Untitled Quiz

Міне, татар телендәге уку язмалары:

Гомуми законнар

• эшкәртелгән барлык пунктларның кыскача эчтәлеге:
• оешма белән бергә башка урынга эшкә күчү өчен хезмәткәрнең ризалыгы кирәк.
• 1993 елда "профсоюзлар турында" закон кабул ителә.
• өстәмә эш ел дәвамында 120 сәгатьтән артмаска тиеш.
• тулы булмаган эш вакыты билгеле һәм билгесез срокларга билгеләнә.
• өстәмә эш-нормадан артык эш.
• килешү комиссиясе мөрәҗәгатьне җиде көн эчендә карарга тиеш.
• эшкә түләү турыдан-туры, премия белән, арту белән, яки вакытлы булырга мөмкин.
• профсоюзлар җитештерү һәм икътисади эшчәнлекне тормышка ашыралар.
• өстәмә эшкә түләү күләме кимендә бер ярым тапкыр күбрәк булырга тиеш.
• тәртип җәзасы куллану турындагы акт имзаланганнан соң өч көн эчендә хәбәр ителә.
• психик авыру яки акыл зәгыйфьлеге аркасында гамәлгә яраксыз дип табылган кешегә опека билгеләнә.
• штат һәм хезмәткәрләр санын кыскартканда эш бирүче хезмәткәрне башка эшкә күчерергә тиеш.
• килешү комиссиясе карары күчермәләре оешма хезмәткәре һәм җитәкчесенә өч көн эчендә бирелә.
• килешү комиссиясе килешүгә килә алмаса, хезмәт арбитражы төзелә.
• смена эш режимы көндәлек нормадан артып китсә, җитештерү эшчәнлеге тормышка ашырыла.
• социаль ял уку процессы вакытында рөхсәт ителә.
• сөйләшүләрдә катнашучы примирительләр әгъзаларына төп эш урыныннан вакытлыча азат ителеп, уртача хезмәт хакы саклана.
• аерым категория хезмәткәрләр өчен кыскартылган эш вакыты озынлыгы 18 яшькә кадәрге хезмәткәрләр, 1,2 төркем инвалидларын тәшкил итә.
• хезмәткәрнең хезмәт куркынычсызлыгы һәм хезмәтне саклау өлкәсендәге хокукы-эш бирүче эшче урынында кулланылган хезмәт куркынычсызлыгы һәм куркынычсызлык кагыйдәләренә каршы законсыз чараларга зарлану.
• тулы булмаган эш кыскартылганнан азрак вакыт.
• эш урынында җәрәхәтләрне тикшерү һәм теркәлү өчен эш бирүче җаваплы.
• Әти-әни хокукыннан мәхрүм итү турындагы эшләр прокурор һәм опека яки попечительлек органы катнашында карала.
• патронат тәрбиячеләрне сайлауны опека һәм попечительлек органы башкара.
• мөлкәт хуҗасы алышынган очракта хезмәткәр белән хезмәт мөнәсәбәтләре үзгәрешсез дәвам итә.
• Никах яшенә җитмәгән кешеләргә никахка рөхсәт ата-аналары яки опекуннарының язмача ризалыгы белән бирелә.
• Оешма җитәкчесе оешма хуҗасы яки вәкаләтле орган тарафыннан билгеләнә.
• килешү комиссиясе таләбе буенча, оешма җитәкчесе билгеләнгән вакыт эчендә протокол тәкъдим итәргә тиеш.
• өзлексез хезмәт стажы - хезмәткәрнең бер предприятиедә өзлексез эш вакыты.
• ЗАГС органнарында никахны өзү өчен нигезләр балигъ булмаган уртак балалары булмаган һәм бер-берсенә мөлкәткә һәм башкача дәгъвалары булмаган ике яклы килешкә ирешү.
• Тәртип җәзасы куллану турындагы акт хезмәткәрнең вакытлыча эшкә яраксызлыгы, ял, командировка вакытында бирелми.
• Мәгарифне идарә итү органының мәгариф процессын оештыру-методик тәэмин итү нәтиҗәләрен анализлау һәм бәяләү, педагогның иҗади үсешен һәм инновацияләрне тәҗрибә туплау һәм таратуны тәэмин итә торган бүлекчәсе методик кабинет булып тора.
• Өзлексез эшчәнлектән соң дәгъва гаризасының срогы бетсә, кабат башлана.
• Вакытлыча хезмәткә түләү вакытлыча һәм премияләргә бүленә.
• эш вазифаларын законсыз туктату кыдырымпазлыкка тиң.
• Хезмәт законнары белән чагыштырганда, хезмәткәрнең хәлен начарайта торган килешү нигезләмәләре яраксыз дип табыла.
• Тарифлы хезмәткә түләү системасы тариф ставкасын, тариф челтәрен, тариф коэффициентын үз эченә ала.
• җитештерүдә җәрәхәтләнү очракларын тикшерү буенча комиссия 24 сәгать эчендә төзелә.
• Борынгы хезмәт вакытының ким дигәндә 50 проценты түләнә.
• Семи сыналу полигоны белән чиктәш районнарда 1949 елның 29 августыннан 1963 елның 5 июленә кадәр эшләгән чор хәрби хезмәт стажына кертелә, өч тапкыр зуррак күләмдә.
• Примирительлек комиссиясе төзелгән көннән башлап хезмәткәрләрнең таләпләрен карау вакыты өч эш көне тәшкил итә.
• Халыкара хезмәт оешмасы 1919 елда оештырыла.
• Көндәлек эшне бүлү төрле эшләр барышында башкарыла.
• Хезмәткәр тарафыннан башкарылган эшкә хезмәт хакы күләме түләүләр рәвешендә сурәтләнә.
• Алимент - матди ярдәм, ниндидер сәбәпләр аркасында бер кешегә икенче өстенлекле кеше түләргә тиеш.
• Ун яшькә бала тәрбияләү өчен ата-ананың ризалыгы кирәк.
• Локаль (җирле) хезмәт акты-норматив хокукый актлар, законнар.
• Опека һәм попечительлек буенча йөкләмәләр бушлай тормышка ашырыла.
• бер айдагы өстәмә эшнең гомуми дәвамы 12 сәгать.
• судка гариза бирелгәннән башлап узган чор өчен алиментны түләтү мөмкинлеге өч ел белән чикләнә.
• патронат өчен нигез булып шарт тора.
• протоколга ясалган искәрмәләр 5 көн эчендә каралырга тиеш.
• Әгәр сезнең ризалыгыгызсыз тәртип җәзасын кулланырга ярамый, профсоюз органы булырга тиеш.
• килешүдән тыш нәрсәләр аркасында хезмәт килешүен өзү өчен сәбәпләр - хезмәткәрнең хәрби хезмәткә чакырылуы.
• Өч һәм аннан да күбрәк бала өчен түләнгән алимент күләме табышның яки керемнең яртысын тәшкил итәргә тиеш..
• Килешү комиссиясенең гомуми утырышы карар кабул итү тәртибе гади күпчелек тавыш белән башкарыла.

Никах һәм гаилә

• суррогат ана табигый рәвештә йөккә узганнан соң килешү өзелә.
• Баланың ата-анасы һәм башка законлы вәкилләре тарафыннан ясалган җәберләүләрдән якланырга хокукы бар.
• ата-аналар аерым торсалар, баланың аларның һәрберсе белән аралашырга хокукы бар.
• ата-аналар аерым торсалар, баланың яшәү урынын ата - аналар килешүе буенча билгеләргә кирәк.
• баланы уллыкка алуның гамәлдән чыгарылуына нигезләр бар.
• улыкка алынган балага сексуаль куллануга кагылышлы җинаять кылынса
• психик актив матдәләр кулланган психик авыручы кеше улыкка алынган..
• сукырлык күрсәтелгән яки психик җәберләүләрдә унс.
• ата-аналар тарафыннан үз өстенә алынган вазыйфаларны үтәүдән качып калган, ата-ана хокукларыннан дөрес файдаланмаганнар
• ата-ана хокукыннан мәхрүм итү турындагы эшне карау барышында, суд ул хокукыннан мәхрүм ителгән ата-аналардан алиментны түләтү турында мәсьәләне хәл итә.
• КР законнары нигезендә балага тәрбия, белем бирү, аның хокукларын һәм мәнфәгатьләрен яклауны тәэмин итә торган баланың законлы вәкилләре:
• патронат тәрбияче, баланы уллыкка алучылар, ата-аналар (ата-ана).
• ата-аналар хокукыннан мәхрүм итү нигезләре. алар үз хокукларын дөрес файдаланмый.
• гаилә кодексы нигезләмәләре нигезендә никах, гаилә мәсьәләләре чишелә.
• әгәр анасы ире булмаган ир кеше әтисе дип билгеләнсә, анасы авыр хәлдә булса никахка кагылышлы суд тәртибе имза булырга хокуклы
• ничә сәгать дигәндә бала тугач әтисе дип теркәргә мөмкин ? Билгеләнелгән вакыт җитмеш көн.
• балалары үзләреннән аерым яшәгән ата - аналарның ата - ана хокукларын тормышка ашыруы. балага белем бирү, медицина ярдәме күрсәтү һ.б.
• Әгәр ата-ана үз кылыкларын үзгәртмәсә, патронат яисә камкорлык турындагы функцияне гамәлгә ашыручы орган ата-ана хокукларын чикләү турында суд карары чыккач, аларны ата-ана хокукларыннан мәхрүм итү турында таләп гаризасы бирергә тиеш . Алты ай вакыт.
• Баланың анасы белән никахта тормаган (ирле-хатынлы булмаган) кешенең балага карата әти булуын теркәү органымы яисә суд тәртибе белән расланырга тиеш ; әти булуны ачыклау.
• Нәтиҗәдә барлыкка килү нигезендә туганлык хокуклары һәм йөкләмәләренә тиңләштерелә торган шәхси милеккә бәйле булмаган һәм мөлкәт хокуклары һәм йөкләмәләре.
• суд карары нигезендә баланы гаиләдә тәрбияләүнең хокукый формасы - баланы уллыкка алу.
• ирле-хатынлылар (заказ бирүчеләр) никахны (ирле-хатынлылыкны) өзгән очракта, суррогат ана булу турындагы шарт нигезендә туган бала өчен җаваплылык ике ирле-хатынлыга да йөкләнә.
• ятим баланы һәм (яисә) ата-анасының кайгыртуыннан мәхрүм калган баланы уллыкка алуга бәйле бервакытлы түләүне билгеләү, кайтару тәртибе һ.Б.
• баладан баш тарткан очракта яисә бала суррогат ана тарафыннан кабул ителгән очракта, бу кешеләр суррогат анага түләү йөкләмәсенә кертелә., шартта билгеләнгән күләмдә һәм тәртиптә акчалата компенсация түләргә тиеш .
• Баласыннан аерым торучы ата - ананың баласы белән аралашу, аны өйрәтү һәм баланың белем алуына гаиванилек итәргә хокукы бар.
• Күп балалы гаиләләргә КР закон актлары нигезендә ташламалар һәм социаль гарантияләр бирелә.
• Бала уллыкка алучы буларак хокукы булмаган кешеләр: даими яшәү урыны булмаучы
• әгәр суд аларның гаебе белән бала уллыкка алуның көчен юкка чыгарса, элекке баланы уллыкка алучылар
• гражданлыгы булмаган кешеләр
• әгәр сот берсен эшкә яраксыз дип тапса һәм ир белән хатын арасында гамәлгә сәләт төгәлләнсә

Эш

• төзәтү эшләре һ.б. булса, вазыйфа билгеләнгән сроктан алда төгәлләнмәскә тиеш.
• 18 яшькә кадәрге кешеләрне спорт ярышларына бәйле эштә генә эшкә кабул итәргә ярый.
• хезмәткәрнең хокукыннан файдаланып, эш вакытында бернинди җәрәхәтләр алмайча эшләргә.
• Әгәр хезмәткәр берәр аттракционда яки шул оешманың башка бер ярдәмче урынында эшләргә тиеш икән, килешү таләбе буенча рөхсәт ителә.
• гамәлгә сәләтсез булганнарның тәрбия процессын, ял вакытларын һ.б. оештырган вакытта зыян китермәскә кирәк.
• өзелү вакыты 3 айдан артмаска тиеш.
• хезм. мөнәсәбәтләр КРның хезмәт кодексы аша җиңеләйтелгән.
• белем бирү программалары, гомуми белем, махсус тармак белемнәренә тапшырыла
• хезмәткәр ниндидер сәбәп аркасында зыян күрсә компенсация таләп итәргә мөмкин
• "кадет" һәрбер кеше әскәри урында башлангыч һәм урта белем алганда кабул ителә
• берәр чит ил кешесе белән мөнәсәбәтләр урнашканда, салым органнарының искәрмәсе таләп ителми.
• педагогик затлар өчен айлык күләме бер атна эчендэ 18 сәгатькә кадәр.
• хезмәткәрнең вазифасы ял итү һәм шуның акчасын түләү-бу.
• җитәкчедә сынау 6 айдан артмаска тиеш.
• тараф хөрмәт күрсәтергә тиеш, тәртип нигезендә эшнең оештырылуы тиеш.
• галим буларак, хезмәткәр мөмкинлек ала ала, тәртип аша ары үсә ала.
• Дәүләт оешмаларында хезмәткәр мәсьәләсенең халәте тиешле рәвештә тәэмин ителергә тиеш.
• хезмәткәр матди яктан рәтләнергә мөмкин.
• әгәр вакыт бетсә һ.б. килешү вакыты төгәлләнгәч эшне өзәләр.
• белем бирү кредиты күләм hәм дәһшәтле түләү буларак кабул ителгән.
• Хезмәткәр башка җиргә күчерелгәндә язма рәвештә кире кага ала.
• Ял лагерьларында бер атнада 30 сәгать булырга тиеш түләү.
• Җаваплылыкның нигезе-карар.
• КР карары башкача карарны тыя алмый.
• асырап алган әти-әни һәртуган кунакка бара ала.
• педагогның белемне үстерү шартлары-укырга кирәк.
• шарт буенча эшләгәнгә күрә сез эшкә урнашырга тиеш-мөмкин.
• азаматлык җәмгыятьтә урын табу-төп миссия. зәйтүн.
• әгәр оригинал кирәк булса, хезмәткәр буш тартма таләп итә.
• эштән чыгару мәсьәләсе килеп чыкса, хезмәт вакыты төгәлләнгәнчә чикләнү чигендә хәл ителә.
• эш контракты нигезләнелгән.

Хезмәт хокукы буенча 73 сорау

• 14 тән 16 яшькәчә булган хезмәткәрләр атнага 24 сәгатьтән артмаска тиеш.
• Белем бирү хокукы белем бирү системасын үстерү аша тәэмин ителә.
• Белем бирү оешмаларында тыела. Барлык җаваплар дөрес.
• Тәртип буенча җәза срогы 6 айдан артмаска тиеш.
• Хезмәт килешүе бер елдан ким булган очраклар.
• Тәртипкә караган җаваплылык искәртүдән гыйбарәт.
• 14-18 баларының хокукларын яклау өчен камкорлык кирәк-тагын төрлесе
• Бюджет акчасы өчен кем түли, җирле оеш.
• Белем бирү эчтәлегенең аңлатмалары мөһим.
• Дәүләтнең матди яктан булышуы.

Коррупциягә каршы тору

• Дәүләт керемнәре органнарына килә торган мәгълүмат яшерен буларак саклана.
• Коррупциягә каршы көрәшнең төп бурычлары.
• Коррупциягә каршы тору чикләре тарафыннан шәхси булмау лауазымын алудан баш тартырга һәм лауазымнан азат иттерегә рөхсәт итә
• Әлеге чикләүне кая урнаштырырга?. 10% тиешле органның башлыгы тастыклый
• Коррупция ярдәмендә эшләнелгән хәлләр суд тарафыннан зарарсыз дип кабул ителә
• Коррупциядә гаепләнелгән ялган күрсәтмә өчен саклау юк
• Коррупция хәле тукталса ничек эшләргә?. Ничек кирәк шулай.
• Кем коррупция белән шөгыльләнә?. Дәүләт оешмасы ярдәм итә.
• Коррупциянең төп карары?. Бердәм өлеш булу коррупция белән бәйле
• Үз халәтендә чикне күрсәтә алу?. Чикне әйтә алу асылында тора
• Килешү нигезендә нәрсә эшләнелгән була?. Килешү нигезендә законсыз халәтләр эшләнелгән.
• Коррупциягә каршы тору?. Сөйләшү һ.б.
• Закон буенча нәрсә эшләнелгән?. Бар да шол
• Затларга булышлык тиеш түгел. Сөйләшү тиеш.
• Коррупция белән бәйле стандартларга игътибар бирергә.
• Коррупциядән аерым салым алырга. Кешеләрнең әсбаплары:. Дөрес эшләргә кирәк, карар кылырга ярый.
• Инклюзив яшәеше
• Коррупциягә халыкта мөнәсәбәтен булдырырга.
• Кемдер яшьлек кимәлен күтәрергә вазыйфа ителсә
• Кем идарә итә?. Президент кенә
• Урам ясау

Белем бирү турында законнар

• Укытуның максаты, нәтиҗәләре һәм эчтәлеге . Белем бирү программасы
• Тамак мәсьәләсе турындагы сорауга?. Ярдәм итү.
• Мөмкин дигән салымга тоташмы?. Әйе.
• Нинди уку елы мөһим булырга тиеш?. Ышанычлы бер уку елын табыгыз.
• Үлем-җитем мәсьәләсе турында, читенлек булу ихтималмы?. Барысын да ярдәм итү кирәк
• Төп канун нәрсәдән башлана?. Конституция
• Белемнең дәрәҗәсен күрсәтегез
• Булсаң, җх аеруызда зур булган аерым уку кагыйдәсе нәрсә була?. Ярдәм көтелә
• Белемне дөресләргә кирәк
• Кем хакыйкый әйбер турында карарга мөмкин?. ҖХ карый ала
• Кем җирле хакимият булырга кирәк?. Дөрес булырга кирәк.
• Акча гына дөрес булырга тиешме?. Карти белән түләсәң яхшырак кына түгел
• Танкның аермасы юкмы?. Закон бозсалар харап дию диләр
• Гаилә нишләтә ала соң әйтегез әле?. Ныгра кенә була
• Дәүләткә биргән ничә процент килде?. Болай димәс идем
• Бала бакчасына нәрсә тиеш?. Дөрес карарга.

Әгәр сезгә тагын ярдәм кирәк булса, хәбәр итегез.