Сөйлемдегі баяндауыштың анықтамасы мен түрлері

баяндауыштың анықтамасы

• Баяндауыш – сөйлемнің негізгі мүшесі, ол субъектінің іс-әрекетін, күйін немесе мүшелері арасындағы қатынасты білдіреді.
• Сөйлемнің мағынасына сәйкес баяндауыш субъектінің не істеп жатқанын не қандай күйде екенін көрсетеді.
• Баяндауыштар сөйлемде іс-әрекеттің, күйдің немесе сапаның жүзеге асырылуын сипаттайды.

баяндауыштың түрлері

1. Бейтарап баяндауыш

   • Іс-әрекет, күй немесе сапа жайлы жалпы ақпаратты білдіреді.
   • Мысалы: "Қыз кітап оқып отыр."

2. Эпитетті баяндауыш

   • Субъектінің ерекшеліктерін, қасиеттерін сипаттайды.
   • Мысалы: "Күн жарқын."

3. Толықтырушы баяндауыш

   • Нақты бір іс-әрекетті немесе күйді толық сипаттайды.
   • Мысалы: "Ол өз үйін көркейтті."

4. Құрамды баяндауыш

   • Көп компонентті (көмекші етістік, модаль сөздер) болуы мүмкін.
   • Мысалы: "Ол жұмыс істеп жатыр."

5. Жеке баяндауыш

   • Субъектінің тек бір ғана әрекетін немесе жағдайын көрсетеді.
   • Мысалы: "Ол оқиды."

6. Күрделі баяндауыш

   • Бірнеше баяндауышты қамтиды, күрделі конструкцияларды біріктіреді.
   • Мысалы: "Ол мектепке барды, бірақ сабаққа қатыспады."

Қорытынды

• Баяндауыш сөйлемде маңызды роль атқарады, өйткені ол негізгі ақпаратты жеткізеді.
• Түрлері мен функциялары арқылы сөйлемнің құрылымын және мағынасын байытады.

Баяндауыштың анықтамасы

• Баяндауыш – сөйлемнің негізгі мүшесі, субъектінің іс-әрекетін, күйін немесе мүшелері арасындағы қатынасты білдіреді.
• Сөйлемнің мағынасына сәйкес, баяндауыш субъектінің не істеп жатқанын немесе қандай күйде екенін көрсетеді.
• Баяндауыштар іс-әрекеттің, күйдің немесе сапаның жүзеге асырылуын сипаттайды.

Баяндауыштың түрлері

• Бейтарап баяндауыш: жалпы ақпаратты білдіреді, мысалы: "Қыз кітап оқып отыр."
• Эпитетті баяндауыш: субъектінің ерекшеліктерін сипаттайды, мысалы: "Күн жарқын."
• Толықтырушы баяндауыш: нақты іс-әрекетті немесе күйді толық сипаттайды, мысалы: "Ол өз үйін көркейтті."
• Құрамды баяндауыш: көмекші етістік немесе модаль сөздермен көп компонентті болып келеді, мысалы: "Ол жұмыс істеп жатыр."
• Жеке баяндауыш: субъектінің бір ғана әрекетін немесе жағдайын көрсетеді, мысалы: "Ол оқиды."
• Күрделі баяндауыш: бірнеше баяндауышты қамтиды және күрделі конструкцияларды біріктіреді, мысалы: "Ол мектепке барды, бірақ сабаққа қатыспады."

Қорытынды

• Баяндауыш сөйлемде маңызды роль атқарады, өйткені ол негізгі ақпаратты жеткізеді.
• Түрлері мен функциялары сөйлемнің құрылымын және мағынасын байытады.