Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại: Cơ sở hình thành

Study Notes

Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại: Cơ sở hình thành

Điều kiện tự nhiên:
- Ấn Độ là một tiểu lục địa ở Nam Á, giáp Ấn Độ Dương, có đường bờ biển dài.
- Vùng núi phía Bắc: Dãy Himalaya, cao trên 6000m, là biên giới tự nhiên Ấn Độ - Trung Quốc.
- Lưu vực sông Ấn và sông Hằng, bắt nguồn từ Himalaya, chảy theo hướng khác nhau, tạo thành đồng bằng phì nhiêu, thuận lợi cho nông nghiệp.
- Cao nguyên Deccan ở miền Nam, giữa hai dãy núi Đông Ghát và Tây Ghát, có sông ngòi nhưng mực nước không ổn định, khó khăn cho giao thông và thủy lợi.
- Gió mùa ẩm là nguồn ẩm lớn, giúp phát triển nông nghiệp.
- Tên "Ấn Độ" bắt nguồn từ sông Ấn (Indus), gắn với lịch sử hình thành văn minh, từ tiếng Ba Tư cổ Hindus.
Dân cư:
- Người Dravida, da màu nâu, được xem là người bản địa, chủ nhân của nền văn minh sông Ấn (thiên niên kỷ III trước Công nguyên).
- Người Aryan di cư từ vùng Caspian xuống miền Bắc vào giữa thiên niên kỷ II trước Công nguyên, trở thành thành phần chủ yếu.
- Nhiều tộc người khác như Ba Tư, Hung Nô, Arab, Mông Cổ… xâm nhập sau đó.

Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại: Cơ sở kinh tế

Nông nghiệp:
- Văn minh sông Ấn: Phân chia các lĩnh vực nông nghiệp, chăn nuôi, thủ công nghiệp.
- Thời kỳ Veda: Phát triển kỹ thuật canh tác, tưới tiêu, công cụ sản xuất kim loại, đặc biệt ở lưu vực sông lớn.
- Thời kì Trung Đại: Ngoài lương thực, trồng cây công nghiệp.
- Vương triều Delhi: Xây dựng các dự án tưới tiêu quy mô lớn, như hồ chứa nước và kênh dẫn nước dài 200km để tưới tiêu.
Thủ công nghiệp:
- Ấn Độ là quốc gia đầu tiên trồng bông và phát triển kỹ thuật dệt bông.
Thương nghiệp:
- Phát triển, đặc biệt là ngoại thương, nhờ bờ biển dài.
- Thương nghiệp giữa Nam Ấn Độ, Đông Nam Á và Tây Á phát triển mạnh mẽ.

Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại: Quá trình phát triển lịch sử

Thời kỳ cổ đại:
- Văn minh sông Ấn (đầu thiên niên kỷ III đến giữa thiên niên kỷ II trước Công nguyên): Phát triển cao.
- Thời kỳ Veda (giữa thiên niên kỷ II đến giữa thiên niên kỷ I trước Công nguyên): Ra đời chế độ đẳng cấp và đạo Bàlamôn.
- Hình thành các quốc gia sơ kì.
- Vương triều Maurya (thế kỷ IV đến thế kỷ II trước Công nguyên): Thời đại huy hoàng nhất, có vua Asoka.
- Ấn Độ bị chia cắt.
Thời kỳ trung đại:
- Vương triều Gupta (319-467): Thời đại cổ điển, hoàng kim của văn minh Ấn Độ.
- Vương triều Harsha.
- Thời kì phong kiến phân tán.
- Vương triều Islam giáo Delhi (1206-1526).
- Vương triều Mogul (1526-1857).

Thành tựu văn minh Ấn Độ cổ - trung đại

Chữ viết

Chữ Harappa (Văn minh lưu vực sông Ấn):
- Hệ thống chữ viết cổ xưa nhất của tiểu lục địa Ấn Độ (khoảng 2600-1900 TCN).
- Sử dụng hình vẽ để ghi âm, ghi vần.
- Khoảng 400-600 ký tự.
- Viết từ phải sang trái.
- Biểu tượng hình ảnh gồm động vật, thực vật.
- Khắc trên con dấu, đồ gốm, vật trang trí.
Chữ Brahmi:
- Phát triển vào thế kỷ 3 trước Công nguyên.
- Hệ thống chữ viết cổ nhất của tiểu lục địa Ấn Độ.
- Tổ tiên của nhiều chữ viết hiện đại ở Nam Á và Đông Nam Á (chữ Khmer, Thái).
- Sử dụng phổ biến thời Maurya.
- Viết tiếng Sanskrit, Prakrit và ngôn ngữ địa phương.
Sanskrit và Hindi:
- Sanskrit (chữ Phạn) và Hindi (dựa trên hệ thống chữ Devanagari) là các ngôn ngữ chính thức hiện nay ở Ấn Độ.

Văn học

Thần thoại: Sáng tác dân gian, gồm bộ sách Veda (Rig Veda là bộ sớm nhất), hệ thống thần đa dạng (vũ trụ, sáng tạo...)
Sử thi Mahabharata: Sử thi lớn nhất của Ấn Độ và nhân loại, về cuộc chiến dòng họ Kaurava và Pandava.
Sử thi Ramayana: Ca ngợi hoàng tử Rama, cuộc chiến chống quỷ Ravana.

Khoa học kỹ thuật

Toán học:
- Hệ thập phân và số 0 (quan trọng cho tính toán phức tạp, được phát triển và sử dụng đến nay).
- Giá trị của số pi.
- Hàm lượng giác.
- Hình học (diện tích hình dạng khác nhau).
Thiên văn học:
- Lý thuyết về trái đất hình cầu, quay quanh trục.
- Tính toán khoảng cách, đường kính hành tinh.
- Lịch (12 tháng, 30 ngày/tháng).
Vật lý học: Thuyết nguyên tử và luật hấp dẫn.
Y học: Ayurveda (hệ thống y tế, dùng thảo mộc, phẫu thuật).
- Sushruta và Charaka là những nhân vật quan trọng.

Description

Khám phá các yếu tố hình thành văn minh Ấn Độ cổ và trung đại. Tìm hiểu về điều kiện tự nhiên và dân cư của Ấn Độ, từ những núi Himalaya đến đồng bằng sông Ấn. Quiz này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bối cảnh lịch sử và văn hóa của tiểu lục địa này.