Questions and Answers
Cəbri ifadədə koefisiyent nəyi bildirir?
Hansı cəbri ifadə tənlikdir?
Funksiya nədir?
Distributivlik qaydasının ifadəsi hansıdır?
Signup and view all the answers
Bir dəyişənli tənliyin həlli üçün nə etmək lazımdır?
Signup and view all the answers
Xətti funksiyanın ümumi forması necədir?
Signup and view all the answers
Kvadrat funksiyanı ifadə edən formul hansıdır?
Signup and view all the answers
Cəbri riyaziyyatın əsas məqsədi nədir?
Signup and view all the answers
Dəyişənlər adətən hansı hərflərlə ifadə edilir?
Signup and view all the answers
Cəbri tənlikdə nə mövcuddur?
Signup and view all the answers
Mücərrəd cəbri nəyi əhatə edir?
Signup and view all the answers
Dəyişənlərin dəyərləri aşağıdakılardan hansı ola bilər?
Signup and view all the answers
Cəbri düsturlar nəyi ifadə edir?
Signup and view all the answers
Birinci dərəcəli tənliklərin forması aşağıdakılardan hansıdır?
Signup and view all the answers
Cəbri ifadələrdə koefisiyentlərin rolu nədir?
Signup and view all the answers
Cəbri funksiyalar nə ilə müəyyən edilir?
Signup and view all the answers
Study Notes
Riyaziyyat: Cəbri
-
Tərif:
- Cəbri, riyaziyyatın bir sahəsidir ki, burada simvollar və dəyişənlər istifadə edilərək ədədi ifadələr yaradılır.
-
Əsas Terminlər:
- Dəyişən: Müəyyən bir dəyəri olmayan simvol (məsələn, x, y).
- Koefisiyent: Dəyişənlər ilə birlikdə olan ədədlər (məsələn, 3x-da 3 koefisiyentdir).
- İfadə: Dəyişənlər və ədədlərdən ibarət olan bir ifadə (məsələn, 2x + 3).
- Tənlik: İki cəbri ifadənin bərabər olduğunu bildirən ifadə (məsələn, 2x + 3 = 7).
- Funksiya: Hər bir giriş dəyərinə bir çıxış dəyəri verən cəbri ifadə.
-
Əsas Qaydalar:
- Əməliyyat qaydaları: Cəbri ifadələrdə toplama, çıxma, vurma və bölmə əməliyyatları.
- Distributivlik: a(b + c) = ab + ac
- Bərabərlik qaydaları: Tənliklərdə hər iki tərəfə eyni əməliyyatı tətbiq etmək.
-
Tənliklərin Həlli:
-
Bir dəyişənli tənliklər: Tənlikdə yalnız bir dəyişən varsa (məsələn, x + 2 = 5).
- Həll etmək üçün dəyişəni tənliyin bir tərəfində tək buraxmaq.
-
İki dəyişənli tənliklər: İki dəyişən (məsələn, x + y = 10).
- Qrafik metod, əvəzləmə və ya eliminasiya metodları ilə həll olunur.
-
Bir dəyişənli tənliklər: Tənlikdə yalnız bir dəyişən varsa (məsələn, x + 2 = 5).
-
Cəbri Funksiyalar:
- Xətti funksiyalar: f(x) = mx + b, burada m meyl, b isə kəsikliyi təmsil edir.
- Kvadrat funksiyalar: f(x) = ax² + bx + c, burada a, b, c ədədlərdir.
-
Qrafiklər:
- Cəbri ifadələrin qrafikləri dəyişənlərin dəyərlərinə əsaslanaraq çəkilir.
- Xətti və kvadrat funksiyaların qrafikləri, müvafiq olaraq düz xətt və paraboladır.
-
Tətbiqlər:
- Cəbri riyaziyyat, mühəndislik, iqtisadiyyat, statistik analiz və daha bir çox sahələrdə geniş istifadə olunur.
-
Qeydlər:
- Cəbri riyaziyyatın əsas məqsədi real dünya problemlərini riyazi modellərlə ifadə etməkdir.
- Düzgün cəbri manipulyasiyalar, problemləri daha asan və effektiv həll etməyə kömək edir.
Cəbri Riyaziyyatın Əsasları
- Cəbri, simvollar və dəyişənlərdən istifadə edərək ədədi ifadələrin yaradıldığı riyaziyyat sahəsidir.
- Dəyişənlər müəyyən dəyəri olmayan simvollardır, məsələn, x və y.
- Koefisiyent, dəyişənlərlə birlikdə olan ədədləri təmsil edir; məsələn, 3x-də 3 koefisiyentdir.
- İfadə, dəyişənlər və ədədlərin bir araya gəlməsi ilə yaranır; məsələn, 2x + 3 bir cəbri ifadədir.
- Tənlik, iki cəbri ifadənin bərabər olduğunu bildirir; məsələn, 2x + 3 = 7 tənliyini nümunə göstərmək olar.
- Funksiya, hər giriş dəyərinə bir çıxış dəyəri verən cəbri ifadədir.
Əsas Qaydalar
- Cəbri ifadələrdə toplama, çıxma, vurma və bölmə əməliyyatlarını əhatə edən əməliyyat qaydaları mövcuddur.
- Distributivlik, a(b + c) = ab + ac münasibətini ifadə edir.
- Bərabərlik qaydası, tənliklərin hər iki tərəfinə eyni əməliyyatı tətbiq etməyə imkan tanıyır.
Tənliklərin Həlli
- Bir dəyişənli tənliklərdə yalnız bir dəyişən varsa, məsələn, x + 2 = 5, dəyişəni tənliyin bir tərəfində tək buraxaraq həll edilir.
- İki dəyişənli tənliklər (məsələn, x + y = 10) qrafik metod, əvəzləmə və ya eliminasiya metodları ilə həll edilir.
Cəbri Funksiyalar
- Xətti funksiyalar f(x) = mx + b formasında, burada m meyl, b isə kəsikliyi təmsil edir.
- Kvadrat funksiyalar f(x) = ax² + bx + c formasındadır; burada a, b, c ədədlərdir.
Qrafiklər və Tətbiqlər
- Cəbri ifadələrin qrafikləri, dəyişənlərin dəyərlərinə əsaslanaraq çəkilir.
- Xətti funksiyaların qrafikləri düz xətt, kvadrat funksiyaların qrafikləri isə paraboladır.
- Cəbri riyaziyyat mühəndislik, iqtisadiyyat, statistik analiz və digər bir çox sahələrdə geniş tətbiq olunur.
- Cəbri riyaziyyatın əsas məqsədi, real dünya problemlərini riyazi modellərlə təsvir etməkdir.
- Düzgün cəbri manipulyasiyalar, problemlərin daha asan və effektiv həllinə kömək edir.
Mücərrəd Cəbri
- Riyaziyyatın alt sahəsi, cəbri ifadələr, bərabərliklər və düsturlarla məşğuldur.
- Simvollar və dəyişənlər (məs., x, y, z) istifadə olunur.
Dəyişənlər
- Adətən Latin hərfləri ilə ifadə edilirlər.
- Dəyişənlərin dəyərləri ədədi dəyərlər ola bilər.
Cəbri İfadələr
- Mücərrəd saylar və dəyişənlərin kombinasiyasından ibarətdir.
- Məsələn: (2x + 3y - 5) ifadə edir.
Bərabərliklər
- İki cəbri ifadənin bərabər olduğunu göstərir.
- Məsələn: (x + 2 = 5) bərabərliyini ifadə edir.
Düsturlar
- Dəyişənlər arasındakı əlaqələri bildirir.
- Məsələn: (A = \pi r^2) düsturu dairənin sahəsini göstərir.
Cəbri Əməliyyatlar
- Toplama, çıxma, vurma və bölmə əməliyyatları var.
- Toplama: (a + b = b + a) (kombinasiyanın assosiativliyi).
- Vurma: (a \cdot b = b \cdot a) (sıra dəyişdirmə).
Cəbri Tənliklər
- Bərabərliyin hər iki tərəfində cəbri ifadələr olan ifadələrdir.
- Tənliklərin həlli, dəyişənlərin dəyərlərini tapmaqdan ibarətdir.
Mücərrəd Cəbri Növləri
- Birinci dərəcəli tənliklər: (ax + b = 0).
- İkinci dərəcəli tənliklər: (ax^2 + bx + c = 0).
Cəbri Funksiyalar
- Dəyişənlərin cəbri ifadələri ilə müəyyən edilir.
- Məsələn: (f(x) = 2x + 3) funksiyası.
Tətbiq Sahələri
- Fizika sahəsində: qüvvələr, sürət və digər dəyişənlər.
- İqtisadiyyat sahəsində: tələb və təklif arasındakı əlaqələr.
Nəticə
- Cəbri, mücərrəd riyaziyyatın əsasını təşkil edir.
- Dəyişənlər, ifadələr, bərabərliklər və tənliklərin öyrənilməsində mühüm rol oynayır.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Bu test cəbri mövzusu üzərindədir və dəyişənlər, koefisiyentlər, tənliklər və funksiyalar haqqında əsas biliklərinizi yoxlayır. Cəbri ifadələrdə əməliyyat qaydaları və bərabərlik qaydaları haqqında suallar yer alır.
