Ses Fiziği Dersi - 2024-2025 Güz Dönemi

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ses dalgalarının yayılması için hangi üç bileşenin olması gerekmektedir?

Yalnızca ortam

Kaynak, ortam ve alıcı (correct)

Ortam ve alıcı

Yalnızca kaynak

İnsan ses algı mekanizmasının sınırlılıkları nedeniyle hangi durum geçerlidir?

Her ses dalgası insan tarafından algılanabilir

Herkes tarafından aynı ses ucuz olarak algılanır

Tüm dalgalar ses olarak nitelendirilemez (correct)

Ses dalgaları yalnızca su altında yayılabilir

Bir nesne titreştiğinde ne gerçekleşir?

Hava moleküllerine çarpma ve basınç etkisi (correct)

Ses hiçbir şekilde yayılmaz

Sadece sıcaklık artışı

Ortamın aydınlatılması

Ses dalgaları hangi ortamda yayılma kapasitesine sahiptir?

Herhangi bir ortamda Signup and view all the answers

Ses şiddeti nasıl tanımlanır?

Birim zamanda birim yüzeye düşen ses enerjisi. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi ses dalgalarının algılanabilmesi için gerekli bir bileşen değildir?

Gözlük Signup and view all the answers

Ses hızı hangi faktöre bağlıdır?

Yayılan ortamın özelliklerine. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi ses şiddetinin birimidir?

Desibel (dB) Signup and view all the answers

Ses şiddeti formülü hangi parametreleri kullanır?

Enerji ve yüzey alanı. Signup and view all the answers

Ses şiddeti formülü aşağıdaki gibi ifade edilebilirken hangisi yanlıştır?

İ = F / A Signup and view all the answers

Ses dalgalarının yön değiştirmesine ne ad verilir?

Kırınma Signup and view all the answers

Hangi durumda ses dalgaları kırılma gerçekleştirir?

Ses dalgaları farklı ortamdan geçerken Signup and view all the answers

Birden fazla ses dalgası karşılaştığında ne olayı meydana gelir?

Girişim Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi ses dalgalarının davranışlarını etkilemez?

Ses kaynağının kesinliği Signup and view all the answers

Ses dalgalarının yön değiştirmesi hangi durumda gerçekleşmez?

Ses dalgası aynı ortamda hareket ederken Signup and view all the answers

Ses dalgaları nasıl yayılır?

Sıkışma ve genleşme bölgeleri arasında Signup and view all the answers

Sesin oluşumunu sağlayan temel unsur nedir?

Yapıların titreşimi Signup and view all the answers

Ses dalgalarının yayılması sırasında ortamdaki tanecikler nasıl hareket eder?

Bir sonraki taneciğe ileterek hareket ederler Signup and view all the answers

Ses dalgalarının yüksek basınç ve alçak basınç bölgeleri arasındaki ilişki nedir?

Yüksek ve alçak basınç bölgeleri sesin yayılması için gereklidir Signup and view all the answers

Ses dalgalarının yayılma mekanizması hangi şekilde tanımlanır?

Bir gazda basınç farkları ile Signup and view all the answers

Dalga yüksekliği ya da genlik ile hangi kavram arasındaki ilişki doğrudur?

Güç ile doğru orantılıdır Signup and view all the answers

Faz farkı kavramı aşağıdakilerden hangisi ile tanımlanır?

Dalgaların faz açıları arasındaki fark Signup and view all the answers

Aynı frekansta ama farklı amplitüdlere sahip ses dalgaları hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Daha yüksek amplitüd, daha yüksek ses demektir Signup and view all the answers

Frekansı aynı, fakat amplitüdü farklı iki ses dalgası aşağıdakilerden hangisini ifade eder?

Sesin gücü değişir Signup and view all the answers

Farklı ses frekanslarına sahip dalgalar aşağıdaki özelliklerden hangisini paylaşmaz?

Faz açısı Signup and view all the answers

Taneciklerin hareket etmesinin temel nedeni nedir?

Taneciklere iletilen enerji. Signup and view all the answers

Sıkışma (compression) ve seyrelme (rarefaction) fazlarının oluşumunda hangi süreç rol oynar?

