Untitled Quiz
140 Questions
0 Views

Untitled Quiz

Created by
@ImprovingBoltzmann2454

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Vücudumuzun önemli bir kısmını oluşturan, spesifik biyolojik işlevleri olan proteinlerin yapı taşları nelerdir?

Amino asitler

Doğadaki amino asit çeşidi kaçtan fazladır?

  • 300 (correct)
  • 200
  • 100
  • 400

    • Memeli proteinlerinin yapısında kaç çeşit amino asit bulunur?

  • 40
  • 10
  • 20 (correct)
  • 30

    • Polipeptitler/proteinlere dahil olan proteinojenik veya doğal amino asit sayısı 20'dir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Amino asitlerin oluşturduğu proteinler canlı bir hücrenin kuru ağırlığının yaklaşık %50'sini oluşturur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Bütün canlılardaki karbonhidratların ve lipitlerin yapıları benzerdir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Bir protein sentezi için en fazla kaç çeşit kodon görev alabilir?

    <p>62</p> Signup and view all the answers

    Tüm amino asitler için t-RNA'da toplam kaç çeşit antikodon vardır?

    <p>61</p> Signup and view all the answers

    Proteinlerin içerisinde farklı sayıda ve dizide amino asit bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Glikoliz, TCA ve HMP siklusu, porfirinlerin ve üre biyosentezinde görevli enzimler hangi yapıya sahiptir?

    <p>Peptid Yapılı</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi peptid yapılı hormon örneğidir?

    <p>İnsülin</p> Signup and view all the answers

    Hormon salgılatan faktörlerden biri olan Grelin kaç amino asitten oluşmaktadır?

    <p>28</p> Signup and view all the answers

    Nöromodülatörler (P maddesi: Substance P) kaç amino asitten oluşmaktadır?

    <p>11</p> Signup and view all the answers

    Nöromodülatörler, ağrılı uyaranın birinci duysal nörondan ikinci duysal nörona taşınmasında görev alır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Nöromodülatörler, afferent nöronların uçlarında yüksek yoğunlukta bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Nörotransmitterlerden biri olan GABA'nın açılımı nedir?

    <p>gamma-aminobutirat</p> Signup and view all the answers

    GABA, glutamat'ın dekarboksilasyonu ile oluşur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    GABA inhibitör bir nörotransmitterdir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    GABA, hiperpolarizasyona neden olur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    GABA, hücre membranındaki Ca++ ve Na+ kanallarını açarak Ca++ ve Na+ girişini arttırır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Glutamik asit, eksitatör bir nörotransmitterdir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Glutamik asit, depolazizasyona neden olur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Glutamik asit, iyon kanallarını kapalı tutar.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Amino asitlerde amino (-NH3+) ve karboksil grubu (-COOH) bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino ve karboksil grubunun bağlı olduğu karbon atomuna ne denir?

    <p>Alfa (a) C</p> Signup and view all the answers

    Alfa-C, yan gruplarına kovalent bağla bağlıdır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Ca'na bağlı yan zincir ne ile gösterilir?

    <p>R</p> Signup and view all the answers

    Glisin, Ca'na bağlı yan zincire sahiptir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Prolin bir imino asittir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Prolinde amino grubu bulunur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Prolin, Ninhidrin ile reaksiyon verir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Proteinlerin oluşumunda karboksil ve amino gruplarının hepsi peptid bağı yapısına katılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Peptid bağı, kimyasal reaksiyonlarda yer alır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Amino asidin rolünü R-grupları belirler.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    R grubu aşağıdaki seçeneklerden hangisi olabilir?

    <p>Tüm seçenekler doğru</p> Signup and view all the answers

    Amino asitlerin isimlendirilmesi hangi yöntemler ile yapılabilir?

    <p>Özel isimler verilerek, üç harflik kısaltmalar ve tek büyük harften oluşan semboler kullanılarak</p> Signup and view all the answers

    Aşağıdakilerden hangisi standart amino asit isimlendirmesi için kullanılan üç harflik kısaltmadır?

    <p>Tüm seçenekler doğru</p> Signup and view all the answers

    Amino asitler yan zincir özelliklerine göre nasıl sınıflandırılabilir?

    <p>Polar ve Nonpolar olarak</p> Signup and view all the answers

    Standart olmayan modifiye amino asitler, protein yapısına giren amino asitlerdir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Standart olmayan modifiye amino asitler, posttranslasyonel olarak üretilir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Standart olmayan modifiye amino asitlerin iki çeşidi nedir?

    <p>Ko-translasyonel ve Posttranslasyonel</p> Signup and view all the answers

    Nonpolar amino asitlerin R grupları fizyolojik pH'da iyonlaşmaz.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Nonpolar amino asitler, proteinin iç kısımla yerleşip hidrofobik etkileşimle üç boyutlu yapıların kazandırılmasını sağlar.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Serin, serin hidroksi metil transferaz ile glisine dönüşebilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Serinin hidroksimetil grubu, tetrahidrofolat'a aktarılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Ser ve Thr -OH grupları zayıf baziktir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Serinin -OH yan zinciri, birçok enzimin aktif bölgesini oluşturur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Ser, Thr ve Tyr, enzimlerin fosforilasyon ve defosforilasyon reaksiyonlarına katılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Sistein de fosforilasyon reaksiyonlarına katılabilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Glutamik asidin sodyum tuzu olan MSG, tat ve aroma arttırıcı olarak kullanılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    MSG, doğal olarak soya sosu, parmesan peyniri ve domateste bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    MSG, ticari olarak fermantasyon yoluyla üretilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Lösin ve lizin saf ketojeniktir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Arginin, üre sentezinde görev alır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Arginin, nitrikoksit (NO) kaynağıdır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Histidin ve Arginin esansiyel amino asitlerdir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Histidin, tamponlama gücü en yüksek olan amino asittir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Histon metilasyonu, spesifik olarak lizin ve arginin kalıntıları üzerinden gerçekleşir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Histon metilasyonu, gen ekspresyonunu düzenleme, kromatin yapısını değiştirme ve hücresel farklılaşma gibi bir dizi biyolojik süreci etkiler.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Histon asetilasyonu gen transkripsiyonunu inhibe ederken, histon metilasyonu gen transkripsiyonunu teşvik eder.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Alifatik amino asitler halka yapısı olan amino asitlerdir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Prolin siklik yapıda olmasına rağmen alifatik özelliktedir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Prolin, protein yapısında bulunduğu yerde, yapısal fleksibiliteyi arttırır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Fenilalanin, tirozin ve triptofan gibi aromatik amino asitler nitrik asit (HNO3) ile reaksiyona girerek sarı renk oluşturur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Aromatik amino asitlerin nitrik asit ile reaksiyonuna 'Ksantoprotein Reaksiyonu' denir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Ksantoprotein deneyinde, protein çözeltisine derişik HNO3 eklenmesi sonucu oluşan beyaz renkli çökelek, ısıtıldığında sarı renkli bir bileşiğe dönüşür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Ksantoprotein deneyinde, çökeleğe %33 lük NaOH damla damla ilave edildiğinde, çökeleğin renginin sarıdan portakala dönüşür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Peptid bağı bir dehidrasyon sentezidir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Peptid bağı birleşmesi sonucu, 1 H2O molekülü salınır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Peptid zincirini oluşturan her amino asid birimine rezidü (kalıntı) denir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asit bileşenlerinin okunması, karboksil ucundan başlar.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    1930'da Linus Pauling ve Robert Corey x-ışını kristallografi çalışmalarında peptid bağlarının trans formunda ve dönemeyen (rijid) düzlemsel bir yapıya sahip olduğunu buldular.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Peptid bağının uzunluğu 1,32 Aº dur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Çift bağların eksen etrafında dönmeleri sınırlı olduğundan, peptit bağı oluşumuna katılan grupların atomları aynı düzlemde bulunurlar.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Peptit bağı, rijit ve düzlemseldir

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Peptit bağlarındaki rezonans veya mezomeri nedeniyle C- N bağı %50 çift bağ niteliği kazanmıştır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Sistein yan zincirinde bir sülfidril (tiyol, -SH) grubu içerir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    2 sülfidril grubu kovalent bağla bir araya gelerek H+ kaybetmeleri sonucu disülfit bağı oluşur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Disülfit bağı daha çok hücre dışına salınan proteinlerde görülür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Yan zincirler içinde (-SH) grubu en reaktif olandır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Sisteinin tiyol grubu birçok metal iyonu ile değişen kararllıkta kompleksler oluşturur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Disülfit bağı, (-SH) gruplarının hava ile temas etmesi ve oksitlenmesi sonucu oluşur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Disülfit bağı, proteini daha kararlı ve dayanıklı hale getirir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Sistein, en fazla yapısal proteinlerde bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hidrojen bağları, bir polipeptit zincirdeki bir peptit düzleminde bulunan oksijen atomu ile diğer peptit düzlemindeki azotun H atomu arasında oluşan zayıf bağlardır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    İyon bağları, polipeptit zincirlerindeki asidik ve bazik amino asit kalıntılarının fonksiyonel gruplarının fizyolojik pH'da tamamen veya kısmen iyonlaşması sonucu, elektrostatik çekim kuvveti ile (COO-H3N+) oluşan bağlardır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asitler tuz benzeri yapıları nedeniyle kararlı, kristal yapıdadır ve genellikle suda çözünür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Aminoasitlerin alkoldeki çözünürlüğünün düşük olması, aminoasitlerin polar karakterlerinden kaynaklanmaktadır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hidrofob bağlar, polipeptit zincirindeki amino asit kalıntılarının metil, alifatik ve siklik grup gibi apolar kısımları arasında oluşan zayıf çekme kuvvetine sahip bağlardır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hidrofobik etkileşimler, gerçek bağ değildir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hidrofobik etkileşimler, proteinlerin iç kısımlarının kararlı olarak devamlılığını sağlar.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asitlerin a-C atomu, 4 farklı yer değiştiren gruba sahiptir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asitlerin a-C atomu, şiral veya asimetrik karbon değildir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Glisin, şiral veya asimetrik karbona sahiptir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Steroizomerler; aynı molekül yapısına sahip ancak uzayda duruşları, şekilleri farklı moleküllerdir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asit steroizomerleri birbirleri üzerine çakışmayan ayna yansımalarına enantiomer denir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Glisinin hariç, 19 amino asidin steroizomerleri vardır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    D (dextro) ve L (levo) gli-seraldehide benzerliklerine göre isimlendirilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Canlı organizmalar D-amino asitleri kullanırlar.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    D-amino asitleri genellikle bakterilerin hücre duvarlarında bulunur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asitlerin bir kısmı kısa zincirli organik asitlerin (yağ asiti) türevidir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Fizyolojik pH'da, amino asitlerin amino grubu proton taşır ve pozitif yüklüdür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Fizyolojik pH'da, amino asitlerin karboksil grubundan proton ayrılmıştır ve negatif yüklüdür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asitlerin amino gruplarının pKa değeri yaklaşık 9'dur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asitlerin karboksil gruplarının pKa değeri yaklaşık 3'dür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hücre içi fizyolojik şartlar altında (pH 7 civarında), amino grupları (+) ve karboksil grupları (-) yüklüdür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    -COOH grubunun oksijeni elektronları üzerine çeker ve nötral PH'da proton vericisidir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    -COOH grubunun protonu -NH2 grubunun N atomu tarafından tutulur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Zwitter iyon, hem pozitif hem de negatif olması nedeniyle melez iyon olarak da adlandırılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Zayıf asidik -COO- ve zayıf bazik NH3+ grubu/ iyonize olabilen yan zincir nedeniyle, hem serbest AA hem de peptid bağında yer alan bazı AA tampon olarak davranabilirler.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    İzo elektrik nokta, elektrik yüklerinin dengelendiği noktadır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    İzo elektrik nokta, NET yükün SIFIR olduğu noktadır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asitler, içerdikleri amino ve karboksilik gruplarından dolayı hem asit hem de bazlarla nötrleşme tepkimesi verirler.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Çözeltinin amfoter özellik gösterdiği pH'a izoelektrik nokta denir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    İzoelektrik nokta, her aminoasit için spesifik bir değerdir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Amino asitler, elektroforez denilen aletle kolayca birbirinden ayrılırlar.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Elektroforez yöntemi ile, amino asitlerin miktarları da belirlenebilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Günde yaklaşık 70-100 g/gün protein diyetle alınır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Proteinler emilim için büyük oldukları için sindirim sisteminde amino asitlere kadar yıkılırlar.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Protein yıkımından sorumlu proteolitik enzimler, mide, pankreas ve ince barsaklar tarafından üretilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Mide asidi proteinleri hidrolize etmek için çok suludur.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    HCl'in esas fonksiyonu proteinleri denature etmektir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Pepsin, asit stabil endopeptidaz'dır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Pepsin, midenin seröz hücrelerinden inaktif zimojen olan pepsinojen olarak salınır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    HCl asit veya aktif olmuş diğer pepsinler, pepsinojeni pepsine çevrilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Pankreatik zimojenlerin salınımı ve aktivasyonuna kolesistokinin ve sekretin aracılık eder.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Pankreatik salgı yetmezliği olan kişilerde (kronik pankreatit, kistik fibrosis ve pankreasın cerrahi çıkarılması) yağ ve protein sindirimi bozulur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Pankreatik salgı yetmezliğinde steatore (yağlı gaita) ve sindirilmemiş protein görülür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Barsağın lüminal yüzeyinde bir ekzopeptidaz olan aminopeptidaz N-terminal aa.leri ardarda kopararak serbest aa. ve dipeptidler oluşturur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Barsak epitel hücresine alınan dipeptidler ince barsak epitel hücreleride aa.lere yıkılarak portal dolaşıma geçerler.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hartnup hastalığı, triptofan ve nötral aminoasitlerin bağırsak ve böbrekteki emilim bozukluğudur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hartnup hastalığı metabolik bir hastalıktır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Hartnup hastalığı, seratonin, melatonin ve NAD sentezi için gerekli olan triptofan eksikliği sonucu gelişme bozukluğu, fotosensitivite, intermittan ataksi, nistagmus ve tremor ile pellegra tablosu gözlenir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Hartnup hastalığında, idrara çıkan triptofan metabolitlerinden dolayı idrarın mavi renk aldığı, bol proteinli diyetle tedavi edilmezse zeka geriliği yapabilen amino asit metabolizması bozukluğu gözlenir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Sistinüri, sistein ve dibazik AA'lerin proksimal tübüllerden geri emiliminde defekttir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Sistinüride, idrara yollarında sistin taşları birikir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Omurgalılar, besinsel olarak non-esansiyel 12 amino asiti, amfibolik ara maddeler veya besinsel amino asitlerden üretebilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Omurgalılar, besinsel olarak esansiyel 10 amino asitin biyosentezini başaramaz.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Besinsel olarak esansiyel amino asitlerden herhangi birisinin diyette bulunmaması veya yetersiz miktarda oluşu, amino asit eksikliğine bağlı hastalıklara neden olur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Kwashiorkor protein eksikliği, marasmus ise enerji eksikliği ile karakterizedir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Amino Asitlerin Yapısı, Özellikleri, Peptidler

