Заттың агрегаттық күйлері
10 Questions
2 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Плазманың қандай ерекшелігі бар?

  • Ол тек қатты күйде болады
  • Ол толық ионизацияланған газ (correct)
  • Ол сұйық күйге көше алады
  • Ол сұйық кристалдық күйде үйлесімді

Газдарда тұрақты көлем бар.

False (B)

Заттың агрегаттық күйін анықтайтын негізгі шама қандай?

  • Молекулалардың орташа потенциалдық энергиясының орташа кинетикалық энергияға қатынасы (correct)
  • Кинетикалық энергияның пропорциясы
  • Температураның өлшемі
  • Заттың тығыздығы

Сұйықтықтар мен қатты денелер молекулалары бір-біріне алыс орналасады.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

газа мен сұйықтықтың арасындағы негізгі айырмашылықты атаңыз.

<p>Газдың тұрақты көлемі жоқ, ал сұйықтықта бар.</p> Signup and view all the answers

Плазма заттың қанша түрлі агрегаттық күйі?

<p>төртінші</p> Signup and view all the answers

Плазманың қалыптасуы үшін температура әдетте _____________ градустан жоғары.

<p>бірнеше мың</p> Signup and view all the answers

Су ______ температурада және қысымда мұзға айналады.

<p>0°С</p> Signup and view all the answers

Агрегаттық күйді сәйкестендіріңіз:

<p>Сұйық = Конструкцияның пішінін алмайды Қатты = Контейнердің пішінін алады Газ = Тұрақты көлемі жоқ Плазма = Толық ионизацияланған газ</p> Signup and view all the answers

Заттың агрегаттық күйлері мен олардың сипаттамаларын сәйкестендіріңіз:

<p>Қатты = Молекулалар реттелген, тербеліс жасайды Сұйық = Жақын реттелген, аққыштық тән Газ = Молекулалардың молекулааралық қашықтығы үлкен, еркін қозғалады Плазма = Зарядталған бөлшектерден тұрады</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Заттың агрегаттық күйлері

Заттың қатты, сұйық және газ тәрізді, сондай-ақ плазма тәріздес күйде болуы.

Агрегаттық күйдің температураға тәуелділігі

Заттың агрегаттық күйі оның температурасына байланысты өзгереді.

Агрегаттық күйдің қысымға тәуелділігі

Заттың агрегаттық күйі оның қысымына байланысты өзгереді.

Қатты күй

Молекулалар өте тығыз орналасып, қозғалысы шектелген күй.

Signup and view all the flashcards

Сұйық күй

Молекулалар бір-бірінен аздап алыс орналасып, қозғалыс еркін, бірақ олардың күйінде қозғалғыш.

Signup and view all the flashcards

Газ күйі

Молекулалар бір-бірінен өте алыс және еркін қозғалатын күй.

Signup and view all the flashcards

Плазма күйі

Иондар мен электрондардан тұратын зарядталған бөлшектердің газы.

Signup and view all the flashcards

Молекулааралық қашықтық

Молекулалар арасындағы орташа қашықтық.

Signup and view all the flashcards

Заттың күйінің өзгерісі

Заттың бір агрегаттық күйден басқа бір күйге ауысуы энергия өзгерістерімен жүреді.

Signup and view all the flashcards

Плазма

Ішінара немесе толық ионизацияланған газ, әдетте бірнеше мың Кельвин және одан жоғары температурада болатын агрегаттық күй.

Signup and view all the flashcards

Агрегаттық күй

Заттың қатты, сұйық немесе газ тәрізді күйлері.

Signup and view all the flashcards

Қатты зат

Белгілі пішіні мен көлемі бар зат күйі, молекулалар тығыз орналасқан.

Signup and view all the flashcards

Сұйық

Белгілі көлемі, бірақ пішіні жоқ зат күйі.

Signup and view all the flashcards

Газ

Бөлшектер арасындағы өзара әрекеттестігі әлсіз, көлемді толтырып, қозғалатын зат күйі.

Signup and view all the flashcards

Фаза

Заттың біртекті күйі, яғни физикалық қасиеттері ұқсас.

Signup and view all the flashcards

Бу

Заттың газ күйі, ол жоғары температура кезінде сұйық немесе қатты зат күйінде болғанда.

Signup and view all the flashcards

Ионизация

Атомдардан немесе молекулалардан электрондардың бөліну процесі.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Заттың агрегаттық күйлері

  • Зат бір күйден басқа бір күйге ауысады, бұл оның физикалық қасиеттерін (энергия, энтропия, тығыздық т.б.) секірмелі түрде өзгертеді.
  • Заттың үш негізгі агрегаттық күйі бар: қатты, сұйық және газ.
  • Судың қалыпты жағдайдағы (p=101 325 Па=760 мм сын. бағ., T=0°C) күйі мұз, ал T=100°C-та буға айналады.
  • Плазма – заттың төртінші агрегаттық күйі.

Заттың агрегаттық күйіне әсер ететін факторлар

  • Заттың агрегаттық күйі температура мен қысымға тәуелді.
  • Негізгі фактор – молекулалардың өзара әсерлесуінің орташа потенциалдық энергиясының олардың орташа кинетикалық энергиясына қатынасы (T,p).

Әр агрегаттық күйдің сипаттамасы

Қатты заттар

  • Молекулалар өзара тығыз орналасады, потенциалдық энергиясы жоғары.
  • Көлем мен пішіні тұрақты.
  • Атомдардың кристалдық торда әлсіз тербелістерімен сипатталады. (алыс және жақын реттілік).

Сұйық заттар

  • Молекулалар арасындағы қашықтық қатты заттарға қарағанда үлкен.
  • Молекулалар тепе-теңдік қалып маңында тербеліп, бір тепе-теңдік қалыптан басқасына секіреді.
  • Жақын реттілік.
  • Көлемі тұрақты, пішіні өзгермелі. Ағынды зат.

Газ

  • Молекулалар арасындағы қашықтық молекула өлшемінен үлкен.
  • Молекулалар бір-бірімен әрекеттеспейді дегенге жақындау.
  • Ыдыстың бүкіл көлемін толтырады.
  • Көлемі мен пішіні өзгермелі. Ағынды зат.
  • Газдың сипаттамалары бағытқа тәуелсіз (изотропия).
  • Қалыпты температура мен қысымда, газдың тығыздығы бірдей. Бірақ бұл жалпы заң емес, тұрақтылық бұзылып қалуы да мүмкін.
  • Кейбір заттар оңай ыдырайды да, газға айналады, бірақ газ тәрізді күйге ене алмайды.

Плазма

  • Ионизацияланған газ. (зарядталған бөлшектерден).
  • Ыстық жағдайда (бірнеше мың Кельвин және одан жоғары температурада).
  • Жер жағдайларында газды разрядтарда қалыптасады.
  • Газға ұқсас қасиеттерге ие, бірақ электр өрісінің айтарлықтай әсеріне ие.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Бұл тест заттың агрегаттық күйлері мен олардың физикалық қасиеттері туралы. Қатты, сұйық, газ және плазма жағдайларын зерттеп, әр күйдің сипаттамаларын түсінуге мүмкіндік береді. Температура мен қысымның әсерін де қарастырамыз.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser