Siyaset Bilimi: Egemenlik Kavramı

• Siyaset bilimi, devlet, iktidar, siyasi davranış ve siyasi sistemleri inceler

Egemenlik Kavramı

• Devletin toprakları üzerindeki nihai otorite ve bağımsızlığı ifade eder.
• Devletin iç ve dış ilişkilerinde karar alma ve uygulama yetkisidir.

Egemenliğin Unsurları

• Ülke (Toprak): Egemenlik hakkının bulunduğu coğrafi alan
• İnsanlar (Ulus/Halk): Devlete bağlı, belirli bir toprakta yaşayan topluluk
• Siyasi Örgüt (Devlet): Egemenliği kullanan ve temsil eden kurum

Egemenlik Türleri

• İç Egemenlik: Devletin sınırları içindeki kişi ve kurumlar üzerinde mutlak otoriteye sahip olması
• Dış Egemenlik: Devletin diğer devletler karşısında bağımsızlığı, dış müdahaleye izin vermemesi
• Hukuki Egemenlik: Yasalarla belirlenmiş egemenlik; devletin yasalar çerçevesinde hareket etmesi
• Siyasi Egemenlik: Fiili iktidarı elinde bulunduran gücün egemenliği
• Halk Egemenliği: Egemenliğin doğrudan ya da dolaylı olarak halk tarafından kullanılması
• Milli Egemenlik: Egemenliğin millete ait olması ve milletin temsilcileri aracılığıyla kullanılması

Egemenliğin Kaynağı

• İlahi Kaynak: Egemenliğin Tanrı tarafından verildiği inancı
• Monarşik Egemenlik: Egemenliğin hükümdarda olduğu anlayışı
• Aristokratik Egemenlik: Egemenliğin seçkin bir zümreye ait olduğu görüşü
• Halk Egemenliği: Egemenliğin halka ait olduğu ve halkın iradesiyle kullanıldığı ilkesi
• Milli Egemenlik: Egemenliğin millete ait olduğu ve milletin temsilcileri aracılığıyla kullanıldığı ilkesi

Egemenliğin Özellikleri

• Bölünmezlik: Egemenlik yetkisinin bölünememesi ve tek bir otorite tarafından kullanılması
• Devredilmezlik: Egemenlik hakkının başka bir kişi veya kuruma devredilememesi
• Asillik (İlkellik): Egemenliğin başka bir güçten kaynaklanmaması, kendiliğinden var olması
• Süreklilik: Devlet var olduğu sürece egemenliğin devam etmesi
• Mutlaklık: Devletin kendi toprakları üzerindeki her konuda en üstün karar alma yetkisine sahip olması

Egemenlik ve Küreselleşme

• Küreselleşme, ulus devletlerin egemenlik alanlarını etkiler
• Sınırların geçirgenliği ve uluslararası örgütlerin etkisi devletlerin egemenliğini kısmen sınırlayabilir
• Devletler hala kendi topraklarında nihai otoriteyi temsil eder

Egemenlik ve İnsan Hakları

• Devletin egemenlik yetkisi, insan haklarına saygı çerçevesinde kullanılmalı
• Uluslararası insan hakları hukuku, devletlerin egemenliğini sınırlayarak bireylerin haklarını korur

Egemenlik ve Demokrasi

• Demokratik devletlerde egemenlik halka aittir ve temsilciler aracılığıyla kullanılır
• Hukukun üstünlüğü, devletin egemenlik yetkisini sınırlar ve keyfi uygulamaları engeller

Egemenlik ve Uluslararası Hukuk

• Uluslararası hukuk, devletlerin egemen eşitliği ilkesine dayanır
• Her devletin eşit hakları vardır ve birbirlerinin iç işlerine karışmaması gerekir
• Devletler, uluslararası anlaşmalarla egemenlik yetkilerini devredebilirler

Egemenlik Anlayışındaki Değişimler

• Geleneksel anlayış devletin mutlak otoritesini vurgularken, modern anlayış insan hakları ve işbirliğini içerir
• Küreselleşme ve bölgesel entegrasyon, egemenlik kavramının yeniden yorumlanmasına yol açar
• Devletlerin egemenlik yetkileri, uluslararası normlar, anlaşmalar ve örgütlerle sınırlandırılabilir