Türkçe Dilinin Temel Özellikleri

• Türkiye Cumhuriyeti'nin resmi dilidir.
• Ural-Altay dil ailesinin Altay koluna bağlıdır, ancak bu dil ailesinin varlığı tartışmalıdır.
• Dünyada yaklaşık 85 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.
• Türkiye, Kıbrıs, Balkanlar, Batı Avrupa ve Orta Asya'da konuşulmaktadır.

Türkçenin Tarihi Gelişimi

• Bilinen en eski yazılı metinleri 8. yüzyıla ait Orhun Yazıtları'dır.
• Eski Türkçe, Karahanlı Türkçesi, Harezm Türkçesi, Kıpçak Türkçesi, Osmanlı Türkçesi ve Türkiye Türkçesi gibi dönemlerden geçmiştir.
• Osmanlı Türkçesi, Arapça ve Farsça'dan yoğun şekilde etkilenmiştir.
• 1932'de kurulan Türk Dil Kurumu (TDK), Türkçenin sadeleştirilmesi ve geliştirilmesi çalışmalarını yürütmektedir.

Türkçenin Ses Bilgisi

• 8 ünlü (sesli harf) ve 21 ünsüz (sessiz harf) olmak üzere toplam 29 harf bulunmaktadır.
• Ünlüler: a, e, ı, i, o, ö, u, ü
• Ünsüzler: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z
• Büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu olmak üzere iki temel ünlü uyumu kuralı vardır.
• Büyük ünlü uyumu: Kelimedeki bütün ünlülerin düz veya yuvarlak olmasıdır (a, e, ı, i / o, ö, u, ü).
• Küçük ünlü uyumu: Kelimedeki ünlülerin düz-geniş veya yuvarlak-dar olmasıdır (e, i / a, ı veya o, u / ö, ü).

Türkçenin Şekil Bilgisi (Morfoloji)

• Eklemeli bir dildir; kelimeler kök ve eklerden oluşur.
• Kökler, kelimenin anlamını taşıyan en küçük birimlerdir.
• Ekler, köklere gelerek kelimenin anlamını veya görevini değiştirirler.
• İsim, fiil, sıfat, zarf, zamir, edat, bağlaç ve ünlem gibi kelime türleri bulunur.
• İsimler: Varlıkları, kavramları karşılayan kelimelerdir (kitap, ağaç, sevgi).
• Fiiller: İş, oluş, hareket bildiren kelimelerdir (okumak, yazmak, gitmek).
• Sıfatlar: İsimleri niteleyen veya belirten kelimelerdir (güzel kitap, kırmızı araba).
• Zarflar: Fiilleri, sıfatları veya kendi türünden kelimeleri belirten kelimelerdir (hızlı koşmak, çok güzel).
• Zamirler: İsimlerin yerine kullanılan kelimelerdir (ben, sen, o, bu, şu).
• Edatlar: Tek başlarına anlamı olmayan, başka kelimelerle öbekleşerek anlam kazanan kelimelerdir (ile, için, gibi).
• Bağlaçlar: Kelimeleri, kelime gruplarını veya cümleleri birbirine bağlayan kelimelerdir (ve, veya, ama).
• Ünlemler: Duygu, heyecan, seslenme bildiren kelimelerdir (ah, ey, hey).

Türkçenin Cümle Bilgisi (Söz Dizimi)

• Temel cümle yapısı özne-nesne-yüklemdir (Ö-N-Y), ancak bu sıralama değişebilir.
• Cümleler anlamlarına göre olumlu, olumsuz, soru ve ünlem cümleleri olarak sınıflandırılır.
• Cümleler yapılarına göre basit, birleşik, sıralı ve bağlı cümleler olarak sınıflandırılır.
• Basit cümle: Tek yargı bildiren cümledir.
• Birleşik cümle: İçinde en az bir yan cümle (fiilimsi, şart kipi vb.) bulunan cümledir.
• Sıralı cümle: Virgül veya noktalı virgülle ayrılmış birden fazla cümlenin bir araya gelmesiyle oluşur.
• Bağlı cümle: Bağlaçlarla birbirine bağlanmış birden fazla cümlenin bir araya gelmesiyle oluşur.

Yazım Kuralları

• Kelimelerin doğru yazılması ve noktalama işaretlerinin doğru kullanılmasıyla ilgilidir.
• Büyük harflerin kullanımı, sayıların yazımı, kısaltmaların yazımı gibi konular yazım kurallarına dahildir.
• Noktalama işaretleri: Nokta (.), virgül (,), noktalı virgül (;), iki nokta (:), üç nokta (…), soru işareti (?), ünlem işareti (!), tırnak işareti (“ ”), kesme işareti (’) yay ayraç (parantez) ( ) ve köşeli ayraç [ ] sık kullanılan noktalama işaretlerindendir.

Anlatım Bozuklukları

• Cümlenin anlamını belirsizleştiren veya bozan hatalardır.
• Gereksiz sözcük kullanımı, anlamca çelişen sözcüklerin kullanımı, yanlış sözcük seçimi, özne-yüklem uyuşmazlığı, tamlama yanlışları gibi durumlar anlatım bozukluğuna yol açabilir.

Edebi Sanatlar (Söz Sanatları)

• Anlatımı zenginleştirmek ve etkileyici kılmak için kullanılan çeşitli ifade biçimleridir.
• Teşbih (benzetme), istiare (eğretileme), mecaz (değişmece), kinaye (dokundurma), tezat (karşıtlık), mübalağa (abartma), kişileştirme (teşhis), konuşturma (intak) sık kullanılan edebi sanatlardandır.
• Teşbih: İki farklı şey arasındaki benzerlikten yararlanarak yapılan benzetmedir (Aslan gibi güçlü).
• İstiare: Bir kavramın yerine, o kavramla ilgili başka bir kavramın kullanılmasıdır (Deniz gözlerin).
• Mecaz: Bir sözcüğün gerçek anlamının dışında kullanılmasıdır (Ağzından bal damlıyor).
• Kinaye: Bir sözün tersini kastederek yapılan dolaylı anlatımdır.
• Tezat: Birbirine zıt kavramların bir arada kullanılmasıdır (Gülmek ağlamak).
• Mübalağa: Bir şeyi olduğundan çok veya az gösterme sanatıdır (Dünyalar kadar işim var).
• Kişileştirme: İnsan dışındaki varlıklara insana ait özelliklerin verilmesidir (Ağaçlar fısıldıyordu).
• Konuşturma: İnsan dışındaki varlıkların konuşturulmasıdır.