Зат есім туралы түсінік

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Зат есім қандай сұрақтарға жауап береді?

  • Кім?, Не?, Кімдер?, Нелер? (correct)
  • Қайда?, Қашан?
  • Нешінші?, Қанша?
  • Неге?, Неге емес?

Жалпы есімнің мысалдары қатарында не бар?

  • Алматы, Әлия
  • Кітап, су
  • Бақыт, білім
  • Адам, ағаш, кітап, қала (correct)

Күрделі зат есімнің мысалы ретінде қайсысы табылады?

  • Аққу
  • Теміржол (correct)
  • Бала
  • Күн

Дерексіз зат есім ретінде не көрсетілген?

<p>Бақыт (D)</p> Signup and view all the answers

Зат есімдердің жекеше және көпше түрлері қандай категорияға жатады?

<p>Сан категориясы (D)</p> Signup and view all the answers

Зат есімдер тәуелдік категориясында қандай мағына береді?

<p>Заттың біреуге немесе бір нәрсеге тиесілі екенін көрсету (C)</p> Signup and view all the answers

Деректі зат есімдер қандай заттарға жатады?

<p>Көзбен көріп, қолға ұстауға болатын заттар (C)</p> Signup and view all the answers

Зат есімнің септік категориясы не үшін қажет?

<p>Заттың әртүрлі қызметтерін көрсету (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Зат исемнәре нинди сүзләр?

Зат исемнәре - затларнын, кыймылларнын, төшенкәләрнең исемнәре.

Уртак исем

Белгеч затларнын, кыймылларнын уртак исемнәре.

Яңа исем

Белгеч затның, кыймылның яки төшенкәнең аерым исеме.

Ялкын зат исеме

Бер генә сүздән торган зат исеме.

Signup and view all the flashcards

Күпкәле зат исеме

Ике яки аннан да күп сүздән торган зат исеме.

Signup and view all the flashcards

Реаль зат исеме

Коллар белән тоткан, күз белән күрә торган затларның исемнәре.

Signup and view all the flashcards

Реаль булмаган зат исеме

Күрсәтелмәгән, уй белән генә аңланучы төшенкәләрнең исемнәре.

Signup and view all the flashcards

Зат исеменең сан категориясе

Зат исемнәре бер санлы һәм күп санлы формаларда кулланыла.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Зат есім туралы түсінік

  • Зат есім – заттың, құбылыстың немесе ұғымның атауын білдіретін сөз табы.
  • Сұрақтарға жауап береді: кім? не? кімдер? нелер?
  • Қазақ тілінде кең таралған және маңызды сөз табы.

Зат есімнің түрлері

Жалпы есім

  • Белгілі бір заттар мен құбылыстардың жалпы атаулары.
  • Мысалдар: адам, ағаш, кітап, қала

Жалқы есім

  • Белгілі бір жеке заттар мен құбылыстардың нақты атаулары.
  • Мысалдар: Алматы, Әлия, Балқаш, ҚазҰУ

Құрамына қарай бөлінуі

Дара зат есім
  • Бір ғана түбірден құралған.
  • Мысалдар: үй, бала, күн
Күрделі зат есім
  • Екі немесе одан көп сөзден құралған.
  • Мысалдар: ата-ана, теміржол, аққу

Мағынасына қарай бөлінуі

Деректі зат есім
  • Қолмен ұстап, көзбен көруге болатын заттардың атаулары.
  • Мысалдар: кітап, су, үстел
Дерексіз зат есім
  • Көру, ұстау мүмкін емес, ой арқылы ғана қабылданатын ұғымдар.
  • Мысалдар: бақыт, білім, сезім

Зат есімнің грамматикалық категориялары

Сан категориясы

  • Жекеше (кітап) және көпше (кітаптар) түрлері бар.

Жіктік категориясы

  • Зат есімдер жақтық мағынаға ие бола алады.
  • Мысал (кейбір жақтық мысалдар): Мен мұғаліммін, Сен оқушысың

Тәуелдік категориясы

  • Зат есімдер біреуге немесе бір нәрсеге тиесілі екенін көрсетеді.
  • Мысалдар: Ме­нің қаламым, Оның үйі

Септік категориясы

  • Зат есімдер септеліп, сөйлемде әртүрлі қызметтер атқарады.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser