Thiết Kế Truy Vấn Cơ Sở Dữ Liệu

• Chương này thảo luận về thiết kế truy vấn để tìm kiếm và xuất thông tin từ cơ sở dữ liệu.
• Quản lý dữ liệu khoa học thông qua cơ sở dữ liệu.

Thiết Kế Truy Vấn Đơn Giản

Truy Vấn SELECT

• SELECT là loại truy vấn SQL thường được sử dụng nhất.
• Truy vấn là một hình thức của câu hỏi được sử dụng để chọn dữ liệu cần thiết từ các bảng.
• Khi truy vấn được mở lại, kết quả truy vấn sẽ dựa trên dữ liệu cập nhật, thể hiện bản chất khoa học của quản lý dữ liệu bằng cơ sở dữ liệu.
• Access hỗ trợ thiết kế và thực hiện truy vấn tốt.

Thiết Kế Truy Vấn SELECT Đơn Giản

• Bắt đầu thiết kế truy vấn với các yêu cầu thao tác dữ liệu cụ thể từ một ứng dụng quản lý.
• Hãy xem xét chức năng cung cấp dịch vụ mượn và trả sách.
• Bước 1: Nhấp vào Create\Query Design.
• Bước 2: Trong hộp thoại Show Table, chọn bảng và nhấp vào Add, sau đó nhấp vào Close.
• Bước 3: Vùng làm việc thiết kế truy vấn chia thành hai phần, phần trên hiển thị các bảng đã chọn, phần dưới hiển thị tên các trường của bảng. Kéo đường viền dưới của hộp để mở rộng nếu trường bị che khuất.
• Access hiển thị liên kết giữa các bảng thông qua đường nối.
• Bước 4: Phần dưới là lưới QBE (Query by Example). Để chọn dữ liệu, nhấp đúp vào tên trường trong hộp bảng. Tên trường sẽ xuất hiện trong cột ở lưới dưới, theo trình tự thao tác chọn.
• Hàng Field hiển thị tên các trường đã chọn, và hàng Table hiển thị tên bảng chứa trường.
• Bước 5: Nhấp vào nút Run để hiển thị kết quả truy vấn trong khung nhìn bảng dữ liệu.
• Bước 6: Ghi và lưu truy vấn với tên gợi nhớ. Tên truy vấn sẽ xuất hiện trong vùng điều hướng bạn có thể mở để chỉnh sửa hoặc xem thông tin cập nhật.
• Ví dụ: đặt tên truy vấn là "q-BanDoc-MuonTra". Sử dụng tiền tố "q-" trước tên truy vấn để dễ nhận diện.

Sắp Xếp Kết Quả Truy Vấn

• Chú ý khung nhìn bảng dữ liệu để quan sát.
• Thứ tự hiển thị các trường (cột) giống như trong lưới ô; sửa lại lưới ô trong khung nhìn thiết kế để thay đổi thứ tự.
• Nếu hai bảng liên kết với nhau, chỉ hiển thị các bản ghi khớp đúng; Access tự động thực hiện phép nối trong đó.
• Chuyển sang khung nhìn thiết kế truy vấn để sắp xếp các bản ghi theo giá trị trường dữ liệu.
• Trong vùng lưới ô, dưới hàng Table có hàng Sort.

Sắp Xếp Bản Ghi

• Chọn trường, sau đó chọn Ascending hoặc Descending để sắp xếp tăng dần hoặc giảm dần.
• Sắp xếp lồng nhau theo một vài trường bằng cách thao tác tuần tự từng trường, trình tự lồng nhau từ ngoài vào trong tương ứng lần lượt từ trái sang phải.
• Ví dụ: Sắp xếp theo trường "Tên bạn đọc" bằng cách chọn Ascending trong ô giao cắt giữa cột Tên và hàng Sort.

Chọn Bản Ghi Cho Truy Vấn SELECT

Tiêu Chí Lựa Chọn Bản Ghi

• Tiêu chí lựa chọn thể hiện qua biểu thức logic chứa các biến trường và phép toán.
• Chỉ các bản ghi với biểu thức logic có giá trị là "Đúng" (True) mới được chọn.
• Viết biểu thức logic thể hiện tiêu chí lựa chọn trong hàng Criteria (tiêu chí) của phần lưới ô.
• Truy vấn sẽ chỉ lấy các bản ghi có Mã sách là "VH-01".

Một Số Thành Phần Trong Biểu Thức Logic Làm Tiêu Chí Lựa Chọn Dữ Liệu

• Bảng 1 cung cấp các ví dụ về tiêu chí lựa chọn dữ liệu dựa trên kiểu dữ liệu và biểu thức logic.

Các Phép Toán

• Sử dụng các phép so sánh (=, <>, >, <, >=, <=) cho kiểu số, xâu kí tự, ngày tháng.
• Kiểm tra thuộc miền giá trị bằng In, Not In, Between, Not Between, Is Null, Is Not Null.
• Phối hợp nhiều biểu thức logic để tạo tiêu chí phức tạp hơn.

Liên Kết AND và OR

• Liên kết AND: Đặt hai tiêu chí trên cùng hàng để chỉ lấy các bản ghi đáp ứng cả hai.
• Liên kết OR: Đặt tiêu chí thứ hai ở hàng Or, Access sẽ lấy các bản ghi đáp ứng một trong hai tiêu chí.
• Bảng 2 minh họa cách viết cho hai trường Ngày Mượn và Số trang.

Truy Vấn Có Tham Số

• Cho phép người dùng nhập tiêu chí lựa chọn khi chạy truy vấn thay vì viết sẵn biểu thức logic đầy đủ.
• Truy vấn có tham số làm tăng tính linh hoạt.
• Viết lời nhắc trong cặp ngoặc vuông ([]) để người dùng điền vào đúng tham số.
• Thay thế "VH-01" bằng [Mã sách?]. Khi chạy truy vấn, hộp thoại sẽ hiển thị và chờ cung cấp tham số.
• Điền tham số và nhấp OK để nhận kết quả.
• Thay dấu bằng ("=") có thể sử dụng các phép so sánh khác khi thể hiện tham số.

Truy Vấn Hành Động

• Loại truy vấn để tạo bảng, nối thêm dữ liệu vào một bảng, cập nhật hoặc xóa hàng loạt bản ghi.
• Gồm có Make Table, Append, Update, Delete.
• Kết quả của truy vấn hành động là không thể đảo ngược. Quan trọng là sao lưu dự phòng các bảng liên quan trước khi thực hiện truy vấn hành động.

Thực Hành Thiết Kế Truy Vấn

• Các bước như hướng dẫn q-BanDoc-MuonTra:
  • Thêm tiêu chí lựa chọn cho trường Tên để chạy thử.
  • Thêm tiêu chí lựa chọn cho trường Ngày mượn để chạy thử.
• Nhiệm vụ 2: Thiết kế truy vấn dựa trên bảng Sách để phục vụ việc tìm kiếm sách của bạn đọc:
  • Sắp xếp theo trường tên sách.
  • Lựa chọn chỉ hiển thị khi sẵn có.
  • Tạo biểu mẫu nhiều bảng ghi dựa trên truy vấn q-TìmSách và lưu với tên TìmSách.
  • So sánh với biểu mẫu Sách-Multi đã thực hiện.
• Để chuẩn bị thông tin cho thao tác "Cho mượn" hoặc "Nhận trả", cần truy vấn nối hai bảng Mượn-Trả và Sách.
  • Thao tác từng bước thiết kế truy vấn nối hai bảng nói trên, chạy thử, kiểm tra kết quả; ghi lưu với tên q-Sách-Mượn Trả.
  • Thêm tiêu chí lựa chọn theo Mã sách, ví dụ chọn mã sách là "VH-01".
  • Trong lưới ô, tại ô giao cắt cột Mã sách với hàng Criteria, cần viết rõ mã sách này là "VH-01". chạy thử để kiểm tra.
  • Chuyển thành truy vấn có tham số; chạy thử; kiểm tra kết quả và ghi lưu với tên "q-Nhận Trả".
• Thiết kế truy vấn để giúp thủ thư kiểm tra khi có một bạn đọc muốn mượn sách, nhất là khi thư viện quy định một bạn đọc không được mượn và giữ quá 5 cuốn sách.