Taneciklerin birbirine çarpması ve hareket etmesi. Signup and view all the answers

İstirahat pozisyonuna dönen tanecik, ne yapar?

Komşu taneciği harekete geçirir. Signup and view all the answers

Titreşen nesnelerin etkisi hangi tanecik üzerinde görülür?

En yakın hava molekülü üzerinde. Signup and view all the answers

Taneciklerin kendi hareketleri sonucu oluşan enerji durumu nasıl adlandırılır?

Nakledilen enerji. Signup and view all the answers

Saf sesler günlük hayatta ne kadar yaygındır?

Nadir bulunur. Signup and view all the answers

Kompleks sesleri oluşturan bileşenler arasında hangi terim doğru değildir?

Aklara durgunluk verir Signup and view all the answers

Alçak frekanslı bileşenler hangi isimle adlandırılır?

Fundamental Signup and view all the answers

Yüksek frekanslı bileşenler için hangi tanım doğrudur?

Overtones olarak adlandırılırlar. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi kompleks seslerin kaynaklarından biridir?

Konuşma sesleri Signup and view all the answers

Uyarıcı sistemin etkisiyle titreşen sistemin adının ne olduğu doğru olarak aşağıdakilerden hangisidir?

Tınlatıcı sistem Signup and view all the answers

Öz titreşimin oluşması için hangi koşul gereklidir?

İki sistem arasında enerji aktarımı Signup and view all the answers

Uyarıcı sistemin frekansı ile tınlatıcının öz frekansının aynı olduğu durumda ne tür bir titreşim meydana gelir?

Özel bir zorlanmış titreşim Signup and view all the answers

Uyarıcı sistemin etkisi altında tınlatıcının genliğinin, uyarıcı titreşimin genliğine göre nasıl bir ilişkiye sahip olduğu doğru olarak aşağıdakilerden hangisidir?

Çok büyük değerler alabilir Signup and view all the answers

Tınlatıcı ve uyarıcı sistem arasındaki enerji aktarımının anlamı nedir?

Öz titreşimin gerçekleşmesini sağlar Signup and view all the answers

İnce seslerin (tiz) kalın seslere (pes) göre hangi özelliği vardır?

Daha yüksek frekansa sahiptir. Signup and view all the answers

Mel birimi, frekans ve perde arasındaki ilişkiyi hangi açıdan tanımlar?

Non-lineer bir ilişkiye sahiptir. Signup and view all the answers

Öz titreşim nedir?

Bir sarkaca anlık verilen titreşimdir. Signup and view all the answers

Tını kavramı aşağıdaki seçeneklerden hangisi ile doğrudan ilişkilidir?

Perdedeki eşit artışlarla. Signup and view all the answers

Sesin tınısını belirleyen en önemli faktör nedir?

Frekansı. Signup and view all the answers

İşitme seviyesinin normal olarak kabul edilen referans değeri nedir?

0 dB HL Signup and view all the answers

Odyogramda hangi ölçek kullanılır?

dB HL Signup and view all the answers

İşitme seviyesinin belirlenmesinde hangi faktör önemli değildir?

Sesin kaynağı Signup and view all the answers

Normal işitme seviyesine sahip bir bireyin işitme eşiği hangi frekanslar için farklılık gösterir?

Normal işitme seviyesinde her frekansta 0 dB HL'dir Signup and view all the answers

Normal işitme sahibi kişilerin işitme eşiği ortalamaları hangi özelliği yansıtır?

Referans alınan geniş bir grubu temsil eder Signup and view all the answers

Bir kişinin işitme eşiği 30 dB ve sinyal şiddeti 50 dB ise, bu sinyalin algılama düzeyi kaç dB SL'dir?

20 dB SL Signup and view all the answers

Normal insan kulağı hangi desibel aralığındaki sesleri rahatsız olmadan işitebilir?

50 - 70 dB Signup and view all the answers

110 dB'in üzerindeki ses şiddeti ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

Kulak için rahatsız edici ve zararlıdır. Signup and view all the answers

Aşırı basınç, hangi kulak yapılarında hasara yol açabilir?

Kulak zarı Signup and view all the answers

Bir kişinin işitme eşiği ile sinyal şiddeti arasındaki fark nasıl tanımlanır?

Algılama seviyesi Signup and view all the answers

Desibel (dB) nedir?

Ses gücünün referans bir değere oranıdır. Signup and view all the answers

Aşağıdakilerden hangisi, dB hesaplamasında kullanılan formülde yer almaz?

Frekans Signup and view all the answers

10^-14 watt/cm² gücündeki bir sesin dB değeri nedir?

20 dB Signup and view all the answers

10^-3 watt/cm² gücündeki bir ses için dB değeri aşağıdakilerden hangisidir?

130 dB Signup and view all the answers

İ0 değeri olarak 10^-16 watt/cm² kullanıldığında, 10-1 watt/cm² için dB değeri ne olur?

150 dB Signup and view all the answers

Desibel değerleri aşağıdaki güç değerlerinden hangisiyle ilişkilidir?

10^-13 watt/cm² = 30 dB Signup and view all the answers

DB formülündeki logaritma işlemi hangi şekilde uygulanır?

Güç oranları ile ilgilidir. Signup and view all the answers

I1 değeri 1 watt/cm² iken dB değeri ne olur?

160 dB Signup and view all the answers

Güç değerleri arasında geçerli oran nedir?

Güçlerin artışı dB değerini artırır. Signup and view all the answers

Study Notes

Sesin Temel Kavramları

Ses, fiziksel enerji cinslerinden biridir (titreşim enerjisi)
Ses, hava basıncındaki titreşimsel değişikliklerin iletimi ile karakterizedir
Kulağa ulaşan titreşimler işitme hissini oluşturur

Akustik

Ses ile ilgili fizik alanına akustik denir

Psikoakustik

Fiziksel uyaranla buna verilen psikolojik tepkiler arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalına psikoakustik denir

Ses Şiddeti

Birim zamanda birim yüzeye düşen ses enerjisidir, veya birim yüzeye düşen sesin gücü
Birim: Joule/m².s veya Watt/m²
Ses şiddeti ile basınç ve frekans arasında ilişki vardır

Ses Hızı

Yayıldığı ortama bağlıdır, kaynağın hareketiyle ilgili değildir ve frekansa da bağlı değildir
Hız = √(ortam elastisitesi/orta yoğunluğu)
Ortam sıcaklığı arttığında hava yoğunluğu azalır, dolayısıyla ses hızı artar
Farklı ortamlarda farklı ses hızları vardır. (Havada, Suda, Çelikte)

Frekans

Birim zamandaki titreşim sayısıdır.
Birimi Hertz (Hz) dir (s⁻¹).
Bir tam titreşim için geçen süreye periyot denir

Dalgaboyu

Ard arda gelen iki dalga tepesi veya iki dalga çukuru arasındaki mesafedir. (m cinsinden ölçülür)

Frekans ve Dalgaboyu İlişkisi

Ters orantılıdır

Amplitüd

Periyodik bir dalganın ulaştığı en büyük değerdir
Dalga yüksekliği veya genlik olarak da adlandırılır
Dalganın gücü ile doğru orantılıdır

Ses Dalgaları Özellikleri ve Örnekler

En yüksek ses ve en ince ses (tiz) frekans ile ilişkilidir. yüksek ses yüksek frekans, düşük ses düşük frekans.
Aynı ortamda birden fazla ses dalgası karşılaştığında girişim olayı meydana gelir

Yansıma, Kırınma ve Kırılma

Sesin bir yüzeye çarparak yön değiştirmesi olayıdır.
Yansıtıcı yüzeyin girinti çıkıntıları dalga boyundan küçük ise yansıma düzgündür. büyük ise yayınık yansıma olur.
Ses dalgalarının bir delikten veya yüzeyin kenarlarından geçerken yön değiştirmesine kırınma denir.
Ses dalgalarının farklı ortamlarda, farklı hızlarda yayılmasına kırılma denir. Yön değiştirir.

Kaynaklar

Belirtilen kaynaklar (kitaplar, makaleler)

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Ses Fiziği dersi, sesin temel kavramları, akustik ve psikoakustik gibi konu başlıklarını kapsamaktadır. Bu ders, sesin fiziksel ve psikolojik yönlerini inceleyerek öğrencilerin ses oluşumu ve dağılımı hakkında derinlemesine bilgi sahibi olmalarını sağlar.