16 Questions
Жеті қазына ұғымы қай халықтарда кездеседі?
Гректерде
Күннің қандай рөлі бар?
Әлемдегі тіршілікті басқарады
Оттың қандай атқарымы бар?
Күннің жердегі сүлдесі
Судың қандай рөлі бар?
Жерге қуат, өсімдік әлеміне, жан-жануарға нәр, көрік береді
Жердің қандай атқарымы бар?
Тіршілік анасы
Иттің қандай рөлі бар?
Адам мен Хауа Ананың пейіштен қуылып, жерге түскендегі алғашқы серігі
Қазақ халқы Жеті қазынаны ер жігіттің өмірімен байланыстырып, оның ұғымына мыналарды жатқызады:
ер жігіт, сұлу әйел, құмай тазы, берен мылтық, жүйрік ат, ақыл-білім, қыран бүркіт
Қазақ халқының Жеті қазынаны — жеті ырыс деп атауының да мәні осында:
адамның ақылы, денсаулық, ақ жаулық, бала, көңіл, жер, ит
Адамның ақылы, ой-санасы — жеті ырысқа:
1-ші
Қыран бүркіт — қуаты деп аталады, себебі:
қуат
Ислам аңызы бойынша, Жеті қазынаға мыналар жатқызылады:
қыдыр, бақ, ақыл, денсаулық, ақ жаулық, тұз, ит
Ислам аңызы бойынша, Қыдыр (қызыр) —
өзі ұнатқан адамдарына ғана дариды
Ислам аңызы бойынша, Бақ —
ерекше жаратылған құдірет иесі
Ислам аңызы бойынша, Денсаулық —
деніңізде саулық болмаса, өміріңізде сән де, мән де болмайды
Ислам аңызы бойынша, Тұз —
Алланың адамдар мен жан-жануарларға берген несібесі
Ислам аңызы бойынша, Іт —
Адам мен Хауа Ананың алғашқы серігі, қорғаушысы
Study Notes
Жеті қазына — қазақтың дәстүрлі дүниетанымындағы философиялық түсініктердің бірі
- Ер жігіттің жүйрік аты — қанаты
- Қыран бүркіт — қуаты
- Құмай тазысы — абыройын асырар сенімді серігі
- Мылтығы — қахарлы оты
- Қақпаны — серті, ауы — әдіс-айласы, кездігі — сұсы
Жеті ырыс
- Адамның ақылы, ой-санасы
- Денсаулық, яғни дененің саулығы
- Ақ жаулық, яғни үйдегі әйел адам — ердің жары, балалардың анасы
- Бала — адам өмірінің жалғасы, қуанышы
- Көңіл — кең болса, ынтымақ пен береке орнайды
- Жер — “Жерсіз — ел тұл, ерсіз — жер тұл”
- Ит — адамға сенімді серік болған
Ислам аңызы бойынша Жеті қазына
- Қыдыр (қызыр) — өзі ұнатқан адамдарына ғана дариды
- Бақ — erekше жаратылған құдірет иесі
- Ақыл — байлық пен бақыттың тірегі
- Денсаулық — деніңізде саулық болмаса, өміріңізде сән де, мән де болмайды
- Ақ жаулық — дін аңыздары бойынша, Алла адамды топырақтан жаратып, жан берген соң
- Тұз — Алланың адамдар мен жан-жануарларға берген несібесі, таусылмайтын кені
- Ит — адам мен Хауа Ананың алғашқы серігі, қорғаушысы
Грек аңыз-әңгімелерінде Жеті қазына
- Көк аспан — әлем сырын өз шеңберінде сыйғызып, солардың өзіндік қалпын сақтайды
- Күн — әлемдегі тіршілікті басқарады
- Ай — түнгі тіршілік нәрі
- От — күннің жердегі сүлдесі
- Су — сусыз тіршілік жоқ
- Жер — тіршілік анасы
- Ит — адам мен Хауа Ананың пейіштен қуылып, жерге түскендегі алғашқы серігі, досы әрі қорғаushысы
Қазақ халқының дәстүрлі дүниетанымындағы философиялық түсініктердің бірі - Жеті қазына. Ол ер жігіттің өмірімен байланыстырылып, оның ұғымына мыналарды жатқызады.
Make Your Own Quizzes and Flashcards
Convert your notes into interactive study material.
Get started for free
