Rechter en advocaten in het ondernemingsrecht

Rechter

• Lekenrechters zijn rechters in ondernemingszaken
• Griffier schrijft op wie er is en wat er gezegd wordt tijdens de zitting
• Officier van Justitie (OM) vertegenwoordigt de staat en is bijna nooit aanwezig in de ondernemingsrechtbank, behalve bij faillissementen
• Corpschef is de baas, maar heeft geen zeggenschap over de rechter of diens beslissingen

Advocaten

• Niet-onderneming: kan factuur aanvaarden, stilzwijgen (en dan kijken naar omstandigheden) of protesteren (moet een aangetekend geschrift zijn)
• Onderneming: kan aanvaarden, maar stilzwijgen is niet toegestaan omdat dit een vermoeden van aanvaarding is, protesteren (moet een aangetekend geschrift zijn)

Inleiding in het Goederenrecht

• Het goederenrecht valt binnen het vermogensrecht
• Vermogensrecht omvat rechten die betrekking hebben op het bezit, gebruik en beschikking over goederen en vermogensbestanddelen
• Het vermogensrecht regelt patrimoniale subjectieve rechten
• Patrimoniale subjectieve rechten kunnen worden ingedeeld in:
  • Zakelijke rechten: geven rechtssubjecten een rechtstreekse zeggenschap over een bepaald goed
  • Vorderingsrechten: verschaffen een rechtssubject een recht op een prestatie van een ander rechtssubject
  • Intellectuele rechten: geven aan een auteur een tijdelijk en exclusief exploitatierecht op een originele creatie van de menselijke geest

Zakelijke Hoofdrechten

• Zakelijke hoofdrechten kunnen worden ingedeeld in:
  • Eigendomsrechten: eigenaar over een goed
  • Zakelijke gebruiksrechten: geen eigenaar zijn van goed, maar goed mogen gebruiken omdat je een bepaald zakelijk gebruiksrecht bezit

Zakelijke Zekerheidsrechten

• Zakelijke zekerheidsrechten zijn bijkomende zakelijke rechten
• Voorbeeld: pand, hypotheek
• Zakelijke zekerheidsrechten zijn een waarborg voor een schuldvordering

Belang van Goederenrecht

• Goederenrecht is belangrijk voor maatschappelijke welvaart
• Goederenrecht is belangrijk voor bepaling van de vermogensomvang van burgers
• Goederenrecht is belangrijk voor het verkrijgen van krediet door burgers

Uitzondering op het Beginsel van 'Eenheid van het Vermogen'

• Dergelijke tegoeden op "kwaliteitsrekeningen" zijn afgescheiden van het vermogen van de rekeninghouder
• Voorbeeld: advocaat, notaris, gerechtsdeurwaarder

Goederen naar hun Graad van Toe-eigeningsmogelijkheid

• Goederen kunnen worden ingedeeld in:
  • Goederen in de handel: goederen die wij privaat ons kunnen toe-eigen
  • Goederen buiten de handel: feitelijk gezien kunnen we ze ons toe-eigen, maar mag niet because of a wettelijk beletsel

Gemene Voorwerpen

• Gemene voorwerpen behoren aan niemand toe en worden gebruikt in het algemeen belang
• Voorbeeld: het licht, de lucht, de zee

Goederen zonder Eigenaar

• Goederen zonder eigenaar hebben in feite geen eigenaar meer
• Voorbeeld: wild dier in de wildernis

Gevonden Goederen

• Gevonden goederen kunnen worden ingedeeld in:
  • Verloren goederen: deze goederen hebben wel een eigenaar, maar hij is momenteel onbekend
  • Schatten: goederen die verborgen werden en die dus een eigenaar hebben gehad, die evenwel zijn eigendomsrecht niet (meer) kan aantonen

Vervangbare en Niet-vervangbare Goederen

• Vervangbare goederen: onderling verwisselbaar
• Niet-vervangbare goederen: niet onderling verwisselbaar
• Het criterium om dit onderscheid te maken is de wil van de partijen

Soortgoederen en Bepaalde Goederen

• Soortgoederen: zijn goederen die slechts bepaald zijn naar hun maat, getal of gewicht
• Bepaalde goederen: zijn individueel bepaald
• Het criterium om dit onderscheid te maken is de kenmerken van het goed zelf

Inherente Bestanddelen en Accessoria

• Inherente bestanddelen: zijn noodzakelijke elementen van een goed dat er niet van kan worden afgescheiden zonder afbreuk te doen aan de fysieke of functionele substantie van dat goed
• Accessoria: hebben een zekere mate van autonomie die inherente bestanddelen missen

Roerende en Onroerende Goederen

• Roerende goederen: kunnen worden verplaatst
• Onroerende goederen: kunnen niet worden verplaatst
• Belangrijk voor overdracht van goederen, zekerheidsrechten, beslagprocedures en bezitsbescherming en verjaring

Onroerende Goederen

• Onroerende goederen door hun aard: kunnen niet worden verplaatst
• Onroerende goederen door incorporatie: worden vastgezet in de grond waardoor het een onroerend karakter krijgt
• Onroerende goederen door bestemming: zijn de accessoria van een onroerend goed
• Onroerende goederen door hun voorwerp: recht is onlichamelijk goed want is niet visueel waarneembaar

Vruchtgebruik

• Vruchtgebruik: verleent aan zijn titularis het tijdelijk recht op het gebruik en het genot van een goed van de blote eigenaar
• Kenmerken: zakelijk recht, tijdelijk recht, recht op andermans goed
• Omzetting van vruchtgebruik: kan plaatsvinden bij overeenkomst tussen vruchtgebruiker en blote eigenaar
• Voorbeeld: ouders schenken een huis aan hun kind, maar behouden het recht van vruchtgebruik### Vruchtgebruik
• Vruchtgebruik: het recht om een goed te gebruiken en de opbrengsten ervan te ontvangen, zonder eigenaar te zijn
• Kan worden gevestigd op alle soorten goederen (art. 3.139 BW), zoals roerende en onroerende goederen, lichamelijke en onlichamelijke goederen

Soorten Vruchtgebruik

• Gemeenschappelijk vruchtgebruik: twee of meer personen hebben tegelijkertijd het vruchtgebruik over hetzelfde goed
• Opeenvolgend vruchtgebruik: het vruchtgebruik wordt gevestigd ten behoeve van opeenvolgende personen

Vestiging van Vruchtgebruik

• Kan worden gevestigd krachtens de wet, door de wil van de mens of door verkrijgende verjaring
• Vestiging door de wil van de mens: een zakelijk recht dat door een mens wordt verleend, zoals door een schenking of een testament

Kenmerken van Vruchtgebruik

• Bescherming: het vruchtgebruik is beschermd door de wet en blijft geldig zelfs als het eigendom wordt verkocht
• Formalisering: het vestigen van een vruchtgebruik moet officieel worden vastgelegd, vaak door een notaris

Rechten en Plichten van Vruchtgebruiker en Blote Eigenaar

• Vruchtgebruiker: heeft het recht om het goed te gebruiken en de opbrengsten ervan te ontvangen
• Blote eigenaar: heeft de eigenaar het recht op de eigendom, maar niet op het gebruik ervan
• Vruchtgebruiker heeft de plicht om het goed voorzichtig en redelijk te gebruiken en de bestemming van het goed te respecteren

Accessoir Opstalrecht

• Een bouwwerk kan worden geplaatst op iemand anders' grond en tijdens de duur van het opstalrecht wordt de bouwer ook eigenaar van de grond
• Bij vruchtgebruik kan een accessoir opstalrecht worden gevestigd, waardoor de vruchtgebruiker ook eigenaar wordt van het bouwwerk

Overdragen van Vruchtgebruik

• Vruchtgebruiker kan het recht van vruchtgebruik overdragen, maar dit recht is afhankelijk van de levensverwachting van de oorspronkelijke vruchtgebruiker
• Bij overdracht van het vruchtgebruik wordt het recht gebonden aan de levensverwachting van de nieuwe vruchtgebruiker