Podcast
Questions and Answers
Co jest bezpośrednią przyczyną zespołu Cushinga w około 90% przypadków?
Co jest bezpośrednią przyczyną zespołu Cushinga w około 90% przypadków?
Który z poniższych stanów jest charakteryzowany przez nadmiar mineralokortykoidów?
Który z poniższych stanów jest charakteryzowany przez nadmiar mineralokortykoidów?
Jakie hormony są głównie wydzielane w warstwie siatkowatej kory nadnerczy?
Jakie hormony są głównie wydzielane w warstwie siatkowatej kory nadnerczy?
Jaka jest główna kliniczna manifestacja niedoczynności kory nadnerczy?
Jaka jest główna kliniczna manifestacja niedoczynności kory nadnerczy?
Signup and view all the answers
Który hormon bezpośrednio stymuluje syntezę i wydzielanie aldosteronu?
Który hormon bezpośrednio stymuluje syntezę i wydzielanie aldosteronu?
Signup and view all the answers
Kiedy androgeny wydzielane w warstwie siatkowatej wykazują najsilniejsze działanie?
Kiedy androgeny wydzielane w warstwie siatkowatej wykazują najsilniejsze działanie?
Signup and view all the answers
Która z poniższych opcji jest skutkiem niedoboru glikokortykoidów?
Która z poniższych opcji jest skutkiem niedoboru glikokortykoidów?
Signup and view all the answers
Z jakim mechanizmem jest związana produkcja aldosteronu?
Z jakim mechanizmem jest związana produkcja aldosteronu?
Signup and view all the answers
Za wydzielanie jakich hormonów odpowiada warstwa kłębkowata kory nadnerczy?
Za wydzielanie jakich hormonów odpowiada warstwa kłębkowata kory nadnerczy?
Signup and view all the answers
Które hormony są syntetyzowane w rdzeniu nadnerczy?
Które hormony są syntetyzowane w rdzeniu nadnerczy?
Signup and view all the answers
Jakie hormony są wymienione jako główne glikokortykoidy kory nadnerczy?
Jakie hormony są wymienione jako główne glikokortykoidy kory nadnerczy?
Signup and view all the answers
Która warstwa kory nadnerczy odpowiada za syntezę androgenów?
Która warstwa kory nadnerczy odpowiada za syntezę androgenów?
Signup and view all the answers
Jakie hormony wydzielane przez rdzeń nadnerczy wpływają na przystosowanie się organizmu do sytuacji stresowych?
Jakie hormony wydzielane przez rdzeń nadnerczy wpływają na przystosowanie się organizmu do sytuacji stresowych?
Signup and view all the answers
Jaka jest funkcja glikokortykoidów w organizmie?
Jaka jest funkcja glikokortykoidów w organizmie?
Signup and view all the answers
Który hormon ma wpływ na sekrecję ACTH?
Który hormon ma wpływ na sekrecję ACTH?
Signup and view all the answers
Glikokortykoidy w surowicy krwi są związane głównie z jakim białkiem?
Glikokortykoidy w surowicy krwi są związane głównie z jakim białkiem?
Signup and view all the answers
Co jest najczęstszym powodem zespołu Cushinga?
Co jest najczęstszym powodem zespołu Cushinga?
Signup and view all the answers
Które z poniższych objawów nie są związane z zespołem Cushinga?
Które z poniższych objawów nie są związane z zespołem Cushinga?
Signup and view all the answers
Jakie są typowe objawy neuropsychiatryczne zespołu Cushinga?
Jakie są typowe objawy neuropsychiatryczne zespołu Cushinga?
Signup and view all the answers
W jaki sposób można potwierdzić nadmierne wydzielanie kortyzolu?
W jaki sposób można potwierdzić nadmierne wydzielanie kortyzolu?
Signup and view all the answers
Który objaw nie dotyczy skóry w zespole Cushinga?
Który objaw nie dotyczy skóry w zespole Cushinga?
Signup and view all the answers
Jakie stężenie kortyzolu rano jest uważane za normę?
Jakie stężenie kortyzolu rano jest uważane za normę?
