Văn Minh Đông Nam Á: Hình Thành và Phát Triển

Hình Thành và Phát Triển Văn Minh Đông Nam Á

• Giai đoạn hình thành và phát triển ban đầu kéo dài từ các thế kỷ trước và đầu Công nguyên đến thế kỷ VII.
• Thời kỳ phát triển mạnh mẽ diễn ra từ thế kỷ VII đến thế kỷ XV.
• Sự xâm nhập của chủ nghĩa tư bản phương Tây đã dẫn đến sự suy sụp của các vương quốc Đông Nam Á từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XIX.

Tín Ngưỡng và Tôn Giáo

• Tín ngưỡng thờ Chúa không phải là tín ngưỡng bản địa của cư dân Đông Nam Á.
• Phật giáo được du nhập từ Trung Quốc và Ấn Độ.
• Hồi giáo đến Đông Nam Á thông qua con đường thương mại biển.
• Tín ngưỡng bản địa của cư dân Đông Nam Á gắn bó mật thiết với thiên nhiên.
• Các tôn giáo không phải lúc nào cũng đối lập và xung đột gay gắt với nhau trong thời kỳ cổ - trung đại.

Chữ Viết và Văn Học

• Chữ Nôm được sáng tạo dựa trên cơ sở chữ Hán.
• Chữ Chăm-pa cổ được sáng tạo dựa trên cơ sở chữ Phạn.
• Mục đích của việc tiếp nhận và sáng tạo chữ viết là để ghi ngôn ngữ bản địa.
• Riêm Kê là tác phẩm văn học nổi tiếng của Campuchia.

Kiến Trúc và Điêu Khắc

• Ăng-co Vát là công trình kiến trúc tiêu biểu của Campuchia.
• Tháp Thạt Luổng (Lào) chịu ảnh hưởng của Phật giáo.
• Nghệ thuật điêu khắc chịu ảnh hưởng rõ nét của Ấn Độ và Trung Quốc.
• Quần thể kiến trúc đền Bô-rô-bu-đua là công trình tiêu biểu của Indonesia.
• Kiến trúc đền, chùa chịu ảnh hưởng chủ yếu của Phật giáo và Hin-đu giáo.

Ảnh Hưởng và Giao Lưu Văn Hóa

• Việc tiếp thu văn minh Ấn Độ và Trung Hoa làm phong phú văn minh Đông Nam Á.
• Cư dân Chăm-pa, Cam-pu-chia đã sáng tạo ra chữ viết riêng dựa trên chữ Phạn của Ấn Độ
• Trước khi tiếp xúc với văn minh Ấn Độ và Trung Hoa, cư dân Đông Nam Á đã xây dựng một nền văn minh nông nghiệp lúa nước.
• Cư dân Đông Nam Á tiếp thu ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ thông qua giao thương đường biển.
• Phật giáo và Hin-đu giáo được truyền bá từ Ấn Độ vào khu vực Đông Nam Á.
• Các loại chữ Chăm cổ, Khơ-me cổ, Mã Lai cổ được sáng tạo trên cơ sở chữ Phạn của Ấn Độ.
• Văn minh Đông Nam Á thời kì cổ - trung đại không khép kín mà có sự giao lưu với các nền văn hóa bên ngoài.
• Tín ngưỡng thờ Phật không phải là tín ngưỡng bản địa của người Đông Nam Á.
• Văn học dân gian phản ánh những tình cảm của con người với thiên nhiên.
• Văn học dân gian không ca ngợi tôn giáo và sự tiến bộ của kỹ thuật.
• Dòng văn học của các nước ở Đông Nam Á hình thành trên cơ sở dòng Văn học dân gian và văn học nước ngoài.
• Cư dân Đông Nam Á có một kho tàng văn học dân gian rất phong phú với nhiều thể loại như: truyền thuyết, sử thi, truyện cổ tích, truyện thơ, ca dao, tục ngữ.
• Thiên Chúa giáo bắt đầu thâm nhập vào khu vực Đông Nam Á từ khi người phương Tây bắt đầu có mặt.
• Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên vẫn được duy trì và phổ biến đến ngày nay.
• Văn học dân gian làm nền tảng cho văn học viết của các dân tộc Đông Nam Á.
• Từ khoảng thế kỉ XII - XIII, Hồi giáo theo chân các thương nhân A-rập và Ấn Độ du nhập vào Đông Nam Á.
• Nền văn hoá các dân tộc Đông Nam Á có nét nổi bật là tiếp thu có chọn lọc những ảnh hưởng văn hoá bên ngoài, kết hợp với văn hoá bản địa tạo một nền văn hoá riêng và độc đáo.
• Văn hoá Đông Nam Á có đặc điểm nổi bật: Thống nhất trong đa dạng.
• Lễ hội té nước ở Đông Nam Á nhằm mục đích: Mong mùa màng tươi tốt, quốc thái dân an.
• Không chịu ảnh hưởng sâu sắc từ nền văn minh ở Tây Á và Bắc Phi không phải là nhân tố cốt lõi của quá trình hình thành và phát triển nền văn minh trong khu vực Đông Nam Á thời kì cổ - trung đại.
• Nét độc đáo về tôn giáo, tín ngưỡng, thể hiện văn hóa truyền thống của các quốc gia Đông Nam Á là: Sự bảo tồn và truyền bá đến ngày nay của các tín nưỡng bản địa đặc sắc.
• Việc cư dân Đông Nam Á thời cổ - trung đại tạo ra chữ viết riêng không phải để dùng chữ cái để tạo ra chữ số La Mã, còn sử dụng đến ngày nay.

Văn Minh Văn Lang - Âu Lạc

• Nhà nước đầu tiên được hình thành trên lãnh thổ Việt Nam là Văn Lang.
• Nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc chủ yếu hình thành trên lưu vực sông Hồng.
• Văn minh Văn Lang - Âu Lạc không được hình thành trên lưu vực của dòng sông Đồng Nai
• Nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc được hình thành ở khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ Việt Nam ngày nay.
• Hệ thống đất phù sa màu mỡ tạo điều kiện thuận lợi cho cư dân Văn Lang – Âu Lạc phát triển ngành nông nghiệp lúa nước.
• Nông nghiệp trồng lúa nước đạt trình độ phát triển cao là cơ sở kinh tế dẫn đến sự hình thành nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc.
• Cư dân Văn Lang – Âu Lạc sớm phát triển nghề luyện kim nhờ tài nguyên khoáng sản phong phú.
• Văn minh Văn Lang – Âu Lạc được hình thành trên cơ sở của nền văn hóa Đông Sơn.
• Xuất hiện sự phân hóa giữa các tầng lớp trong xã hội là cơ sở xã hội dẫn đến sự hình thành nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc.
• Sự giàu có về khoáng sản là cơ sở cho sự ra đời sớm của ngành Thủ công nghiệp.
• Đất đai khô cằn, khó canh tác không phải là cơ sở tự nhiên dẫn tới sự hình thành của văn minh Văn Lang - Âu Lạc.
• Cư dân bản địa ở đồng Bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ Việt Nam thuộc nhóm người Nam Á và Thái - Ka-đai.
• Văn minh Văn Lang - Âu Lạc không có cội nguồn là nền Văn hóa Sa Huỳnh.
• An Dương Vương là người đứng đầu nhà nước Âu Lạc.
• Gạo là nguồn lương thực chính của cư dân Văn Lang - Âu Lạc.
• Văn học thời kì Văn Lang - Âu Lạc là nền văn học dân gian.
• Văn minh Văn Lang - Âu Lạc còn được gọi là văn minh sông Hồng.
• Trong đời sống thường ngày, nam giới người Việt cổ mặc trang phục Đóng khố, để mình trần, đi chân đất.
• Loại hình nhà ở phổ biến của người Việt cổ là nhà sàn làm từ gỗ, tre, nứa.
• Lấy thương mại đường biển làm nguồn sống chính không phản ánh đúng đời sống vật chất của cư dân Việt cổ.
• Người Việt cổ không có phong tục Hỏa táng.
• Cả nước được chia làm 30 bộ. không mô tả đúng bộ máy nhà nước thời Văn Lang.
• Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, lượng mưa nhiều là điều kiện thuận lợi để cư dân Văn Lang – Âu Lạc phát triển ngành kinh tế Trồng trọt, chăn nuôi.
• Nhà nước Văn Lang ra đời vào khoảng thế kỉ VII TCN.
• Kinh đô của nhà nước Văn Lang đặt tại Phong Châu (Phú Thọ).
• Năm 208 TCN, nước Âu Lạc ra đời, đặt kinh đô tại Đông Anh (Hà Nội).
• Đứng đầu nhà nước Văn Lang là Vua Hùng, giúp việc cho vua là Lạc hầu.
• Bộ máy hành chính nhà nước dưới thời kì Văn Lang không tồn tại chức vụ Thượng thư.
• Nhà nước Âu Lạc là sự kế thừa và phát triển của nhà nước Văn Lang.
• Bộ máy nhà nước Văn Lang - Âu Lạc đơn giản, sơ khai.
• Một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu được xây dựng dưới thời kì nhà nước Âu Lạc là thành Cổ Loa.
• Kĩ thuật luyện kim, đúc đồng đạt trình độ cao sự phát triển kinh tế của cư dân Văn Lang - Âu Lạc.
• Ngành kinh tế Trồng lúa nước phát triển mạnh dưới thời kì Văn Lang – Âu Lạc.
• Tín ngưỡng sùng bái các lực lượng tự nhiên phổ biến không phản ánh đúng đời sống vật chất của cư dân Văn Lang – Âu Lạc.
• Ngành kinh tế chủ đạo của cư dân Văn Lang – Âu Lạc là Nông nghiệp lúa nước.
• Trống đồng Đông Sơn biểu tượng của nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc.
• Hoạt động kinh tế đa dạng với nông nghiệp đóng vai trò chủ đạo là nhận xét đúng về hoạt động kinh tế của cư dân Văn Lang – Âu Lạc.
• Tiếp thu đạo Phật và đạo Hinđu từ Ấn Độ. không phản ánh đúng đời sống tinh thần của cư dân Văn Lang - Âu Lạc.
• Tục thờ thần Mặt Trời là biểu hiện của tín ngưỡng sùng bái tự nhiên của cư dân Văn Lang – Âu Lạc.
• Thờ cúng tổ tiên và những người có công với làng với nước là một trong những nét độc đáo trong đời sống tinh thần của cư dân Văn Lang - Âu Lạc.
• Cư dân Văn Lang - Âu Lạc không có phong tục, tập quán thờ thần Visnu.