1.2

Study Notes

Wyróżniamy cztery podstawowe typy neuronów ze względu na ich budowę:
- Neurony wielobiegunowe: najliczniejsze, posiadają liczne dendryty i jeden akson.
- Neurony jednobiegunowe: posiadają tylko jeden akson lub, w wyjątkowych przypadkach, wyłącznie dendryty. Występują rzadko.
- Neurony dwubiegunowe: posiadają jeden dendryt i jeden akson.
- Neurony pseudounipolarne: z ciała komórki (perykarionu) odchodzi jeden krótki akson, który rozgałęzia się na dwa: akson obwodowy i akson ośrodkowy.

Neurony dzielimy ze względu na funkcję:
- Czuciowe (aferentne): Są połączone z dendrytami, które posiadają receptory. Receptory te odbierają bodźce ze środowiska zewnętrznego lub wewnętrznego.
- Wstawkowe (interneurony): Znajdują się w ośrodkowym układzie nerwowym, np. w rdzeniu kręgowym. Ich rola to pośredniczenie w komunikacji między innymi neuronami.
- Ruchowe (eferentne): Neurony, które łączą się z efektorami, np. mięśniami lub gruczołami.

Jest to główna część neuronu. Zawiera liczne organelle, w tym:
- Mitochondria
- Aparat Golgiego
- Lizosomy
- Siateczka endoplazmatyczna
Charakterystyczną cechą neuronów jest obecność ciałek Nissla i neurofibryli.

Neurofibryle to wiązki włókienek neurofibryli, które powstają w ciele komórki i rozprzestrzeniają się w wypustki neuronu. Są one zbudowane z:
- Neurotubuli: Najliczniejsze składniki aksonów, odpowiedzialne za transport osiowy. Wzdłuż neurotubuli odbywa się ruch pęcherzyków cytoplazmatycznych, mitochondriów i syntetyzowanych białek w obu kierunkach.
- Neurofilamentów: Zapewniają podparcie i tworzą cytoszkielet komórki.

Substancja Nissla (tigroid) to skupienia substancji zasadochłonnych - ziarnistej siateczki endoplazmatycznej i rybosomów. Główną rolą tigroidu jest synteza białek strukturalnych i neuroprzekaźników. Liczba i stopień skupienia ziarenek Nissla zależą od poziomu syntezy białek w komórce nerwowej. Tigroid znajduje się w perykarionie, w mniejszym stopniu w dendrytach, a w aksonach jest nieobecny.