Rechtseconomie en Welvaart
112 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wanneer is er sprake van optimale precontractuele aansprakelijkheid?

  • Als partijen geen verplichting hebben tot informatie-uitwisseling.
  • Wanneer de potentiële verliezen altijd groter zijn dan de potentiële baten.
  • Als de investeerder de investering zonder aankondiging kan stopzetten.
  • Bij efficiënte investeringen met gerechtvaardigd vertrouwen in een overeenkomst. (correct)
  • Wat is de rol van de mededelingsplicht binnen de precontractuele fase?

  • Het zorgt ervoor dat partijen niet verantwoordelijk zijn voor de informatie die zij verstrekken.
  • Het verplaatst de verantwoordelijkheid voor informatie naar de koper.
  • Het beperkt de informatie-uitwisseling tussen partijen.
  • Het stimuleert informatie-uitwisseling tussen partijen voor een efficiënt proces. (correct)
  • Wat is het concept van de cheapest cost avoider?

  • De partij die de meeste prijsdruk ervaart in de overeenkomst.
  • De partij die de kosten voor informatieverzameling het meest efficiënt kan beheersen. (correct)
  • De partij die altijd moet betalen voor informatieverschaffing, ongeacht de situatie.
  • De partij die de meeste informatie verzamelt zonder kosten over te dragen.
  • Wanneer is er voornamelijk sprake van een onderzoeksplicht?

    <p>Bij triviale of zichtbare informatie die niet opweegt tegen de kosten. (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat kenmerkt algemene voorwaarden bij repeat players?

    <p>Ze zorgen ervoor dat een optimale standaardovereenkomst ontstaat door leereffecten. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn kenmerken van publieke goederen?

    <p>Ze zijn niet-exclusief en niet-rivaliserend. (A)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende goederen is een voorbeeld van een quasi-publiek goed?

    <p>Openbaar zwembad (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de 'tragedy of the commons'?

    <p>Overmatig gebruik van een collectief goed leidt tot vermindering van de waarde. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke eigenschap van common-access goederen draagt bij aan de 'tragedy of the commons'?

    <p>Iedereen kan het goed zonder beperkingen gebruiken. (C)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende oplossingen kan helpen de 'tragedy of the commons' tegen te gaan?

    <p>Oprichten van privaat eigendom. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een nadeel van collectief eigendom?

    <p>Free-riding kan voorkomen wanneer mensen niet bijdragen. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat betekent 'tragedy of the anticommons'?

    <p>Het gebrek aan gebruik en investeringen in een goed door te veel eigenaren. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende is GEEN private goed?

    <p>Oxygen (zuurstof) in de lucht. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wanneer is contractbreuk gerechtvaardigd vanuit de rechtseconomie?

    <p>Wanneer het belang van een partij vervalt (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn perfect expectation damages in het geval van contractbreuk?

    <p>De verwachte opbrengsten als het contract was nagekomen (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de belangrijkste factor die bepaalt of contractbreuk efficiënt is bij unieke goederen?

    <p>De beschikbaarheid van substitute goederen (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat houdt de term 'moral hazard' in binnen de context van informatie-asymmetrie?

    <p>Het risico dat één partij voordeel haalt uit de informatieachterstand van de andere partij (C)</p> Signup and view all the answers

    Waarin verschilt een courant goed van een uniek goed met betrekking tot contractbreuk?

    <p>Contractbreuk is meestal acceptabel bij courant goederen (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een voorwaarde voor efficiënte contractbreuk?

    <p>De baten moeten groter zijn dan de kosten (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn de twee kenmerken van een compleet contract?

    <p>Partijen hebben een afspraak gemaakt over toekomstige omstandigheden en genereren maximaal contractueel surplus. (B)</p> Signup and view all the answers

    Welke factor is bepalend voor een producent in het kader van informatie-asymmetrie?

    <p>De kwaliteit van de informatie die hij bezit (B)</p> Signup and view all the answers

    Wanneer is er sprake van contractbreuk door overmacht?

    <p>Wanneer de tekortkoming niet aan de schuldenaar kan worden toegerekend (C)</p> Signup and view all the answers

    Waarom wordt aanvullend recht ingesteld?

    <p>Om de transactiekosten te verlagen en welvaart te verhogen. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een van de belangrijkste voordelen van het gebruik van algemene voorwaarden?

    <p>Ze verminderen de transactiekosten door het gebruik van (gedeeltelijk) standaardcontracten. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van het hebben van een compleet contract volgens Coase?

    <p>De partijen hebben alle toekomstige omstandigheden vooraf geregeld. (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van aanvullend recht bij het opstellen van contracten?

