40 Questions
Co jest bezpośrednią przyczyną zespołu Cushinga w około 90% przypadków?
Gruczolak przysadki wydzielający ACTH
Który z poniższych stanów jest charakteryzowany przez nadmiar mineralokortykoidów?
Hiperaldosteronizm pierwotny
Jakie hormony są głównie wydzielane w warstwie siatkowatej kory nadnerczy?
Androgeny (androstendion i DHEA)
Jaka jest główna kliniczna manifestacja niedoczynności kory nadnerczy?
Niedobór glikokortykoidów
Który hormon bezpośrednio stymuluje syntezę i wydzielanie aldosteronu?
Angiotensyna II
Kiedy androgeny wydzielane w warstwie siatkowatej wykazują najsilniejsze działanie?
W fazie dojrzewania
Która z poniższych opcji jest skutkiem niedoboru glikokortykoidów?
Choroba Addisona
Z jakim mechanizmem jest związana produkcja aldosteronu?
Układ reninowo-angiotensynowy
Za wydzielanie jakich hormonów odpowiada warstwa kłębkowata kory nadnerczy?
Mineralokortykoidów
Które hormony są syntetyzowane w rdzeniu nadnerczy?
Adrenalina
Jakie hormony są wymienione jako główne glikokortykoidy kory nadnerczy?
Kortyzol i kortykosteron
Która warstwa kory nadnerczy odpowiada za syntezę androgenów?
Warstwa siatkowata
Jakie hormony wydzielane przez rdzeń nadnerczy wpływają na przystosowanie się organizmu do sytuacji stresowych?
Adrenalina i noradrenalina
Jaka jest funkcja glikokortykoidów w organizmie?
Regulacja odpowiedzi na stres
Który hormon ma wpływ na sekrecję ACTH?
Kortyzol
Glikokortykoidy w surowicy krwi są związane głównie z jakim białkiem?
Globuliną
Co jest najczęstszym powodem zespołu Cushinga?
Nadmierne wydzielanie kortyzolu
Które z poniższych objawów nie są związane z zespołem Cushinga?
Nudności
Jakie są typowe objawy neuropsychiatryczne zespołu Cushinga?
Chwiejność emocjonalna, euforia
W jaki sposób można potwierdzić nadmierne wydzielanie kortyzolu?
Pomiar stężenia kortyzolu w surowicy
Który objaw nie dotyczy skóry w zespole Cushinga?
Osteoporoza
Jakie stężenie kortyzolu rano jest uważane za normę?
15-20 µg/dl
Jakie stężenie ACTH w surowicy jest charakterystyczne dla ektopowego wytwarzania ACTH?
Bardzo wysokie stężenie ACTH
Który z poniższych objawów jest zaburzeniem metabolicznym w zespole Cushinga?
Cukrzyca
Co jest uważane za prawidłowy wynik krótkiego testu z deksametazonem?
Supresja kortyzolu
Jakie stężenie ACTH w zatokach skalistych wskazuje na lokalizację gruczolaka?
Wyższe stężenie ACTH w jednej z zatok
Które z wymienionych badań jest najczęściej wykonywane przy podejrzeniu gruczolaka przysadki?
Rezonans magnetyczny
Który z poniższych wyników nie świadczy o ACTH-niezależnym zespole Cushinga?
Supresja kortyzolu
Jakie zaburzenie często towarzyszy gruczolakom przysadki?
Niskie stężenie potasu
Jaki wynik badań krwi charakterystycznie stwierdza się u większości chorych z hiperkortyzolemią?
Poranną hiperglikemię
Które z wymienionych badań może pomóc zlokalizować ektopowe wydzielanie ACTH?
Scyntygrafia
Które z poniższych wyników w długim teście hamowania deksametazonem jest nieprawidłowy?
ACTH-N i brak supresji kortyzolu
Który z poniższych nowotworów może być przyczyną ektopowego wydzielania ACTH?
rak drobnokomórkowy płuca
Który z poniższych objawów nie jest charakterystyczny dla zespołu Cushinga?
spadek ciśnienia tętniczego
Który mechanizm nie jest związany z nadciśnieniem tętniczym w zespole Cushinga?
zwiększenie degradacji katecholamin
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących hiperkalciurii w zespole Cushinga jest prawdziwe?
Hiperkalciuria jest wynikiem zmniejszonego wchłaniania wapnia w jelitach.
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących zespołu Cushinga jest prawdziwe?
Zespół Cushinga może być wynikiem jatrogennym.
Które z poniższych objawów jest wynikiem nadmiaru glikokortykoidów w zespole Cushinga?
Centralne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej
Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe w odniesieniu do rozstępów skórnych w zespole Cushinga?
Są czerwonego koloru.
