Untitled Quiz

Sağlıklı Yaşam ve Egzersiz

• Çocuklarda ve ergenlerde fiziksel aktivite ve egzersizin önemi vurgulanmış.
• Fiziksel inaktivite ve sedanter davranışın olumsuz sonuçları üzerinde durulmuş.
• Teknolojik ilerleme, değişen yaşam biçimleri ve pandemi şartları fiziksel aktivite eksikliğinde artışa neden olmuş.
• Çocukların açık havada oynayacak yer bulamaması da bu eksikliğe katkıda bulunmuş.
• Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması'na göre 6-11 yaş grubu çocukların %58.4'ü, 12-14 yaş grubu çocukların %56.2'si ve 15-18 yaş grubu çocukların %57.8'i fiziksel aktivite yapmıyor.
• Obezite, çocukluk çağının birincil sağlık problemi ve dünya genelinde yaygınlaşmış bir sorun.
• DSÖ'ye göre sağlığı bozacak ölçüde aşırı yağ birikmesi olarak tanımlanmış.
• Beslenme alışkanlıkları ve fiziksel inaktivite en önemli risk faktörleri arasında yer alıyor.
• Erişkin obezite vakalarının %30'u çocukluk çağında başlıyor.
• Erken çocukluk ve ergenlik çağında sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite alışkanlıklarının kazandırılması büyük önem taşıyor.
• 2020-2035 yılları arasında çocuk ve ergenlerde obezite oranlarında artış öngörülüyor.

Sunum Akışı

• Çocuk ve Ergenlerde Fiziksel İnaktivite ve Sedanter Davranış
• Çocuk ve Ergenlerde Fiziksel Aktivite ve Egzersizin Önemi
• Çocuk ve Ergenlerde Fiziksel Aktivitenin Değerlendirilmesi
• Çocuk ve Ergenlerde Yönelik Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Önerileri
• Çocuk ve Ergenlerde Sedanter Davranışı Azaltmak İçin Öneriler

Çocuk ve Ergenlerde Fiziksel İnaktivite ve Sedanter Davranış

• Teknolojik ilerleme, ekran başında geçirilen süre artışı, değişen yaşam biçimleri, pandemi şartları, uzaktan eğitimin yaygınlaşması, açık alanda oyun alanı eksikliği gibi faktörler sedanter davranışı teşvik ediyor.
• Çocuklarda fiziksel inaktivite ve sedanter davranış; obeziteye ve kronik hastalıklara zemin hazırlayabiliyor.
• Yetişkinlerde ise kronik hastalıklar görülme sıklığını artırıyor.

Çocuk ve Ergenlerde Fiziksel Aktivite ve Egzersizin Önemi

• Çocukluk dönemi doğumdan itibaren 18 yılı kapsayan, fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişim için önemli.
• Fiziksel aktivite ve egzersizin; kardiyovasküler sağlık, psikolojik sağlık, akademik performans ve kas-iskelet sistemi sağlığı gibi önemli faydaları mevcut.
• Fiziksel aktivite, vücut kompozisyonu, trigliserit ve insülin gibi metabolik parametreler üzerinde olumlu etki ediyor ve bazı kronik hastalık risklerini azaltıyor.

Fiziksel Aktiviteyi Engelleyen Durumlar

• Kişisel faktörler (olumsuz tutum, tavır, isteksizlik).
• Sosyoekonomik faktörler (yaşıtlarının pasif aktivitelerle zaman geçirmesi, ebeveyn desteğinin eksikliği, düşük gelir düzeyi).
• Çevresel faktörler (aktif olmak için güvenli yerlerin olmaması, ekipmana erişimde zorluk yaşama, fiziksel aktivite için finansal maliyetlerin yüksek olması, zamansal yetersizlik).

Çocuklarda Fiziksel Aktivite Değerlendirmesi

• Birçok farklı yöntemi var, geçerlilik, objektiflik, uygulama kolaylığı ve ekonomiklik gibi kriterlere göre değişkenlik gösteren yöntemler kullanılıyor.
• Çift etiketli su gözlemi, akselerometre, pedometre, kalp atımı izleme, fiziksel aktivite günlükleri ve vekil raporları en sık kullanılan yöntemleri.

Çocuk ve Ergenlerde Yönelik Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Önerileri

• Yaş gruplarına göre farklı fiziksel aktivite ve egzersiz önerilerinde bulunulmuş.
• Örneğin 0–4 yaş grubunda oyunlar ve hareket becerilerini geliştirme aktiviteleri vurgulanmış, 5–11 yaş grubunda ise oyunlar, sporlar ve grup aktiviteleri öne çıkıyor.
• 12–18 yaş grubundaki ergenler içinse, ideal vücut kompozisyonunu korumak, çeşitli spor etkinlikleri ve aktivite çeşitleri öneriliyor.
• Her yaş grubunda ekran süresini sınırlamak önemli bir tavsiye.

Çocuk ve Ergenlerde Sedanter Davranışı Azaltmak İçin Öneriler

• Günlük hareketsizliğin en yaygın nedenlerinden biri ekran süresi ve 2 yaş altındaki bebeklerin hiç ekran seyretmemesi öneriliyor.
• Hareket eksikliğini gidermek için çocuklara aktif oyunlar, aktivitelere katılım, ekipman desteği, eğlenceli etkinlikler, oyun alanları ve okul ortamları gibi önerilerde bulunulmuş.
• Ailelerin farkındalığını artırmak, fiziksel aktivite için destek olmak da önemli.
• Gün içinde 30 dakikaya yakın, aktif aktiviteler planlanmalı.
• Okul spor etkinlikleri ve teneffüs aktiviteleri teşvik edilmeli.
• Fiziksel aktiviteyi teşvik (ödevlerde, posterler vb).
• Sağlıklı yaşam merkezleri ve ücretsiz fizyoterapi desteği sağlamak önemli.

Özel Durumlar (Diyabetli, Epilepsili, Astımlı Çocuklar)

• Diyabetli çocuklarda egzersizin kan şekeri düzeyini düşürmesi, metabolik kontrolü iyileştirmesi ve kilo kontrolünü desteklemesi vurgulanıyor.
• Egzersizin süresi ve şiddetinin kademeli olarak artırılması, egzersiz öncesi, sırasında ve sonrasında kan şekeri takibi ve gerekli durumlarda karbonhidrat alımı önemli.
• Yanlarında mutlaka kesme şekeri ve bol su bulundurmaları, uygun kıyafet seçimleri ve diyabet eğitimlerine katılmaları önemli.
• Epilepsili çocuklarda egzersiz öncesinde epilepsinin kontrol altında olması ve bazı aktivite türlerinin uygun olmaması gerektiği belirtiliyor.
• Astım krizlerini önlemek için uygun ortamların ve aktivitelerin seçilmesi önemli.

.