Układ nerwowy
32 Questions
2 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Który z wymienionych elementów nie należy do ośrodkowego układu nerwowego (OUN)?

  • Nerwy czaszkowe (correct)
  • Mózgowie
  • Żaden z powyższych
  • Rdzeń kręgowy

Układ somatyczny odbiera bodźce ze środowiska wewnętrznego i kontroluje pracę narządów niezależnych od naszej woli.

False (B)

Jaką rolę pełni obwodowy układ nerwowy w kontekście komunikacji między OUN a resztą organizmu?

Przesyła informacje do OUN i przewodzi odpowiedzi z OUN do narządów wykonawczych.

Układ autonomiczny, w przeciwieństwie do układu somatycznego, kontroluje pracę narządów, których działanie jest ______ od naszej woli.

<p>niezależne</p> Signup and view all the answers

Połącz funkcje z odpowiednimi częściami układu autonomicznego:

<p>Układ współczulny = Mobilizuje organizm do działania w sytuacjach stresowych Układ przywspółczulny = Wpływa na senność i odpoczynek</p> Signup and view all the answers

Co jest głównym zadaniem układu nerwowego?

<p>Kierowanie czynnościami organizmu, odbieranie informacji, kierowanie procesami myślenia. (D)</p> Signup and view all the answers

Mózg i rdzeń kręgowy nie wymagają ochrony, ponieważ są bardzo odporne na uszkodzenia.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych efektów jest charakterystyczny dla działania układu współczulnego?

<p>Rozszerzenie źrenic (D)</p> Signup and view all the answers

Akson przewodzi informacje do ciała komórki nerwowej, a dendryty przekazują informacje od ciała komórki do innych neuronów.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Wyjaśnij, na czym polega przeciwstawne działanie układu współczulnego i przywspółczulnego wykorzystując przykład wpływu na pracę serca.

<p>Układ współczulny przyspiesza pracę serca, przygotowując organizm do wysiłku lub stresu, podczas gdy układ przywspółczulny zwalnia pracę serca, sprzyjając odpoczynkowi i regeneracji.</p> Signup and view all the answers

W jaki sposób impuls nerwowy jest przekazywany przez szczelinę synaptyczną?

<p>Za pośrednictwem mediatorów/neuroprzekaźników</p> Signup and view all the answers

Połączenie aksonu komórki przekazującej impuls z błoną komórki przyjmującej impuls nazywane jest ______.

<p>synapsą</p> Signup and view all the answers

Połącz elementy układu nerwowego z ich funkcjami:

<p>Dendryty = Odbieranie informacji Akson = Przekazywanie informacji do innych komórek Synapsa = Miejsce przekazywania impulsu nerwowego między komórkami Neuroprzekaźniki = Substancje przenoszące impuls w synapsie</p> Signup and view all the answers

Jaka jest rola neuroprzekaźników w przekazywaniu impulsów nerwowych?

<p>Przenoszenie sygnałów chemicznych przez szczelinę synaptyczną. (D)</p> Signup and view all the answers

Długość aksonu w neuronie zawsze wynosi kilka centymetrów.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jaką cechę budowy neuronów odzwierciedla ich drzewiasty kształt?

<p>Przystosowanie do odbierania i przekazywania informacji</p> Signup and view all the answers

Jaki jest główny mechanizm działania kokainy zakłócający przekazywanie synaptyczne?

<p>Zatrzymanie zbyt dużej ilości neuroprzekaźnika. (C)</p> Signup and view all the answers

Osłonka mielinowa spowalnia przewodzenie impulsów nerwowych wzdłuż aksonów.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Wymień dwie funkcje nerwów w obwodowym układzie nerwowym.

<p>przekazywanie informacji między mózgowiem/rdzeniem kręgowym, przekazywanie informacji do komórek ciała</p> Signup and view all the answers

Impuls elektryczny docierający do zakończenia aksonu powoduje wydzielanie _______ do szczeliny synaptycznej.

<p>mediatorów</p> Signup and view all the answers

Połącz działanie leku lub trucizny z mechanizmem zakłócania przekazywania synaptycznego:

<p>Nikotyna = Naśladowanie neuroprzekaźnika Alkohol = Ograniczenie wydzielania neuroprzekaźnika Kokaina = Zatrzymanie zbyt dużej ilości neuroprzekaźnika Substancja blokująca receptor = Blokowanie receptorów</p> Signup and view all the answers

Co tworzy nerw?

