Triết học Mác-Lênin - Tổng quan

Là một trong những nguyên tắc cơ bản của triết học Mác-Lênin. Nó thể hiện sự thống nhất biện chứng và bản chất của vật chất và tinh thần, nhấn mạnh vật chất là gốc rễ của tinh thần và tinh thần phản ánh lại vật chất.

Nhằm giải thích thế giới, nhận thức và cải tạo thế giới một cách khoa học. Triết học Mác-Lênin không chỉ phản ánh thế giới khách quan mà còn là công cụ để giải thích và biến đổi thế giới.

Là đặc điểm quan trọng của triết học Mác-Lênin, thể hiện vai trò của nó trong việc giải phóng con người và xây dựng một xã hội công bằng.

Là một hệ thống lý luận khoa học, bao quát toàn bộ thế giới và con người, đồng thời cung cấp phương pháp luận chung cho các khoa học khác.

Nó không phải là một hệ thống đóng kín, mà luôn được bổ sung, phát triển dựa trên thực tiễn và thành tựu khoa học.

Nó được thể hiện thông qua mục tiêu giải phóng con người, xây dựng một xã hội công bằng, bình đẳng, nơi mọi người được phát triển toàn diện.

Là nhà lãnh đạo thiên tài của giai cấp công nhân, người đã đóng góp to lớn cho sự phát triển của chủ nghĩa Mác-Lênin.

Là luận điểm thể hiện sự khác biệt về chất giữa triết học Mác-Lênin với các trào lưu triết học trước đó, nhấn mạnh tính biện chứng và tính cách mạng của nó.

Phạm trù là những khái niệm rộng nhất, mối liên hệ chung, cơ bản nhất phản ánh những mặt, những thuộc tính, những mối liên hệ chung của các sự vật và hiện tượng thuộc một lĩnh vực nhất định.

Phạm trù triết học là những khái niệm chung nhất phản ánh những mặt, những mối

Cái riêng là phạm trù triết học dùng để chỉ một sự vật, một quá trình riêng lẻ nhất định.

Cái chung là phạm trù triết học dùng để chỉ những mặt, những thuộc tính,

Cái đơn nhất là phạm trù triết học dùng để chỉ một sự vật hiện tượng riêng lẻ.

Hiện tượng là những biểu hiện của bản chất bên ngoài.

Trong mối quan hệ giữa bản chất và hiện tượng, hiện tượng luôn luôn thống nhất với bản chất.

Theo chủ nghĩa duy vật biện chứng, trong mối quan hệ giữa bản chất và hiện tượng thì

Là hình thức phản ánh cao nhất, bao gồm các hình thức phản ánh như vật lý, hóa học, tâm lý.

Bộ óc con người và sự phản ánh thế giới bên ngoài tác động vào bộ óc, tạo nên sự phản ánh chủ quan về thế giới.

Là sự kết hợp của lao động và ngôn ngữ, tạo điều kiện cho con người hình thành và phát triển ý thức.

Hoạt động lao động là nhân tố quan trọng, tạo điều kiện cho con người tách khỏi thế giới động vật.

Ý thức là sự phản ánh năng động, sáng tạo hiện thực khách quan vào bộ óc con người.

Ý thức là sự phản ánh nguyên vẹn về thế giới khách quan.

Ý chí là yếu tố quan trọng quyết định tính năng động sáng tạo của ý thức

Vật chất quyết định ý thức, có ý thức có tính độc lập tương đối và tác động trở lại đến vật chất thông qua hoạt động thực tiễn

Chủ nghĩa duy tâm chủ quan

Là một hình thức phản ánh mang tính chủ quan của thế giới khách quan, phản ánh thế giới khách quan qua lăng kính của con người.

Mọi sự kết tiếp nhau về mặt thời gian đều là quan hệ nhân quả.

Nguyên nhân là cái sản sinh ra kết quả.

Nguyên nhân giống nhau trong những điều kiện khác nhau có thể đưa đến những kết quả khác nhau.

Tất nhiên là cái do những nguyên nhân bên trong của kết cấu vật chất quyết định và trong những điều kiện nhất định nó phải xảy ra như thế chứ không thể khác được.

Ngẫu nhiên là cái không do mối liên hệ bản chất bên trong kết cấu vật chất quyết định, mà do nhân tố bên ngoài quyết định.

Luận điểm này thuộc về chủ nghĩa duy vật biện chứng.

Không có cái tất nhiên và ngẫu nhiên thuần túy tồn tại bên ngoài nhau.

Luận điểm này thuộc về chủ nghĩa duy vật siêu hình.

Chủ nghĩa duy vật siêu hình là một phái triết học trong lịch sử cho rằng chỉ có cái riêng tồn tại thực, cái chung chỉ là tên gọi trống rỗng.

Chủ nghĩa duy vật biện chứng là một phái triết học thừa nhận mối quan hệ biện chứng giữa cái chung và cái riêng: cái chung được thể hiện trong cái riêng, cái riêng là biểu hiện cụ thể của cái chung.

Nguyên nhân là phạm trù chỉ sự tác động lẫn nhau, những biến đổi nhất định nào đó giữa các mặt trong một sự vật, hoặc giữa các sự vật với nhau gây ra.

Kết quả là những biến đổi xuất hiện, sự tác động lẫn nhau giữa các mặt trong một sự vật hoặc giữa các sự vật với nhau gây ra.

Luận điểm cho rằng mối liên hệ nhân quả là do cảm giác con người quy định là quan điểm của chủ nghĩa duy tâm chủ quan.

Luận điểm cho rằng mối liên hệ nhân quả là do lý tính thế giới quyết định thuộc lập trường triết học của chủ nghĩa duy tâm khách quan

Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, nguyên nhân luôn luôn xuất hiện trước kết quả.

Chủ nghĩa duy tâm cho rằng phạm trù là những thực thể ý niệm tồn tại độc lập với ý thức con người và thế giới vật chất.

Nội dung của phạm trù là những khái niệm trừu tượng, phản ánh bản chất khách quan của thế giới, còn hình thức của phạm trù được biểu hiện thông qua ngôn ngữ, các quy tắc logic và phạm trù khác.

Cái riêng là phạm trù chỉ những mặt, những thuộc tính riêng biệt của một sự vật, hiện tượng, hoặc một quá trình.

Cái đơn nhất là phạm trù chỉ những thuộc tính, đặc điểm tồn tại ở một sự vật, hiện tượng mà không lặp lại ở sự vật, hiện tượng nào khác.

Theo V.I.Lênin, cái riêng tồn tại trong mối liên hệ với cái chung, và thông qua đó, nó thể hiện bản chất chung.

Cái chung tồn tại trong từng cái riêng, và nó được biểu hiện thông qua những cái riêng.

Cái chung là những mặt, thuộc tính chung được lặp lại trong nhiều sự vật hay quá trình riêng lẻ.

Theo quan điểm duy vật biện chứng, không có cái chung thuần túy tồn tại bên ngoài cái riêng. Cái chung luôn được thể hiện thông qua cái riêng, và nó là kết quả của sự tổng hợp các cái riêng.

Cái chung và cái riêng đều có vai trò quan trọng trong nhận thức thực tiễn. Việc phân biệt và kết hợp hai phạm trù này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới và các quy luật vận động của nó.

Cái chung và cái riêng là những phạm trù cơ bản của triết học Mác - Lênin, phản ánh mối quan hệ biện chứng giữa những khái niệm chung và những hiện tượng cụ thể.