сегменттерін түсінуге мүмкіндік береді. Викторинаға қатыса отырып, жұлын жүйесінің маңызды тұстарын біле аласыз.