Сүйінбай мен Қатағанның Айтысы
15 Questions
8 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Сұлтан Кенбаевтың қай әні Жүсіпбек Елебековты тамсандырды?

  • Бәйшешек
  • Атамекен
  • Көк тудың жыры
  • Жас қазақ (correct)

Сәду Шәкіровтің қандай атағы бар?

  • Оппозиция көшбасшысы
  • Ақын
  • Совет Одағының батыры (correct)
  • Халық қаһарманы

Кім Өмірзақ ақынмен кездесіп, Сүйінбай мен Қатағанның айтысын жазып алған?

  • Сәду Шәкіров
  • Смаил Қалипанов (correct)
  • Сұлтан Кенбаев
  • Абылай хан

Кенесары ханның кегін алған жалғыз ақын кім?

<p>Сүйінбай (B)</p> Signup and view all the answers

Қай аудандағы ақындармен кездескен Смаил Қалипанов?

<p>Меркі және Қордай (A)</p> Signup and view all the answers

Сүйінбайды кім Тезек төренің жарысқа алып келген?

<p>Бөлтірік шешен (A)</p> Signup and view all the answers

Айтыстағы жеңісінен кейін Сүйінбайға қандай силық ұсынылады?

<p>Мейіз атты қыз (A)</p> Signup and view all the answers

Сүйінбайды айтысқа қатыстырған Тезек төре кімнің қасында отырған?

<p>Бөлтірік шешеннің (C)</p> Signup and view all the answers

Қатағанмен айтыста кімнің жеңіске жеткені айтылады?

<p>Сүйінбай (C)</p> Signup and view all the answers

Айтыс басқарып отырған кім?

<p>Қара Бәйтік (B)</p> Signup and view all the answers

Сүйінбай айтыста қандай ән аспабын ойнатуда?

<p>Қомыз (A)</p> Signup and view all the answers

Тезек төренің қандай сезімі айтыс барысында көрініс тапты?

<p>Жасқаншақтық (B)</p> Signup and view all the answers

Асқа жиналған қазақтар мен қырғыздардың ортақ мақсаты не?

<p>Ақындар айтысын өткізу (A)</p> Signup and view all the answers

Сүйінбайдың жеңісін кім құптаудан бас тартты?

<p>Қара Бәйтік (A)</p> Signup and view all the answers

Сүйінбай айтысында қандай сөздермен Тезек төрені қолдады?

<p>Көтер басыңды (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Suyindebay and Qataghan's debate

A famous debate between Kazakh poet Suyindebay and Kyrgyz poet Qataghan, showcasing friendship and bravery. It highlighted the talents of Suyindebay.

Suyindebay's victory

Suyindebay won the debate by showcasing Kazakh heroism and wit.

Qataghan's defeat

Qataghan lost the debate to Suyindebay.

Historical context of the debate

The debate occurred in 1848, highlighting cultural interactions between Kazakh and Kyrgyz peoples, and showcasing poet talents.

Signup and view all the flashcards

Cultural significance

The debate showed the close bond and mutual respect between Kazakh and Kyrgyz cultures.

Signup and view all the flashcards

Prize for Suyindebay

The Kyrgyz rewarded Suyindebay with a beautiful maiden, a prized possession, and other treasures for his poetic victory.

Signup and view all the flashcards

Tezek Tore

A notable Kazakh figure who facilitated the debate.

Signup and view all the flashcards

Kara Baytik

A prominent Kyrgyz figure who presided over the debate and judged the contest.

Signup and view all the flashcards

Historical Recording

The famous debate was recorded in 1966.

Signup and view all the flashcards

Purpose of the debate

The debate aimed to showcase the friendship and cultural ties between the Kazakh and Kyrgyz peoples.

Signup and view all the flashcards

Kazakh poets (in the debate)

Famous Kazakh poets including Baltabay, Sauran, Rakiya Qyzdarbekova, Sultan Kenbayev, Sadu Shakirov, and Smayl Kalipanov participated.

Signup and view all the flashcards

Historical recorder

Omizak, a Kyrgyz poet, recorded the debate.

Signup and view all the flashcards

Debate organizer

The debate was organized by the first secretary of the Merke district party committee, Zhappar Tuyebekov.

Signup and view all the flashcards

Oral Tradition

Suyindebay, a Kyrgyz poet, was famous for poetry.

Signup and view all the flashcards

Poet's role

Poets played a crucial role as cultural ambassadors and historians.

Signup and view all the flashcards

Key theme

The main theme was the friendship and respect between Kazakh and Kyrgyz people.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Сүйінбай мен Қатағанның Айтысы

  • 1848 жылы қырғыздың бай шонжар манабы Орманхан шешесіне ас берген.
  • Асқа Тезек төре, Бөлтірік шешен бастаған қазақтың игі жақсылары қатысқан.
  • Тезек төре атағы жайылып келе жатқан Сүйінбай ақынды асқа алып барады.
  • Ас ішіліп болып, думан басталғанда, қырғыздың шоң манабы Қара Бәйтік Тезек төреге Бөлтірік шешен жанында отырған жігітті көрсетіп «Сүйінбай, осылай деп тоқтағанда» деп айтқан.
  • Қара Бәйтіктің жанында отырған жігіт ашу – ызасын баса алмай қомузын ойнатып, айқайлап қалған.
  • Қара Бәйтік оны құптамаған.
  • Тезек төре мысы басылғандай отырғанда, Бөлтірік шешен «Ей, Төрем, көтер басыңды, қашырма қаныңды! Сүйінбай өлең таппай отыр деп осылай дейсің бе? Аздап булығып отыр. Сүйінжан, шығар даусыңды!» дегенде, Тезек төрені шошытып оятқандай селк еткізген.
  • Сүйінбай айтыста қамшы салдырмай толғап кеткен.
  • Жантай екпіндеп «Сүйінбай ботам! Сен жеңдің. Қатаған жеңілді. Көппін деп мақтанғаны басына сор болды. Аттың түгіндей қазақтан қырғыз қашан көп болып еді? Қазақтың алауыз халық екенін айта алмады» деп сөз бермей, Қатағанды көтеріп тастаған.
  • Айтысты қортындылаған Қара Бәйтік Сүйінбайға : «Өзіңдей қазақтың жүйрік, алғыр ақынына қандай сыйлық жасасақта жарасады. Ерлігіңді, еркелігіңді қырғыз халқы көтеріп алады. Жеңген жүлдеңе не таңдайсың? Соны өлеңмен жеткізші, Сүйінжан!» деп сұраған.
  • Қара Бәйтік «Сүйінбай ботам, екі елдің бас қосқан үлкен айтысында Қатағанды жеңгенің үшін Ыстықкөлдің ақ көбігінен жаралған асқан сұлу Мейіз атты қыз, алты қанат ақ орда, алтын бесік, бір бүркіт, мойынында күміс қарғысы бар екі тазы силаймыз. Риза бол, қарағым!» деп бағалаған.
  • Айтыстың жазылып алынған уақыты : 1966 жыл.
  • Айтысты Меркі аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы Жапар Түйебеков ұйымдастырған .
  • Айтысқа қатысқан қазақ ақындар: Балтабай, Сауран, Рахия Қыздарбекова, Сұлтан Кенбаев, Сәду Шәкіров, Смаил Қалипанов.
  • Сүйінбай мен Қатағанның айтысын меркелік Өмірзақ ақын айтқанын жазып алған.
  • Өмірзақ жыршы болып шыққан.
  • Сыпатай туралы да көп сыр естіген .
  • Кенесары ханның кегін Сүйінбай ақын алған. ### Sүйінбай мен Қатағанның айтысының басты тақырыбы
  • Қазақ пен қырғыздың айтысымен екі халық арасындағы достық, бауырластық қарым-қатынасын көрсету.
  • Қазақтың батырлығы мен ерлігіңді еркелігін көрсету.
  • Сүйінбай ақынның шешендігі мен дарындылығың көрсету.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Бұл айтыс 1848 жылы болды, Қырғызстанның манабы Орманханның асында өтеді. Сүйінбай мен Қатаған арасындағы айтыс қазақ әдебиетінің алтын қорына енген. Сүйінбайдың шешендігі мен өнері көрермендер арасында үлкен әсер қалдырды.

Use Quizgecko on...
Browser
Browser