    • Amino asitler, vücudumuzun önemli bir kısmını oluşturan, spesifik biyolojik işlevleri olan proteinlerin yapı taşlarıdır.
    • Canlıların temel yapısını oluşturan amin ve asit gruplarına sahiptir.
    • Karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O), azot (N) ve bazen kükürt (S) atomlarından oluşmaktadır.
    • Doğada 300'den fazla amino asit çeşidi bulunur.
    • Memeli proteinlerinde 20 standart amino asit bulunur.
    • Genetik materyal olan DNA tarafından kodlanır.
    • Polipeptitlere / proteinlere dahil olan 22 çeşit proteinojenik amino asit vardır.
    • Standart amino asitler plus selenosistein ve pirolizin.
    • Proteinler, canlı hücrenin kuru ağırlığının yaklaşık %50'sini oluşturur.
    • Organizmanın ihtiyaç duyduğu üç makro besin grubundan biri olan proteinlerin yapı taşıdır.
    • Tüm canlılardaki karbonhidrat ve lipitlerin yapıları benzerdir ancak her canlı kendine özgü proteinler taşır.
    • Her amino asit, DNA'da 3 nükleotidden (4 çeşit nükleotit) oluşan en az bir çeşit kod'a sahiptir.
    • Bir protein sentezi için en fazla 62 çeşit kodon (3 başlatıcı: AUG ve 3 stop: UAA, UAG, UGA) görev alabilir.
    • Tüm amino asitler (aa.) için t-RNA'da toplam 61 çeşit antikodon vardır.
    • Proteinlerin içinde farklı sayıda ve dizide amino asit bulunur.
    • Amino asitler, glikoliz, TCA ve HMP siklusu, porfirinlerin ve üre biyosentezindeki görevli enzimler ve hormonlar için yapı taşlarıdır.

    Peptid ve Protein Yapıları

    • Glikoliz, TCA ve HMP siklusu, porfirinlerin ve üre biyosentezinde görevli enzimler.
    • Hormonlar (peptid yapılı glikoprotein hormonlar).
    • Örneğin ön hipofiz hormonları: FSH, LH, TSH, GH, Prolaktin, ACTH, MSH.
    • Arka hipofiz hormonları: ADH, Oksitosin.
    • Hipotalamik hormonlar: GnRH, TRH, GHRH, Somatostatin, CRH.
    • Periferik hormonlar: İnsülin, Glukagon, PTH, Kalsitonin, Relaksin, İnhibin, Eritropoetin.
    • Amino asit türevi hormonlar: Tiroid (T3, T4), adrenal medulla hor. (E, NE vb.).
    • Dopamin-Tyr, Seratonin-Trp, Epifiz-Pineal gland hormonu (Melatonin-Trp).
    • Hormonal salgılatan faktörler (ör, Grelin).

    Nöromodülatörler ve Nörotransmitterler

    • Nöromodülatörler (P maddesi: Substance P): 11 aa, ağrılı uyaranların taşınmasında görev alır.
    • Afferent nöronların uçlarında yüksek yoğunlukta bulunur.
    • Nörotransmitterler
    • GABA: y-aminobutirat, inhibitör, hiperpolarizasyon, iyon kanalları kapalı
    • Glutamik asit, eksitatör, depolarizasyon, iyon kanalları açık

    Amino Asitlerin Yapısı-1

    • Amino asitlerde amino (-NH3+) ve karboksil grubu (-COOH) bulunur.
    • Amino ve karboksil grubunun bağlı olduğu karbon (C) atomuna alfa (α) C denir.
    • Alfa-C, yan gruplarına kovalent bağla bağlıdır.
    • Ca'na bağlı yan zincir R ile gösterilir (Glisin hariç).
    • 19 amino asit için yukarıdaki genel yapı geçerlidir.
    • Prolin, bir "imino asit'tir. Amino grubu yoktur.
    • Prolin, Ninhidrin ile reaksiyon vermez.

    Amino Asitlerin Yapısı-2

    • Protein oluşumunda karboksil ve amino grupları peptid bağı yapısına katılır.
    • Peptid bağı (hidrojen bağları hariç) kimyasal reaksiyonlarda yer almaz.
    • Amino asidin rolünü R-grupları belirler.
    • R grubu: Hidrojen, Alifatik hidrokarbon, Heterosiklik bir grup olabilir.

    A-Standart Amino Asitlerin İsimlendirmesi

    • Özel isimler: Glisin, Alanin, Valin, Lösin, İzolösin, Fenil Alanin, Triptofan, Metionin, Prolin, Serin, Treonin, Tirozin, Asparagin, Glutamin, Sistein, Aspartat, Glutamat, Histidin, Arginin, Lizin.
    • Üç harfli kısaltmalar: Gly, Ala, Val, vb.
    • Tek büyük harften oluşan semboller: Gly, Ala, vb.

    Amino Asitlerin Sınıflandırılması

    • Standart amino asitler (protein yapısına girenler).
    • Standart olmayan modifiye amino asitler (Ko-translasyonel ve Posttranslasyonel).
    • Yan zincir özelliklerine veya polaritelerine göre sınıflandırılır.

