5.Solunumun Düzenlenmesi

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Arteryel O2, CO2 ve H+ iyonları hangi duruma karşı tepki gösterir?

Sadece hiperkapniye

Sadece hipoksiye

Sadece asidoza

Hipoksi, hiperkapni ve asidoza (correct)

Arteryel CO2’nin hangi seviyede soluk almanın hızı ve derinliği ayarlanır?

PaCO2 40 mm-Hg (correct)

PaCO2 50 mm-Hg

PaCO2 30 mm-Hg

PaCO2 60 mm-Hg

Aktivite, dinlenme ya da uyku durumlarında arteryel CO2 değişimi ne kadar aralıkta tutulur?

2-3 mm-Hg (correct)

3-4 mm-Hg

1-2 mm-Hg

4-5 mm-Hg

Ventilasyonda uyarım oluşması için PaO2'nin en az hangi değerde tutulması gerekir?

60 mm-Hg Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi solunumun düzenlenmesinde en etkili ayarlayıcıdır?

Arteryel CO2 Signup and view all the answers

Hering-Breuer refleksi ne zaman tetiklenir?

Akciğerlerin aşırı gerilmesi durumunda Signup and view all the answers

Hangi yapı, Hering-Breuer refleksinin etkisiyle inspirasyon sürecinde rol oynar?

Dorsal solunum grubu nöronları Signup and view all the answers

Duysal sinyalleri merkeze ileten hangi lif türü iletilir?

Vagal lifler Signup and view all the answers

Aşırı gerilen akciğerlerin sinyallerini hangi reseptörler gönderir?

Gerim reseptörleri Signup and view all the answers

Hering-Breuer refleksinin işlevi nedir?

Aşırı inspirasyonu önlemek Signup and view all the answers

Miyelinli lifler tarafından innerve edilen hızlı uyum sağlayan reseptörler (RAR) ile ilgili doğru olan hangi ifadedir?

Hava yollarındaki reseptörlerin bir alt grubudur. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi solunum sistemini zararlı maddelerden korumak için etkili bir mekanizma değildir?

Miyelinsiz liflerin işlevselliği. Signup and view all the answers

Yavaş uyum sağlayan reseptörlerin (SAR) temel görevi nedir?

Trake ve alt hava yollarında düz kasların uyumunu sağlamak. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi J (Jukstakapiller) reseptörlerin bir özelliği değildir?

Miyelinli lifler tarafından innerve edilirler. Signup and view all the answers

Aşağıdaki reseptör türlerinden hangisi, miyelinli lifler tarafından innerve edilen yavaş uyum sağlayan reseptörler (SAR) ile ilişkilendirilmez?

Özellikle merkezi sinir sistemini etkileyen reseptörler. Signup and view all the answers

Karbon dioksit seviyelerinin artması hangi durumu tetikler?

Periferal kemoreseptörlerin uyarılmasını Signup and view all the answers

Hipoksi durumu hangi kemoreseptörleri etkilemez?

Santral kemoreseptörleri Signup and view all the answers

Morfin ve barbituratların etkisi nedir?

Solunum merkezi üzerinde baskı yapar Signup and view all the answers

Kırılma noktasının oluşmasının asıl nedeni nedir?

PaCO2'nin yükselmesidir Signup and view all the answers

Nefes tutma süresi hangi faktörlerden etkilenmez?

Alveoler CO2 düzeyi Signup and view all the answers

300 mmHg PO2 ile nefes tutma süresi nasıl etkilenir?

Kırılma noktasını geciktirir Signup and view all the answers

Bir kişi bir dakika nefesini durdurursa ne olur?

PaCO2 6-10 mmHg artar Signup and view all the answers

Kan-beyin bariyeri hidrojen iyonlarına karşı ne kadar geçirgendir?

Hemen hemen hiç geçirgen değildir Signup and view all the answers

Hapşırmanın temel işlevi nedir?

Santral havayollarını yabancı materyallerden temizlemek Signup and view all the answers

Jukstakapiller reseptörleri hangi durumlarda özellikle uyarılır?

Pulmoner kapillerlerde kan genişlemesi olduğunda Signup and view all the answers

Kas ve eklem refleksleri solunumu nasıl etkiler?

Solunumun hızını artırarak dolaylı yoldan Signup and view all the answers

Hıçkırık nedir?

Glottisin aniden kapanması sonucu oluşan bir refleks Signup and view all the answers

Obstrüktif uyku apnesinin en önemli nedeni nedir?

Üst solunum yollarının daralması veya kapanması Signup and view all the answers

Jukstakapiller reseptörlerin iletiminde hangi yapı kullanılır?

Miyelinsiz vagal C-lifleri Signup and view all the answers

Hıçkırık atakları genellikle hangi durumlarda daha sık görülür?

PaCO2’yi artıran nefes tutma gibi durumlarda Signup and view all the answers

Kas ve eklem reflekslerinin solunum üzerindeki etkisi nedir?

Kontrol etmezler ancak artırırlar. Signup and view all the answers

Study Notes

Solunumun Düzenlenmesi

Solunum, arteryel O2, CO2 ve H+ iyonundaki değişimlere karşı tepki verir.
Solunum düzenlemesinde en önemli faktör, arteryel CO2 seviyesidir (PaCO2).
Normalde PaCO2, 40 mm-Hg civarında tutulur.
Aktivite, dinlenme veya uyku gibi durumlarda PaCO2 değişimi, 2-3 mm-Hg'lik bir aralıkta kalır.
PaO2, 60 mm-Hg'nin altına düşmeden ventilasyonda uyarım meydana gelmez. Hipoksi, santral kemoreseptörleri uyarmaz.
Periferal ve santral kemoreseptörler, [H+] seviyesindeki değişimlerden etkilenir.
[H+] seviyesindeki artış, hem periferal (karotit) hem de santral kemoreseptörleri uyararak ventilasyonu artırır.

Kan-Beyin Bariyeri ve CO2

Kan-beyin bariyeri, hidrojen iyonlarına karşı geçirgenliği düşüktür.
Karbondioksit, kan-beyin bariyerini kolayca geçebilir.
Kanın PCO2'sinin artması, serebrospinal sıvıda da PCO2'de artışa neden olur.
Bu durum, serebrospinal sıvıdaki hidrojen iyon konsantrasyonunun artmasına yol açar.

Solunum Merkezini Etkileyen Maddeler

Morfin, barbituratlar ve anestezik maddeler, solunum merkezini baskılar.
Bu maddeler, CO2 ve O2'ye karşı solunumsal yanıtı azaltır.
Solunum merkezindeki baskı, solunum kaslarını innerve eden motor nöronları harekete geçiremez.
Hipoventilasyon, PCO2'de artışa, PO2'de ise azalmaya yol açar.

Nefes Tutma

Solunum, istemli olarak bir süre inhibe edilebilir, ancak sonunda istemli denetim ortadan kalkar.
Solunumun istemli olarak artık inhibe edilemediği noktaya "kırılma noktası" adı verilir.
Kırılma, PaCO2'deki yükselme ve PaO2'deki düşmeye bağlı olarak oluşur.
Soluk tutulmadan önce % 100 O2 solunması, alveoler PO2'yi başlangıçta yükselttiği için, kırılma noktasını geciktirir.
Refleks ve mekanik faktörler, kırılma noktasını etkiler.
Psikolojik etkenler de nefes tutma süresini etkiler.
Bir kişi solunumunu 1 dakika durdurursa, PaCO2 sadece 6-10 mmHg artarken, PaO2 40-50 mmHg azalır.

Pulmoner Refleksler

Akciğer ve trakeo-bronşiyal dallardaki reseptörlerden köken alan reflekslerin iki önemli fonksiyonu vardır:
- Solunumun normal ritminin oluşumuna etki etmek.
- Solunum sistemini zararlı yabancı maddelerden korumak.
Hava yollarındaki ve akciğerlerdeki reseptörler, miyelinli ve miyelinsiz vagal lifler ile innerve edilir.

Reseptör Türleri

Miyelinli lifler tarafından innerve edilen reseptörler:
- Yavaş uyum sağlayan reseptörler (SAR)
- Hızlı uyum sağlayan reseptörler (RAR)
Diğer reseptör grupları:
- J (Jukstakapiller) reseptörler

Yavaş Adapte Olan Reseptörler (SAR)

Trake ve alt hava yollarındaki düz kaslarda yerleşiktirler.
Miyelinli ve ileti hızı yüksek duysal sinyallerini vagal liflerle merkeze iletirler.
İnspirasyonda akciğerlerin gerilmesi ile uyarılırlar.

Hering-Breuer Refleksi

Akciğerler aşırı gerildiği zaman sinyalleri vagus sinirleri içinde dorsal solunum grubu nöronlara gönderen gerim reseptörleridir.
Bu sinyaller, inspirasyonu pnömotaksik merkezden gelen sinyallerle aynı yönde etkiler.
İnflamatuvar, termal, mekanik ve kimyasal uyarılar ile uyarılması sonucunda gelişen, santral havayollarını yabancı materyallerden ve aşırı sekresyondan temizleyen kuvvetli defansif vagal refleks.

Hapşırma

Glottis sürekli açık iken yapılan benzer bir soluk çıkarma gayretidir.
Bu refleksler, irritan maddelerin atılmasına ve hava yollarının temiz tutulmasına yardım eder.

Jukstakapiller Reseptörler (J Reseptörleri)

Akciğer parankiminde bulunurlar (kan damarlarına yakın) ve akciğerlerin ara dokusundaki kimyasal ve mekanik uyarılara yanıt verirler.
Aferent bilgileri miyelinsiz vagal C-lifleri aracılığı ile iletirler.
Anestetik gazlara ve histamin gibi bazı medyatör maddelere karşı duyarlıdırlar.
Bu reseptörler, özellikle pulmoner kapillerler kanla genişlediği zaman veya konjestif kalp yetmezliği durumunda oluşan ödeme bağlı olarak uyarılırlar ve hızlı ve yüzeysel solunuma neden olurlar.

Kas ve Eklem Refleksleri

Kas, eklem ve tendonlarda propriyoseptörlerde oluşturulan impulslar, aferent yollarla respirasyonu etkilerler.
Solunumu doğrudan kontrol etmeseler de, eklem ve kasların etkin hareketlerinin solunumu uyardığı tespit edilmiştir.
Bu durum, özellikle de egzersiz durumunda ventilasyonun artışına neden olur.

Hıçkırık

Glottisin aniden kapanması esnasında, diyafram ve diğer soluk alma kaslarının spazmodik olarak kasılması sonucu oluşur.
Hıçkırık ataklarının çoğu kısa sürelidir ve PaCO2'yi artıran nefes tutma gibi önlemlere sıklıkla yanıt verir.

Obstrüktif Uyku Apnesi

Obstrüktif uyku apnesinin başlıca nedeni, inspirasyon esnasında üst solunum yollarının daralmasına veya kapanmasına neden olacak şekilde farinks kaslarının hava yolunu tam olarak açamamasıdır.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu quiz, solunum sisteminin düzenlenmesi ve önemli faktörleri hakkında bilgi test etmektedir. Arteryel O2, CO2 ve H+ iyonlarının solunum üzerindeki etkilerini inceleyerek, kan-beyin bariyerinin işlevini anlamaya yardımcı olacaktır.