Który hormon odpowiada za centralne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w zespole Cushinga?
Kortyzol
Study Notes
Zespół Cushinga
- Powstaje w wyniku długotrwałej ekspozycji na nadmiar krążących glikokortykoidów
- Może być zależny lub niezależny od wydzielania ACTH
- W około 90% przypadków jest spowodowany przez gruczolak przysadki wydzielający ACTH i nazywany chorobą Cushinga
Nadmierne wydzielanie hormonów
- Nadmiar mineralokortykoidów prowadzi do zatrzymania sodu, nadciśnienia tętniczego i hipokalemii z zasadowicą metaboliczną, dając obraz hiperaldosteronizmu pierwotnego
- Nadmiar androgenów w zespole wrodzonego przerostu nadnerczy odpowiada za wirylizację dziewcząt lub przedwczesne dojrzewanie u chłopców
Niedostateczne wydzielanie hormonów
- Niedoczynność kory nadnerczy dotyczy wszystkich warstw kory, lecz klinicznie manifestuje się głównie niedoborem glikokortykoidów, dając obraz choroby Addisona
Zaburzenia funkcji nadnerczy
- Związane są z nadmiernym lub niedostatecznym wydzielaniem poszczególnych grup hormonów
- Nadmiar glikokortykoidów powoduje wystąpienie zespołu objawów klinicznych określanych jako zespół Cushinga
- Nadmierna sekrecja mineralokortykoidów prowadzi do zatrzymania sodu, nadciśnienia tętniczego i hipokalemii z zasadowicą metaboliczną, dając obraz hiperaldosteronizmu pierwotnego
- Niedoczynność kory nadnerczy dotyczy wszystkich warstw kory, lecz klinicznie manifestuje się głównie niedoborem glikokortykoidów, dając obraz choroby Addisona
Warstwa siatkowata
- W warstwie siatkowatej pod wpływem stymulacji ACTH wydzielane są androgeny, głównie pod postacią androstendionu i dehydroepiandrosteronu (DHEA)
- W stanach fizjologicznych ich działanie androgenizujące jest słabe
- W fazie dojrzewania stymulują u obojga płci rozwój owłosienia w dołach pachowych i na wzgórku łonowym
Aldosteron
- Zachodzi głównie poprzez układ reninowo-angiotensynowy, gdzie bezpośrednim stymulatorem syntezy i wydzielania aldosteronu jest angiotensyna II oraz zmniejszenie objętości płynu zewnątrzkomórkowego
- Drugim czynnikiem stymulującym w znacznym stopniu wydzielanie aldosteronu jest nawet niewielki wzrost stężenia potasu
- W pewnym stopniu pozostaje on również pod wpływem obniżenia stężenia sodu oraz działania ACTH
Gruczoły nadnercza
- Nadnercza składają się z dwu oddzielnych części - kory i rdzenia
- Kora nadnerczy składa się z trzech warstw: kłębkowatej, pasmowej i siatkowatej
- W warstwie kłębkowatej syntetyzowane są mineralokortykoidy, w warstwie pasmowej glikokortykoidy, a w warstwie siatkowatej androgeny
Synteza i działanie hormonów
- W warstwie pasmowatej syntetyzowane są glikokortykoidy, głównie kortyzol i kortykosteron
- Glikokortykoidy są metabolizowane do nieczynnej formy w wątrobie i tylko 1% wydalany jest z moczem w postaci wolnej
Zespół Cushinga
- Zespół objawów spowodowanych nadmiernym wydzielaniem kortyzolu
- Może być spowodowany nowotworem przysadki mózgowej, nadnerczy lub rakiem płuc
Objawy kliniczne
- Otyłość spowodowana nadmiernym apetytem i poborem pokarmu
- Nadciśnienie
- Niskorosłość (dzieci)
- Ogólne objawy: osłabienie siły mięśniowej, zmniejszenie odporności, częste zakażenia skórne
- Skóra: obrzęk, hirsutyzm, rozstępy, trądzik, siniaki
- Układ mięśniowo-szkieletowy: osteopenia/osteoporoza, osłabienie siły mięśniowej
- Objawy neuropsychiatryczne: chwiejność emocjonalna, euforia, depresja, psychoza
- Zaburzenia czynności gonad: zaburzenia miesiączkowania, impotencja, zmniejszenie libido
- Metaboliczne: nietolerancja glukozy, cukrzyca, hiperlipidemia, poliuria, kamica nerkowa
Zespół Cushinga jest poważnym zaburzeniem hormonalnym, powstającym w wyniku długotrwałej ekspozycji na nadmiar krążących glikokortykoidów. Występuje w różnych postaciach, w zależności od przyczyny.
Make Your Own Quizzes and Flashcards
Convert your notes into interactive study material.
Get started for free