Sifətin Məna Növləri
8 Questions
1 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Aşağıdakılardan hansı sifətin suallarından biri deyil?

  • Necə?
  • Hansı?
  • Nə cür?
  • Nə? (correct)

Hansı söz birləşməsi quruluşca mürəkkəb sifətdir?

  • Gözəl mənzərə
  • Uzun-uzadı söhbət (correct)
  • Bilikli şagird
  • Yaşıl ağac

Aşağıdakı sifətlərdən hansı keyfiyyət sifəti deyil?

  • Şirin
  • Böyük
  • Soyuq
  • Dəmir (correct)

Hansı cümlədə sifət xəbər vəzifəsində işlənmişdir?

<p>Bu film çox maraqlıdır. (C)</p> Signup and view all the answers

Hansı sifət azaltma dərəcəsindədir?

<p>Sarımtıl (A)</p> Signup and view all the answers

Hansı nümunədə sifət isimləşməmişdir?

<p>Gözəl güllər böyük vazada dururdu. (B)</p> Signup and view all the answers

Aşağıdakı mürəkkəb sifətlərdən hansı məna əlaqəsinə görə digərlərindən fərqlənir?

<p>Açıq-saçıq (B)</p> Signup and view all the answers

Hansı cümlədə həm keyfiyyət, həm də nisbi sifət işlənmişdir?

<p>Dünənki hadisə çox təəccüblü idi. (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Sifət nədir?

Əşyanın əlamətini və ya keyfiyyətini bildirən əsas nitq hissəsidir.

Keyfiyyət sifətləri

Əşyanın daxili əlamətini bildirən sifətlərdir. Rəng, dad, hiss bildirir.

Nisbi sifətlər

Əşyanın başqa əşyaya, əlamətə və ya hərəkətə olan münasibətini bildirir.

Sadə sifətlər

Bir kökdən ibarət olan sifətlərdir.

Signup and view all the flashcards

Düzəltmə sifətlər

Kök və şəkilçidən ibarət olan sifətlərdir.

Signup and view all the flashcards

Mürəkkəb sifətlər

İki və ya daha artıq sözün birləşməsindən yaranır.

Signup and view all the flashcards

Adi dərəcə

Əlamətin adi halda olduğunu bildirir.

Signup and view all the flashcards

Sifətin isimləşməsi

Sifətlərin ismin əlamətlərini daşıması.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

  • Sifət, isimlərin əlamət və keyfiyyətlərini bildirən əsas nitq hissəsidir.
  • "Necə?", "nə cür?", "hansı?" suallarına cavab verir.
  • Nümunələr: "yaxşı" (necə?), "şirin" (nə cür?), "qırmızı" (hansı?).

Sifətin Məna Növləri

  • Keyfiyyət sifətləri obyeklərin daxili xüsusiyyətlərini təsvir edirlər.
  • Rəng bildirən sifətlər (qırmızı, yaşıl, sarı və s.) keyfiyyət bildirən sifətlərdir.
  • Dad bildirən sifətlər (şirin, turş, acı və s.) keyfiyyət bildirən sifətlərdir.
  • Hiss bildirən sifətlər (isti, soyuq, yumşaq və s.) keyfiyyət bildirən sifətlərdir.
  • Yetərli dərəcədə olan əlamət bildirən sifətlər (böyük, kiçik, uzun, qısa və s.) keyfiyyət bildirən sifətlərdir.
  • Nisbi sifətlər, əşyanın digər əşyalara, xüsusiyyətlərə və ya hərəkətlərə münasibətini göstərir.
  • Yer bildirən sifətlər (şəhər, kənd, dağ və s.) nisbi sifətlərə aiddir.
  • Zaman bildirən sifətlər (dünənki, sabahkı, yay və s.) nisbi sifətlərə aiddir.
  • Əşya bildirən sifətlər (dəmir, yun, ipək və s.) nisbi sifətlərə aiddir.
  • Hərəkət bildirən sifətlər (yatmış, susmuş və s.) nisbi sifətlərə aiddir.

Sifətin Quruluşca Növləri

  • Quruluşca üç növə bölünür: sadə, düzəltmə və mürəkkəb.
  • Sadə sifətlər bir kökdən ibarətdir (gözəl, yaxşı, pis və s.).
  • Düzəltmə sifətlər kök və şəkilçidən ibarətdir (bilikli, güclü, sevincək və s.).
  • Mürəkkəb sifətlər iki və ya daha çox sözün birləşməsindən yaranır (ağır iş, uzun-uzadı, açıq-saçıq və s.).

Sifətin Dərəcələri

  • Xüsusiyyətlərin böyüklüyünü və ya kiçikliyini ifadə etmək üçün dərəcələrə bölünür.
  • Adi dərəcə xüsusiyyətin normal halını göstərir (ağıllı, gözəl, böyük və s.).
  • Azaltma dərəcəsi xüsusiyyətin azaldığını göstərir və -ımtıl, -ımtraq, -raq, -rəng şəkilçiləri ilə formalaşır (sarımtıl, yaşımtraq, açıqraq, göyrəng və s.).
  • Çoxaltma dərəcəsi xüsusiyyətin gücləndiyini göstərir və aşağıdakı yollarla formalaşır:
    • Sözün ilk hecasının təkrarlanması (tərtəmiz, dümağ, gömgöy və s.).
    • "lap", "daha", "ən" sözlərinin əlavə edilməsi (lap yaxşı, daha gözəl, ən böyük və s.).
    • Saitlərin uzadılması (uzaaaq, qııısa və s.).
    • "-ca", "-cə" şəkilçiləri (gözəlcə, kiçicə və s.).

Sifətin Sintaktik Vəzifəsi

  • Cümlədə əsasən təyin rolunu oynayır.
  • Bəzən xəbər kimi də çıxış edə bilir.
  • Nümunələr: "Gözəl qız oxuyur" (təyin), "Bu kitab maraqlıdır" (xəbər).

Sifətin İsimləşməsi

  • Sifətlər bəzən isimləşərək ismin xüsusiyyətlərini qəbul edir.
  • Bu zaman sifət aid olduğu obyekti deyil, obyektin yerini tutur.
  • Nümunə: "Gözəl hər yerdə gözəldir" (sifət isimləşib).

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Sifət əlamət və ya keyfiyyət bildirən əsas nitq hissəsidir. Sifətlər əsasən necə, nə cür və hansı suallarına cavab verir. Keyfiyyət sifətləri daxili əlaməti, nisbi sifətlər isə münasibəti bildirir.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Browser