Tematy związane z wezbraniami hydrologicznymi

Gospodarka Wodna

• Definicja (Encyklopedia PWN): Dział gospodarki narodowej obejmujący zagadnienia dostarczania wody w odpowiednich ilościach i jakości, ochrony zasobów wodnych przed zanieczyszczeniem oraz ochrony terytorium przed powodziami.
• Definicja (International Glossary of Hydrology): Prawidłowe gospodarowanie zasobami wodnymi na potrzeby człowieka i społeczeństwa, z uwzględnieniem ochrony przed niekorzystnym działaniem wody.
• Ramowa Dyrektywa Wodna (UE): Zintegrowany akt prawny regulujący gospodarkę wodną w UE. Jej celem jest zapewnienie dostępu do czystej wody oraz ochrona środowiska.

Zasoby wodne

• Charakterystyka: Są odnawialnym elementem środowiska. Nie należy utożsamiać ich z ogółem wód na Ziemi, ale z ich obiegiem i wykorzystaniem. Termin "zasoby wodne" odnosi się najczęściej do części wód uczestniczących w obiegu i przetwarzania.
• Obfitość: Choć zasobów słodkiej wody globalnie jest dużo, to nie występują one we właściwym miejscu i czasie.
• Odnawialność: Wody rzeczne odznaczają się najszybszą regeneracją, jeziora są wolniejsze, a wody podziemne najwolniejsze. Niesie to złożone problemy z ich wykorzystaniem, ochroną i zanieczyszczeniem.

Cykl hydrologiczny

• Procesy: Parowanie, kondensacja pary wodnej, opady, spływ do powierzchni ziemi, spływ strumieni, rzek i wód gruntowych do jezior i mórz.
• Dwa Obiegi Wody: Duży - obejmujący cały glob, i mały - parowanie i opady zachodzące po obu stronach atmosfery i lądu.
• Komponenty: Hydrosfera, atmosfera, litosfera.

Zlewnia i dorzecze

• Zlewnia: Obszar, z którego wody spływają do jednego obiektu hydrograficznego (rzeki, jeziora, bagna).
• Dorzecze: Zespół zlewni odprowadzający wody do jednego morza.
• Dział wodny: Granica zlewni, linia rozdzielająca kierunki odpływu wód do różnych systemów rzecznych.

Bilans wodny

• Bilans surowy (P = H + S): Ilość wody wpływające i wypływające.
• Bilans szczegółowy (Z + P = H + S + R): Uwzględnia wodę zastaną, w tym także procesy przetwarzania.
• Określenie bilansu dodatniego: gdy R-Z >0.

Woda w Polsce

• Opady: Uśrednione opady w Polsce to ok. 630 mm.
• Odpływ: Odpływ z Polski stanowi ok. 28% sumy opadów (ok. 60 km³).
• Inne: Zasoby wodne w Polsce i ich zmagazynowanie w różnych obiektach.

Potamologia i reżim rzeczny

• Potamologia: Nauka badająca rzeki.
• Przepływy: Ilość wody przepływającą przez przekrój rzeki.
• Reżim rzeczny: Charakterystyczny rytm zjawisk hydrologicznych (zasilanie, stany wody, przepływy, zlodowacenie) w rzece w ciągu roku.

Naturalne zbiorniki wodne (jeziora)

• Klasyfikacja jezior: Rynnowe, morenowe, kociołkowe, sandrowe, przyrzeczne, krasowe, stawowe, górskie, jeziora proglacjalne, zaporowe.
• Klasyfikacja jezior ze względu na rozwój życia: Oligotroficzne (młode), eutroficzne (dojrzałe), dystroficzne (stare).
• Klasyfikacja jezior ze względu na typ miktyczne: Oligomicktyczne, monomicktyczne, dimicktyczne i polimicktyczne.

Wyrobisko pokopalniane w regionie Bełchatowa

• Charakterystyka: Duże wyrobisko pokopalniane o rekordowej wielkości.

Zasoby wodne kriofer

• Struktura i zmiany: Opis sytuacji wodnej dla regionów o wiecznej zmarzlinie.

Katastrofa zapory Vajont

• Informacje podstawowe: Opis typowej dla tego typu zjawiska katastrofy.

Powodzie (typy, przyczyny, skutki i formy ochrony)

• Wezbranie i powódź: Wezbranie to wzrost poziomu wody, który nie zawsze prowadzi do sytuacji kryzysowych, natomiast powódź ma charakter społeczno-gospodarczy.
• Powodzie opadowe i roztopowe: Sklasyfikowane w oparciu o czynnik inicjujący.
• Typy wezbrań: Nawalne, frontalne i rozlewne.
• Znaki Wielkich Wód: Historyczne ślady powodzi.

Zatory lodowe

• Charakterystyka: Opis sytuacji gdzie zator lodowy ma wpływ na przepływ wody.