UV Straling en Ozonlaag

UV Straling en Ozonlaag

• UV-straling van de zon wordt geabsorbeerd door de ozonlaag in de stratosfeer.
• Recent zijn er gaten in de ozonlaag ontstaan door chloorfluorkoolstoffen (CFK’s).
• Ozon op grondniveau is een vervuilende stof die kleur-, geur- en smaakloos is.
• Ozon ontstaat door onvolledige oxidatie van koolstofhoudende materialen en komt vrij uit motoren, industrie, hout, en sigarettenrook.

Koolmonoxide (CO)

• Koolmonoxide is een systeematische asfyxiant die het centrale zenuwstelsel (CZS) onderdrukt.
• Klinkt dodelijk door verstoring van de zuurstoftransportfunctie in het bloed, zichtbaar als kersenrode huid en slijmvliezen (carboxyhemoglobine).

Binnenluchtvervuiling

• Belangrijke verontreinigende stoffen zijn tabaksrook, koolmonoxide (CO), stikstofdioxide (NO₂), houtrook, formaldehyde, radon, minerale vezels en bio-aerosolen.

Zware Metalen als Milieuvervuilers

• Belangrijke zware metalen zijn lood, kwik, arseen en cadmium.

Lood

• Loodvervuiling leidt tot CNS-disfuncties bij volwassenen en kinderen, met name perifere neuropathieën.
• Competitie met calciumionen leidt tot opsluiting in botten en verstoorde zenuwoverdracht.
• Loodvergiftiging veroorzaakt microcytaire hypochrome anemie en schade aan het beenmerg, zenuwstelsel en nieren.

Kwik

• Er zijn drie vormen van kwik: elementair, anorganisch (merkruid) en organisch (methylkwik).
• Bron van blootstelling zijn vervuilde vis en dampen uit tandheelkundige amalgamen.
• Lipideoplosbaarheid leidt tot ophoping in de hersenen en verstoringen in neuromotorische en cognitieve functies.

Beroepsgezondheidsrisico's

• Organische oplosmiddelen zoals chloormethaan en koolstoftetrachlormethaan kunnen hoge doses CNS-depressie veroorzaken, lage doses schade aan lever en nieren.
• Polycyclische koolwaterstoffen, afkomstig van fossiele brandstoffen, zijn krachtige carcinogenen die verband houden met long- en blaascarcinomen.

Gevallenstudies

• Myocardinfarct gediagnosticeerd bij een 54-jarige man met risicofactoren zoals roken en hoge bloeddruk.
• Roken is sterk gerelateerd aan atherosclerose en leidt tot meerdere gezondheidsproblemen, waaronder long- en hartziekten.

Therapeutische Medicijnen

• Bijwerkingen van orale anticonceptiva en hormoonvervangende therapie zijn onder meer een verhoogd risico op trombo-embolieën en borstkanker.
• Overdoses van acetaminophen kunnen leiden tot levernecrose.

Fysieke Letsels

• Mechanische trauma’s omvatten schuring, contusie, en insnijdingen.
• Brandwonden worden geclassificeerd naar diepte en kunnen ernstige complicaties zoals schok en sepsis veroorzaken.

Hyperthermie en Hypothermie

• Hyperthermie door langdurige hoge temperaturen kan leiden tot hittekrampen en hitteberoerte.
• Hypothermie door langdurige blootstelling aan lage temperaturen kan leiden tot bewusteloosheid en bradycardie.

Stralings letsel

• Straling kan indelen in niet-ioniserende (UV, infrarood) en ioniserende straling (X-stralen, gammastralen).
• Bijwerkingen van straling omvatten fibrose, mutagenese en carcinogenese.