<p>Pęczek aksonów lub dendrytów otoczony tkanką łączną. (A)</p> Signup and view all the answers

Jak uraz nerwu łokciowego objawia się po uderzeniu w łokieć?

<p>mrowienie, ból</p> Signup and view all the answers

Autonomiczny układ nerwowy kontroluje wyłącznie funkcje zależne od naszej woli.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Która część układu nerwowego odpowiada za regulację pracy serca niezależną od naszej woli?

<p>Autonomiczny układ nerwowy (D)</p> Signup and view all the answers

Aksony przewodzą impuls nerwowy od ciała neuronu do innych komórek.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Jak nazywa się substancja chemiczna, która umożliwia przekazywanie impulsów nerwowych w synapsach?

<p>neuroprzekaźnik</p> Signup and view all the answers

Krótkie, rozgałęzione wypustki neuronu, które przewodzą impuls nerwowy do ciała komórki, to ________.

<p>dendryty</p> Signup and view all the answers

Połącz poniższe elementy układu nerwowego z ich funkcjami:

<p>Mózgowie = Kontrola wyższych funkcji, takich jak myślenie i pamięć Rdzeń kręgowy = Przekazywanie impulsów między mózgiem a obwodem Neuron = Podstawowa jednostka funkcjonalna układu nerwowego Synapsa = Miejsce przekazywania impulsów między neuronami</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje rolę układu współczulnego?

<p>Przygotowuje organizm do działania w sytuacjach stresowych. (D)</p> Signup and view all the answers

Nerw jest pojedynczą komórką nerwową.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Co się dzieje, gdy neuroprzekaźnik dotrze do komórki odbierającej impuls w synapsie?

<p>Wywołuje pobudzenie lub hamowanie komórki. (C)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Układ Nerwowy

Autopilot organizmu; kieruje czynnościami, odbiera informacje, kieruje myśleniem.

Ośrodkowy Układ Nerwowy (OUN)

Mózgowie i rdzeń kręgowy. Centrum kontroli organizmu.

Obwodowy Układ Nerwowy

Nerwy czaszkowe i rdzeniowe łączące OUN z ciałem.

Układ Somatyczny

Odbiera bodźce zewnętrzne i kieruje mięśniami szkieletowymi.

Signup and view all the flashcards

Układ Autonomiczny (Wegetatywny)

Kontroluje pracę narządów niezależnych od woli (np. serce).

Signup and view all the flashcards

Układ Współczulny

Pobudza aktywność, mobilizuje w stresie (walcz lub uciekaj).

Signup and view all the flashcards

Układ Przywspółczulny

Uspokaja, hamuje; przeciwdziała działaniu układu współczulnego. Działa antagonistycznie.

Signup and view all the flashcards

Antagonistyczne Działanie

Przeciwne działanie układu współczulnego i przywspółczulnego na te same organy.

Signup and view all the flashcards

Neuron

Podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna układu nerwowego.

Signup and view all the flashcards

Dendryty

Krótkie, liczne wypustki neuronu przewodzące informacje do ciała komórki.

Signup and view all the flashcards

Akson (Neuryt)

Pojedyncza, długa wypustka neuronu przewodząca informacje od ciała komórki.

Signup and view all the flashcards

Przewodzenie impulsów

Zdolność komórki nerwowej do przekazywania informacji w formie impulsów elektrycznych.

Signup and view all the flashcards

Szczelina synaptyczna

Wąska przestrzeń między neuronami.

Signup and view all the flashcards

Synapsa

Miejsce połączenia aksonu jednej komórki z błoną innej, gdzie przekazywane są impulsy.

Signup and view all the flashcards

Akson

Długa wypustka neuronu przewodząca impuls nerwowy od ciała komórki do innej komórki.

Signup and view all the flashcards

Autonomiczny układ nerwowy

Część układu nerwowego regulująca narządy niezależne od naszej woli.

Signup and view all the flashcards

Mózgowie

Część centralnego układu nerwowego w czaszce: mózg, móżdżek i rdzeń przedłużony.

Signup and view all the flashcards

Nerw

Pęczek aksonów lub dendrytów otoczony osłoną z tkanki łącznej.

Signup and view all the flashcards

Neuroprzekaźnik

Substancja chemiczna przekazująca impuls nerwowy w synapsie.

Signup and view all the flashcards

Mediatory (Neuroprzekaźniki)

Substancje chemiczne wydzielane do szczeliny synaptycznej, które przekazują impuls nerwowy do następnej komórki.

