Sinir Sistemi ve Nöronlar

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Aşağıdaki ifadelerden hangisi sinaps ile ilgili yanlıştır?

Sinaps, bir nörondan diğerine impuls iletimini sağlar.

Sinaps, impulsun iletilmesi için kimyasal maddeler kullanabilir.

Sinaps, iki nöron arasındaki boşluktur.

Sinaps, yalnızca glial hücreler arasında oluşur. (correct)

Bir nöronun myelin kılıfı ne tür bir etki yaratır?

Nöronlar arası ilişkileri zayıflatır.

İmpuls iletimini yavaşlatır.

Nöronların büyümesini teşvik eder.

İmpuls iletimini hızlandırır. (correct)

Nöronların hangi özelliği, onları diğer hücrelerden ayıran temel bir faktördür?

Bağışıklık sistemine katkıda bulunurlar.

Uzun aksiyon potansiyeli üretirler.

Bölünme yeteneği vardır.

Bölünme yetenekleri yoktur. (correct)

Aşağıdakilerden hangisi glial hücrelerin işlevlerinden biridir?

Nöronları desteklemek. Signup and view all the answers

Mature bir nöronun hücre gövdesinde hangi yapı bulunmaz?

Sentrioller Signup and view all the answers

Polarizasyon sırasında, bir nöronun içinde ve dışında bulunan iyonların durumu nasıldır?

İç kısım negatif, dış kısım pozitif. Signup and view all the answers

Depolarizasyon aşamasında hangi iyon kanalları açılır?

Na⁺ kanalları. Signup and view all the answers

Repolarizasyon aşamasında, hangi iyon hücre dışına difüze olur?

K⁺ iyonları. Signup and view all the answers

Nöronun dinlenme potansiyeli kaç mV'dir?

-70 mV. Signup and view all the answers

İletim hızı, hangi tür nöronlarda daha fazladır?

Miyelinatlı nöronlarda. Signup and view all the answers

Nöronun iç kısmı depolarizasyon sırasında hangi duruma gelir?

Pozitif. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi repolarizasyon sırasında gerçekleşmez?

Na⁺ iyonlarının hücreye girmesi. Signup and view all the answers

Nöronlar arasındaki impuls iletiminde, hangi noktalarda impuls oluşur?

Ranvier Düğümleri'nde. Signup and view all the answers

Nöron ve sinaps arasındaki iletim hızındaki temel fark nedir?

Nöronda iletim hızlı, sinapslarda yavaş. Signup and view all the answers

Sinaptik iletimin en önemli sürecinde hangi aşama ilk olarak gerçekleşir?

Nörotransmitterlerin ekzositozla salgılanması. Signup and view all the answers

Kolaylaştırıcı sinapslar ne işlevi görür?

Komşu hücre zarını depolarize eder. Signup and view all the answers

Sinaps sonrası nörotransmitterlerin parçalanma süreci hangi mekanizmalarla gerçekleşir?

Enzimler aracılığıyla ya da nöron tarafından tekrar alınarak. Signup and view all the answers

Miyelin kılıfı hangi etkide bulunur?

Impuls atlama ile transmiti hızlandırır. Signup and view all the answers

Nöronlarda iletim kuralı hangisidir?

Ya hep ya hiç prensibi. Signup and view all the answers

Nörotransmitterlerin dendrit üzerindeki reseptörlere bağlanması neye neden olur?

Na kapılarının açılmasına neden olur. Signup and view all the answers

Impuls hızı hangi faktörler tarafından etkilenir?

Miyelin kılıfının varlığı ve akson çapı. Signup and view all the answers

Sinaps bölgesindeki sinaptik boşluğu tanımlayın.

Sinaptik düğüm ile post-sinaptik nöron arasında yer alır. Signup and view all the answers

Aksiyon potansiyelinin iletimini etkileyen faktörlerden biri değildir?

Nöron sayısı Signup and view all the answers

Sinaptik vesiküllerin zarla kaynaşması hangi iyonun varlığı ile tetiklenir?

Kalsiyum Signup and view all the answers

Hangi durumda neurotransmitterler, post-sinaptik nöronda inhibisyona neden olur?

Hedef reseptörlerin yeterince uyarılamadığı durumlarda Signup and view all the answers

Aksin çapının artması, aksiyon potansiyelinin iletim hızını nasıl etkiler?

İletim hızını artırır. Signup and view all the answers

Neurotransmitterlerin, pre-sinaptik nöron tarafından geri alınması hangi işlem ile gerçekleşir?

Enzimatik parçalanma Signup and view all the answers

Miyelin kılıfının işlevi nedir?

İmpulsların atlamalı iletimini sağlamak Signup and view all the answers

Aksiyon potansiyelinde, hangi olay sırasında kalsiyum iyonları sinaptik düğüme girer?

Uyarı tespit edilince Signup and view all the answers

Study Notes

Sinir Sistemi

Sinir sistemi, organizmaların dış uyarıcılara tepki vermesini sağlar.
Sinir dokusu, nöronlar ve glial hücrelerden oluşur.

Nöron (Sinir Hücresi)

Nöronlar yüksek oranda özelleşmiş hücrelerdir.
Bölünme yeteneğine sahip değillerdir.
Nöronlar şu özelliklere sahiptir:
- Dendritler: Hücre gövdesinden çıkan ve uyarıları alan kısa uzantılar.
- Akson: Uyarıları diğer nöronlara, bezlere veya kaslara ileten uzun uzantılar.
- Miyelin Kılıf: Bazı aksonları saran ve impuls iletimini hızlandıran yağlı bir tabaka. Miyelin arasındaki boşluklara Ranvier düğümleri denir.
- Hücre Gövdesi (Soma): Nükleus ve organelleri içerir.
- Sinaps: İki nöron arasındaki, impulsların iletildiği boşluk.

Glial Hücreler

Glial hücreler, nöronları destekler ve korur.
Impuls iletmezler.

Sinir Impulsu İletimi

1. Polarizasyon:
- Nöronun dinlenme halindeki kısmında meydana gelir, ancak nöron uyarı iletmeye hazırdır.
- Sodyum-potasyum pompası aktif olarak hücreden Na⁺ iyonlarını çıkarır ve hücreye K⁺ iyonlarını taşır.
- Nöronun dışı pozitif (+), içi negatif (-) olur. Buna polarizasyon denir.
- Membran boyunca elektriksel potansiyel farkı -70mV'dir.
2. Depolarizasyon:
- Uyarının olduğu nöron bölgesi.
- Uyarı geldiğinde, nöron membranında sodyum (Na⁺) kanalları açılır.
- Hücre dışı daha yoğun olan Na⁺ iyonları hücre içine difüze olur.
- Nöronun içi pozitif (+), dışı negatif (-) olur. Polarizasyon tersine döner. Buna depolarizasyon denir.
- Membran boyunca elektriksel potansiyel farkı +40mV'dir.
3. Repolarizasyon:
- Uyarının geçtiği nöron bölgesi.
- Nöron yeni bir uyarı iletmeye hazır değildir.
- Sodyum (Na⁺) kanalları kapanır.
- Potasyum (K⁺) kanalları açılır.
- K⁺ iyonları hücre dışına difüze olur.
- Nöronun içi negatif (-), dışı pozitif (+) olur. Nöron polarize haline döner.
- Membran boyunca elektriksel potansiyel farkı -70mV'ye geri döner.
- Sodyum-potasyum pompası aktif olarak Na⁺'ı hücre dışına ve K⁺'ı hücre içine taşır, orijinal iyon konsantrasyonlarını geri yükler.

Sinaptik İmpuls İletimi

Sinaps, pre-sinaptik nöron, sinaptik yarık ve post-sinaptik nöron olmak üzere üç bölümden oluşur.
Pre-sinaptik nöron: Mitokondri ve sinaptik veziküller içerir; sinaptik veziküller nörotransmitter maddeleri taşır.
Sinaptik yarık (sinaptik boşluk): Pre-sinaptik ve post-sinaptik nöronları ayıran boşluk.
Post-sinaptik nöron: Nörotransmitterlere bağlanan reseptörler içerir.
İletim Şeması:
- İmpuls sinaptik yumruya ulaşır.
- Bu, sinaptik yumrunun Ca geçirgenliğini artırır ve Ca'nın içeriye girişini başlatır.
- Ca'nın varlığı, sinaptik veziküllerin pre-sinaptik membranla kaynaşmasına neden olur.
- Nörotransmitterler sinaptik yarığa salınır.
- Nörotransmitterler sinaptik yarık boyunca difüze olur ve post-sinaptik membran üzerindeki reseptörlere bağlanır.
- Bağlanma, post-sinaptik nöron üzerinde bir tepki başlatır, uyarıcı veya engelleyici olabilir.
- Nörotransmitterler daha sonra enzimler tarafından parçalanır ve tekrar pre-sinaptik nörona alınır.

Aksiyon Potansiyeli

Aksiyon potansiyeli, bir nöron boyunca hareket eden kısa bir elektriksel sinyaldir.
İmpuls iletiminin hızını etkileyen faktörler şunlardır:
- Miyelin Kılıf: İmpulsların kılıf boşlukları arasında "sıçramasını" sağlayan yalıtım tabakası. Bu, hızı önemli ölçüde artırır.
- Akson Çapı: Daha geniş bir akson daha hızlı iletim sağlar.
- Sıcaklık: Daha sıcak sıcaklıklar daha hızlı iletim sağlar.

Diğer Alakalı Bilgiler

Farklı reseptörlerin eşik değerleri ve vücudun daha güçlü veya daha zayıf bir uyarımı nasıl ayırt edebileceği.
Beynin farklı uyarı türlerini nasıl ayırt edebileceği.

Sinaptik İletim

Özellik	Nöronda İletim	Sinapsta İletim
İletim Yönü	Tek yönlü	Tek yönlü
İletim Şekli	Elektro-kimyasal	Kimyasal
İletim Kuralı	Ya hep ya hiç prensibi	Seçici direnç
İletim Hızı	Hızlı	Yavaş

Impuls İletimi

İmpuls, sinir hücresinin bir ucundan diğer ucuna yayılır.
Sinapslarda iletim, nörondaki iletimden daha yavaştır.
İletim yolunda ne kadar çok sinapsa varsa, iletim hızı o kadar yavaş olur.
Impulsun sinaptik yumruya gelmesiyle akson ucunun Ca geçirgenliği artar ve hücre içine Ca girişi başlar.
Sinaptik kese içindeki nörotransmitter maddeler, ekzositozla sinaptik boşluğa dökülür. Nörotransmitter maddeler difüzyon ile ilerleyerek komşu hücre zarındaki reseptörlere bağlanır.
Reseptöre bağlanan nörotransmitter maddeler dendrit ucundaki Na kapılarının açılmasına neden olur ve Na girişi başlar, hücre depolarize olur.
İletim gerçekleştikten sonra sinaptik boşluktaki nörotransmitter maddeler, enzimler aracılığıyla parçalanır ya da nöron tarafından tekrar hücre içine alınır.

Sinapslarda Impuls Geçişi

Kolaylaştırıcı Sinapslar: Impulsun geçişine izin verir ve komşu hücre zarında depolarizasyona neden olur.
Durdurucu Sinapslar: Impulsun geçişini engeller ve komşu hücre zarının polarizasyonunu artırarak iletimi engeller.

Impuls Hızı

Impuls hızı, aksonun çapı ve miyelin kılıfının varlığı ile ilgilidir.
Miyelin kılıflı nöronlarda impuls atlama (saltasyon) ile iletilir, bu da iletimi daha hızlı yapar.
Akson çapı arttıkça iletim hızı artar.

Sinaptik İletim Sırası

Nörotransmitter maddeler ekzositozla sinaptik boşluğa salgılanır.
Difüzyon ile ilerleyen nörotransmitter maddeler dendrit üzerindeki reseptörlere bağlanır.
Akson içine Ca girişi başlar.

(Grafikle ilgili)* Yukarıdaki grafik, bir impuls değişimini gösteriyor. "a" ve "c" noktalarında iletim elektrokimyasal ve "b" noktasında impuls iletilirken akson kullanılıyor, a ve c noktaları arasında impuls iletimini nöronlar sağlıyor.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Bu quiz, sinir sisteminin temel bileşenlerini ve nöronların yapılarını incelemektedir. Sinir dokusu, nöronların özellikleri ve impuls iletim süreçleri hakkında sorular bulunmaktadır. Sinir sistemini anlamak için önemli bilgiler içerir.