Podcast
Questions and Answers
Сейітқұл егінді жыл сайын күшейтті.
Сейітқұл егінді жыл сайын күшейтті.
True (A)
Сейітқұлдың ағасы жаңа мекенге көшкен жоқ.
Сейітқұлдың ағасы жаңа мекенге көшкен жоқ.
True (A)
Сейітқұл Торғай төріндегі Қабырға өзенінің бойында тоқтады.
Сейітқұл Торғай төріндегі Қабырға өзенінің бойында тоқтады.
True (A)
Сейітқұл кедейлерді жазға дейін көшірмей қалдырды.
Сейітқұл кедейлерді жазға дейін көшірмей қалдырды.
Signup and view all the answers
Сейітқұл өзінің жаңа мекенінде тек барымта жасап байыды.
Сейітқұл өзінің жаңа мекенінде тек барымта жасап байыды.
Signup and view all the answers
Сейітқұл бай болған кезде, оған басқа халықтар қызыққан жоқ.
Сейітқұл бай болған кезде, оған басқа халықтар қызыққан жоқ.
Signup and view all the answers
Сейітқұл жәрмеңкелерді жылда өткізді.
Сейітқұл жәрмеңкелерді жылда өткізді.
Signup and view all the answers
Сейітқұлдың елі алғашында 400 үй болды.
Сейітқұлдың елі алғашында 400 үй болды.
Signup and view all the answers
Сейітқұл малдарына бақташы қойған жоқ.
Сейітқұл малдарына бақташы қойған жоқ.
Signup and view all the answers
Сейітқұл егін үшін арық қазып су жіберді.
Сейітқұл егін үшін арық қазып су жіберді.
Signup and view all the answers
Study Notes
Сейітқұлдың Торғайдағы мекендеуі
- Сейітқұл отыз үйлі кедейлермен бірге, жұрттың барымтасын пайдаланып, байыту мақсатында Торғай тересіндегі Қабырға деген өзен-судың бойына келді.
- Ол жердің қалың қыпшақ руына жақындығы мен жамандықтан алыс екеніне көз жеткізді.
- Қысты өткізіп, жазында кедейлерді Қабырға бойына көшірді, бұған Сейітқұлдың ағасының ұрлық-барымтаға бейім болуы кедергі болмады.
Егіншілік өндірісін дамыту
- Сейітқұл қолына кетпен алып, кедейлерге де беріп, жер тегістеп, егін егуге кірісті.
- Судан арық қазып, егінге су жіберіп, егіннің артығын сатып, мал алды.
- Егінді жылдан жылға күшейтіп, арық басына шығыр салып, суды басқарып, астықтың (бидай, тары, арпа) артығын малға ауыстырып, кедейлерді байытуға жетістіктер көрсетті.
- Сейітқұлдың айналасына көшпелі бөтен жұрттар да қосылды, және оларды жұмысқа алу арқылы бес-алты жылда төрт жүз үйге жетті.
Қорғаныс және сауда дамуы
- Сейітқұл көбейген жұртының адал еңбегімен тапқан байлығын ұрылардан, жаулардан және даладағы бөрілерден қорғауды ойлады.
- Судың қолайлы жеріне шымнан қорған салдырды, малдарын бақташылармен қорғады және қару-жарақты қарауылшылармен қамтамасыз етті.
- Сейітқұлдың жұрты бекінген соң сырттағы көшпелі халықтар батып келе алмады.
- Бұқара мен Қоқаннан мал айдатты және тауар алдырды.
- Жыл сайын егін жинау кезеңінде қорғанда жәрмеңке болды және көшпелі халық сауда жүргізді.
- Осы екі әдіспен (егіншілік пен сауда) Сейітқұлдың жұрты бай болды.
Ағасының өлімі және тұрақтылық
- Сейітқұлдың ағасы аттаныс-түсіспен жұрттың малын ұрлап бай болуға тырысып, бірақ Қоңырат жағында қолға түсіп, өлтіріліп кетті.
- Малын Түркістан әкімдері талап алды, жамағат Сейітқұлға көп сүйенді, оның құрметті аты Тілеу Сейдалин сұлтанның айтуы бойынша 1830 жылдарда болды.
- Қабырға бойында егіншілік дамып, кедейлердің жағдайы жақсарған.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Бұл тестте Сейітқұлдың Торғай жеріндегі кедейлермен бірге өмір сүруі, егіншілік өндірісін дамытуы және қорғаныс пен сауданы нығайту жолдары туралы мәліметтер жинақталған. Сейітқұлдың іс-әрекеттерінің мазмұны мен нәтижелеріне терең үңіліп, оқырмандарды қызықтыратын сұрақтар қойылады.