Signup and view all the answers
Jakie stężenie ACTH w surowicy jest charakterystyczne dla ektopowego wytwarzania ACTH?
Jakie stężenie ACTH w surowicy jest charakterystyczne dla ektopowego wytwarzania ACTH?
Signup and view all the answers
Który z poniższych objawów jest zaburzeniem metabolicznym w zespole Cushinga?
Który z poniższych objawów jest zaburzeniem metabolicznym w zespole Cushinga?
Signup and view all the answers
Co jest uważane za prawidłowy wynik krótkiego testu z deksametazonem?
Co jest uważane za prawidłowy wynik krótkiego testu z deksametazonem?
Signup and view all the answers
Jakie stężenie ACTH w zatokach skalistych wskazuje na lokalizację gruczolaka?
Jakie stężenie ACTH w zatokach skalistych wskazuje na lokalizację gruczolaka?
Signup and view all the answers
Które z wymienionych badań jest najczęściej wykonywane przy podejrzeniu gruczolaka przysadki?
Które z wymienionych badań jest najczęściej wykonywane przy podejrzeniu gruczolaka przysadki?
Signup and view all the answers
Który z poniższych wyników nie świadczy o ACTH-niezależnym zespole Cushinga?
Który z poniższych wyników nie świadczy o ACTH-niezależnym zespole Cushinga?
Signup and view all the answers
Jakie zaburzenie często towarzyszy gruczolakom przysadki?
Jakie zaburzenie często towarzyszy gruczolakom przysadki?
Signup and view all the answers
Jaki wynik badań krwi charakterystycznie stwierdza się u większości chorych z hiperkortyzolemią?
Jaki wynik badań krwi charakterystycznie stwierdza się u większości chorych z hiperkortyzolemią?
Signup and view all the answers
Które z wymienionych badań może pomóc zlokalizować ektopowe wydzielanie ACTH?
Które z wymienionych badań może pomóc zlokalizować ektopowe wydzielanie ACTH?
Signup and view all the answers
Które z poniższych wyników w długim teście hamowania deksametazonem jest nieprawidłowy?
Które z poniższych wyników w długim teście hamowania deksametazonem jest nieprawidłowy?
Signup and view all the answers
Który z poniższych nowotworów może być przyczyną ektopowego wydzielania ACTH?
Który z poniższych nowotworów może być przyczyną ektopowego wydzielania ACTH?
Signup and view all the answers
Który z poniższych objawów nie jest charakterystyczny dla zespołu Cushinga?
Który z poniższych objawów nie jest charakterystyczny dla zespołu Cushinga?
Signup and view all the answers
Który mechanizm nie jest związany z nadciśnieniem tętniczym w zespole Cushinga?
Który mechanizm nie jest związany z nadciśnieniem tętniczym w zespole Cushinga?
Signup and view all the answers
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących hiperkalciurii w zespole Cushinga jest prawdziwe?
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących hiperkalciurii w zespole Cushinga jest prawdziwe?
Signup and view all the answers
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących zespołu Cushinga jest prawdziwe?
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących zespołu Cushinga jest prawdziwe?
Signup and view all the answers
Które z poniższych objawów jest wynikiem nadmiaru glikokortykoidów w zespole Cushinga?
Które z poniższych objawów jest wynikiem nadmiaru glikokortykoidów w zespole Cushinga?
Signup and view all the answers
Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe w odniesieniu do rozstępów skórnych w zespole Cushinga?
Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe w odniesieniu do rozstępów skórnych w zespole Cushinga?
Signup and view all the answers
Który hormon odpowiada za centralne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w zespole Cushinga?
Który hormon odpowiada za centralne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w zespole Cushinga?
