Жасалма интеллект жана нейрондук тармактар

Жасалма интеллект

• Жасалма интеллект (ЖИ) — компьютерлердің адам зияткерлігінің деңгейінде ойланып, үйрену, проблему шешу, және шешім қабылдау қабілеті.

Жасалма нейрондук тармактар

• Анықтама: Жасалма нейрондук тармактар (ЖНТ) — адам мидың нейрондарын еліктейтін алгоритмдер жиыны.

• Құрылымы:

  • Нейрондар: Негізгі есептеу элементтері. Бірнеше кіріс ақпаратты қабылдап, шығарады.
  • Желілер: Нейрондар бір-бірімен байланысты, бұл оларды көп қабатты жүйе етіп құрады.
  • Кабаттар:
    • Кіріс қабаты: Деректерді жүктейтін қабат.
    • Жасырын қабат: Негізгі есептеу жүргізілетін қабаттар, бірнеше болуы мүмкін.
    • Шығыс қабаты: Нәтижелерді шығаратын қабат.

• Функциялары:

  • Оқытудың құрылымы: Тренинг кезеңінде деректердің үлгілерін тану.
  • Жалпы қамту: Тренингтік деректер негізінде болжау жасау.

• Түрлері:

  • Бір қабатты нейрондық тармақтар: Негізгі құрылым, қарапайым мәселелер үшін.
  • Көп қабатты нейрондық тармақтар: Кешенді мәселелерді шешуге арналған.
  • Конволюциялық нейрондық тармақтар: Сурет және бейнелерді өңдеу үшін өте тиімді.
  • Рекуррентті нейрондық тармақтар: Уақыттық деректермен жұмыс істеуге арналған.

• Қолданулар:

  • Сурет танып-білу: Көліктердің автоматты басқаруы, медициныда диагноз қою.
  • Табиғи тілдерді өңдеу: Аударма, дауыс танып-білу.
  • Ойындар: Компьютерлік ойындарда қарсыластың қозғалыстарын болжау.

• Оқыту әдістері:

  • Бақыланатын оқыту: Нақты деректер мен олардың жауаптары арқылы.
  • Бақыланбайтын оқыту: Деректердің ішінен құрылымдарды табу.
  • Жартылай бақыланатын оқыту: Бақыланатын және бақыланбайтын деректердің комбинациясы.

• Артықшылықтары:

  • Кешенді және жоғары өлшемді деректермен жұмыс істей алады.
  • Өздігінен оқыту және жетілдіру мүмкіндігі.

• Кемшіліктері:

  • Жоғары есептеу қуаты мен уақыт талап етеді.
  • Нәтижелердің түсініктілігі төмен болуы мүмкін (қара жәшік мәселесі).

Жасалма Интеллект (ЖИ)

• Компьютерлердің адам зияткерлігін еліктеп, ойлану, үйрену, проблема шешу және шешім қабылдау мүмкіндігіне ие болуын білдіреді.

Жасалма Нейрондық Тармактар (ЖНТ)

• Адам миының нейрондарын еліктейтін алгоритмдер жиыны.
• Нейрондар: Ақпаратты қабылдап, өңдеп және шығаратын негізгі элементтер.
• Желілер: Нейрондар өзара байланысты, бұл оларды көп қабатты жүйеге біріктіреді.
• Кабаттар:
  • Кіріс қабаты: Деректерді жүктейді.
  • Жасырын қабаттар: Есептеу процестері жүреді, бірнеше болуы мүмкін.
  • Шығыс қабаты: Нәтижелерді шығарады.
• Оқытудың құрылымы: Тренинг кезінде деректерден үлгілерді таниды.
• Жалпы қамту: Тренинг деректері негізінде жаңа деректер туралы болжамдар жасайды.

ЖНТ түрлері:

• Бір қабатты нейрондық тармақтар: Қарапайым мәселелер үшін қолданылады.
• Көп қабатты нейрондық тармақтар: Кешенді мәселелерді шешу үшін қолданылады.
• Конволюциялық нейрондық тармақтар: Суреттер мен бейнелерді өңдеуге арналған.
• Рекуррентті нейрондық тармақтар: Уақытқа байланысты деректермен жұмыс істеуге арналған.

ЖНТ қолдану салалары:

• Сурет танып-білу: Көліктердің автоматты басқаруы, медицинада диагноз қою
• Табиғи тілдерді өңдеу: Аударма, дауыс танып-білу
• Ойындар: Компьютерлік ойындарда қарсыластың қозғалыстарын болжау.

ЖНТ оқыту әдістері:

• Бақыланатын оқыту: Берілген дұрыс деректер мен жауаптар арқылы оқыту.
• Бақыланбайтын (қазылмас) оқыту: Деректердің ішінен құрылымдарды табу арқылы оқыту.
• Жартылай бақыланатын оқыту: Бақыланатын және бақыланбайтын деректердің комбинациясын пайдаланып оқыту.

ЖНТ артықшылықтары:

• Кешенді және жоғары өлшемді деректермен жұмыс істей алады.
• Өздігінен оқып, жетілдіру мүмкіндігіне ие.

ЖНТ кемшіліктері:

• Жоғары есептеу қуаты мен уақытты қажет етеді.
• Нәтижелердің түсініктілігі төмен болуы мүмкін (кара жәшік мәселесі).