Zaburzenia gospodarki lipidowej
30 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Które z poniższych badań nie jest badaniem podstawowym w diagnostyce dyslipidemii?

  • Cholesterol całkowity (TC)
  • Lipoproteiny klasy LDL-C, HDL-C
  • Triglicerydy (TG)
  • Test zimnej flotacji (correct)

Profil lipidowy powinien być regularnie oznaczany u osób z hipercholesterolemią rodzinną.

True (A)

Jakie badania są klasyfikowane jako badania specjalne w diagnostyce zaburzeń lipidowych?

Mutacje apo B, genotypowanie apo E, analiza genu CETP, apo CII, lipaza lipoproteinowa, fenotyp LDL.

Lipoproteiny klasy ______ są ważnym elementem profilu lipidowego.

<p>LDL-C, HDL-C</p> Signup and view all the answers

Dopasuj wskazania do przeprowadzenia badań w kierunku dyslipidemii do odpowiednich grup:

<p>Osoby z nadciśnieniem tętniczym = ≥1 czynnik ryzyka ChSN Kobiety po menopauzie = ≥50 lat Dorośli mężczyźni = ≥40 lat Osoby z cukrzycą ciążową = W trakcie ciąży</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych wzorów jest powszechnie stosowany do wyliczania stężenia LDL-C?

<p>Wzór Friedewalda (A)</p> Signup and view all the answers

Wzór Friedewalda można stosować przy stężeniu TG powyżej 200 mg/dl.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie stany mogą zakłócać wyliczenia stężenia LDL-C?

<p>otyłość, cukrzyca typu 2, zespół metaboliczny, choroby nerek, choroby wątroby</p> Signup and view all the answers

Wzór ________ to modyfikacja wzoru Friedewalda.

<p>Martina i Hopkinsa</p> Signup and view all the answers

Dopasuj poniższe wzory do ich zastosowań:

<p>Wzór Friedewalda = Wyliczanie stężenia LDL-C Wzór Sampson-NIH = Rozpoznawanie hiperlipoproteinemii Wzór Dahlena = Skorygowane wyliczzenie LDL-C o Lp(a) Wzór Martineza i Hopkinsa = Modyfikacja Friedewalda</p> Signup and view all the answers

Jakie mutacje są przyczyną zaburzeń w strukturze receptora LDL w miejscu przyłączania się apo B?

<p>Mutacja genu kodującego apo B (D)</p> Signup and view all the answers

Fenotyp apo E 3/3 występuje najczęściej w populacji.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie diagnostyczne analizy genu CETP?

<p>Ocena ryzyka choroby wieńcowej i zaburzeń lipidowych.</p> Signup and view all the answers

W przypadku niedoboru apo CII może wystąpić ___.

<p>chylomikronemia</p> Signup and view all the answers

Sparuj następujące apoproteiny z ich funkcjami:

<p>Apo B = Receptor LDL Apo CII = Kofaktor lipazy lipoproteinowej Apo E = Regulacja gospodarki cholesterolowej Apo A1 = Aktywacja procesu transportu HDL</p> Signup and view all the answers

Który fenotyp apo E występuje najrzadziej?

<p>apo E 4/4 (C)</p> Signup and view all the answers

Wzrost stężenia LDL zawsze wskazuje na problemy z gospodarką lipidową.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Czym jest dyslipidemia pierwotna?

<p>Jest to dyslipidemia spowodowana genetycznym uwarunkowaniem.</p> Signup and view all the answers

W przypadku rodzinnego defektu apolipoproteiny B, oznaczenie dotyczy ___.

<p>apo B</p> Signup and view all the answers

Sparuj rodzaje dyslipidemii z ich definicjami:

<p>Hipercholesterolemia = Zwiększone stężenie cholesterolu Dyslipidemia aterogenna = Zaburzenie transportu lipidów Hipertriglicerydemia = Wysokie stężenie triglicerydów Zwiększone stężenie lipoproteiny(a) = Zaburzenie w metabolizmie lipoprotein</p> Signup and view all the answers

Jakie czynniki mogą prowadzić do dyslipidemii wtórnej?