Signup and view all the answers
Study Notes
Zespół Cushinga
- Powstaje w wyniku długotrwałej ekspozycji na nadmiar krążących glikokortykoidów
- Może być zależny lub niezależny od wydzielania ACTH
- W około 90% przypadków jest spowodowany przez gruczolak przysadki wydzielający ACTH i nazywany chorobą Cushinga
Nadmierne wydzielanie hormonów
- Nadmiar mineralokortykoidów prowadzi do zatrzymania sodu, nadciśnienia tętniczego i hipokalemii z zasadowicą metaboliczną, dając obraz hiperaldosteronizmu pierwotnego
- Nadmiar androgenów w zespole wrodzonego przerostu nadnerczy odpowiada za wirylizację dziewcząt lub przedwczesne dojrzewanie u chłopców
Niedostateczne wydzielanie hormonów
- Niedoczynność kory nadnerczy dotyczy wszystkich warstw kory, lecz klinicznie manifestuje się głównie niedoborem glikokortykoidów, dając obraz choroby Addisona
Zaburzenia funkcji nadnerczy
- Związane są z nadmiernym lub niedostatecznym wydzielaniem poszczególnych grup hormonów
- Nadmiar glikokortykoidów powoduje wystąpienie zespołu objawów klinicznych określanych jako zespół Cushinga
- Nadmierna sekrecja mineralokortykoidów prowadzi do zatrzymania sodu, nadciśnienia tętniczego i hipokalemii z zasadowicą metaboliczną, dając obraz hiperaldosteronizmu pierwotnego
- Niedoczynność kory nadnerczy dotyczy wszystkich warstw kory, lecz klinicznie manifestuje się głównie niedoborem glikokortykoidów, dając obraz choroby Addisona
Warstwa siatkowata
- W warstwie siatkowatej pod wpływem stymulacji ACTH wydzielane są androgeny, głównie pod postacią androstendionu i dehydroepiandrosteronu (DHEA)
- W stanach fizjologicznych ich działanie androgenizujące jest słabe
- W fazie dojrzewania stymulują u obojga płci rozwój owłosienia w dołach pachowych i na wzgórku łonowym
Aldosteron
- Zachodzi głównie poprzez układ reninowo-angiotensynowy, gdzie bezpośrednim stymulatorem syntezy i wydzielania aldosteronu jest angiotensyna II oraz zmniejszenie objętości płynu zewnątrzkomórkowego
- Drugim czynnikiem stymulującym w znacznym stopniu wydzielanie aldosteronu jest nawet niewielki wzrost stężenia potasu
- W pewnym stopniu pozostaje on również pod wpływem obniżenia stężenia sodu oraz działania ACTH
Gruczoły nadnercza
- Nadnercza składają się z dwu oddzielnych części - kory i rdzenia
- Kora nadnerczy składa się z trzech warstw: kłębkowatej, pasmowej i siatkowatej
- W warstwie kłębkowatej syntetyzowane są mineralokortykoidy, w warstwie pasmowej glikokortykoidy, a w warstwie siatkowatej androgeny
Synteza i działanie hormonów
- W warstwie pasmowatej syntetyzowane są glikokortykoidy, głównie kortyzol i kortykosteron
- Glikokortykoidy są metabolizowane do nieczynnej formy w wątrobie i tylko 1% wydalany jest z moczem w postaci wolnej
Zespół Cushinga
- Zespół objawów spowodowanych nadmiernym wydzielaniem kortyzolu
- Może być spowodowany nowotworem przysadki mózgowej, nadnerczy lub rakiem płuc
Objawy kliniczne
- Otyłość spowodowana nadmiernym apetytem i poborem pokarmu
- Nadciśnienie
- Niskorosłość (dzieci)
- Ogólne objawy: osłabienie siły mięśniowej, zmniejszenie odporności, częste zakażenia skórne
- Skóra: obrzęk, hirsutyzm, rozstępy, trądzik, siniaki
- Układ mięśniowo-szkieletowy: osteopenia/osteoporoza, osłabienie siły mięśniowej
- Objawy neuropsychiatryczne: chwiejność emocjonalna, euforia, depresja, psychoza
- Zaburzenia czynności gonad: zaburzenia miesiączkowania, impotencja, zmniejszenie libido
- Metaboliczne: nietolerancja glukozy, cukrzyca, hiperlipidemia, poliuria, kamica nerkowa
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Zespół Cushinga jest poważnym zaburzeniem hormonalnym, powstającym w wyniku długotrwałej ekspozycji na nadmiar krążących glikokortykoidów. Występuje w różnych postaciach, w zależności od przyczyny.
