yg dari yargı kararıyla yürürlükten kalkma
143 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Türk Hukuk sistemine göre, bir hukuk kuralı hangi kuralına aykırı olamaz?

  • Diğer hukuk kuralına
  • Herhangi bir hukuk kuralına
  • Kendi altına bulunan bir hukuk kuralına
  • Kendi üstünde bulunan bir hukuk kuralına (correct)

    • Anayasanın hangi maddesinde, kanunların Anayasaya aykırı olamayacağı belirtilmiştir?

  • 12. madde
  • 13. madde
  • 10. madde
  • 11. madde (correct)

    • Yönetmeliklerin hangi kurallara aykırı olamayacağı Anayasanın hangi maddesinde hükme bağlanmıştır?

  • 125. madde
  • 124. madde (correct)
  • 123. madde
  • 126. madde

    • Bir hukuk kuralında aykırılık olup olmadığını tespit edecek olan organ nedir?

    <p>Yargı</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesi, hangi hukuk kurallarını iptal etme yetkisine sahiptir?

    <p>Anayasaya aykırı kanunları, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini ve TBMM İçtüzüğünü</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesince iptal edilen hukuk kuralı, hangi tarihte yürürlükten kalkar?

    <p>İptal kararının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte</p> Signup and view all the answers

    Bir hukuk kuralı, hangi koşulda iptal edilebilir?

    <p>Yargı organı tarafından aykırılık tespit edildiğinde</p> Signup and view all the answers

    Türk Hukuk sistemine göre, hangi normun üstünde bulunan bir norma aykırı olamaz?

    <p>Anayasa</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesi, iptal kararı verebildiğinde, hangi tarihte yürürlükten kalkar?

    <p>İptal kararının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesi, hangi durumda iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi kararlaştırabilir?

    <p>Gereken hallerde</p> Signup and view all the answers

    Türk Hukuk sistemine göre, bir normun üstünde bulunan bir norma uygun kabul edilir ve bağlayıcı olmaya devam eder, hangi koşulda?

    <p>Tespit yapılmadığı sürece</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesi, iptal kararı verdiği takdirde, hangi süreyi aşamaz?

    <p>Bir yıl</p> Signup and view all the answers

    Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü hakkında bir hüküm bulunduğu madde nedir?

    <ol start="11"> <li>madde</li> </ol> Signup and view all the answers

    Bir hukuk kuralında aykırılık olduğunun tespitinde bulunacak organ hangisidir?

    <p>Yargı</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesi iptal kararı verdiği takdirde, hangi süre içinde yürürlüğe girer?

    <p>1 yıl</p> Signup and view all the answers

    Yönetmeliklerin Anayasaya aykırı olamayacağı hakkında bir hüküm bulunduğu madde nedir?

    <ol start="124"> <li>madde</li> </ol> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesi hangi przypadında iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi kararlaştırabilir?

    <p>Gerekli hallerde</p> Signup and view all the answers

    Türk Hukuk sistemine göre, hangi normun üstünde bulunan bir norma aykırı olmaz?

    <p>Üst norm</p> Signup and view all the answers

    Türk Hukuk sistemine göre, hangi normların arasında hiyerarşik düzen bulunmaktadır?

    <p>Anayasa, kanun, yönetmelik</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesi, hangi hukuk kurallarını iptal etme yetkisine sahiptir?

    <p>Anayasaya aykırı bulduğu kanunları, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini ve TBMM İçtüzüğünü</p> Signup and view all the answers

    Bir hukuk kuralında aykırılık olup olmadığını tespit edecek olan organ nedir?

    <p>Yargı</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesince iptal edilen hukuk kuralı, hangi tarihte yürürlükten kalkar?

    <p>İptal kararının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte</p> Signup and view all the answers

    Bir hukuk kuralı, hangi koşulda iptal edilebilir?

    <p>Anayasaya aykırı olması halinde</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesi, iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi hangi sürede kararlaştırabilir?

    <p>Bir yıldan az</p> Signup and view all the answers

    Danıştay Kanunu'na göre, Cumhurbaşkanınca çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri dışındaki hangi düzenleyici işlemleri iptal etme yetkisine sahiptir?

    <p>Danıştay</p> Signup and view all the answers

    Danıştay tarafından iptal edilebilecek düzenleyici işlemlerden biri nedir?

    <p>Bakanlıklarınca çıkarılan düzenlemeler</p> Signup and view all the answers

    Danıştay hangi düzenleyici işlemlerini iptal edemez?

    <p>Cumhurbaşkanınca çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri</p> Signup and view all the answers

    Danıştay'ın iptal etme yetkisi kapsamında hangi düzenleyici işlemler bulunur?

    <p>Bakanlıklarınca çıkarılan düzenlemeler ve kamu kuruluşlarınca çıkarılan yönetmelikler</p> Signup and view all the answers

    Danıştay Kanunu'nun hangi maddesinde, Danıştay'ın iptal etme yetkisi düzenlenmiştir?

    <ol start="24"> <li>madde</li> </ol> Signup and view all the answers

    Hukuk sistemimizde yürürlüğe giren hukuk kuralları hangi durumda yürürlükten kalkarlar?

    <p>Various ways</p> Signup and view all the answers

    Bir hukuk kuralında yürürlükten kalkma hangi durumda olur?

    <p>Kendiliğinden</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarında yürürlükten kalkma hangi hükümle olur?

    <p>Hukuki düzenlemelerin metninde belirtilen süre sonunda</p> Signup and view all the answers

    Hukuki düzenlemelerin metninde hangi hüküm bulunur?

    <p>Yürürlükte kalınacağına dair hüküm</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi neyi belirtir?

    <p>Hukuk kurallarının yürürlüğe girdikten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere uygulanır.</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten önceki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere hangi hüküm uygulanır?

    <p>Hiçbir hüküm uygulanmaz</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere hangi hüküm uygulanır?

    <p>Derhal Uygulama İlkesi</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten önceki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere hangi hüküm uygulanır?

    <p>Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten önceki hüküm uygulanmaz</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere hangi hüküm uygulanır?

    <p>Derhal Uygulama İlkesi</p> Signup and view all the answers

    Türk Medeni Kanunu'na göre, evlenme için gerekli olan olağan yaş şartı hangi yıldan itibaren erkekler ve kadınlar için 17 olarak değiştirilmiştir?

    <p>2001</p> Signup and view all the answers

    2003 yılında, 18 yaşındaki bir erkek ve 16 yaşındaki bir kızın evliliği hangi nedenle geçerli değildir?

    <p>Çünkü evlenme için gerekli olan olağan yaş şartına uyulmamıştı</p> Signup and view all the answers

    Türk Medeni Kanunu'nda yapılan değişiklikle evlenme için gerekli olan olağan yaş şartı hangi tarihinden itibaren yürürlüğe girdi?

    <p>01.01.2002</p> Signup and view all the answers

    Türk Medeni Kanunu'na göre, hangi yaş grubunda evlenme için gerekli olan olağan yaş şartı erkeklerde 17, kadınlarda ise 15 olarak belirlenmişti?

    <p>1926</p> Signup and view all the answers

    Türk Medeni Kanunu'na göre, 01.01.2002 tarihinden önce evlenmiş olan kişilerin evliliği hangi durumda geçerli olur?

    <p>Her durumda geçerli olur</p> Signup and view all the answers

    26.03.2005 tarihinde trafikte bir kişiyi kasten öldüren kişi hangi cezaya çarptırılır?

    <p>24 seneden 30 seneye kadar ağır hapis cezası</p> Signup and view all the answers

    Kasten öldürme suçu için hangi kanun yürürlükte bulunmaktadır?

    <p>765 sayılı Türk Ceza Kanunu</p> Signup and view all the answers

    Kasten öldürme suçu için yargılama hangi kanununa göre yapılır?

    <p>765 sayılı Türk Ceza Kanunu</p> Signup and view all the answers

    Kasten öldürme suçu için hangi cezaya çarptırılacaktır?

    <p>24 seneden 30 seneye kadar ağır hapis cezası</p> Signup and view all the answers

    Kasten öldürme suçu için hangi kanunun yürürlük tarihi esas alınır?

    <p>26.03.2005</p> Signup and view all the answers

    Yargılama hukukunda hangi ilke geçerlidir?

    <p>Derhal uygulama ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Eski düzenleme zamanında başlamış olmakla birlikte henüz tamamlanmamış yargılama işlemlerine hangi hükümler uygulanır?

    <p>Yeni hükümler</p> Signup and view all the answers

    Yargılamanın sadece kalan kısmı hangi kurala göre yapılır?

    <p>Yeni kurala göre</p> Signup and view all the answers

    Usul kanunlarında ortaya çıkan değişiklikler ya da usule ilişkin benimsenen yeni kurallar hangi şekilde uygulanır?

    <p>Derhal uygulanır</p> Signup and view all the answers

    Yargılama hukukunda hangi hukukun geçerli olduğu konusunda bir değişiklik olursa, hangi hükümler uygulanır?

    <p>Yeni hükümler</p> Signup and view all the answers

    Yargılama hukukunda hangi ilke geçerlidir?

    <p>Derhal uygulama ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Eski düzenleme zamanında başlamış olmakla birlikte henüz tamamlanmamış yargılama işlemlerine hangi hükümler uygulanır?

    <p>Yeni hükümler</p> Signup and view all the answers

    Yargılama hukukunda, hangi durum meydana gelir?

    <p>Yeni hüküm, eski düzenleme zamanında başlamış olmakla birlikte henüz tamamlanmamış yargılama işlemlerine uygulanır</p> Signup and view all the answers

    Derhal uygulama ilkesi, hangi sonucu doğurur?

    <p>Eski düzenleme zamanında başlamış olmakla birlikte henüz tamamlanmamış yargılama işlemlerine yeni hükümler uygulanır</p> Signup and view all the answers

    Yargılama hukukunda hangi kural geçerlidir?

    <p>Derhal uygulama ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesinin öne çıkan bir görünümü nedir?

    <p>Kanunsuz suç ve ceza olmaz</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesinin Türk hukuk sistemindeki yeri nedir?

    <p>Tüm yukarıdakilerde</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesinin anlamına gelmektedir?

    <p>Hukuk kurallarının geçmişe uygulanamayacağını belirtmek</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesinin Türk Pozitif Hukukundaki yeri nedir?

    <p>Türk Pozitif Hukukunun bir parçası olarak</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesinin kapsamında hangi hüküm bulunur?

    <p>Kanunsuz suç ve ceza olmaz</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi hangi başka ilke ile yakından ilişkilidir?

    <p>Kanunsuz suç ve ceza olmaz</p> Signup and view all the answers

    Türk Hukukunda hangi hukuk kuralı, geçmişe yürümemesi ilkesi ile de yakından ilişkilidir?

    <p>Kanunsuz suç ve ceza olmaz</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi hangi hukuk kuralında yer almaktadır?

    <p>Tüm yukarıdakiler</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi neyi belirtir?

    <p>Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesini</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi hangi durumda geçerli olmaz?

    <p>Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi durumunda</p> Signup and view all the answers

    Kimseye ceza verilebilmesi için hangi şartın yerine getirilmesi gerekir?

    <p>Fiil kanunla suç sayılmalıdır.</p> Signup and view all the answers

    İşlendiği zaman yürürlükte bulunan kanuna göre suç sayılmayan bir fiilden dolayı kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. Buna ilişkin hüküm hangi kanun maddesinde bulunmaktadır?

    <p>Türk Ceza Kanunu'nun 7. maddesinde</p> Signup and view all the answers

    Suç ve cezalar geçmişe yürütülemez. Buna ilişkin hüküm hangi Anayasa maddesinde bulunmaktadır?

    <p>Anayasa'nın 15. maddesinde</p> Signup and view all the answers

    Kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez. Buna ilişkin hüküm hangi Anayasa maddesinde bulunmaktadır?

    <p>Anayasa'nın 38. maddesinde</p> Signup and view all the answers

    Kanunda yazılı cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden başka bir ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunamaz. Buna ilişkin hüküm hangi kanun maddesinde bulunmaktadır?

    <p>Türk Ceza Kanunu'nun 2. maddesinde</p> Signup and view all the answers

    Böyle bir ceza veya güvenlik tedbiri hükmolunmuşsa infazı ve kanuni neticeleri kendiliğinden kalkar. Buna ilişkin hüküm hangi kanun maddesinde bulunmaktadır?

    <p>Türk Ceza Kanunu'nun 7. maddesinde</p> Signup and view all the answers

    Bir fiil için kimseye ceza verilebilmesi için hangi şartın yerine gelmesi gerekir?

    <p>Fiilin kanunlarda suç olarak tanımlanması</p> Signup and view all the answers

    Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz. Bu ilke hangi madde kapsamında düzenlenmiştir?

    <p>Türk Ceza Kanununda 7. madde</p> Signup and view all the answers

    Bir fiil için kimseye ceza verilebilmesi için hangi kanun hükümlerine göre cezalandırılabilir?

    <p>Fiilin işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanuna göre</p> Signup and view all the answers

    Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz. Bu ilke hangi anayasa maddesinde düzenlenmiştir?

    <p>1982 Anayasasında 38. madde</p> Signup and view all the answers

    Bir Kanun hükmünde bulunmayan cezalandırma, hangi ilke kapsamında yasaklanmıştır?

    <p>Kanunîlik ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Ceza kanununda cezalandırma, hangi ilke kapsamında düzenlenmiştir?

    <p>Kanunîlik ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Bir eylem veya ihmalden dolayı suçlu bulunulamazsa hangi koşulda?

    <p>Ulusal veya uluslararası hukuka göre suç oluşturmayan</p> Signup and view all the answers

    Bir kişiyi suçlu bulmak için hangi koşul gerekli?

    <p>Ulusal veya uluslararası hukuka göre suç oluşturan bir eylem veya ihmali</p> Signup and view all the answers

    Bir suçun cezası ne zaman daha ağır olabilir?

    <p>Suçun işlendiği sırada uygulanabilir olan cezadan daha ağır</p> Signup and view all the answers

    Bu madde hangi durumda geçerli değildir?

    <p>İşlendiği zaman uygar uluslar tarafından tanınan genel hukuk ilkelerine göre suç sayılan bir eylem veya ihmalden dolayı</p> Signup and view all the answers

    Bir kimsenin suçlu bulunması için hangi koşul gerekli?

    <p>Ulusal veya uluslararası hukuka göre suç oluşturmayan bir eylem veya ihmali</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere hangi hüküm uygulanır?

    <p>Geçmişe yürütülmeme ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere hangi hüküm uygulanır, istisnai durumlarda?

    <p>Hukuk kurallarının geçmişe yürümesiyle</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi hangi durumları kapsamaktadır?

    <p>Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten önceki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının yürürlüğe girdiği tarihten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere hangi hüküm uygulanır, eğer istisnai durum değilse?

    <p>Geçmişe yürütülmeme ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi istisnai durumlarda hangi hükümler uygulanır?

    <p>Hukuk kurallarının geçmişe yürümesiyle</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanunu'na göre, suçun işlendiği zamanda yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise uygulanacak kanun nedir?

    <p>En hafif cezayı öngören kanun</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanunu'na göre, infaz rejimine ilişkin hükümlerin uygulanmasında hangi durum söz konusudur?

    <p>Derhal uygulanır</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanunu'na göre, hangi hükümlerin geçmişe yürütülmesi söz konusu değildir?

    <p>Infaz rejimine ilişkin hükümler</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanunu'na göre, lehe olan hükmün uygulanmasında hangi ilke terk edilir?

    <p>Geçmişe yürütme ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanunu'na göre, hangi durumun istisnası söz konusu değildir?

    <p>Infaz rejimine ilişkin hükümler</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanunu'na göre, suçun işlendiği zamanda yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise hangi kanunun uygulanacağı kararı verilir?

    <p>Failin lehine olan kanun uygulanır</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanununa göre, lehe olan hüküm geçmişe yürürlüğü hangi durumlarda olur?

    <p>Hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverme ve tekerrürle ilgili olanlar hariç</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanununda ‘Zaman bakımından uygulama’ başlığını taşıyan madde hangi numaralı maddedir?

    <p>7/2</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanununda, hangi durumlarda infaz rejimine ilişkin hükümler derhal uygulanır?

    <p>Hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverme ve tekerrürle ilgili olanlar hariç</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanununda, suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri hangi durumda uygulanır?

    <p>Failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur.</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanununda, lehe olan hüküm hangi ilkesini terk eder?

    <p>Kanunların geçmişe yürütülmemesi ilkesi</p> Signup and view all the answers

    Türk Ceza Kanununda, hangi durumlar infaz rejimine ilişkin hükümlerinin derhal uygulanmasına istisna teşkil etmektedir?

    <p>Hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverme ve tekerrürle ilgili olanlar</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi hangi durumda terk edilebilir?

    <p>İstisnai durumlarda ve ilgili düzenlemede açıkça belirtilerek</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesinin birçok kararında belirtilen istisnalar hangi başlık altında incelenebilir?

    <p>İki başlık</p> Signup and view all the answers

    Kanun koyucunun takdir yetkisi ile hangi durum meydana gelir?

    <p>Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesinin terk edilmesi</p> Signup and view all the answers

    Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi hangi durumu belirtir?

    <p>Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi</p> Signup and view all the answers

    Anayasa Mahkemesinin birçok kararında belirtilen istisnalar hangi amaçla kullanılmaktadır?

    <p>İstisnai durumlarda hukuk kurallarının geçmişe yürümemesini terk etmek</p> Signup and view all the answers

    Hukuk sistemimizde, kanun koyucunun kişilerin lehine haklar sağlayacak şekilde geçmişe etkili kanun düzenlemeleri yapabilmesi hangi durumdadır?