<p>Otyłość (A), Cukrzyca (C)</p> Signup and view all the answers

Dyslipidemie rodzinne są spowodowane jedynie działaniem czynników środowiskowych.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie badania mogą być wskazane w przypadku podejrzenia mutacji genetycznej prowadzącej do zaburzeń lipidowych?

<p>testy genetyczne</p> Signup and view all the answers

Rodzinna hiperlipidemia mieszana występuje z częstością 1:___ do 1:___ .

<p>100-200</p> Signup and view all the answers

Dopasuj choroby do ich przyczyn:

<p>Niedoczynność tarczycy = Przyczyna dyslipidemii wtórnej Zespół Cushinga = Przyczyna dyslipidemii wtórnej Rodzinna hiperlipidemia mieszana = Przyczyna dyslipidemii rodzinnej Cukrzyca = Przyczyna dyslipidemii wtórnej</p> Signup and view all the answers

Jakie stężenie LDL-C definiuje hipercholesterolemię?

<p>≥3,0 mmol/l (B)</p> Signup and view all the answers

Stężenie HDL-C jest zawsze wysokie w dyslipidemii rodzinnej.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Wymień jeden czynnik, który może prowadzić do podwyższenia stężenia lipidów w osoczu.

<p>nadużywanie alkoholu</p> Signup and view all the answers

Dyslipidemia wtórna rozwija się na skutek wielu chorób, w tym m.in. __________.

<p>niedoczynności tarczycy</p> Signup and view all the answers

Jakie parametry lipidowe są charakterystyczne w rodzinnej hiperlipidemii mieszanej?

<p>Wysokie stężenie LDL-C i TG (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Profil lipidowy

Zestaw badań laboratoryjnych mierzących stężenie lipidów (cholesterolu i trójglicerydów) we krwi.

Badania podstawowe (dyslipidemia)

Podstawowe badania lipidowe obejmujące cholesterol całkowity, trójglicerydy, LDL, HDL, nie-HDL cholesterol, ApoB i Lp(a).

Czynniki ryzyka ChSN

Stanowiska zwiększające ryzyko choroby sercowo-naczyniowej, np. nadciśnienie, otyłość, palenie tytoniu, obciążający wywiad rodzinny.

LDL-C

Low-density lipoprotein cholesterol; "zły" cholesterol, odgrywa rolę w tworzeniu blaszek miażdżycowych.

Signup and view all the flashcards

HDL-C

High-density lipoprotein cholesterol; "dobry" cholesterol, pomaga usuwać "zły" cholesterol z krwi.

Signup and view all the flashcards

Wyliczanie LDL-C wg wzoru Friedewalda

Metoda obliczania stężenia LDL-C (złego cholesterolu) na podstawie stężeń cholesterolu całkowitego (TC), HDL-C (dobrego cholesterolu) i trójglicerydów (TG).

Signup and view all the flashcards

Ograniczenia wzoru Friedewalda

Wzór Friedewalda nie powinien być stosowany przy wysokim stężeniu trójglicerydów (TG) powyżej 200 mg/dl, ponieważ zakłada stały stosunek TG do VLDL-C, co może być błędne.

Signup and view all the flashcards

Elektroforeza lipoprotein

Metoda klasyfikacji lipoprotein, w oparciu o fakt, że różne frakcje lipoprotein migrują w polu elektrycznym w różny sposób. Umożliwia identyfikację różnych rodzajów lipoprotein.

Signup and view all the flashcards

Wskazania do elektroforezy lipoprotein

Badanie elektroforezy jest wykonywane w celu wykrycia chylomikronemii (nadmiaru chylomikronów w krwioobiegu).

Signup and view all the flashcards

Stężenie LDL-C w praktyce

Stężenie LDL-C jest zazwyczaj obliczane, a znacznie rzadziej oznaczane bezpośrednio.

Signup and view all the flashcards

Mutacje apo B

Zmiany w genie kodującym apo B, prowadzące do dysfunkcji receptora LDL, do którego apo B się przyłącza.

