.Solid Organ Regeneration

Study Notes

Solid organlarda doku rejenerasyonu, hücre proliferasyonu kapasitesine sahip olan parankimal organlarda görülür.
Ancak, karaciğer hariç, bu genelde sınırlı bir süreçtir.
Pankreas, adrenal, tiroid ve akciğer bir miktar rejenatif kapasiteye sahiptir.

Böbreğin cerrahi olarak çıkarılması, kalan böbrekte proximal duktus hücrelerinde hem hipertrofi hem de hiperplazi içeren kompansatör bir cevaba neden olur.
Normal doku yapısının restorasyonu, ancak rezidüel doku yapısı sağlamsa mümkün olur.

Hasarlanmış hücreler, alttaki bazal membranın intak kalması sağlanarak rezudüel hücrelerinin proliferasyonu ve doku kök hücrelerinden diferansiyasyon ile hızlıca yenilenir.
Rezüel epitel hücreleri, bu süreçlere dahil olan büyüme faktörlerini üretirler, yeni oluşan hücreler defekt alanını doldurmak için göç ederler ve doku bütünlüğünü yeniden sağlarlar.

Onarım sadece rejenerasyon ile gerçekleştirilemezse, hasarlı hücrelerin yerine bağ dokusunun alınması ile sağlanır ve skar oluşumuna neden olur.
Çoğu zaman, bazı rezidüel hücrelerin rejenerasyonu ve skar formasyonunun kombinasyonu görülür.

Doku bileşenlerinin tekrar yerine koyulduğu rejenerasyonun aksine, skar oluştumu dokuyu eski haline getirmek yerine defekt alanını yama şeklinde kapatmaktır.
Skar oluştumu, inflamasyon, makrofajlar, büyüme faktörleri ve kollajen lifleri tarafından gerçekleştirilir.

İnflamasyon; Bu aşama, tipik olarak akut ve kronik inflamatuar yanıttan oluşur.
Makrofajlar, onarım sürecindeki merkezi hücresel oyunculardır.
M1 makrofajlar, mikropları ve nekrotik dokuları temizler, pozitif feedback döngüsü içerisinde inflamasyonu teşvik eder.
M2 makrofajlar, onarımın sonraki aşamasında, pek çok hücre tipinin çoğalmasını uyaran büyüme faktörlerini üretir.

Skar oluştuktan sonra, gücünü artırmak ve küçültmek için yeniden biçimlendirilir.
Kollajenin çapraz bağlanması ve kollajen liflerinin boyutunun artması, sonucunda yaranın dayanıklılığı artar.

ECM bileşenlerinin bozulması, enzimatik aktiviteleri için çinko iyonu bağımlı olduklarından, Matriks metallloproteinazları diye adlandırılan enzimler tarafından gerçekleştirilir.
Fibrilerer kollajenini MMP-1, 2 ve 3.
Amorf kollajen ve fibronektini MMP 2 ve 9.
Proteoglikanlar, lamin fibronentin ve amorf kollajen dahil olmak üzere çeşitli ECM'leri parçalayan MMP-3,10 ve 11 içerir.

Ek olarak, aktive kollajenazların çoğu, mezenkimal hücreler tarafından üretilen metalloproteinazların spesifik doku inhibitörleri (TİMP) tarafından inhibe edilebilir.
Böylece, MMP ve TİMP arasındaki denge, skarın boyutunu ve doğasını düzenler.

Hipertrofik skar, onarım işlemi bileşenlerinin aşırı oluşumu hipertrofik skar ve keloidlere neden olabilir.
Abartılı granülasyon dokusu.
Desmoidler (Agresif fibromatozis).

Yara kontraksiyonu, normal iyileşme sürecinin önemli bir parçasıdır.
Bu sürecin abartılı olması, kontraktüre neden olur.
Kontraktür, özellikle avuç içi, ayak tabanları ve toraks ön yüzünde gelişmeye meyillidir.

Fibrozis terimi, bir dokuda kollajen ve diğer ECM bileşenlerinin aşırı birikimini belirtmek için kullanılır.
Skar ve fibrozis terimleri, birbirlerini yerine kullanabilir.
Fakat fibrozis, sıklıkla kronik hastalıklarda iç organlarda oluşan anormal kollajen birikimi tanımlar.
Fibrozisinin temel mekanizmaları, doku onarımı sırasında deride skar gelişimi ile aynıdır.
TGF-β, kronik inflamasyonu takiben akciğer, karaciğer ve böbreklerde fibrozis gelişimine rol oynar.