Ustrój Stanów Zjednoczonych

• Ustrój Stanów Zjednoczonych to republika z systemem prezydenckim.
• Prezydent jest wybierany w wyborach demokratycznych i pełni funkcję głowy państwa i szefa rządu.
• Władza wykonawcza jest oddzielona od legislacyjnej.

Konstytucja USA

• Konstytucja została uchwalona 17 września 1787 r., a wprowadzona 4 marca 1789 r.
• Konstytucja opiera się na trójpodziale władzy: wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej.
• Wprowadzono system hamulców i równowagi, aby władze wzajemnie się kontrolowały.

Federacja

• USA to federacja, czyli państwo złożone z indywidualnych stanów.
• Stany posiadają własne rządy i konstytucje, mają pewną autonomię.
• Stany podzielone są na hrabstwa (w Luizjanie stosuje się parafie).

Trójpodział władzy: Władza wykonawcza

• Na czele władzy wykonawczej stoi prezydent, pełniący rolę głowy państwa i szefa rządu.
• Prezydent prowadzi politykę zagraniczną.
• Prezydent powołuje ministrów, sędziów Sądu Najwyższego i innych urzędników.
• Prezydent ma uprawnienia wojskowe jako zwierzchnik Sił Zbrojnych.
• Prezydent składa orędzia o stanie państwa i ma prawo weta wobec ustaw uchwalonych przez Kongres.

Trójpodział władzy: Władza ustawodawcza (Kongres)

• Kongres składa się z Izby Reprezentantów (435 członków, kadencja 2-letnia) i Senatu (100 senatorów, kadencja 6-letnia, po dwóch z każdego stanu).
• Kongres uchwala prawa, zatwierdza budżet i ratyfikuje traktaty międzynarodowe.

Trójpodział władzy: Władza sądownicza

• Na szczycie stoi Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych.
• Sąd Najwyższy interpretuje Konstytucję i rozpatruje sprawy sądowe.

System Prezydencki

• Prezydent nie jest odpowiedzialny przed Kongresem, chyba że naruszy prawo (impeachment).
• Prezydent jest wybierany przez elektorów w Kolegium Elektorów.
• Prezydent jest szefem władzy wykonawczej, głową państwa i liderem partii politycznej.

Impeachment

• To procedura usunięcia prezydenta, wiceprezydenta lub urzędników z urzędu za "wysokie przestępstwa i wykroczenia".
• Rozpatrywany jest przez Izbę Reprezentantów i Senat.

Wybory i Proces Wyborczy

• Wybory prezydenckie odbywają się co 4 lata i są pośrednie (przez elektorów).
• Głosy elektorskie są przydzielane na podstawie wyników wyborów w poszczególnych stanach, często na zasadzie "zwycięzca bierze wszystko".

Prezydent: Uprawnienia

• Jest głową państwa i szefem rządu, reprezentuje kraj na arenie międzynarodowej.
• Ma kontrolę nad armią, choć działania wojenne wymagają zgody Kongresu.
• Może proponować projekty ustaw, które są rozpatrywane przez Kongres.

Kontrola i Równowaga (Checks and Balances)

• Zapewnia równowagę między władzą wykonawczą, ustawodawczą i sądowniczą.
• Każda władza ma uprawnienia kontrolujące inne.

Rola Kongresu

• Kongres tworzy prawo i nadzoruje rząd.
• Kongres zatwierdza budżet, nominacje prezydenckie (np. sędziów Sądu Najwyższego) i przegląda działania administracji prezydenckiej.

Sąd Najwyższy

• Sąd Najwyższy interpretuje prawo i rozstrzyga sprawy związane z Konstytucją USA.
• Decyzje Sądu Najwyższego mają znaczenie polityczne i społeczne.