Signup and view all the flashcards

Rodzinny defekt Apo B (FDB)

Dziedziczny defekt apolipoproteiny B, potencjalnie przyczyniający się do hipercholesterolemii.

Signup and view all the flashcards

Apo E fenotypy

Różne kombinacje alleli Apo E (E2, E3, E4), wpływające na gospodarkę lipidową i ryzyko chorób.

Signup and view all the flashcards

Rodzinna dysbetalipoproteinemia

Dziedziczna choroba charakteryzująca się wysokim poziomem IDL i chylomikronów, typowa dla typu III dyslipidemii wg Fredricksona.

Signup and view all the flashcards

Polimorfizm TaqIB CETP

Zmiana w sekwencji genu CETP, wpływająca na stężenia CETP i HDL.

Signup and view all the flashcards

Niedobór apo CII

Zaburzenie dotyczące apolipoproteiny C-II, kofaktora lipazy lipoproteinowej, prowadzące do chylomikronemii.

Signup and view all the flashcards

Dyslipidemia

Stan z nieprawidłowymi stężeniami lipidów i lipoprotein w osoczu.

Signup and view all the flashcards

Hipercholesterolemia

Wysokie stężenie cholesterolu we krwi.

Signup and view all the flashcards

CETP

Białko transportujące cholesterol, ma wpływ na stężenie HDL.

Signup and view all the flashcards

Apo CII

Obowiązkowy kofaktor lipazy lipoproteinowej.

Signup and view all the flashcards

Dyslipidemia wtórna

Stan, w którym poziom lipidów we krwi jest nieprawidłowy, a przyczyną są choroby lub leki.

Signup and view all the flashcards

Przyczyny dyslipidemii wtórnej

Różne choroby i leki mogą prowadzić do dyslipidemii wtórnej, np. otyłość, cukrzyca, niedoczynność tarczycy, leki glikokortykosteroidowe.

Signup and view all the flashcards

Polimorfizm genu

Zmienność genu wśród populacji, czyli niewielka różnica w sekwencji DNA.

Signup and view all the flashcards

Dziedziczenie wielogenowe

Współdziałanie wielu różnych genów w kształtowaniu cechy.

Signup and view all the flashcards

Hiperlipidemia rodzinna

Dziedziczny stan charakteryzujący się bardzo wysokim poziomem lipidów we krwi, często w kilku pokoleniach.

Signup and view all the flashcards

Rodzinna hiperlipidemia mieszana (FCH)

Najczęstsza postać dziedzicznej dyslipidemii, z podwyższonym poziomem LDL i trójglicerydów.

Signup and view all the flashcards

Stężenie apoB

Pomiar białka apolipoproteiny B, które wiąże się z LDL-cholesterolem.

Signup and view all the flashcards

Przewlekła choroba nerek

Długotrwałe uszkodzenie nerek, które może prowadzić do dyslipidemii.

Signup and view all the flashcards

Ciąża (szczególnie III trymestr)

Ciąża może wpływać na poziom lipidów, zwłaszcza w ostatnim trymestrze.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Zaburzenia gospodarki lipidowej

  • Zasady doboru badań laboratoryjnych:
    • Profil lipidowy podstawowy: cholesterol całkowity (TC), triglicerydy (TG), lipoproteiny LDL-C, HDL-C, nie-HDL cholesterol (non-HDL-C), apoB, lipoproteina a [Lp(a)].
    • Badania uzupełniające: ultrawirowanie, test zimnej flotacji, apolipoproteiny (AI, CI, CII, CIII, E).
    • Badania specjalne: mutacje apo B, genotypowanie apo E, analiza genu CETP, apo CII, lipaza lipoproteinowa, fenotyp LDL (małe gęste LDL - fenotyp B LDL).

Harmonogram seminarium

  • Profil lipidowy.
  • Przegląd badań uzupełniających i specjalnych w diagnostyce zaburzeń lipidowych.
  • Diagnostyka laboratoryjna wybranych zaburzeń lipidowych.

Rodzaje badań lipidowych

  • Diagnostyka dyslipidemii i ocenie ryzyka progresji miażdżycy
    • Badania podstawowe: TC, TG, lipoproteiny LDL-C, HDL-C, nie-HDL cholesterol (non-HDL-C), apoB, lipoproteina a [Lp(a)].

Wskazania do przeprowadzenia badań w kierunku dyslipidemii

  • Osoby z ≥1 czynnikiem ryzyka choroby sercowo-naczyniowej (ChSN): nadciśnienie tętnicze, otyłość, uzależnienie od nikotyny, obciążający wywiad rodzinny.
  • Dorosłe osoby (mężczyźni ≥40 lat, kobiety ≥50 lat lub po menopauzie).
  • Kobiety z cukrzycą ciążową lub nadciśnieniem tętniczym w ciąży.
  • Osoby zakażone HIV lub w trakcie wysoce aktywnej skojarzonej terapii antyretrowirusowej (cART).
  • Mężczyźni z zaburzeniami wzwodu, jeśli występują objawy wskazujące na ChSN.

Wyliczanie LDL-C

  • Wyliczanie wg wzoru Friedewalda (stosowane powszechnie, ale nie należy używać przy TG >200 mg/dl).
  • Wyliczanie wg wzoru Martina i Hopkinsa(dokładniejsze niż Friedewalda, przy niskich wartościach LDL-C).

Wyliczanie LDL-C - wg wzoru Sampson-NIH

  • Opiera się na stężeniach LDL-C i VLDL-C oznaczonych metodą kwantyfikacji beta.
  • Pozwala na dokładne wyliczenie stężenia LDL-C przy niskich jego wartościach oraz przy bardzo wysokim stężeniu TG.

Test zimnej flotacji

  • Wykonuje się przy wysokich stężeniach TG.
  • Ocena wyglądu surowicy/osocza na czarnym tle po 12-18 godzinach w lodówce.
  • Mętny wygląd zależy od nadmiaru TG (VLDL lub ChM).

Ultrawirowanie lipoprotein

  • Diagnostyka podstawowa próbek, w których nie można zastosować formuły Friedewalda i oznaczeń bezpośrednich.
  • Oznaczanie podtypów frakcji LDL, jeśli istnieje podejrzenie wzrostu fenotypu B LDL (małe gęste LDL).

Apolipoproteina Al (apo AI)

  • Najważniejsza apolipoproteina przeciwmiażdżycowego działania HDL.
  • Pośredniczy w transporcie cholesterolu z błon komórkowych na HDL, a także z HDL do komórek wątrobowych.
  • Aktywuje LCAT.

Lipoproteina a Lp(a)

  • Wczesne wykrywanie zwiększonego ryzyka miażdżycy u osób z ≥ 2 czynnikami ryzyka.
  • Choroba wieńcowa i dodatni wywiad rodzinny u osób bez klasycznych czynników ryzyka miażdżycy.

Elektroforeza lipoprotein

  • Klasyfikacja HLP wg Fredricksona (coraz mniej aktualna).
  • Wykrywanie chylomikronemii.
  • Wykrywanie atypowych VLDL (β VLDL).

Mutacje apo B (defekt ligandu dla receptora LDL)

  • Gen kodujący apo B.
  • Wpływ na strukturę receptora LDL.

Apoproteina E (Apo E)

  • Poligeniczne zaburzenie lipidowe.
  • Ważniejsza Ipp w tkance mózgowej, która reguluje wzrost neuronów i gospodarkę cholesterolową.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Seminarium Zaburzenia Gospodarki Lipidowej PDF

Description

Quiz ten dotyczący zaburzeń lipidowych skupia się na zasadach doboru badań laboratoryjnych, w tym profilu lipidowego i diagnostyki dyslipidemii. Obejmuje również rodzaje badań lipidowych oraz wskazania do ich przeprowadzenia. Sprawdź swoją wiedzę na temat laboratoryjnej diagnostyki zaburzeń lipidowych.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser