Vlaamse Voedingsdriehoek Quiz

Vlaamse Voedingsdriehoek

• De Vlaamse voedingsdriehoek is een voedingsvoorlichtingsmodel, ontwikkeld door het Vlaams Instituut Gezond Leven.
• Het model richt zich op een gezonde, evenwichtige voeding om preventief te werken tegen welvaartsziekten.
• De drie basisprincipes van een evenwichtige voeding (evenwicht, variatie en matigheid) zijn gebaseerd op het model.
• Het model geeft een visueel beeld van deze principes en de dagelijkse behoefte aan voedingsmiddelen.
• De driehoek toont de relatieve grootte van verschillende voedingsgroepen.
• Het vermijdt verwijzingen naar voedingsstoffen, focust op voedingsmiddelen.
• Het is bruikbaar voor verschillende doelgroepen en diverse voedingswijzen, zoals vegetarisch.
• Het is educatief bruikbaar voor onderwijs en het publiek.

Voedingsstoffen en hun Functies

• Voedingsstoffen (nutriënten) zijn de bouwstenen voor groei, instandhouding en goede werking van het lichaam.
• Voorbeelden van voedingsstoffen: eiwitten, koolhydraten, vetten, water, vitaminen, mineralen, sporenelementen en voedingsvezels.
• Voedingsstoffen leveren energie en zijn essentieel voor synthese van celcomponenten voor groei en herstel.
• Vetten en koolhydraten leveren energie.
• Eiwitten leveren energie en hebben een opbouwende en beschermende functie.
• Mineralen en sporenelementen zijn belangrijke bouwstoffen voor skelet, groei en weefsels.
• Vitaminen zijn essentieel voor vele lichaamsprocessen.
• Water is essentieel voor het menselijk lichaam.
• Voedingsvezels werken preventief tegen ziekten.

Impact van Voeding op Gezondheid

• Voeding speelt een belangrijke rol in het ontstaan en de preventie van ziektes.
• Vooral hart- en vaatziekten en kanker zijn belangrijke doodsoorzaken.
• Het Westerse, energetisch onevenwichtige voedingspatroon draagt bij tot welvaartsziekten.
• Dit patroon kenmerkt zich door onvoldoende inname van gezonde voedingsmiddelen (fruit, groenten, vis, volkoren) en een overmatig gebruik van verzadigde vetzuren, transvetzuren, en een onevenwicht in omega 6 en omega 3 vetzuren.
• Overgewicht en diabetes zijn ook sterk verbonden met voeding.
• De Quetelet Index (BMI) meet het huidige lichaamsgewicht in verband met lengte.

Rol Voeding in Specifieke Ziekten

Hart- en Vaatziekten

• Verzadigde vetzuren verhogen LDL-cholesterol.
• Onverzadigde vetzuren reduceren LDL-cholesterol.
• Omega 3 vetzuren zijn negatief gecorreleerd met hart- en vaatziekten.
• Transvetzuren verhogen LDL-cholesterol en verlagen HDL-cholesterol.
• Antioxiderende voeding beschermt tegen atherosclerose.
• Lagere zoutinname verlaagt het risico op hypertensie.

Kanker

• Groenten en fruit bevatten antioxidanten en verlagen het risico op kanker.
• Melkproducten, noten en calcium verlagen het risico op darmkanker.
• Alcoholconsumptie verhoogt het kanker risico.
• Voedingsvezels hebben een potentieel beschermend effect tegen darmkanker.
• Kankerverwekkende stoffen kunnen van nature voorkomen in of gevormd worden tijdens de behandeling van voedingsmiddelen (bv. acrylamide in frites).
• Diverse voedingsmiddelen kunnen nitrosaminen bevatten.
• "Eet voldoende groenten en fruit, eet gevarieerd en wees matig met alcohol" is een belangrijke aanbeveling tegen kanker.

Obesitas

• Overgewicht is vaak een gevolg van een onbalans tussen energie-inname en -verbruik.
• De verdeling van vet in het lichaam is essentieel.
• Sensorische, postprandiale en postabsorptieve verzadiging beïnvloeden het eetgedrag.
• Genetische aanleg, gebrek aan lichaamsbeweging en ongezond eetpatroon zijn risicofactoren.
• Een gezond, evenwichtig dieet van jonge leeftijd is belangrijk om obesitas te bestrijden.

Diabetes

• Bij diabetes is het lichaam onvoldoende gevoelig voor insuline, wat leidt tot een hoog bloedsuikergehalte.
• Type 1 diabetes ontstaat door een gebrek aan insuline productie, en type 2 diabetes door verminderde werking van insuline.
• Voeding speelt een belangrijke rol bij preventie en behandeling van type 2 diabetes, met een bijzondere aandacht voor koolhydraten en vetten.
• Voedingsvezels vertragen de opname van glucose.

Osteoporose

• Osteoporose is een demineralisatie van botten, wat leidt tot een verhoogd risico op fracturen.
• Calcium en vitamine D zijn essentieel voor botgezondheid.
• Genetische aanleg en voeding spelen een rol bij osteoporose.