Transport van Dieren

Hulpmiddelen

• Vogels: Handdoek, stevige handschoenen, vervoersmand.
• Paarden: Praam, kan kalmerend werken maar niet gebruiken als het paard in paniek is.

Transporteren

• Verantwoordelijkheden: Twee personen, één bestuurt, één bewaakt het dier.
• Beveiliging: Beperk de bewegingsruimte om te voorkomen dat het dier bij remmen door de auto wordt geslingerd.
• Vervoer: Kleine dieren in een doos, kattenmandje of bench. Grote dieren los in de auto.
• Comfort: Zorg voor een comfortabele en warme plek met ruimte om ledematen te strekken.
• Gebroken bot: Vervoer op een plat oppervlak.
• Paniekerig paard: Kalmeer met je stem, dichtbij komen kan gevaarlijk zijn.
• Dierarts: Laat de dierenarts komen als het niet lukt om het paard in de trailer te krijgen.
• Veiligheid: Twee personen is ideaal, drie is mogelijk als zuurstof nodig is.
• Eigenaar: De eigenaar kan helpen het dier te kalmeren als hij/zij rustig is.
• Communicatie: Blijf kalm en doortastend om de eigenaar te geruststellen. Geef de eigenaar een taak om ruimte te creëren.
• Contactgegevens: Laat je gegevens achter bij de dierenarts voor contact met de eigenaren.

ABCDE-Protocol

Airway (Ademweg)

• Symptomen: Snakken, rochelen, piepen, benauwdheid, afwijkende ademhalingsfrequentie.
• Oorzaken: Afgeknelde luchtwegen, verslikking in bot, bal, bloed of braaksel.
• Handelen: Begin met reanimeren als het dier na een minuut niet zelfstandig ademt. Wikkel het dier in een deken. Maak de bek schoon als het dier braakt. Bel de dierenarts.
• Borstwond: Dek de wond af, verwijder het voorwerp niet.

Circulation (Circulatie)

• Symptomen: Onregelmatige, snelle of trage pols, bleke mondslijmvliezen, lengde CRT (capillary refill time).
• Schock: Onvoldoende circulerend volume, organen en weefsels krijgen te weinig bloed.
• Schock-oorzaken: Verminderde hartwerking, te weinig bloed in de bloedvaten, verminderde hoeveelheid lichaamsvocht, allergische reactie, pijn of schrik.
• Schock-handelen: Bestrijd de symptomen, laat het dier door de dierenarts controleren. Stel het dier gerust, blijf bij hem, leg hem in de borst-buikligging, zorg dat het dier niet afkoelt, geef geen drinken.
• Schock-materialen: Infuuszak, infuusslang, branule, vetrap, scheerapparaat, alcohol, leukoplast, schaar, zuurstofapparaat, warmtematje.

Disability (Stoornis)

• Bewustzijn: Verminderd bewustzijn kan problemen veroorzaken voor de ademhaling en bloedsomloop.
• Niveaus van bewustzijn: Opgewonden, attent, verlaagd bewustzijn (sopor), bewusteloosheid (stupor), diepe bewusteloosheid (coma).
• Pijnprikkel: Knijp in de voetzooltjes of nagelbed, bij hoefdieren in de oorflap.
• Reflexen: Ooglidreflex, pupilreflex, terugtrekreflex, pijnreflex, anusreflex, oogbalreflex.

Exposure (Blootstelling)

• Kenmerken dood dier: Geen reflexen, verstijving, geen spierspanning, slap, laat urine en ontlasting lopen, ogen blijven open staan, geen hartslag, geen pols, lichaamstemperatuur daalt.
• Onderkoeling: Jonge warmbloedige dieren, dieren met een natte vacht, zieke dieren.
• Onderkoeling-handelen: Breng het dier langzaam op temperatuur, doe een deken om, wrijf het droog, leg het dier niet voor de kachel, een lauwwarme douche is mogelijk, masseer het dier, geef suiker (1 gram per kg lichaamsgewicht) als het dier bij bewustzijn is, geef kleine hoeveelheden eten en drinken.
• Oververhitting: Koel de buik, liezen en voetzooltjes.
• Lichaamstemperatuur: Muis (36,5-38°C), Rat (36-38,5°C), Hamster (37-38°C), Cavia (37,2-39,5°C), Chinchilla (37-38°C), Konijn (38,5-40°C), Fret (27,8-40°C), Kat (38,5-39°C), Hond (38-39°C), Paard (37,4-38°C), Schaap (38,5-40°C), Geit (38,5-40°C), Varken (38-39,5°C), Rund (38-39°C), Kip (40,5-43°C).

Gezondheid

• Definitie: Geen ziektes, verwondingen of infecties.
• Gedrag: Natuurlijk en sociaal gedrag, zwemmen, vliegen, klimmen, interactie met soortgenoten.
• Voeding: Juiste voeding, juiste hoeveelheid, op de juiste manier aangeboden.
• Huisvesting: Comfortabel, voldoende ruimte, goed klimaat, verrijking.

Checklist gezondheid

• Bewustzijn en gedrag
• Houding
• Beweging
• Vacht, veren of schubben
• Voedingstoestand en conditie
• Huid, nagels of hoeven
• Lichaamsopeningen
• Gebit
• Eet- en drinkgedrag
• Ontlasting en urine
• Opvallende afwijkingen
• Abnormale geluiden

Ethogram

• Schema met alle gedragingen waar je op kunt letten.

Oorzaken en Rapportage

• Veel voorkomende ziekteverschijnselen: Minder alert, minder bewegen, minder of geen eetlust, niet drinken, versnelde ademhaling, verhoogde lichaamstemperatuur, zichtbaar derde ooglid.
• Chronische aandoeningen: Lang aanwezig, maanden, jaren of altijd.
• Congenitale aandoeningen: Aangeboren chronische aandoeningen.
• Acute aandoeningen: Kunnen na enkele dagen of weken verdwijnen.
• Rapporteren: Wat, waar, wie, wanneer, waardoor.

Ziekteverwekkers en afweer

• Ziekteverwekkers: Kleine organismen of virussen (bacteriën, gisten, schimmels, parasieten).
• Virussen: Stukjes organisch materiaal dat niet leeft, dringen het lichaam binnen en vermenigvuldigen zich.
• Micro-organismen: Kleine organismen die niet met het blote oog zichtbaar zijn, bevinden zich op bedorven voedsel en ontlasting.
• Parasieten: Leven in of op een dier.
• Uitwendige afweer: Huid, talg en goede bacteriën.
• Antigenen: Ziekteverwekkers die in het lichaam zijn gedrongen.
• Inwendige afweer: Witte bloedcellen, specifieke cellen gericht op bepaalde ziekteverwekkers.
• Immuniteit: Het vermogen van het lichaam om te reageren op ziekteverwekkers.
• Kunstmatige immuniteit (KI): Injectie die voor immuniteit zorgt.
• Natuurlijke immuniteit (NI) : Ontstaat op natuurlijke wijze.
• Actieve immuniteit (AI): Het lichaam maakt zelf stoffen die de ziekteverwekker aanvallen.
• Passieve immuniteit (PI): Het dier ontvangt de stoffen zonder er zelf iets voor te hoeven doen.
• Vaccin: Kunstmatige actieve immuniteit.

Diergeneesmiddelen toedienen

Lokaal toedienen

• Werking: Direct op de aandoening, weinig tot geen bijwerkingen.
• Vormen: Zalven, crèmes, sprays, druppels.
• Oorzalf: Checken of het trommelvlies intact is.
• Oorzalf aanbrengen: Kop schuin omhoog houden, oorschelp naar buiten trekken, zalf aanbrengen, gehoorgang masseren.
• Mastitis behandelen met antibiotica: Melk het kwartier leeg, desinfecteer de speen, open de injector, breng de injector in het tepelkanaal, druk hem leeg, dip of spray de speen.

Systematisch toedienen: Oraal

• Werking: Medicijn wordt in het maag-darmkanaal opgenomen en via het bloed getransporteerd.
• Vormen: Tablet, bolus, pil, capsule.
• Bolus: Grote tablet die in de pens terechtkomt en vertraagd de werkzame stoffen afgeeft.
• Pil: Ingedroogde pasta met coating, soms pas vrij in de darmen.
• Capsule: Poeder met coating erom.

Deze quiz behandelt de belangrijke aspecten van het transporteren van dieren, zoals vogels en paarden. Je leert over de benodigde hulpmiddelen, verantwoordelijkheden van de hulpverleners, en hoe je dieren veilig en comfortabel kunt vervoeren. Test je kennis over de juiste technieken en veiligheidsmaatregelen!