    Amino Asitlerin R-grubuna Göre Sınıflandırılması

    • A-Alerin: Hidrofobik (polar/nonpolar).
      1. Nonpolar Amino Asitler
      1. Polar Amino Asitler
      • Yüksüz polar yan zincirli
      • Asidik polar yan zincirli
      • Bazik polar yan zincirli

    1-Nonpolar Amino Asitler

    • Bu amino asitlerin R grupları fizyolojik pH'da iyonlaşmaz.
    • Proton alışverişi yapmazlar.
    • Sadece Van der Waals etkileşimleri bulunur.
    • Proteinin iç kisimlarinda yerleşip hidrofobik etkileşimle üç boyutlu yapıların kazandırılmasında görev alırlar.

    2-Polar Amino Asitler-Yüksüz

    • Polar, yüklü olmayan R grupları
    • Serin, treonin, sistein, tirozin, asparagin, glutamin
    • Bazı enzimlerin aktif bölgelerinde OH grupları bulunur.
    • Enzimlerin fosforilasyon ve defosforilasyon reaksiyonlarına katılırlar.
    • Sistein de fosforilasyon reaksiyonlarına katılabilir.

    2-Polar Amino Asitler-Asidik

    • Negatif yüklü R grupları
    • Aspartat ve glutamat
    • Mononamino dikarboksilik aminoasitler
    • pH 7'de iyonlaşır, negatif yüklüdür.
    • Gıda katkı maddesi olarak monosodyum glutamat (MSG) kullanilir.

    2-Polar Amino Asitler-Bazik

    • Pozitif yüklü R grupları
    • Lysin ve Arginin
    • Tamponlama gücü en yüksek olan amino asit histidindir.
    • Hemoglobinde bulunur ve O2 taşınmasına aracılık eder..

    Modifiye aminoasitler:

    • Ko-translasyonel modifikasyonlar (selenosistein, pirolizin)
    • Post-translasyonel modifikasyonlar (hidroksiprolin, hidroksilizin, 3-metilhistidin, y-karboksi glutamat, Desmozin vb)

    Peptid Bağı

    • Amino asitlerin birleşmesiyle oluşan peptid bağı, bir dehidrasyon sentezidir.
    • Birleşme sonucu 1 H₂O molekülü salınır.
    • Peptid zincirini oluşturan her amino asid birimine rezidü (kalıntı) denir.
    • Amino asit bileşenlerinin okunması, amino ucundan başlar, her amino asidin sonuna "il" eki getirilir ve karboksil ucundaki aynen okunur.

    Disülfit Bağı

    • Sistein yan zincirinde bir sülfidril (tiyol, -SH) grubu içerir.
    • 2 sülfidril grubu kovalent bağla birleşerek disülfit bağı oluşur.
    • Disülfit bağı daha çok hücre dışı proteinlerde (insülin gibi) görülür.
    • Yan zincirler içinde (-SH) grubu çok reaktiftir.

    Hidrojen Bağı

    • Bir polipeptit zincirindeki bir peptit düzlemdeki oksijen atomu ile diğer peptid düzlemindeki azotun H atomu arasında oluşan zayıf bağlardır.

    İyon Bağı

    • Polipeptit zincirlerindeki asidik ve bazik amino asit kalıntılarının fonksiyonel gruplarının fizyolojik pH'da tamamen veya kısmen iyonlaşması sonucu elektrostatik çekim kuvvetiyle oluşan bağlardır.
    • Amino asitler, tuz benzeri yapıları nedeniyle kararlı, kristal yapıdadır ve genellikle suda çözünürler.

    Hidrofobe Bağlar (Apolar Bağlar)

    • Polipeptit zincirindeki amino asit kalıntılarının apolar kısımları arasında, geçici bir polarite göstermeleri sonucu ortaya çıkan, Van der Waals-London çekme kuvvetidir.

    Amino Asitlerin α A-C Atomu

    • 4 farklı yer değiştiren gruba sahiptir.
    • Ayna görüntülerinden farklı steroizomerler oluşur.
    • L-amino asitler canlı organizmalarda bulunur.

    Amino Asitlerde İyonlaşma

    • Amino asitlerin amino grupları pKa = 9 civarında olur.
    • Karboksil grupları pKa = 3 civarında olur.
    • Hücre içi fizyolojik şartlar altında (pH 7 civarında) amino grupları (+) ve karboksil grupları (-) yüklüdür.

    Amino Asitlerin Asit-Bazik Davranışı

    • Disösyasyon ve pH değişimleri, molekülün net yükünü değiştirir.
    • Zwitter iyon (melez iyon) olarak adlandırılır.

    İzoelektrik Nokta (pI)

    • Net yükün sıfır olduğu nokta.
    • Amino asitler için özeldir.
    • Elektroforezde amino asitlerin ayrışmasında kullanılır.

    Alanin'in Titrasyonu, Histidinin Titrasyonu

    • Bu sayfalarda titrasyon eğrileri ve pKa değerleri gösterilmektedir.

    Çeşitli pH'lardaki Aminoasitlerin Yükleri

    • Tablolar çeşitli pH değerlerinde amino asitlerin yükünü göstermektedir.

    Doğrudan Protein Yapısına Girmeyen Amino Asitler

    • Belirtilen amino asitlerin, proteinlerin yapısında yer almadaki rol ve işlevleri listelenir.

    Diyetle Alınan Proteinlerin Sindirimi

    • Günde yaklaşık 70-100 gram protein alımı
    • Proteinlerin emilim için büyüklükleri sebebiyle sindirim sisteminde aminoasitlere kadar yıkılması.

    Midede Protein Sindirimi

    • Protein sindirimi midede başlar.
    • Hidroklorik asit (HCl).
    • Proteolitik enzim olan pepsini aktive eder.
    • Proteine etkisi: denatürasyon / hidroliz.

    Pankreas, İnce Barsak ve protein Sindirimi

    • Pankreatik zimojenler, kolesistokinin ve sekretin tarafından aktive edilir.
    • İnce barsakta, ekzopeptidas olan aminopeptidaz N, terminal aa.lerini kopararak serbest aa. ve dipeptidler oluşturur..
    • Sindirilmiş dipeptidler ince barsak hücrelerinde aa'lere yıkılarak portal dolaşıma geçerler.
    • Barsak epitel hücreleri, dipeptidler ve tripsin ve kimotripsin gibi enzimler aracılığıyla proteinleri aa'lere ayırır.

    Hartnup Hastalığı

    • Triptofan ve nötral aminoasitlerin bağırsak ve böbrekteki emilim bozukluğu.

    Sistinu̇ri

    • Sistein ve dibazik amino asitlerin proksimal tübüllerdeki emilimindeki defekt.
    • İdrar yollarında sistein taşları birikir.

    Omurgalıların Besinlerle İlgili Amino Asitleri

    • Omurgalılar nonesansiyel 12 amino asid üretebilir.
    • Esansiyel 10 amino asit besinlerle alınmalıdır.

    Tıbbi Öneme Sahip Belirli Amino Asitler

    • Besinsel olarak esansiyel amino asit eksikliği, kwashiorkor ve marasmus gibi hastalıklara sebep olur.

    Kaynakça

    • Verilen kaynaklar (referanslar).
    • Not:* Bazı alt başlıklar ve bölümler, verilmiş metindeki bilgilerin mantıksal yapıya göre yeniden gruplandırılıp düzenlenmesiyle oluşturulmuştur.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Amino Asitlerin Yapı ve Özellikleri, Peptidler PDF

    More Like This

    Untitled Quiz
    6 questions

    Untitled Quiz

    AdoredHealing avatar
    AdoredHealing
    Untitled Quiz
    37 questions

    Untitled Quiz

    WellReceivedSquirrel7948 avatar
    WellReceivedSquirrel7948
    Untitled Quiz
    19 questions

    Untitled Quiz

    TalentedFantasy1640 avatar
    TalentedFantasy1640
    Untitled Quiz
    50 questions

    Untitled Quiz

    JoyousSulfur avatar
    JoyousSulfur
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser