Σωματικές Αισθήσεις: Αφή και Πόνος

Η νωτιαιο-θαλαμική οδός είναι η κύρια οδός διαβίβασης του πόνου από τον περιφερικό μυελό στον εγκέφαλο.

Στον νωτιαίο μυελό, οι νευρώνες που φέρουν τον πόνο απελευθερώνουν γλουταμινικό οξύ και ουσία P, ένα νευροπεπτίδιο που εντείνει τον πόνο.

Ο θάλαμος λειτουργεί σαν "δοκιμαστικό" για πόνο. Φιλτράρει τον πόνο και διοχετεύει τις πληροφορίες στην κατεύθυνση του εγκεφάλου.

Ο πρωτοταγής σωματαισθητικός φλοιός του εγκεφάλου "επεξεργάζεται" τον πόνο και συνειδητοποιεί την αίσθηση του.

Η κατιούσα οδός του πόνου ρυθμίζει την ένταση και την αντίληψη του πόνου.

Η περί τον υδραγωγό φαιά ουσία στον εγκέφαλο επηρεάζει την ένταση του πόνου.

Οι πυρήνες της ραφής ρυθμίζουν τον πόνο, ελέγχοντας τη ροή πληροφοριών στον νωτιαίο μυελό.

Τα ραχιαία κέρατα του νωτιαίου μυελού δέχονται και επεξεργάζονται τις πληροφορίες πόνου.

Το πιο εξωτερικό στρώμα του δέρματος, γνωστό για το λεπτό του πάχος.

Το κύριο στρώμα του δέρματος, πλούσιο σε νευρικά κύτταρα, αιμοφόρα αγγεία και συνδετικό ιστό, όπου βρίσκονται οι περισσότεροι υποδοχείς.

Υποδοχείς που εντοπίζονται στο δέρμα και ανιχνεύουν δόνηση και αφή, αλλά είναι ειδικά ευαίσθητα στη δόνηση.

Υποδοχείς που ανιχνεύουν αφή, σχήμα και κίνηση.

Υποδοχείς που ανιχνεύουν την πίεση και το τέντωμα του δέρματος.

Ειδικά υποδοχείς που ανιχνεύουν μικρές διαφορές στην πίεση, ειδικά ευαίσθητα στις άκρες των δακτύλων και στη γλώσσα.

Ελεύθερες νευρικές απολήξεις που ανιχνεύουν ζέστη, κρύο και πόνο.

Μικρές δομές στο δέρμα που περιέχουν νευρικά κύτταρα και βοηθούν στην αντίληψη του περιβάλλοντος

Σχετίζονται με την προσαρμογή στους υποδοχείς.

Υποδοχείς που διατηρούν σχεδόν σταθερή συχνότητα νευρικών ώσεων όταν το ερέθισμα είναι παρόν.

Υποδοχείς που μειώνουν γρήγορα τη συχνότητα των νευρικών ώσεων σε ένα ερέθισμα.

Η ικανότητα διαχωρισμού δύο διαφορετικών σημείων αφής, η οποία ποικίλλει ανάλογα με την περιοχή του δέρματος.

Η περιοχή του δέρματος που ενεργοποιείται από ένα συγκεκριμένο υποδοχέα.

Μια διαδικασία στην οποία οι νευρικές ώσεις από τον εγκέφαλο αναστέλλουν ή ενισχύουν τις αισθητικές πληροφορίες.

Τα δερμοτόμια είναι περιοχές του δέρματος που νευρώνονται από τις ρίζες του ίδιου νεύρου. Όλα τα δερμοτόμια είναι ορατές περιοχές στο δέρμα.

Ο έρπης ζωστήρ είναι μια ιογενής ασθένεια που επηρεάζει ένα συγκεκριμένο δερμοτόμιο. Αυτό συμβαίνει επειδή ο ιός ενεργοποιείται στους νευρώνες ενός gangliον ραχιαίας ρίζας (DRG).

Ο σωματαισθητικός φλοιός βρίσκεται στον εγκέφαλο και επεξεργάζεται τις αισθήσεις που προέρχονται από το σώμα.

Ο δευτεροταγής σωματαισθητικός φλοιός επεξεργάζεται τις πληροφορίες που λαμβάνει από τον πρωτοταγή σωματαισθητικό φλοιό.

Η πλάγια αναστολή είναι ένας μηχανισμός που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος για να μειώσει την ενταση των αισθητικών ερεθισμάτων .

Η νευροευπλαστότητα είναι η ικανότητα του νευρικού συστήματος να αποδομεί και να ανασυνθέτει συνάψεις .

Η συναισθησία είναι een φαινόμενο όπου δύο ή περισσότερες αισθήσεις 'μπλέκονται'.

Η ιδεοδεκτικότητα είναι η αίσθηση που μας ενημερώνει για τη θέση και την κίνηση των μερών του σώματός μας.

Η αίσθηση ιδεοδεκτικότητας δεν βασιζόμαστε μόνο στην όραση για να διατηρούμε την ισορροπία, να βαδίζουμε και να ελέγχουμε τις κινήσεις του σώματος.

Οι αισθητήρες της ιδεοδεκτικότητας βρίσκονται σ στους μυς και τις αρθρώσεις και ανιχνεύουν τις αλλαγές στη θέση και την κίνηση του σώματος.

Η αίσθηση της αφέης μας ενημερώνει για τη θέση και την κίνηση των μερών του σώματός μας στο διάστημα.

Ο πόνος είναι μια αίσθηση που μας ενημερώνει για κινδύνους και μας ωθεί να αντιδράσουμε για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας.

Ο πόνος μπορεί να είναι θερμικός (από θέρμανσή ή ψύξη), χημικός (από χημικές ου σιες όπως η καψαϊκίνη) ή μηχανικός (από π ίεση ή πατά κ ο).

Η θεωρία ελέγχου της πύλης (Gate Control Theory) περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος ελέγχει την εμπειρία του πόνου. Υποστηρίζει ότι υπάρχει ένας ανασταλτικός μηχανισμός στον νωτιαίο μυελό που δρα σαν "πύλη", επιτρέποντας ή αποκλείοντας τα σήματα πόνου να φτάσουν στον εγκέφαλο.

Η ουσία Ρ (substance P) είναι ένα νευροδιαβιβαστής που σχετίζεται με την αίσθηση πόνου. Όταν απελευθερώνεται στον νωτιαίο μυελό, ενισχύει το σήμα πόνου.

Οι ενδορφίνες είναι φυσικά αναλγητικά που παράγονται από τον εγκέφαλο και έχουν ανασταλτικό ρόλο στον πόνο. Ενεργούν περιορίζοντας την απελευθέρωση της ουσίας Ρ.

Η εγκεφαλίνη είναι ένα είδος ενδορφίνης που βρίσκεται στον νωτιαίο μυελό. Ενεργεί προσυναπτικά, δηλαδή πριν η ουσία Ρ φτάσει στην συνάψη, μειώνοντας την απελευθέρωση της, περιορίζοντας έτσι το σήμα του πόνου.

Η αναλγησία (analgesia) είναι η απουσία πόνου ή η σημαντικά μειωμένη ικανότητα να νιώθει πόνο.

Ο χρόνιος πόνος (chronic pain) είναι ο πόνος που επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα, συχνά για περισσότερο από 3 μήνες, και δεν σχετίζεται με την ύπαρξη τραυματισμού.

Οι οδοί του πόνου (pain pathways) αποτελούν όλο το δίκτυο νεύρων που μεταφέρουν το σήμα του πόνου από τα όργανα προς τον εγκέφαλο.

Η αφή (touch) και ο πόνος (pain) είναι διαφορετικές αισθήσεις που επεξεργάζονται από ξεχωριστά νευρωνικά κυκλώματα.

Οι ακριβής αφή, η ιδεοδεκτική πληροφορία και η δόνηση (precise touch, proprioceptive information, vibration) επεξεργάζονται από την πλαγία νωτιαία- θαλαμική οδός (lateral spinothalamic tract), ενώ ο πόνος και η θερμοκρασία (pain, temperature) από την κοιλιακή νωτιαία-θαλαμική οδός (ventral spinothalamic tract).

Η περιοχή του πόνου στον σωματαισθητικό φλοιό (somatosensory cortex) επεκτείνεται σε άτομα με χρόνιο πόνο, υποδηλώνοντας αυξημένη δραστηριότητα και πιο έντονη επεξεργασία του πόνου.