Veritabanı Yönetimi Quiz

Veritabanı Yönetim Sistemleri Ders Notları

• Veritabanı, yapılandırılmış verilerin depolanmasını ve yönetilmesini sağlayan yazılım sistemidir.
• Veritabanı, verilerin güvenli, düzenli ve erişilebilir olmasını sağlar.
• Veriler, tablolar adı verilen yapılarda depolanır.
• Bir veritabanı, çeşitli veri türlerini (sayılar, metin, resimler vb.) içeren sütun ve satırlardan oluşan tablolardan oluşur.
• Her veri öğesi, benzersiz bir tanımlayıcı olan bir anahtar tarafından tanımlanır.
• Veritabanları, birden fazla tabloyu birbirine bağlayarak, farklı veri öğeleri arasındaki ilişkileri yönetebilir.
• Veritabanları, finansal işlemler, stok yönetimi, müşteri bilgileri, e-ticaret, ürün kataloğu gibi çeşitli uygulama alanlarında kullanılır.

Veritabanı Yönetim Sistemi (VTYS)

• Veritabanlarının depolanması, yönetimi ve sorgulanması için kullanılan yazılım sistemleridir.
• VTYS, verilerin güvenliği, bütünlüğü ve kullanılabilirlik için araçlar sağlar.
• VTYS, bir veya birden fazla kullanıcının verilere erişimini kontrol eder.
• Veri tutarlılığını sağlamak için işlemlerin sırasını yönetir.
• Bir veritabanı yöneticisi (VTY) tarafından kurulur, yapılandırılır ve yönetilir.
• VTY, veritabanının yapısını tanımlar, veri erişimi, kullanımını yönetir ve verilerin yedeklemesini alır.
• Performansı en üst düzeye çıkarmak için gerekli ayarlamaları yapabilir.

İlişkisel Veritabanı

• Tablolar halinde verileri depolar ve bu tablolardaki veriler arasındaki ilişkiyi belirler.
• Veriler, sütunlar ve satırlar halinde düzenlenir.
• Veriler arasındaki ilişkiler, anahtarlar ve birincil anahtarlar aracılığıyla gerçekleştirilir.
• SQL (Structured Query Language) adı verilen standart bir veri sorgulama dili kullanır.
• Yapısal ve yüksek hacimli verilerin yönetimi için uygundur (örneğin, finansal işlemler, stok yönetimi, ERP uygulamaları).

Temel Kavramlar

• Tablo (Table): Veri tabanı içinde verileri saklamak için kullanılan yapılar.
• Sütun (Column): Tablodaki verilerin özelliklerini temsil eden dikey bölümler.
• Satır (Row): Veri tablosundaki verilerin bir örneğini temsil eden yatay bölümler.
• Anahtar (Key): Tek bir değere veya veriye diğerlerinden ayırmak ve ilişki kurmak için kullanılan bölüm.
• Birincil Anahtar (Primary Key): Bir tablodaki her satırı benzersiz bir şekilde tanımlayan bir veya birden fazla sütun grubudur.
• Yabancı Anahtar (Foreign Key): Başka bir tablodaki birincil anahtarla ilişkilendirilen bir sütundur.

SQL (Structured Query Language)

• Veritabanı yönetimi için kullanılan bir programlama dili.
• Veritabanlarında veri ekleme, güncelleme, silme ve sorgulama işlemleri için kullanılır.
• Çeşitli sorgu türleri ile verileri çeşitli şekillerde filtreleme ve manipüle etme olanağı sağlar.

T-SQL (Transact-SQL)

• Microsoft SQL Server veritabanları için geliştirilmiş bir SQL çeşididir.
• SQL'in çeşitli uzantıları ve kendine özgü özellikleri içerir.
• Veritabanı oluşturma, sorgulama, yönetme ve güncelleme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılır.

NoSQL Veritabanı

• Yapısal olarak farklı veri tiplerini depolamak için tasarlanmıştır.
• Tablo yerine belge, anahtar-değer çifti veya grafik gibi farklı yapılar halinde veri depolar.
• İlişkisel veritabanlarına göre daha ölçeklenebilir ve yüksek performanslı olabilir.
• Büyük veri, IoT ve bulut tabanlı uygulamalar için idealdir.

Veritabanı Tasarımı Aşamaları

• Kavramsal Tasarım: Verilerin genel yapısını ve veriler arasındaki ilişkileri belirlemek için kullanılır. ER diyagramları kullanılır.
• Mantıksal Tasarım: Kavramsal modeli, belirli bir veritabanı yönetim sistemine dönüştürmek için kullanılır.
• Fiziksel Tasarım: Mantıksal modeli, belirli bir yazılım ve donanım altyapısı üzerinde tutarlı bir yapıya dönüştürmek için kullanılan aşama.

Normalizasyon

• Tabloların yapısını optimize ederek veritabanının tutarlılığını ve bütünlüğünü artırmaya yönelik bir teknik.
• Gereksiz tekrarları, veri tutarsızlıklarını ve veri kayıplarını en aza indirmeye çalışır.
• Genellikle birinci normal form (1NF) ile başlar ve ikinci (2NF), üçüncü (3NF) ve daha yüksek seviyelere doğru devam eder.

Veritabanı Kullanıcıları

• Veritabanı Yöneticileri (DBA): Veritabanı sistemini yöneten ve denetleyen kişilerdir.
• Veritabanı Uygulama Geliştiricileri/Mühendisleri: Uygulamaların veritabanı ile etkileşimini tasarlayan kişilerdir.
• Son Kullanıcılar: Uygulama arayüzleri üzerinden veritabanı sistemine erişen kişilerdir.

Bu quiz, veritabanı yönetimi ile ilgili anahtar kavramları ve işlevleri test etmektedir. Birincil anahtar, yabancı anahtar ve tekil anahtar gibi konular üzerinde durulmaktadır. Veritabanı sistemlerinde kayıt ilişkileri ve kontrol mekanizmaları hakkında bilgi edinmek için tasarlanmıştır.