Unang Wika at Teoryang Pedagohiya

Unang Wika

• Unang wikang itinuro ng magulang sa tahanan, kilala rin bilang katutubong wika o mother tongue.
• Ito ang wika na malapit sa puso ng tao.

Mga Eksperto

• Ivan Pavlov: Nag-aral ng classical conditioning bilang paraan ng pagkatuto ng mga bata.
• B.F. Skinner: Ipinakilala ang konsepto ng pagkatuto ng wika sa pamamagitan ng pagtuturo ng mga magulang.

Pangalawang Wika

• Tumutukoy sa wikang natutunan pagkatapos matuto ng unang wika.
• Kilala bilang second language acquisition; nangangailangan ng tuloy-tuloy na pagtuturo at paggamit.
• McLaughlin (1987): Mas mataas ang potensyal ng batang hindi pa umabot sa puberty (edad 2-12) sa pagkatuto ng pangalawang wika.

Varyasyon at Varayti ng Wika

• Sosyolinggwistika: Pag-aaral ng varyasyon ng wika batay sa sosyal na salik, tulad ng uri, demograpiko, edukasyon, at kasarian.

Heterogeneous

• Dumadaglat mula sa iba't ibang pinagmulang kasaysayan, kultura, lahi, etnisidad, edukasyon, kasarian, at interes ng mga tao.

Salik na Nakakaapekto sa Varyasyon

• Fishman (1971): Introduksyon ng Dimensyon Heograpiko (dialekto) at Dimensyon Sosyal (sosyolek).
• Dimensyon Heograpiko: Variasyon ng wika base sa lokasyon; halimbawa, Lingua Franca bilang common language sa mga multilinggwal na bansa.
• Dimensyong Sosyolek: Variasyon dulot ng pagbabago ng panahon at pagsabay ng wika.

Barayti ng Wika

• Dayalek: Variasyon batay sa heograpiya; ginagamit sa partikular na rehiyon.
• Idyolek: Natatanging estilo ng pagbigkas o paggamit ng wika ng isang indibidwal.
• Sosyolek: Wika na ginagamit ng partikular na grupo sa lipunan na nakasalalay sa sosyo-ekonomiko at kasarian.
• Etnolek: Salitang bahagi ng pagkakakilanlan ng pangkat-etniko.
• Ekolek: Wika na sinasalita sa loob ng bahay.
• Pidgin: "Nobody's Language"; pinaghalong wika mula sa iba’t ibang komunidad.
• Creole: Likhang wika mula sa pidgin na may pormal na estruktura na nabuo.
• Register: Nagbabago ang kahulugan ng salita depende sa disiplina o larangan ng paggamit.

Wika

• Tumutukoy sa sistema ng mga lingguwistiko na sistema.
• Lingguwistik: Siyentipikong pag-aaral ng wika.
• Lingguwista: Dalubhasa sa pag-aaral ng wika.

Depinisyon ng Wika

• Sistema ng mga sagisag binubuo ng tunog at mga pasulat na letra na kumakatawan sa mga kahulugan.
• Henry Gleason: Wika bilang masistemang balangkas na pinipili at inaayos nang arbitraryo para sa mga taong kabilang sa magkakaibang kultura.
• Archibald Hill: Wika bilang pangunahing anyo ng simbolikong pantao na may estruktura at padron.
• Webster: Sistema ng komunikasyon gamit ang pasulat o pasalitang simbolo.
• Manghis: Mahalaga ang papel ng wika sa pakikipagtalastasan bilang midyum ng komunikasyon.