Abbasi Halifesi Me'mun ve Aristoteles

Abbasi Halifesi Me'mun ve Aristoteles

• Abbasi Halifesi Me'mun, rüyasında Aristoteles'i görür ve iyilik, yasa ve inanç gibi konuları tartışır.
• Bu hadise, ortaçağın önemli entelektüel olaylarından biri olarak kabul edilir.

Yunan Kazanımlarının Dağılımı

• Yunan bilimine, Roma İmparatorluğu yıkılırken, İslam kültürünün parçası haline gelmek için bir yol bulmak gerekir.
• Yunan kazanımları, İslam kültürünün parçası haline geldikten sonra Batı'ya yayılır.

Arap Fetihleri ve Bilim

• Arap fetihleri, Doğu'nun kültür merkezlerinin İslam'ın eline geçmesini sağladı (M.S. 750).
• Konstantinopolis hariç bütün kültür merkezleri İslam'ın kontrolüne geçti.

Bilim ve Kültür

• Fetihler, pagan unsurları temizledi, ancak bazı iyi unsurları özümsediler.
• Me'mun, Bağdat'ta Yunan metinlerin Arapçaya tercümesi için Darü'l-hikme'yi kurdurdu.
• İslam'da bilimdeki en büyük keşif himaye mahareti olarak bilinir.
• Yunan metinler, İstanbul, Antakya ve İskenderiye şehirlerinden Bağdat'a getirildi.

Arap Fetihleri ve Bilim

• Arap fetihleri, Doğu'nun kültür merkezlerinin İslam'ın eline geçmesini sağladı (M.S. 750).
• Konstantinopolis hariç bütün kültür merkezleri İslam'ın kontrolüne geçti.

Bilim ve Kültür

• Fetihler, pagan unsurları temizledi, ancak bazı iyi unsurları özümsediler.
• Me'mun, Bağdat'ta Yunan metinlerin Arapçaya tercümesi için Darü'l-hikme'yi kurdurdu.
• İslam'da bilimdeki en büyük keşif himaye mahareti olarak bilinir.
• Yunan metinler, İstanbul, Antakya ve İskenderiye şehirlerinden Bağdat'a getirildi.

Önemli Çevirmenler

• Huneyn bin İşak (öl. M. S. 873), Platon, Aristoteles, Hipokrat ve Galen gibi ünlü düşünürlerin eserlerini çevirmiştir.

Bilim Adamlarının Çok Yönlülüğü

• Darü'l-hikme'deki bilim adamlarının çok yönlülüğü, İslam düşünürlerinin bir karakteristiği olarak belirir.
• Örnek olarak Sabit bin Kurre (M.S. 836-901), birden fazla alanda çalışıyordu: • Matematik • Astronomi • Fizik • Tıp • Felsefe • Mantık • Filoloji

Önemli Çevirmenler

• Huneyn bin İşak (öl. M. S. 873), Platon, Aristoteles, Hipokrat ve Galen gibi ünlü düşünürlerin eserlerini çevirmiştir.

Bilim Adamlarının Çok Yönlülüğü

• Darü'l-hikme'deki bilim adamlarının çok yönlülüğü, İslam düşünürlerinin bir karakteristiği olarak belirir.
• Örnek olarak Sabit bin Kurre (M.S. 836-901), birden fazla alanda çalışıyordu: • Matematik • Astronomi • Fizik • Tıp • Felsefe • Mantık • Filoloji

Hicret ve İbadetler

• 622 yılında Hz. Peygamber'in gerçekleştirdiği Hicret, yeni bir takvim hazırlanmasını gerektirdi.
• Hicret, ibadet vakitlerinin planlanmasını zorunlu kıldı.

Kıble ve Astronomik Çalışmalar

• Kıblenin belirlenebilmesi, astronomik çalışmaları teşvik etti.
• İslami kaynaklar, Avrupa'da astrolojinin tekrar ciddiye alınabilmesini sağladı.

Astronomik Çalışmalar Örnekleri

• Ebu Ma'şer'inastrolojik çalışmaları, İslami kaynaklardaki astronomik çalışmalara bir örnektir.

Hicret ve İbadetler

• 622 yılında Hz. Peygamber'in gerçekleştirdiği Hicret, yeni bir takvim hazırlanmasını gerektirdi.
• Hicret, ibadet vakitlerinin planlanmasını zorunlu kıldı.

Kıble ve Astronomik Çalışmalar

• Kıblenin belirlenebilmesi, astronomik çalışmaları teşvik etti.
• İslami kaynaklar, Avrupa'da astrolojinin tekrar ciddiye alınabilmesini sağladı.

Astronomik Çalışmalar Örnekleri

• Ebu Ma'şer'inastrolojik çalışmaları, İslami kaynaklardaki astronomik çalışmalara bir örnektir.

Ebu Ma'şer'in Felsefesi

• Ebu Ma'şer, çeşitli geleneklerin oluşturduğu zenginlikten etkilenmiştir.
• Onun görüşüne göre, tüm düşünce gelenekleri tek bir hakikatin tezahürüdür.

İnsan Ruhu ve Kaderi

• Ebu Ma'şer'e göre, insan ruhu ilahi alemden dünyaya düşmüştür.
• İnsan kaderinin esası, ilahi aleme geri dönmeye çalışmaktır.
• İnsanın ilahi olana ulaşması için, gök kürelerinin aracılıkları gerekir.

Zihinsel Gayret ve Gök Küreleri

• İnsan, zihinsel gayretini, gök kürelerinin işlevlerini kavramaya yönlendirmelidir.
• İnsan, bu küreleri yönlendiren ruhların niteliklerini de kavramalıdır.

Ebu Ma'şer'in Çalışmaları

• Ebu Ma'şer'in özgün çalışmaları 12. yüzyılda Latinceye çevrilmiştir.
• Bu çeviri, Avrupa'da astroloji çalışmalarına dönüşmesini sağlamıştır.

Astroloji'ye Genel Bakış

• Astroloji, gök cisimlerinin karmaşık hareketlerini, bizimkinden farklı bir düzlemde bulunan bir irade ve zekanın ifadeleri olarak varsayar.
• Astroloji, insan kaderinin iniş çıkışlarını, zenginlik ve gücün bir fertten diğerine geçişini gizli yasaların konuları olarak görür.
• Astroloji, bu yasaları kavrayabilme ihtimalini cazip olarak değerlendirmiştir.

Ebu Ma'şer'in Çalışmaları

• Ebu Ma'şer'in özgün çalışmaları 12. yüzyılda Latinceye çevrilmiştir.
• Bu çeviri, Avrupa'da astroloji çalışmalarına dönüşmesini sağlamıştır.

Astroloji'ye Genel Bakış

• Astroloji, gök cisimlerinin karmaşık hareketlerini, bizimkinden farklı bir düzlemde bulunan bir irade ve zekanın ifadeleri olarak varsayar.
• Astroloji, insan kaderinin iniş çıkışlarını, zenginlik ve gücün bir fertten diğerine geçişini gizli yasaların konuları olarak görür.
• Astroloji, bu yasaları kavrayabilme ihtimalini cazip olarak değerlendirmiştir.

Bilim Tarihindeki Rolü

• Ebu Ma'şer, bilim tarihinin gelişimine önemli katkılar yapmiştir.
• İlk dönem İslami çağında, mevcut düşünce akımlarını sentezlemiştir.
• Ebu Ma'şer'in çalışmaları, Huneyn bin İshak, Harizmi, Kindi ve Fergani gibi ünlü bilim adamlarının yanında yer almaktadır.

Dar'ül-hikme'De Bilim Çalışmaları

• Dar'ül-hikme'de, önemli bilimsel çalışmalar yapıldı.
• Matematikçi Harizmi, felsefeci Kindi ve astronom Fergani'de Dar'ül-hikme'de çalıştı.

Harizmi'nin Çalışması ve Katkıları

• Harizmi'nin çalışmasının amacı, insanların günlük yaşamında karşılaştığı problemlerin çözümünde aritmetikteki en kolay ve kullanışlı yöntemi bulmaktır.
• Bu problemler arasında mirasın paylaşımı, taksimat, hukuk davaları, ticaret, arazi ölçümleri, kanal kazıları, geometrik hesaplamalar ve benzeri meseleler bulunmaktadır.

Arap Rakamları ve Sıfır

• Harizmi, Arap rakamları dediğimiz Hint rakamlarını İslam bilimine taşımasıyla önemli bir yenilik getirir.
• Harizmi, sıfırı kullanan ilk isim olarak bilinir.
• Sıfır, bir sayının yokluğu anlamında kullanılmaktaydı, ancak Harizmi, sıfırı Hint-Arap basamak-değer sistemi bağlamında konumlandırmıştır.

Harizmi'nin Çalışması ve Katkıları

• Harizmi'nin çalışmasının amacı, insanların günlük yaşamında karşılaştığı problemlerin çözümünde aritmetikteki en kolay ve kullanışlı yöntemi bulmaktır.
• Bu problemler arasında mirasın paylaşımı, taksimat, hukuk davaları, ticaret, arazi ölçümleri, kanal kazıları, geometrik hesaplamalar ve benzeri meseleler bulunmaktadır.

Arap Rakamları ve Sıfır

• Harizmi, Arap rakamları dediğimiz Hint rakamlarını İslam bilimine taşımasıyla önemli bir yenilik getirir.
• Harizmi, sıfırı kullanan ilk isim olarak bilinir.
• Sıfır, bir sayının yokluğu anlamında kullanılmaktaydı, ancak Harizmi, sıfırı Hint-Arap basamak-değer sistemi bağlamında konumlandırmıştır.

Kindi’nin Çeşitli Çalışmaları

• Kindi, optik, tıp, eczacılık, müzik ve felsefe gibi çeşitli alanlarda çalışan çok yönlü bir düşünürdür.
• Geçmiş dönemlerden kalan birikimlerden istifade etmiş, onları aklın ışığında sınamıştır.
• Kindi, ilk İslam filozofu olarak düşünülür.

Usturlabın Tasarımı

• Kindi, 9. yüzyılda astronomlar tarafından çokça kullanılan usturlabın en geniş ölçekli türlerinden birini tasarlar.
• Usturlab, kabaca, göğün bir benzeri, mekanik bir modelidir.
• Usturlab, bilimin ve İslam dünyasındaki üstadlarının becerilerinin güzel bir sembolü haline gelmişlerdir.

Kindi’nin Çeşitli Çalışmaları

• Kindi, optik, tıp, eczacılık, müzik ve felsefe gibi çeşitli alanlarda çalışan çok yönlü bir düşünürdür.
• Geçmiş dönemlerden kalan birikimlerden istifade etmiş, onları aklın ışığında sınamıştır.
• Kindi, ilk İslam filozofu olarak düşünülür.

Usturlabın Tasarımı

• Kindi, 9. yüzyılda astronomlar tarafından çokça kullanılan usturlabın en geniş ölçekli türlerinden birini tasarlar.
• Usturlab, kabaca, göğün bir benzeri, mekanik bir modelidir.
• Usturlab, bilimin ve İslam dünyasındaki üstadlarının becerilerinin güzel bir sembolü haline gelmişlerdir.

Astronomi Araçları

• Astronomların kullandıkları önemli araçlardan biri, gök cisimlerinin konumlarının hesaplanmasında kullanılan matematiksel formülasyon çizelgesi olan zîc'dir.
• Usturlab ile zîc birlikte düşünüldüğünde, İslam'ın altıncı ve onüçüncü yüzyıllar arasında Batı astronomisi karşısındaki üstünlüğü görülür.
• Usturlab ve zîc'in Avrupa'da tanınmaya başlamasından sonra, Arapça astronomi terimleri Batı dünyasının bilim terminolojisine girdi.

Astronomi Araçları

• Astronomların kullandıkları önemli araçlardan biri, gök cisimlerinin konumlarının hesaplanmasında kullanılan matematiksel formülasyon çizelgesi olan zîc'dir.
• Usturlab ile zîc birlikte düşünüldüğünde, İslam'ın altıncı ve onüçüncü yüzyıllar arasında Batı astronomisi karşısındaki üstünlüğü görülür.
• Usturlab ve zîc'in Avrupa'da tanınmaya başlamasından sonra, Arapça astronomi terimleri Batı dünyasının bilim terminolojisine girdi.

Filozof Razi'nin Bilim ve Felsefeyle İlişkisi

• Bilim ve felsefede anti-otoriter bir tutum savunur, geçmiş düşünürlerin en büyüklerinin bile sadece eğreti çözümler geliştirebildiklerini savunur.
• Razi, evrenin uzamda sonlu olduğuna dair Aristotelesçi aksiyomla kesin bir ayrılık içindedir.
• Akıl, uzam belirleyen cisimler yok olsalar bile mutlak uzamın yine de var olacağını öğretmektedir.

Razi'nin İslam Düşüncesindeki Yeri

• Heretik olarak İslam'ın hoşgörülü düşünce iklimi için bile fazla olan düşüncelerini rahatsız edilmeden paylaşabilir.
• Razi, İslam biliminin bir parçasıdır ama inanış biçimiyle Ebu Ma'şer gibi düşünürlerden ayrılır.

İbni Sina ve Görüşleri

• İbni Sina'ya göre din ve bilim, ilahi olana varan ikiz yollardır.
• Onun felsefesine göre, her şey Tanrı'dan çıkmıştır ve tekrar ona dönmek arzusundadır.

El-Kânûn fi't-tıbb (Tıp Kanunu)

• İbni Sina tarafından yazılmıştır.
• Tıp ve sağlık bilimleri üzerine bilgiler içeren bir kitaptır.
• Kitap, tedavi, ilaçlar, cerrahi müdahaleler, vücudun bütün parçaları gibi konuları kapsamaktadır.
• Latinceye çevrildiği 12. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar Avrupa üniversitelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur.

Es-Sûfî ve Ömer Hayyam'ın Bilim Katkıları

• Es-Sûfî, Batlamyus'un yıldız konumlarına, büyüklük ve renklerine ilişkin verilerini yeniden gözden geçirir.
• Gök boylamlarını doğru bir şekilde hesaplar.
• Ömer Hayyam, rasathane yönetir ve takvim reformları gerçekleştirir.
• Ömer Hayyam, Öklid'in yöntemlerini açıklayıp yorumlayan orijinal bir matematikçidir.
• Ömer Hayyam, müzik teorisi üzerine de çalışmıştır.

Es-Sûfî ve Ömer Hayyam'ın Bilim Katkıları

• Es-Sûfî, Batlamyus'un yıldız konumlarına, büyüklük ve renklerine ilişkin verilerini yeniden gözden geçirir.
• Gök boylamlarını doğru bir şekilde hesaplar.
• Ömer Hayyam, rasathane yönetir ve takvim reformları gerçekleştirir.
• Ömer Hayyam, Öklid'in yöntemlerini açıklayıp yorumlayan orijinal bir matematikçidir.
• Ömer Hayyam, müzik teorisi üzerine de çalışmıştır.

Hazini Hakkında

• Hazini, terazi üzerine çalışıyordu ve mistikti.
• Ona göre terazi, doğruyu yanlıştan, kıymetliyi kıymetsizden ayıran bir ölçüydü.

Cezeri Hakkında

• Cezeri, Mekanik Aletler Bilgisi Üzerine adlı kitabında birçok aletin çizimlerini içerir.
• Kitabında yer alan aletler arasında su saatleri, çeşmeler, kilitler, pompalar gibi çeşitlilik gösterir.

İbn Heysem'in Görme Teorisi

• Gözden çıkan parlaklığın tüm göğü aydınlatabileceği fikrini saçmalık olduğunu ileri sürdü
• Klasik gözden çıkan görme konisi anlayışını reddetti
• Işık kaynağı olan cisimlerde yayılan birincil ışığın diğer cisimlerce alındığı tezini savundu
• Objelerin görünürlüğünü ışığın yansımalarına bağlayan düşünceye önemli bir adım attı

Işık ve Görme

• Işık kaynağı olan cisimlerde yayılan birincil ışığın diğer cisimlerce alınması
• Diğer cisimlerin de birer ışık kaynağı haline gelmesi
• Işık yansımalarının objelerin görünürlüğüne etki ettiği

İbn Heysem'in Görme Teorisi

• Gözden çıkan parlaklığın tüm göğü aydınlatabileceği fikrini saçmalık olduğunu ileri sürdü
• Klasik gözden çıkan görme konisi anlayışını reddetti
• Işık kaynağı olan cisimlerde yayılan birincil ışığın diğer cisimlerce alındığı tezini savundu
• Objelerin görünürlüğünü ışığın yansımalarına bağlayan düşünceye önemli bir adım attı

Işık ve Görme

• Işık kaynağı olan cisimlerde yayılan birincil ışığın diğer cisimlerce alınması
• Diğer cisimlerin de birer ışık kaynağı haline gelmesi
• Işık yansımalarının objelerin görünürlüğüne etki ettiği

İbn Heysem'in Etkileri

• İbn Heysem'in çalışmaları, Kepler, Fermat ve Descartes gibi ünlü düşünürler tarafından incelendi.
• Çalışmaları sonucu ulaştığı birikim, İspanya'da Endülüs'e yayıldı.

Sürekli Yaratma Tezi

• İbn Rüşd'ün sürekli yaratma tezi, evrenin ezeli ve ebedi olmasına elveriyor.
• Ama bu tez, evreni daima Tanrı'ya bağlı kılıyor.
• Doğanın, hep yeniden ve yeni biçimlerle ortaya çıkması sonucunu doğuruyor.
• Tanrı'nın kendisi nedensiz ve kendi kendisine yeterdi.

Orta Çağ İslam Bilim Adamları

• İbn Rüşd ve çağdaş İdrisi, en ayrıntılı dünya haritasını derledi.
• Müslüman İspanya'da Ebu'l Kasım (939-1013), cerrahi alanında orta çağların en gelişmiş ansiklopedisini hazırladı.
• Biruni (973-1050), astronomi, coğrafya, kronoloji ve matematik alanlarında çalıştı.
• Biruni, İslam dünyasının rasyonel sentezler yapma konusundaki tutkusunun bir örneğidir.

İslam Coğrafyasındaki Bilim

• İslam coğrafyasında, özellikle İran'ın kuzeybatısındaki Meraga'da bulunan rasathaneler, o tarihlerde Batı'nın bilemeyeceği büyüklüktelerdi.
• İslam bilim insanları, Latincede karşılığı bulunmayan terimler olan alkol, alkol, boraks gibi kavramları Arapçadan Latinceye geçirmiştir.
• İslam kültürü, bilimsel düşünceyle Hıristiyan Batı'dan çok daha ileri düzeyde ilgilenmiştir.
• Bu coğrafyada, derinlik ve canlılıkları inkar edilemez bilimsel pratikler söz konusu olmuştur.

İslam Düşünürleri ve Bilim

• İslam dünyasındaki birçok düşünür için, dini hakikat tek başına yeterli değildi ve evrenin işleyişi anlamak için çalışmalara kapılarını açtılar.
• İslam'ın karakterinde atılımcı bir fethetme ve hükmetme hareketi bulunur.

İnsan ve Evren

• Kur'an, insanı yaratılmışların odağı ve en şereflisi olarak tanımlar.
• Kur'an, doğadaki planlılığa, uyum ve amaca kuvvetli bir vurgu yapar.

Bilim ve Düşünce

• İslam düşünürleri, bilimsel çalışmaların sürdürülebilmesine imkan tanıyan müsamahakar bir ortam sağladılar.
• Onlar, akıl imparatorluğu meydana getirdiler ve klasik dünya ile erken dönem Batı bilimi arasındaki köprü olarak hayati ve tarihi bir rol oynadılar.