    <p>Kanun koyucunun takdir yetkisine sahip olduğu durumlarda</p> Signup and view all the answers

    Türk Hukuk sistemine göre, kanunların geçmişe etkili olmaması hangi genel ilkeye dayanır?

    <p>Hukukun genel ilkelerine</p> Signup and view all the answers

    Hukuk sistemimizde, kanun koyucunun kanun düzenlemelerini geçmişe etkili yapma konusunda hangi yetkiye sahiptir?

    <p>Takdir yetkisi</p> Signup and view all the answers

    Hukuk sistemimizde, kanunların geçmişe etkili olmaması ilkesi hangi sonucu doğurmaktadır?

    <p>Kanunların geçmişe etkili olmamasını sağlar</p> Signup and view all the answers

    Türk Hukuk sistemine göre, kanun koyucunun kanun düzenlemelerini yaparken hangi ilkeleri göz önünde bulundurması gerekir?

    <p>Hukukun genel ilkelerini</p> Signup and view all the answers

    Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un hangi maddeleri ilgilileri lehine sonuç doğurdukları için geçmişe yürütülmüştür?

    <p>Bazı maddeleri, belirtilen tarih aralıklarında yürürlüğe girmesi nedeniyle</p> Signup and view all the answers

    Bir düzenleyici makamın takdir yetkisini kullanarak hukuk kuralını geçmişe yürütmesinin anlamı nedir?

    <p>Hukuk kuralını önceki bir duruma uygulamak</p> Signup and view all the answers

    Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un hangi tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanmıştır?

    <p>17.04.2020</p> Signup and view all the answers

    Bir düzenleyici makamın hukuk kuralını geçmişe yürütmesinin hangi durumda meydana gelir?

    <p>Hukuk kuralını ilgilileri lehine sonuç doğurdukları için</p> Signup and view all the answers

    Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un hangi tarihinde kabul edilmiştir?

    <p>16.04.2020</p> Signup and view all the answers

    Metrukiyet, hukukta hangi durumda ortaya çıkar?

    <p>Yetkili organlar tarafından kabul edilmiş ancak uygulanmayan hukuk kuralları</p> Signup and view all the answers

    Metruk kurallar, hangi adlandırılır?

    <p>Kağıt üzerinde kalan kurallar</p> Signup and view all the answers

    Metrukiyet, hangi durumu ifade eder?

    <p>Kuralın uygulanmayan durumunu</p> Signup and view all the answers

    Metruk olma durumu, hangi sözcükten türetilmiştir?

    <p>Matrūk متروك</p> Signup and view all the answers

    Hukukta, metrukiyet hangi durumda ortaya çıkar?

    <p>Yetkili organlar tarafından kabul edilmiş ancak uygulanmayan hukuk kuralları</p> Signup and view all the answers

    Kamu düzeni veya genel ahlakı koruma amacı ile hangi tespit edilir?

    <p>Kanunla</p> Signup and view all the answers

    Kural koyucunun takdir yetkisini kullanarak hangi hükümleri过去e yürütebilir?

    <p>Kamu düzeni, genel ahlak veya içerikleri tarafların istek ve iradeleri gözetilmeksizin doğrudan doğruya kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkiler</p> Signup and view all the answers

    4722 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun hangi maddelerinde kamu düzeni ve genel ahlaka ilişkin kuralların bütün fiil ve işlemlerde geçerli olduğu hükme bağlanmıştır?

    <p>2 ve 3. maddelerinde</p> Signup and view all the answers

    Yürürlüğe giren hukuk kurallarına hangi durumda yürürlükten kalkar?

    <p>İptal edildiğinde</p> Signup and view all the answers

    6101 sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun hangi maddelerinde kamu düzeni ve genel ahlaka ilişkin kuralların bütün fiil ve işlemlerde geçerli olduğu hükme bağlanmıştır?

    <p>2 ve 3. maddelerinde</p> Signup and view all the answers

    Kamu düzeni ve genel ahlaka ilişkin kuralların bütün fiil ve işlemlerde geçerli olması hangi durumlarda söz konusudur?

    <p>Kamu düzeni, genel ahlak veya içerikleri tarafların istek ve iradeleri gözetilmeksizin doğrudan doğruya kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkiler için</p> Signup and view all the answers

    Türk Borçlar Kanunu hükümleri, hangi tarihten itibaren uygulanır?

    <p>Daha önce gerçekleşmiş olan fiil ve işlemlere</p> Signup and view all the answers

    Kamu düzenine ve genel ahlâka ilişkin kurallar, hangi tarihten itibaren uygulanır?

    <p>Gerçekleştikleri tarihe bakılmaksızın</p> Signup and view all the answers

    İçeriği kanunla belirlenen işlem ve ilişkiler, hangi tarihten itibaren uygulanır?

    <p>Daha önce gerçekleşmiş olsalar bile</p> Signup and view all the answers

    Türk Borçlar Kanunu'nun hangi bölümünde, kamu düzenine ve genel ahlâka ilişkin kurallar yer alır?

    <p>MADDE 2</p> Signup and view all the answers

    Türk Borçlar Kanunu'nun hangi bölümünde, içerikleri kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkiler yer alır?

    <p>MADDE 3</p> Signup and view all the answers

    Türk Medenî Kanununa göre, kamu düzeni ve genel ahlâkı bağlamaya yönelik kuralları hangi durumlarda uygulanır?

    <p>Haklarında ayrık bir hüküm bulunmayan bütün olaylara</p> Signup and view all the answers

    Türk Medenî Kanununa göre, eski hukukun kamu düzeni ve genel ahlâka aykırı olan kuralları hangi durumda uygulanmaz?

    <p>Bu Kanun yürürlüğe girdikten sonra hiçbir suretle</p> Signup and view all the answers

    Türk Medenî Kanununa göre, hangi işlem ve ilişkilere bu Kanun hükümleri uygulanır?

    <p>Tarafların istek ve iradeleri gözetilmeksizin doğrudan doğruya kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkilere</p> Signup and view all the answers

    Türk Medenî Kanununa göre, hangi kuralı haklarında ayrık bir hüküm bulunmayan bütün olaylara uygulanır?

    <p>Kamu düzeni ve genel ahlâkı bağlamaya yönelik kuralları</p> Signup and view all the answers

    Türk Medenî Kanununa göre, hangi durumda eski hukukun kamu düzeni ve genel ahlâka aykırı olan kuralları uygulanır?

    <p>Bu Kanun yürürlüğe girmeden önce</p> Signup and view all the answers

    Türk Medeni Kanunu'na göre kamu düzeni ve genel ahlâkı bağlayıcı kurallar hangi olaylarda uygulanır?

    <p>Haklarında ayrık bir hüküm bulunmayan bütün olaylarda</p> Signup and view all the answers

    Türk Medeni Kanunu'nun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olan ilişkilere hangi hükümler uygulanır?

    <p>Türk Medeni Kanunu'nun hükümleri</p> Signup and view all the answers

    Eski hukukun hangi kuralları Türk Medeni Kanunu'nun yürürlüğe girdikten sonra hiçbir surette uygulanmaz?

    <p>Kamu düzeni ve genel ahlâkı bağlayıcı kuralları</p> Signup and view all the answers

    Türk Medeni Kanunu'nun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olan olaylara hangi hükümler uygulanır?

    <p>Eski hukukun hükümleri</p> Signup and view all the answers

    Türk Medeni Kanunu'nun kamu düzeni ve genel ahlâkı bağlayıcı kuralları hangi olaylarda uygulanmaz?

    <p>Eski hukukun Türk Medeni Kanunu'na göre kamu düzeni ve genel ahlâkı bağlayıcı olan kuralları içeren olaylarda</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Hukuk Kuralı Hiyerarşisi

    • Türk Hukuk sistemine göre, bir hukuk kuralı kendi üstünde bulunan bir hukuk kuralına aykırı olamaz.
    • Anayasanın 11. maddesine göre, kanunların Anayasaya aykırı olamayacağı hükme bağlanmıştır.

    Kanun ve Yönetmeliklerin Üstünlüğü

    • Anayasanın 124. maddesine göre, yönetmeliklerin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine ve kanunlara aykırı olamayacağı hükme bağlanmıştır.

    Aykırılığın Tespiti ve İptal

    • Aykırılığın olup olmadığını tespit edecek organ yargıdır.
    • Anayasa ve Kanunlar tarafından görevlendirilmiş yargı organı aykırılık tespitinde bulunursa, söz konusu hukuk kuralını iptal edebilir.
    • İptal edilen hukuk kuralı yürürlükten kalkar.

    Anayasa Mahkemesinin Açılma Yetkisi

    • Anayasa Mahkemesi, Anayasaya aykırı bulduğu kanunları, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini ve TBMM İçtüzüğünü iptal etme yetkisine sahip yegane yargı organıdır.
    • Anayasa Mahkemesince iptal edilen hukuk kuralları, iptal kararının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar.
    • Anayasa Mahkemesi, iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir.
    • Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.

    Hukuk Kuralı Hiyerarşisi

    • Türk Hukuk sistemine göre, bir hukuk kuralı kendi üstünde bulunan bir hukuk kuralına aykırı olamaz.
    • Anayasanın 11. maddesine göre, kanunların Anayasaya aykırı olamayacağı hükme bağlanmıştır.

    Kanun ve Yönetmeliklerin Üstünlüğü

    • Anayasanın 124. maddesine göre, yönetmeliklerin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine ve kanunlara aykırı olamayacağı hükme bağlanmıştır.

    Aykırılığın Tespiti ve İptal

    • Aykırılığın olup olmadığını tespit edecek organ yargıdır.
    • Anayasa ve Kanunlar tarafından görevlendirilmiş yargı organı aykırılık tespitinde bulunursa, söz konusu hukuk kuralını iptal edebilir.
    • İptal edilen hukuk kuralı yürürlükten kalkar.

    Anayasa Mahkemesinin Açılma Yetkisi

    • Anayasa Mahkemesi, Anayasaya aykırı bulduğu kanunları, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini ve TBMM İçtüzüğünü iptal etme yetkisine sahip yegane yargı organıdır.
    • Anayasa Mahkemesince iptal edilen hukuk kuralları, iptal kararının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar.
    • Anayasa Mahkemesi, iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir.
    • Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.

    Hukuk Kuralı Hiyerarşisi

    • Türk Hukuk sistemi, bir hukuk kuralının, kendi üstünde bulunan bir hukuk kuralına aykırı olamayacağını öngörür.

    Anayasanın Bağlayıcılığı ve Üstünlüğü

    • Anayasanın 11. maddesinde, kanunların Anayasaya aykırı olamayacağı belirtilmiştir.

    Yönetmeliklerin Bağlayıcılığı

    • Anayasanın 124. maddesinde, yönetmeliklerin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine ve kanunlara aykırı olamayacağı hükme bağlanmıştır.

    Aykırılık Tespiti

    • Böyle bir aykırılığın olup olmadığını tespit edecek organ, yargıdır.
    • Alt norm, üst norma uygun kabul edilir ve bağlayıcı olmaya devam eder, eğer yargı organı aykırılık tespitinde bulunmazsa.

    İptal Yetkisi

    • Anayasa Mahkemesi, Anayasaya aykırı bulduğu kanunları, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini ve TBMM İçtüzüğünü iptal etme yetkisine sahip yegane yargı organıdır.

    İptal Eden Kanunların Yürürlükten Kalkması

    • Anayasa Mahkemesince iptal edilen kanunlar, iptal kararının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar.
    • Gereken hallerde, Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir.
    • Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.

    Hukuk Kuralı Hiyerarşisi

    • Türk Hukuk sistemi, bir hukuk kuralının, kendi üstünde bulunan bir hukuk kuralına aykırı olamayacağını öngörür.

    Anayasanın Bağlayıcılığı ve Üstünlüğü

    • Anayasanın 11. maddesinde, kanunların Anayasaya aykırı olamayacağı belirtilmiştir.

    Yönetmeliklerin Bağlayıcılığı

    • Anayasanın 124. maddesinde, yönetmeliklerin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine ve kanunlara aykırı olamayacağı hükme bağlanmıştır.

    Aykırılık Tespiti

    • Böyle bir aykırılığın olup olmadığını tespit edecek organ, yargıdır.
    • Alt norm, üst norma uygun kabul edilir ve bağlayıcı olmaya devam eder, eğer yargı organı aykırılık tespitinde bulunmazsa.

    İptal Yetkisi

    • Anayasa Mahkemesi, Anayasaya aykırı bulduğu kanunları, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerini ve TBMM İçtüzüğünü iptal etme yetkisine sahip yegane yargı organıdır.

    İptal Eden Kanunların Yürürlükten Kalkması

    • Anayasa Mahkemesince iptal edilen kanunlar, iptal kararının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar.
    • Gereken hallerde, Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir.
    • Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.

    Danıştay Kanunu’na Göre Yetkiler

    • Danıştay, Cumhurbaşkanınca çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri dışında kalan düzenleyici işlemleri iptal etme yetkisine sahiptir.
    • Danıştay, Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan düzenleyici işlemlerin tümünü iptal etme yetkisine sahiptir.
    • Danıştay, ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlerin bazı maddelerini iptal etme yetkisine sahiptir.
    • Danıştay Kanunu’nun 24. maddesi bu yetkilerin temelini oluşturur.

    Hukuk Kurallarının Yürürlükten Kalkması

    • Hukuk sistemimizde yürürlüğe giren hukuk kuralları, çeşitli şekillerde yürürlükten kalkarlar.
    • Bazı hukuki düzenlemelerin metninde kendi yürürlük süresine veya yürürlükten kaldırılma tarihine dair bir hüküm yer alabilir.
    • Hiçbir işleme gerek olmaksızın kendiliğinden yürürlükten kalkma durumu da vardır.

    Derhal Uygulama İlkesi

    • Hukuk kuralları, yürürlüğe girdikten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere uygulanır.
    • Hukuk kuralları, ilgililerine duyurulduğu anda ya da daha sonraki bir tarihte yürürlüğe girer.
    • Derhal Uygulama İlkesi, hukuk kurallarının yürürlüğe girdikten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere uygulanmasını ifade eder.

    Hukuk Kurallarının Geçmişe Yürümemesi İlkesi

    • Hukuk kuralları, yürürlüğe girdiği tarihten önceki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere uygulanmaz.
    • Bu ilkeye "hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi (etkili olmaması)" denir.
    • Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi, hukuk kurallarının yürürlüğe girdikten sonraki olay, durum, eylem, işlem ve ilişkilere uygulanmasına dayanır.

    Evlenme Yaş Şartı

    • 1926 tarihli 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi’nin 88. maddesine göre evlenme için erkeklerin en az 17, kadınların ise en az 15 yaşında olması gerekir.
    • 2001 yılında kabul edilen Türk Medeni Kanunu ile evlenme için olan olağan yaş şartı hem erkek hem kadın için 17 olarak değiştirilmiştir.
    • Yapılan değişiklikle 01.01.2002 tarihinden sonra evlenenlerin evlilik yaş şartına uyması gerekir.
    • 2003 yılında 18 yaşındaki bir erkek ve 16 yaşındaki bir kız evlendiğinde evlilikleri geçersizdir.
    • Ancak, 01.01.2002 tarihinden önce evlenenlerin evlilikleri geçerli olmaya devam eder.

    Ceza Kanunu Uygulaması

    • 26.03.2005 tarihinde, trafikte tartıştığı bir kişiyi kasten öldüren kişi suçunu itiraf etmiştir.
    • İki ceza kanunu yürürlükte idi: 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu.

    765 sayılı Türk Ceza Kanunu

    • Kasten öldürme suçundan, 24-30 yıl arası ağır hapis cezasına mahkûm edilir.

    5237 sayılı Türk Ceza Kanunu

    • Kasten öldürme suçundan, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.

    Uygulanacak Kanun

    • Suçun işlendiği tarihte yürürlükte olan 765 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan hüküm uygulanacaktır.

    Yargılama Hukukunda İlke Olarak Derhal Uygulama İlkesi

    • Yargılama hukukunda derhal uygulama ilkesi geçerlidir, bu więc ceza, idari ve medeni yargılama hukukunda uygulanır.
    • Usul kanunlarında ortaya çıkan değişiklikler ya da usule ilişkin benimsenen yeni kurallar derhal uygulanır.
    • Eski düzenleme zamanında başlamış olmakla birlikte henüz tamamlanmamış yargılama işlemlerine yeni hükümler uygulanır.
    • Derhal uygulama ilkesi, yargılamanın sadece kalan kısmının yeni kurala göre yapılması anlamına gelir.

    Yargılama Hukukunda İlke Olarak Derhal Uygulama İlkesi

    • Yargılama hukukunda derhal uygulama ilkesi geçerlidir, bu więc ceza, idari ve medeni yargılama hukukunda uygulanır.
    • Usul kanunlarında ortaya çıkan değişiklikler ya da usule ilişkin benimsenen yeni kurallar derhal uygulanır.
    • Eski düzenleme zamanında başlamış olmakla birlikte henüz tamamlanmamış yargılama işlemlerine yeni hükümler uygulanır.
    • Derhal uygulama ilkesi, yargılamanın sadece kalan kısmının yeni kurala göre yapılması anlamına gelir.

    Hukuk Kurallarının Geçmişe Yürümemesi

    • Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi, “kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesi ile yakın ilişkilidir.
    • Bu ilke, hukukun bir genel ilkesidir ve Türk Pozitif Hukukunun bir parçasıdır.

    Kanun ve Anayasal Hükümler

    • Türk Ceza Kanununda, Anayasamızda ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde bu konuda açık hükümler bulunmaktadır.

    Hukuk Kurallarının Geçmişe Yürümemesi

    • Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi, “kanunsuz suç ve ceza olmaz” ilkesi ile yakın ilişkilidir.
    • Bu ilke, hukukun bir genel ilkesidir ve Türk Pozitif Hukukunun bir parçasıdır.

    Kanun ve Anayasal Hükümler

    • Türk Ceza Kanununda, Anayasamızda ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde bu konuda açık hükümler bulunmaktadır.

    Türk Ceza Kanunu

    • Kanunlarında açıkça suç sayılmayan bir fiil için kimse cezalandırılamaz ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.
    • Kanununda yazılı cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden başka bir ceza ve güvenlik tedbirine hükmedilemez.

    Suçta ve Cezada Kanunîlik İlkesi

    • Kanununda suç sayılmayan bir fiilden dolayı kimse cezalandırılamaz ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.
    • İşlendikten sonra yürürlüğe giren kanuna göre suç sayılmayan bir fiilden dolayı kimse cezalandırılamaz ve hakkında güvenlik tedbiri uygulanamaz.

    1982 Anayasası

    Suç ve Cezaların Geçmişe Yürütülmüyor

    • Suç ve cezalar geçmişe yürütülemez.

    Cezalandırılma İlkesi

    • Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz.
    • Kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez.

    Türk Ceza Kanunu

    • Kanunlarında açıkça suç sayılmayan bir fiil için kimse cezalandırılamaz ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.
    • Kanununda yazılı cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden başka bir ceza ve güvenlik tedbirine hükmedilemez.

    Suçta ve Cezada Kanunîlik İlkesi

    • Kanununda suç sayılmayan bir fiilden dolayı kimse cezalandırılamaz ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.
    • İşlendikten sonra yürürlüğe giren kanuna göre suç sayılmayan bir fiilden dolayı kimse cezalandırılamaz ve hakkında güvenlik tedbiri uygulanamaz.

    1982 Anayasası

    Suç ve Cezaların Geçmişe Yürütülmüyor

    • Suç ve cezalar geçmişe yürütülemez.

    Cezalandırılma İlkesi

    • Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz.
    • Kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez.

    Ceza ve Hukuk İlkeleri

    • Hiç kimse, işlendiği zaman ulusal veya uluslararası hukuka göre suç oluşturmayan bir eylem veya ihmalden dolayı suçlu bulunamaz.
    • Bir suçun işlendiği sırada uygulanabilir olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez.
    • Uygar uluslar tarafından tanınan genel hukuk ilkelerine göre suç sayılan bir eylem veya ihmalden suçlu bulunan bir kimsenin yargılanmasına ve cezalandırılmasına engel değildir.

    Geçmişe Yürütülememe İlkesinin İstisnaları

    • Hukuk kuralları yürürlüğe girdikten sonra meydana gelen olay, durum, eylem, işlem ve ilişkiler için geçmişe yürütülmeme ilkesi geçerli olur.
    • Bu ilke, istisnai durumlar dışında uygulanır.
    • İstisnai durumlar olduğunda, geçmişe yürütülmeme ilkesi terk edilir.

    Ceza Hukukunda Lehine Olan Düzenlemeler

    • Lehine olan düzenlemelerin ilk istisnası Türk Ceza Kanunu'nda bulunmaktadır.
    • 7/2. maddesine göre, suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur.
    • Ceza hukukunda "lehe olan hükmün uygulanmasında" kanunların geçmişe yürütülmemesi ilkesi terk edilmekte, failin lehine ise yeni hüküm geçmişe yürütülmektedir.

    İstisnalar

    • Aynı maddenin 3. bendinde belirtilen istisnalar vardır.
    • Hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverilme ve tekerrürle ilgili olanlar hariç; infaz rejimine ilişkin hükümler, derhal uygulanır.

    Uygulanma

    • Infaz rejimine ilişkin hükümler derhal uygulanır.
    • Ancak hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverme ve tekerrürle ilgili olanlarda lehe bir düzenleme varsa, söz konusu hüküm geçmişe yürütülerek uygulanır.

    Ceza Hukukunda Lehine Olan Düzenlemeler

    • Lehine olan düzenlemelerin ilk istisnası Türk Ceza Kanunu'nda bulunmaktadır.
    • 7/2. maddesine göre, suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur.
    • Ceza hukukunda "lehe olan hükmün uygulanmasında" kanunların geçmişe yürütülmemesi ilkesi terk edilmekte, failin lehine ise yeni hüküm geçmişe yürütülmektedir.

    İstisnalar

    • Aynı maddenin 3. bendinde belirtilen istisnalar vardır.
    • Hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverilme ve tekerrürle ilgili olanlar hariç; infaz rejimine ilişkin hükümler, derhal uygulanır.

    Uygulanma

    • Infaz rejimine ilişkin hükümler derhal uygulanır.
    • Ancak hapis cezasının ertelenmesi, koşullu salıverme ve tekerrürle ilgili olanlarda lehe bir düzenleme varsa, söz konusu hüküm geçmişe yürütülerek uygulanır.

    Hukuk Kurallarının Geçmişe Etkisi

    • Hukuk kurallarının geçmişe yürümemesi ilkesi, kanun koyucunun takdir yetkisine bağlı olarak istisnai durumlarda terk edilebilir.
    • Anayasa Mahkemesi, birçok kararında bu istisnaları belirtmiştir.
    • İstisnalar, iki başlık altında incelenebilir.

    İstisnalar

    • Kanun koyucunun takdir yetkisine bağlı olarak terk edilebilecek istisnalar bulunur.
    • Bu istisnalar, ilgili düzenlemede açıkça belirtilerek uygulanır.

    Hukukun Genel İlkeleri

    • Sonradan yürürlüğe giren kanunların geçmişe etkili olmaması genel bir hukuk ilkesidir.
    • Kanun koyucuları, kişiler lehine haklar sağlayan kanuni düzenlemeleri geçmişe etkili olacak şekilde yapma konusunda takdir yetkisine sahiptir.
    • Díky bu yetkiye, kanun koyucuları geçmişe etkili düzenlemeler yapabilir.

    Kanun Düzenlemeleri

    • Düzenlemeyi yapan makam, ilgilisinin lehine sonuç doğurduğu durumda takdir yetkisini kullanarak hukuk kuralını geçmişe yürütmüştür.
    • Geçmişe yürüme uygulamasına Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un bazı maddelerinin ilgilileri lehine sonuç doğurdukları için örnek gösterilmiştir.
    • Söz konusu kanun 16.04.2020 tarihinde kabul edilmiş, 17.04.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

    Metrukiyet

    • "Metrukiyet" sözcüğü, Arapça "trk" kökünden türetilen "matrūk" sözcüğünden dilimize girmiştir ve "bırakılmış, terk edilmiş" anlamına gelir.
    • Hukukta kullanılan "terk", "metruk", "tereke" gibi sözcükler aynı kökten gelmektedir ve etimolojik anlamına uygun bir şekilde kullanılmaktadır.
    • Metrukiyetin hukuktaki anlamı, yetkili organlar tarafından kabul edilmiş, ilgilisine duyurulmuş, yürürlüğe girmiş ve halen yürürlükte olan ancak uyulmayan, uyulmadığı için de yetkili makamlarca müeyyide uygulanmayan hukuk kurallarını ifade eder.
    • Metruk kurallar, yetkili organlarca yürürlüğe konmuş ve yürürlükte oldukları halde uygulanmayan kurallardır.
    • Metrukiyet, kuralın uygulanmayarak terk edilmesini ifade eder.

    Kavram Açıklaması

    • "Metruk kurallar" ya da "ölü kurallar" olarak da adlandırılır.
    • "Kağıt üzerinde kalan kurallar" (paper rule) de denir.
    • Yaptırımları ne kadar ağır olursa olsun, yetkili organlarca yürürlüğe konmuş ve yürürlükte oldukları halde uygulanmayan kurallardır.

    Kamu Yararı, Kamu Düzeni ve Genel Ahlakı Koruma

    • Kamu yararı, kamu düzeni veya genel ahlakı koruma amacı için kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkiler tarafların istek ve iradeleri gözetilmeksizin uygulanır.
    • Kural koyucu, takdir yetkisini kullanarak bazı hükümleri kamu düzeni, genel ahlak veya içerikleri tarafların istek ve iradeleri gözetilmeksizin doğrudan doğruya kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkiler gerekçe gösterilerek geçmişe yürütebilir.

    Kanunları ve Uygulama Şekli

    • 4722 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 2 ve 3. maddelerinde, kamu düzeni ve genel ahlaka ilişkin kuralların bütün fiil ve işlemlerde geçerli olduğu hüküm altına alınmıştır.
    • 6101 sayılı Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 2 ve 3. maddelerinde, ilgili kanunun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olsalar da içerikleri tarafların istek ve iradeleri gözetilmeksizin doğrudan doğruya kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkilere yeni kanun hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
    • Yani, kanun hükümlerinin uygulanacağı ve geçmişe yürütüleceği hüküm altına alınmıştır.

    Geçmişe Etkili Olma

    • Türk Borçlar Kanunu'nun kamu düzenine ve genel ahlâka ilişkin kuralları, gerçekleştikleri tarihe bakılmaksızın, bütün fiil ve işlemlere uygulanır.

    İçeriği Kanunla Belirlenen İşlem ve İlişkiler

    • Türk Borçlar Kanunu hükümleri, yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak, daha önce gerçekleşmiş olsalar bile, içerikleri tarafların iradeleri gözetilmeksizin doğrudan doğruya kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkilere uygulanır.

    Geçmişe Etkili Olma

    • Türk Medenî Kanunu kamu düzeni ve genel ahlâkı bağlamaya yönelik kuralları bütün olaylara uygulanır.
    • Eski hukuğun kamu düzeni ve genel ahlâka aykırı olan kuralları, Türk Medenî Kanununa göre yürürlüğe girdikten sonra hiçbir şekilde uygulanmaz.
    • Kanunun kamu düzeni ve genel ahlâka ilişkin kuralları haklarında ayrık bir hüküm bulunmayan bütün olaylara uygulanır.

    İlişkiler ve Kanun

    • Tarafların istek ve iradeleri gözetilmeksizin doğrudan doğruya kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkiler,Türk Medenî Kanununa göre hükümleri uygulanır.
    • İlişkilerin içeriği kanunla belirlenmiş ise, bunlar Türk Medenî Kanununa göre kurulmuş olsalar bile, kanun hükümleri uygulanır.

    Geçmişe Etkili Olma

    • Türk Medenî Kanunu kamu düzeni ve genel ahlâkı bağlamaya yönelik kuralları bütün olaylara uygulanır.
    • Eski hukuğun kamu düzeni ve genel ahlâka aykırı olan kuralları, Türk Medenî Kanununa göre yürürlüğe girdikten sonra hiçbir şekilde uygulanmaz.
    • Kanunun kamu düzeni ve genel ahlâka ilişkin kuralları haklarında ayrık bir hüküm bulunmayan bütün olaylara uygulanır.

    İlişkiler ve Kanun

    • Tarafların istek ve iradeleri gözetilmeksizin doğrudan doğruya kanunla belirlenmiş işlem ve ilişkiler,Türk Medenî Kanununa göre hükümleri uygulanır.
    • İlişkilerin içeriği kanunla belirlenmiş ise, bunlar Türk Medenî Kanununa göre kurulmuş olsalar bile, kanun hükümleri uygulanır.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Türk hukuk sistemi çerçevesinde, kanunların Anayasaya ve yönetmeliklerin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine aykırılığı durumunu inceleyin.

    More Like This

    Turkish Criminal Procedure Law Terminology
    6 questions

    Turkish Criminal Procedure Law Terminology

    PreeminentTsavorite avatar
    PreeminentTsavorite
    Türk Hukuk Sistemindeki Hiyerarşi
    6 questions

    Türk Hukuk Sistemindeki Hiyerarşi

    bita bilqis avatar
    bita bilqis
    Public vs. Private Law in Turkish Law
    10 questions

    Public vs. Private Law in Turkish Law

    AuthoritativeSunset3803 avatar
    AuthoritativeSunset3803
    Sources of Turkish Law
    10 questions

    Sources of Turkish Law

    UnrestrictedChlorine avatar
    UnrestrictedChlorine
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser