رشد عاطفی ذهنی نوجوانان

روانشناسی زن و خانواده

• این مطالب در مورد روانشناسی زنان و خانواده است.
• مدرس این درس دکتر صدیقه عبداله پور است.
• ایشان دکترای تخصصی در بهداشت باروری و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند.
• مدرس همچنین کارشناسی ارشد مشاوره در مامایی دارند.

ارزشیابی

• حضور مستمر در کلاس درس، 15 نمره.
• فعالیت های کلاسی، 3 نمره.
• امتحان پایانی، 2 نمره.

فهرست مطالب

• روانشناسی دوران بلوغ دختران
• تفاوت‌های روانی و رفتاری دختران و پسران
• نظریه‌های روانشناسی درباره خانواده
• مفهوم دلبستگی مادر و نوزاد
• سلامت روانی زنان
• روابط زوج
• طلاق، ازدواج مجدد و خانواده‌های تک سرپرست
• وابستگی به مواد و اعتیاد در زنان

روانشناسی دوران بلوغ دختران

• بلوغ مرحله‌ای بحرانی است که زیربنای زندگی بزرگسالی را بنا می‌‌کند.
• دختران معمولاً زودتر از پسران به بلوغ می‌رسند.
• شناخت تغییرات جنسی، روانی و اجتماعی در این دوره حساس حائز اهمیت است.
• بحران دوره بلوغ، شامل تغییرات ناگهانی در علایق، نگرش‌ها، احساسات و رفتارهای نوجوان است که می‌تواند به ناسازگاری با محیط منجر شود.
• ویژگی‌های دوران بلوغ: تغییرات خلق و خو، اختلال در خواب، بروز احساسات عاطفی، حس استقلال طلبی، سرگردانی و بارور شدن استعدادها، حس کنجکاوی نسبت به جنس مخالف و شکل‌گیری ارزش‌ها و باورهای فکری و اعتقادی.
• روانشناسان بلوغ را دوره انتقال و تولد دوباره می‌دانند، زیرا فرد از دوران کودکی به دوران بزرگسالی منتقل می‌شود.
• دلبستگی مادر و کودک، یک پیوند عاطفی عمیق است که نشاط و آرامش هنگام استرس به همراه دارد.
• دشواری تطبیق در دوران نوجوانی در دختــران بــه دلیل آماده نبودن برای ورود به این مرحله ایجاد می‌شود.
• نخستین قاعدگی، کیفیتی است که دختر را با مسائل زنانگی مواجهه میکند

تغییرات جسمی

• افزایش رشد
• بزرگ شدن سینه
• رشد موهای زیر بغل و دیگر نواحی بدن
• اولین قاعدگی ( پایان فرآیند بلوغ )
• سطح هورمونهای LH و FSH ( گنادوتروپینها) افزایش میابد و باعث تولید استروژن و تستوسترون می شود.

تغییرات روانی

• هویت در برابر سردرگمی نقش، مهمترین تکلیف نوجوانان
• پیوستن به گروه همسالان، روشی برای اجتناب از سردرگمی و ابهام (حفظ هویت)
• دختــران زودتر از پسران روابط صمیمی عاطفی برقرار می کنند.
• دو دوره در تحولات نوجوانی مشخص می شود:
  • دوره اول با طغیان و عصیان علیه محیط خانوادگی همراه ،است
  • دوره دوم با تعمق و تفکر و پرورانیدن وجود درونی افراد ،
• بیداری غرایز مادر شدن یا همسر بودن، ممکن است باعث اضطراب و ناامنی در دختران شود.
• سرعت رشد، در تمام ابعاد هماهنگ نیست؛ ممکن است تحول ذهنی-عاطفی با رشد جنسی همگام نباشد
• عدم حمایت و راهنمایی، میتواند آسیبهای جدی را به نوجوانان وارد کند.

تغییرات اجتماعی

• جستجوی هویت
• ایجاد روابط صمیمی با همسالان
• میزان دلبستگی به گروه همسالان ،با توجه به نوع دلبستگی و رفتارها
• روابط پیچیده بین روابط ،اجتماعی و دلبستگی

دلبستگی

• پیوند عاطفی عمیقی با افراد خاص در زندگی
• در روانشناسی رشد، پیوند هیجانی بین شیرخوار و فرد بالغ دیگر
• دلبستگی، نقش مهمی در سلامت روانی و رشد عاطفی - هیجانی کودک دارد.
• عوامل تأثیرگذار در دلبستگی ایمن ،از جمله تولد زودرس و عوارض زایمان ،اختلافات والدین، بیماری مادر و ...
• سبک های دلبستگی : ایمن، اجتنابی، دوسوگرا، آشفته
• دلبستگی ایمن: کودک در صورت جدا شدن از مراقب خود دچار ناراحتی می شود و با بازگشتن ،مراقب خود، احساس نشاط و شادی نماید.
• دلبستگی ناایمن: عدم توانایی مادر در پاسخگویی مناسب به نیازهای اولیه کودک

خانواده

• خانواده، نهاد اجتماعی و فرهنگی مهم با قواعد و نقش های خاص برای اعضا.
• خانواده، سیستم اجتماعی-فرهنگی با روابط عمیق بین اعضا و برداشت مشابه از اهداف زندگی
• کارکردهای خانواده: زیستی، تربیتی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی
• خانواده متعادل
  • آگاهی از تواناییها،
  • تناسب بین خواستهها و داشتههای فرد
  • روابط متعادل با دیگران ،
  • هماهنگی در رفتارها و عناصر شخصیتی
• انواع خانواده ها از نظر تربیت: خشک و سختگیر، سهل گیر و آسانگیر، گسسته (پریشان) ، دمکرات (سالم)

فرزند پروری

• فرزند پروری مقتدرانه
• فرزند پروری مستبدانه
• فرزند پروری سهل انگارانه
• فرزند پروری طرد کننده

سلامت روانی جنسی

• بهداشت جنسی، شامل آگاهی در مورد بدن ، تمایلات جنسی، روابط مثبت و رضایت، محافظت از خود و دیگران.
• عوامل تأثیرگذار: زیستی، اجتماعی، روانی و ...
• اختلال عملکرد جنسی، شامل مشکلاتی در هر مرحله از چرخه پاسخ جنسی.
• عوامل باعث اختلال عملکرد جنسی : جسمی(دیابت ، فشار خون و...) و روانشناسی (اضطراب، افسردگی، استرس)
• جنبه‌های بهداشت جنسی: تمایلات و گرایشهای جنسی، هویت جنسیتی، تجربیات خشونت، روابط جنسی، تصویر و عزت نفس، آناتومی بدن و باروری، مراقبتهای سلامت جنسی و باروری...
• بهداشت جنسی و رابطه با فناوریهای نوین
• بهداشت جنسی و سلامت روان
• بهداشت جنسی و مسئولیت پذیری اجتماعی

مبانی زوج درمانی و خانواده درمانی

• این بخش به بررسی وظایف روانشناختی زوجها در طول زندگی مشترک می پردازد.
• وظایف 7گانه زوجها:
  • تحکیم استقلال روانشناختی و ایجاد ارتباطات جدید با خانواده اصلی
  • ایجاد هویت زوجی و با هم بودن در مقابل ،خودمختاری
  • ایجاد هویت جنسی زوج
  • شکل دادن ازدواج به عنوان یک حوزه ی اطمینان بخش و پرورش دهنده
  • والد بودن
  • ایجاد رابطه جذاب و جذاب
  • دیدگاه دوگانه که ایده آلهای اولیه را با واقعیت موجود ترکیب می کند.

اعتیاد در زنان

• پیامدهای فردی: بیماریهای روانی و جسمی، بیماریهای جنسی
• پیامدهای خانوادگی: از دست دادن اعتبار و منزلت اجتماعی، طرد از خانواده، عدم ایفای نقش مادری، فروپاشی خانواده، ایجاد نسل معتاد
• پیامدهای اجتماعی: افزایش ارتکاب جرائم.

این آزمون به بررسی تأثیرات ناهماهنگی در رشد عاطفی و جنسی نوجوانان می‌پردازد. سوالات شامل عواملی است که باعث وقفه در رشد عاطفی می‌شود و چگونگی تأثیر آن بر روابط خانوادگی و تربیت فرزندان را بررسی می‌کند. با پاسخ به این سوالات، شما درک بهتری از چالش‌های رشد نوجوانان خواهید داشت.