23 Questions
Kto wydaje rozporządzenia z mocą ustawy, jeśli sejm w czasie stanu wojennego nie może zebrać się na posiedzenie?
Prezydent
Prezydent ma prawo ratyfikacji i wypowiadania umów międzynarodowych.
True
Kto jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych podczas pokoju?
prezydent
Rada Bezpieczeństwa Narodowego jest organem ________________ prezydenta w zakresie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa.
doradczym
W jaki sposób odbywają się wybory do Sejmu?
Tajne
Kadencja Sejmu trwa od pierwszego zebrania się Sejmu do dnia poprzedzającego zebranie Sejmu następnej kadencji.
True
Kto zwołuje pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu?
Prezydent Rzeczypospolitej
Zasada jawności prac parlamentu zakłada, że posiedzenia sejmu i senatu mają charakter __________ i __________.
jawny
Kto wymyślił koncepcję klasyczną polityki?
Aristoteles
Prawa człowieka są uniwersalne i niezbywalne.
True
Która ustawa opisuje zrzeszenia o celach niezarobkowych, minimalnie wymagając 7 osób?
Ustawa opisuje stowarzyszenia.
Na jakiej zasadzie polega reżim parlamentarny w Polsce? Ograniczone kompetencje ___
głowy państwa
Połącz rodzaje reżimów politycznych z ich odpowiednimi opisami:
Monarchia = Rządzi jednostka Oligarchia = Rządzi grupa Demokracja = Rządzi ogół
Jakie są cechy wyborów w Polsce do Sejmu?
Bezpośrednie, powszechne, równouprawnione, proporcjonalne
Co to jest Gerrymandering?
Manipulacja okręgami wyborczymi w celu osiągnięcia korzyści politycznych.
Jaką regułę stosuje się w Polsce do transformacji głosów na mandaty?
Reguła D'Hondta
Dopasuj metody zliczania głosów do ich opisów:
Reguła D'Hondta = Transformacja głosów na mandaty poprzez kolejne ilorazy Metoda Sainte-Laguë = Podobna do Reguły D'Hondta, ale dzielenie przez liczby nieparzyste Metoda Hare'a-Niemeyera = Metoda z wzorem matematycznym do przydziału mandatów
Który organ orzeka o zgodności z Konstytucją RP celów i działalności partii politycznych?
Trybunał Konstytucyjny
Wybrany do Sejmu RP może być obywatel polski, mający prawo wybierania, który najpóźniej w dniu wyborów kończy:
21 lat
Które stwierdzenie jest poprawne, mając na uwadze wyniki wyborów do Sejmu RP z 2019r.?
Efektywna liczba partii na poziomie wyborczym jest większa niż efektywna liczba partii na poziomie parlamentarnym
Przewodniczącym Trybunału Stanu jest:
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
Kto nie dysponuje prawem inicjatywy ustawodawczej?
Trybunał Konstytucyjny
Jednomandatowe okręgi wyborcze w wyborach do Senatu RP:
100
Study Notes
System Polityczny RP
Koncepcje realizowanej polityki
- Koncepcja klasyczna (Arystoteles): polityka jest niezbędna do rozwiązywania problemów
- Koncepcja komercyjna: nacisk na gwarantowanie bezpieczeństwa i utrzymanie ładu demokratycznego
- Koncepcja konsensualna: seek agreement and compromise
- Koncepcja konfliktowa: political struggle and ongoing conflict
- Polityka bez ideologii: no specific ideology, focus on gaining power
Prawa człowieka
- Najważniejsze prawa jednostki:
- Wielka Karta Wolności (1215, Anglia)
- Karta Praw (1789, USA)
- Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (1789, Francja)
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948)
- Cechy praw człowieka:
- Uniwersalne (przysługują każdemu)
- Przyrodzone (przysługują od chwili urodzenia)
- Niezbywalne (nie da się ich zrzec)
- Nienaruszalne (istnieją niezależnie od władzy)
- Niepodzielne (obowiązują zawsze wszystkie)
- Generacje praw człowieka:
- I generacja: prawa osobiste i polityczne
- II generacja: prawa socjalne, ekonomiczne i kulturowe
- III generacja: prawa kolektywne (prawo do pokoju, rozwoju, zdrowego środowiska naturalnego)
Reżimy polityczne
- Monarchia: rządzi jedna osoba
- Arystokracja: rządzi grupa elitarna
- Demokracja: rządzi większość
- Tyrania: rządzi jedna osoba, ale nie jest wybierana
- Oligarchia: rządzi mała grupa osób
- Politea: rządzi grupa ludzi wybranych przez ludzi
Hierarchia aktów prawnych w Polsce
- Ratyfikowane umowy międzynarodowe
- Rozporządzenia, dyrektywy i decyzje Unii Europejskiej
- Ustawy
- Rozporządzenia
- Uchwały i zarządzenia
- Akty prawa miejscowego
Zgromadzenia i zrzeszenia
- Zgromadzenia: zebranie osób w celu debaty lub wyrażenia stanowiska
- Zrzeszenia: stowarzyszenia, partie polityczne, związki zawodowe
Referendum
- Inicjatywa referendum: Sejm, Senat, Rada Ministrów, 500 000 obywateli
- Typy referendum: ogólnokrajowe, lokalne
- Wymagania przeprowadzenia referendum: minimum 50% frekwencji wyborczych
System wyborczy
- Cechy wyborów w Polsce:
- Bezpośrednie
- Powszechne
- Równe
- Tajne
- Proporcjonalne
- Rodzaje list wyborczych:
- Zamknięte
- Półotwarte
- Otwarte
- Metody liczenia głosów:
- Reguła D'Hondta
- Metoda Sainte-Laguë
- Metoda Hare'a-Niemeyera
- Klauzula zaporowa: 5% lub 8% dla koalicji, aby uzyskać mandat
Proces legislacyjny
- Inicjatywa ustawodawcza: Senat### 9. Władza wykonawcza:
- Prezydent RP stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa, nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium
- Czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji
- Jest najwyższym przedstawicielem RP i gwarantem ciągłości państwowej
- Wybór Prezydenta: wybory powszechne, bezpośrednie, równe, w głosowaniu tajnym
- Kadencja Prezydenta: 5 lat, maksimum 2 kadencje
10. Akty urzędowe Prezydenta:
- Wymagające kontrasygnaty Premiera
- Prerogatywy: akty Prezydenta zwolnione z obowiązku złożenia kontrasygnaty, odpowiedzialność za nie ponosi Prezydent
- Zarządzenia i rozporządzenia wydaje Prezydent i postanowienia w zakresie realizacji pozostałych swoich kompetencji
11. Rada Ministrów:
- Jest podstawowym organem dualistycznej władzy wykonawczej
- Prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną państwa
- Kompetencje Rady Ministrów:
- Zapewnia wykonywanie ustaw, wydaje rozporządzenia, ma inicjatywę ustawodawczą
- Koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej
- Chroni interesy Skarbu Państwa
- Uchwala projekt budżetu państwa
- Skład Rady Ministrów:
- Prezes Rady Ministrów
- Wiceprezesi Rady Ministrów
- Ministrowie resortowi i bez teki
- Przewodniczący określonych w ustawach komitetów
12. Władza ustawodawcza (parlament RP):
- Sejm składa się z 460 posłów wybieranych na 4-letnią kadencję
- Wybory do sejmu są tajne, równe, powszechne, bezpośrednie i proporcjonalne
- Kadencja Sejmu: okres udzielanych parlamentowi pełnomocnictw, czyli, na jaki został wybrany i w którym może sprawować swe funkcje
- Sesja: okres w ramach kadencji parlamentu, w którym ma on prawo wykonywać swoje kompetencje
13. Posłowie:
- Posłem może zostać obywatel polski, który ukończył 21 lat najpóźniej w dniu wyborów
- Mandatu posła nie można łączyć z pełnieniem innych funkcji publicznych
- Poseł nie może być również sędzią, prokuratorem, urzędnikiem służby cywilnej, żołnierzem i policjantem### Parlament RP
- Skład: Sejm RP i Senat RP
- Kadencja: 4 lata
- Organizacja częściowa: klubów parlamentarnych i koł parlamentarnych
- Klub parlamentarny: min. 15 posłów
- Koło parlamentarne: min. 5 posłów
Sejm RP
- Liczba posłów: 460
- Kadencja: 4 lata
- Funkcje:
- Legislacyjna: stanowienie prawa
- Kontrolna: kontrola działalności organów władzy wykonawczej
- Kreacyjna: wybór, powoływanie i odwoływanie organów państwowych
Posłowie
- Mandat wolny: poseł reprezentuje Naród, nie wiążą go instrukcje wyborców i partii politycznych
- Niezależny: nie ma obowiązków wobec wyborców, powinien ich informować o pracy sejmu
- Nieodwoływalny: wyborcy nie mogą cofnąć udzielonego pełnomocnictwa
Marszałek Sejmu
- Wybór: bezwzględna większość głosów
- Funkcje:
- Reprezentuję Sejm
- Zwołuje posiedzenia
- Przewodniczy obradom
- Czuwa nad tokiem i terminowością prac sejmowych
- Kieruje pracami Prezydium Sejmu i Konwentu Seniorów
- W razie niezdolności bądź opróżnienia urzędu Prezydenta RP
Komisje sejmowe
- Rodzaje:
- Stałe
- Nadzwyczajne
- Funkcje:
- Organ pomocniczy izb
- Rozpatruje i przygotowuje sprawy będące przedmiotem prac sejmu
- Wyraża opinie w sprawach przekazanych pod obrady komisji przez Marszałka Sejmu
- Kontroluje działalność organów państwowych i samorządowych
...
Please let me know if you'd like me to continue with the rest of the text.
Quiz o systemie politycznym Rzeczypospolitej Polskiej, opracowany dla studentów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Make Your Own Quizzes and Flashcards
Convert your notes into interactive study material.
Get started for free