Podcast Beta
Questions and Answers
Суның түсі қандай?
Су қандай күйде Жерде кездеседі?
Су қандай температурада қатып қалады?
Судың қайнау температурасы қандай?
Signup and view all the answers
Судың тығыздығы шамамен қанша?
Signup and view all the answers
Су молекулалары арасындағы байланыс қандай аталады?
Signup and view all the answers
Су қаншалықты таза болса, қандай электр өткізгіштігі болады?
Signup and view all the answers
Су кристалдарының мөлшеріне байланысты не деп аталады?
Signup and view all the answers
Судың меншікті жылу мөлшері қандай қасиетке ие?
Signup and view all the answers
Теңіз суының тығыздығы неге байланысты?
Signup and view all the answers
Су молекуласының полярлығының себебі нәрсә?
Signup and view all the answers
Су молекуласының иондану процесі нендән гыйбарәт?
Signup and view all the answers
Су үшін рН мәнinin нәрсәгә тигез?
Signup and view all the answers
Суның амфотерлы булуы нәрсәне аңлата?
Signup and view all the answers
Су молекуласының структурасында ничә электрон пар бар?
Signup and view all the answers
Судагы электр тогының узу процессында нәрсә бар?
Signup and view all the answers
Су молекулаларында сутектік байланыстар нидән гыйбарәт?
Signup and view all the answers
Яңгыр суларының рН дәрәҗәсен нинди фактор карый?
Signup and view all the answers
Су молекулаларының полярлыгы нигә физик үзлекләрне билгели?
Signup and view all the answers
Су молекулаларының орналасуына қандай фактор әсер етеді?
Signup and view all the answers
Гидраттық қабықша не үшін пайда болады?
Signup and view all the answers
Су потенциалының негізгі рөлі қандай?
Signup and view all the answers
Полимерлермен су арасындағы байланыс қандай түрлерден тұрады?
Signup and view all the answers
Электролиттер иондары суға қалай әсер етеді?
Signup and view all the answers
Су молекулаларының жылжуының не әсер етеді?
Signup and view all the answers
Су молекулаларының таралуы неге байланысты?
Signup and view all the answers
Тірі жасушадағы коллоидтәртібінің рөлі қандай?
Signup and view all the answers
Гидратизация жылуы не үшін көрсетіледі?
Signup and view all the answers
Су молекулаларының концентрациясы неғұрлым көп болса, не болады?
Signup and view all the answers
Судың беткі керілуі ненің нәтижесінде пайда болады?
Signup and view all the answers
Капиллярлық қасиет судың қай аспектісіне байланысты?
Signup and view all the answers
Судың тірі организмдер үшін қандай функциясы бар?
Signup and view all the answers
Судың химиялық формуласы қандай?
Signup and view all the answers
Судың гидрофильді заттары қалай сипатталады?
Signup and view all the answers
Судың молярлық массасы қанша?
Signup and view all the answers
Беттік керілу қандай жағдайда пайда болады?
Signup and view all the answers
Су қандай заттарды еріту қабілетіне ие?
Signup and view all the answers
Су тірі организмдерде не үшін қажет?
Signup and view all the answers
Судың капиллярлық қасиеті неге пайдалы?
Signup and view all the answers
Судың тірі организмдер үшін қандай маңызы бар?
Signup and view all the answers
Су молекулаларының бір-бірімен байланысуының себебі неде?
Signup and view all the answers
Су температурасы 4°С-қа дейін салқындатылғанда не болады?
Signup and view all the answers
Судың булануы кезінде не болады?
Signup and view all the answers
Судың жоғары жылусыйымдылығы не үшін маңызды?
Signup and view all the answers
Судың физикалық қасиеттері неге байланысты?
Signup and view all the answers
Судың дәмі қандай деп саналады?
Signup and view all the answers
Мұздың судың бетінде қалқып жүру себебі неде?
Signup and view all the answers
Судың қатты күйге өтуі үшін не қажет?
Signup and view all the answers
Судың физика-химиялық қасиеттерінің қандай ерекшелігі бар?
Signup and view all the answers
Study Notes
Су — тормыш өчен мөһим компонент
- Су биологик системалар өзегендә мөһим роль уйный - тормыш организмнары өсе һәм яшәсен өчен кирәк.
- Су — иң яхшы эри торган матдә, ул организмнарда төрле матдәләрне ташуда катнаша.
- Суга югары җылы сыйдырышлылык һәм җылы үткәрүчәнлек хас, бу организмнар температурасын җайга салуда мөһим роль уйный.
- Су молекулалары арасындагы сутектән бәйләнешләр суның уникаль физик-химик үзенчәлекләрен билгели.
Суның физик үзенчәлекләре
- Суның төсе юк, ул төссез (зур күләмдә ул күк төсле булып күренергә мөмкин), исе дә юк.
- Су җир йөзендә өч төрдә очрый: каты (мөз, кар), сыек (су) һәм газ (су буе).
- Суның тыгызлыгы 1 г/см³ тирәсендә.
- Су 0°C-та катып кала, катканда, киңәя, шуңа күрә мөз су өстендә йөзә.
- Су 100°C-та кайнап чыга.
- Суга югары җылы сыйдырышлылык хас, бу аның температурасын тиз үзгәртергә мөмкинлек бирми.
- Су йөзгә керүгә каршылык күрсәтә (бетлек керүчәнлек), бу кайбер бөҗәкләрнең су өстендә йөзеп йөрүенә мөмкинлек бирә.
- Су каппилярлар буенча бик җиңел күчеп йөри, бу үсемлекләр тамырлары аша суны ташуны җиңеләштерә.
- Су күп кенә матдәләрне эретә, бу организмнарда матдәләрне ташуда һәм биохимик реакцияләрнең бара торганлыгын тәэмин итә.
Суның химия үзенчәлекләре
- Су молекуласы — H₂O, ул сутектән һәм кислородтан тора.
- Су молекуласы — поляр молекула, чөнки кислород атомы тискәре зарядга ия, ә сутектән атомнары — уңай зарядга.
- Су — амфотерлы матдә, ул рНга карап, кислота яки нигез буларак эш итеп карарга мөмкин.
Үсемлекләрдә суның хәле
- Үсемлекләрдә су ике төрле хәлдә була: буш һәм бәйләнгән.
- Буш су — үсемлекләрдә эркин хәрәкәт итә ала торган су.
- Бәйләнгән су — үсемлекләрдә биополимерларга бәйләнгән су.
- Бәйләнгән су биополимерлар, су молекулалары арасындагы сутектән бәйләнешләр аша тотып торыла.
- Бәйләнгән су үсемлекләрнең физиологик процессларында мөһим роль уйный, ул плазма мембранасының структур тәртибен һәм анын физик үзенчәлекләрен тәэмин итә.
- Үсемлекләрнең физиологик процессларында бәйләнгән су буш су белән тигезләштерелә.
- Үсемлекләрдә ике төрле суның тигезлеге аларга тиз үсүгә һәм нормаль яшәүгә, тиз үзгәрешләргә иябуга мөмкинлек бирә.
Су потенциалы
- Су потенциалы — су молекуласының биологик системада кыйммәтле потенциал энергиясе.
- Су потенциалы ψ белән белгеләнгән, ул су концентрациясенә һәм башка факторларга бәйләнгән.
- Су югары потенциаллы урыннан түбән потенциаллы урынга күчеп йөри.
- Үсемлекләрдә су потенциалы аларның суны ташуда мөһим роль уйный.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Су биологик системаларның мөһим компоненты буларак таныла. Бу тестта сез суның физик-химик үзенчәлекләре, аның төрләре һәм тормышка тәэсире турында мәгълүмат аласыз. Суның уникаль сыйфәтләре һәм температура режимы турында белешмә бирелә.