Signup and view all the flashcards

Zakłócenia Synaptyczne

Zakłócenie przekazywania synaptycznego poprzez naśladowanie neuroprzekaźnika, zatrzymanie jego nadmiaru, ograniczenie wydzielania lub blokowanie receptorów.

Signup and view all the flashcards

Komórki Tworzące Synapsy z Neuronami

Komórki nerwowe (neurony), komórki mięśniowe, komórki gruczołowe.

Signup and view all the flashcards

Mielina

Tłuszczowa substancja izolująca aksony i przyspieszająca przewodzenie impulsów nerwowych.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Układ nerwowy – Wprowadzenie

  • Układ nerwowy działa automatycznie, kierując czynnościami życiowymi bez stałej świadomości.
  • Główne zadania to kierowanie czynnościami, odbieranie informacji z otoczenia, kierowanie myśleniem i podejmowanie decyzji.
  • Mózg i rdzeń kręgowy są chronione przez czaszkę i kanał kręgowy kręgosłupa.

Budowa układu nerwowego

  • Układ nerwowy składa się z współpracujących podsystemów.
  • Dzieli się na ośrodkowy (OUN) i obwodowy układ nerwowy.
  • OUN składa się z mózgowia i rdzenia kręgowego, będąc centrum kontroli organizmu.
  • OUN odbiera, analizuje i przetwarza informacje ze środowiska wewnętrznego i zewnętrznego.
  • Nerwy czaszkowe i rdzeniowe łączą mózgowie i rdzeń z resztą ciała.
  • Obwodowy układ nerwowy odbiera informacje, przekazuje je do OUN i przewodzi odpowiedzi do narządów wykonawczych.
  • W obwodowym układzie nerwowym wyróżnia się układ somatyczny i autonomiczny.
  • Układ somatyczny odbiera bodźce ze środowiska zewnętrznego i kieruje pracą mięśni szkieletowych.
  • Układ autonomiczny odbiera bodźce ze środowiska wewnętrznego i kontroluje pracę narządów niezależnie od woli.
  • Układ autonomiczny dzieli się na część współczulną i przywspółczulną, które działają przeciwstawnie.
  • Układ współczulny mobilizuje organizm w sytuacjach stresowych.
  • Układ przywspółczulny hamuje aktywność narządów i wycisza organizm, pełniąc funkcje odwrotne.
  • Całkowita długość nerwów obwodowych u człowieka wynosi 150 tysięcy km, a prędkość przesyłanych impulsów to 5-130 m/s.

Komórki nerwowe i nerwy

  • Podstawowe jednostki strukturalne i funkcjonalne układu nerwowego to neurony (komórki nerwowe).
  • Neurony mają drzewiasty kształt, przystosowany do odbierania i przekazywania informacji.
  • Dendryty to liczne, krótkie i rozgałęzione wypustki, przewodzą informacje do ciała komórki, stanowiąc 80% jej masy.
  • Akson to pojedyncza, długa wypustka (do 100 cm), przekazuje informacje od ciała komórki do innych neuronów lub narządów.
  • Błona komórkowa neuronu przewodzi informacje w postaci impulsów elektrycznych.
  • Impulsy biegną od dendrytów przez ciało komórki do aksonu, a następnie do innych neuronów, mięśni lub gruczołów.
  • Szczelina synaptyczna to wąska przestrzeń, przez którą przekazywane są impulsy między aksonem jednej komórki a dendrytem innej.
  • Synapsa to połączenie aksonu komórki przekazującej impuls z błoną komórki przyjmującej impuls lub innej komórki przyjmującej impuls.
  • Neuroprzekaźniki (mediatory) przenoszą informacje w przestrzeni synaptycznej.
  • Impuls elektryczny dociera do zakończenia aksonu, powodując uwolnienie mediatorów do szczeliny synaptycznej.
  • Mediatory łączą się z receptorami na błonie komórki przyjmującej, wywołując impuls elektryczny.
  • Niektóre leki i trucizny mogą zakłócać przekazywanie synaptyczne przez: naśladowanie neuroprzekaźnika (np. nikotyna), zatrzymywanie zbyt dużej ilości neuroprzekaźnika (np. kokaina), ograniczenie wydzielania neuroprzekaźnika (np. alkohol), blokowanie receptorów.
  • Aksony mogą być pokryte mieliną, substancją tłuszczową izolującą sąsiednie neurony i przyspieszającą przewodzenie impulsów.
  • Nerw powstaje z pęczków aksonów lub dendrytów, otoczonych tkanką łączną, i przekazuje informacje między mózgowiem/rdzeniem kręgowym a komórkami ciała.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser