Tuguegarao: Kasaysayan at Pinagmulan

Tungkol sa Tuguegarao

• Ang Lungsod ng Tuguegarao ay ang kabisera ng lalawigan ng Cagayan at ang Rehiyon II.
• Matatagpuan dito ang Ilog Cagayan.
• Ang mga wikang ginagamit sa Tuguegarao ay Ytawes, Ybanag, at Ilokano.

Pinagmulan ng Pangalan

• Ilang bersiyon ang umiiral tungkol sa pinagmulan ng pangalang Tuguegarao.
• Ang isang bersiyon ay nagsasabi na nagmula ang pangalan sa pagkakaroon ng maraming puno ng tarao sa lugar.
• Ang isa pang bersiyon ay nagsasabing nanggaling ito sa "garrao" na nangangahulugang mabilis na pag-agos ng Ilog Pinacanauan.
• Mayroon ding nagsasabing hinango ito sa salitang "tuggi" na nangangahulugang apoy.
• Ang pinakatanggap na pinagmulan ay "Tuggui gari yaw," na nangangahulugang “Tinupok ito ng apoy."

Kasaysayan ng Tuguegarao

• Ang mga Itawes ang orihinal na naninirahan sa Tuguegarao.
• Sila ay mga Mala na dumating sa isla noong ika-200 siglo hanggang 300 siglo.
• Ang mga Itawes ay nagtanim ng mga palay, kamote, at iba pang halaman.
• Ang mga Itawes ay naging dalubhasa sa paglalayag.
• Nang maglaon, tinuruan ang mga Itawes ng wikang Ibanag para sa kalakalan.
• Noong ika-9 ng Mayo 1604, ginawang mission-pueblo ang Tuguegarao ng mga Kastila.
• Naging isang politikal na yunit sa lalawigan ng Cagayan ang Tuguegarao.
• Lumaki ang populasyon ng Cagayan at nagpatuloy ang pag-unlad ng lungsod.
• Naging kabisera ng lalawigan ng Cagayan ang Tuguegarao at naging sentro ng kalakalan ng buong Rehiyon II.

Mga Atraksyon sa Turismo

• Ilan sa mga sikat na atraksyon sa Tuguegarao ang:
  • Saints Peter at Paul Cathedral
  • Basilica of Our Lady of Piat
  • San Jacinto Ermita Church
  • Iguig Calvary Hills
  • St. Paul University
  • Buntun Bridge

Kabuhayan ng mga Unang Tao

• Ang mga unang naninirahan sa Tuguegarao ay nabubuhay sa pamamagitan ng:
  • Pangingisda
  • Pangangaso
  • Pagsasaka
  • Pag-aalaga ng mga baboy at manok

Ang Lungsod ng Tuguegarao

• Ang Lungsod ng Tuguegarao ay ang kabisera ng lalawigan ng Cagayan at ng Rehiyon II sa Pilipinas.
• Ang Tuguegarao ay matatagpuan sa may Ilog Cagayan.
• Ang mga wikang ginagamit sa Tuguegarao ay Ytawes, Ybanag, at Ilokano.

Pinagmulan ng Pangalan

• Maraming bersiyon tungkol sa pinagmulan ng pangalan ng Tuguegarao.
• Sinasabi na nanggaling ito sa dami ng mga puno ng tarao sa lugar.
• Posibleng nagmula rin sa salitang "garrao" na nangangahulugang mabilis na pag-agos dahil sa Ilog Pinacanauan.
• May nagsasabi na hinango ito sa "tuggi" na nangangahulugang apoy.
• Ang pinakatanggap na pinagmulan ng pangalan ay ang "Tuggui gari yaw" na nangangahulugang "Tinupok ito ng apoy".

Kasaysayan

• Ang mga Itawes, isang pangkat ng mga Mala, ang unang nanirahan sa Tuguegarao.
• Ang mga Itawes ang dahilan ng paglipat ng mga Atta sa mga kabundukan.
• Tinuruan ang mga Itawes ng salitang Ibanag para sa pakikipagkalakalan.
• Ang mga pangunahing pinagkukunan ng kabuhayan ng mga Itawes ay pangingisda, pangangaso, pagsasaka, pag-aalaga ng mga baboy at manok.
• Noong ika-9 ng Mayo 1604, ginawang mission-pueblo ang Tuguegarao ng mga Kastila.
• Itinuring na barangay ang Tuguegarao bago maging isang politikal na yunit.

Pag-unlad

• Noong 1983, ipinagdiwang ang ikaapat na daang taon ng pagkakatatag ng lalawigan ng Cagayan.
• Patuloy na lumalaki ang populasyon at umuunlad ang lungsod.
• Naging sentro ng kalakalan ng Rehiyon II ang Tuguegarao.

Mga Atraksyon

• Kabilang sa mga sikat na atraksyon ng Tuguegarao:
  • Saints Peter at Paul Cathedral
  • Basilica of Our Lady of Piat
  • San Jacinto Ermita Church
  • Iguig Calvary Hills
  • St. Paul University
  • Buntun Bridge