    <p>Het voorkomt dat partijen hun contracten volledig zelf moeten opstellen. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn zwarte en grijze lijsten in de context van algemene voorwaarden?

    <p>Lijsten van voorwaarden die als onredelijk of oneerlijk worden beschouwd. (D)</p> Signup and view all the answers

    Waarom maken overheden aanvullend recht?

    <p>Om het aantal contractgeschillen te verminderen door duidelijke richtlijnen te bieden. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een beperking van een compleet contract in de praktijk?

    <p>Het is vrijwel onmogelijk om elke toekomstige omstandigheid volledig te dekken. (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat houdt quasi simultane uitvoering in?

    <p>Beide partijen moeten ongeveer tegelijk presteren. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat was de functie van de 'gijzelaar' in de middeleeuwen?

    <p>Een manier om vrede te handhaven door kinderen in voogdij te geven. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is verticale integratie?

    <p>Het overnemen van een bedrijf in de productieketen. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat zijn de belangrijkste elementen van speltheorie?

    <p>Twee of meer spelers, strategieën en variabele opbrengsten. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een 'one shot game' in speltheorie?

    <p>Een spel dat slechts één keer gespeeld wordt zonder toekomstige interactie. (C)</p> Signup and view all the answers

    Welke voorwaarde is NIET een basisveronderstelling van speltheorie?

    <p>Mogelijkheid tot communicatie tussen spelers. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat stelt het prisoners dilemma voor?

    <p>Spelers kiezen altijd voor hun eigen belang. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat kan een strategie zijn om het prisoners dilemma op te lossen?

    <p>Zorg dragen voor langdurige samenwerking. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is het belangrijkste doel van het onrechtmatige daadsrecht?

    <p>Compensatie van schade (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er met externe effecten wanneer aansprakelijkheid wordt toegepast?

    <p>Ze worden geïnternaliseerd. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van schuldaansprakelijkheid?

    <p>Verwijtbaar gedrag van de schadeveroorzaker. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat vermeldt artikel 6:169 BW betreft risicoaansprakelijkheid?

    <p>De laedens is aansprakelijk ongeacht de zorgvuldigheid. (D)</p> Signup and view all the answers

    Hoe functioneert eigen schuld volgens artikel 6:101 BW?

    <p>Het vermindert de schadevergoeding. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van de kelderluik arrest?

    <p>Slachtoffer moet deels de schade dragen wegens eigen schuld. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat zegt de wetgever over zorgvuldigheidsnormen?

    <p>De wetgever ontwikkelt variabele normen op basis van de situatie. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er als de eigen gedraging van de gelaedeerde bijdraagt aan de schade?

    <p>De schadevergoeding kan worden verminderd. (A)</p> Signup and view all the answers

    Waarom is het belangrijk dat het overeenkomstenrecht goed functioneert voor de welvaart?

    <p>Het bevordert samenwerking en vertrouwen tussen partijen. (A)</p> Signup and view all the answers

    Welk aspect van het overeenkomstenrecht zorgt ervoor dat een partij de gemaakte afspraken moet naleven?

    <p>De afdwingbaarheid van verbintenissen in rechte. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van sancties binnen het overeenkomstenrecht?

    <p>Sancties zijn nodig om afgesproken verbintenissen af te dwingen. (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt verstaan onder 'contractuele surplus'?

    <p>Het wederzijdse voordeel dat partijen behalen door een contract. (B)</p> Signup and view all the answers

    Welk van de volgende is GEEN kenmerk van een goed werkend overeenkomstenrecht?

    <p>Het moedigt partijen aan om willekeurige afspraken te maken. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de hoofddoelstelling van rechtseconomie?

    <p>Het bereiken van maximale maatschappelijke welvaart (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt verstaan onder Pareto-efficiëntie?

    <p>Iemand kan worden geholpen zonder dat anderen worden benadeeld (B)</p> Signup and view all the answers

    Hoe definiëren rechtseconomen efficiëntie?

    <p>De verhouding tussen kosten en baten (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een belangrijke kritiek op de veronderstellingen van rechtseconomie?

    <p>Veronderstellingen zijn in hoge mate hypothetisch (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van de algemene neiging van mensen in rechtseconomie?

    <p>Mensen streven naar maximalisatie van hun welvaart (B)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende is geen voorwaarde voor het bereiken van maximaal efficiënte rechtsregels?

    <p>Verhoogde belastingtarieven (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat betekent de term 'Kaldor Hicks efficiëntie'?

    <p>Het maximaal verhogen van de totale baten ten opzichte van de kosten (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat houdt de efficiëntie van een rechtsregel in?

    <p>Dat er een hoog saldo van kosten en baten voor alle partijen is (B)</p> Signup and view all the answers

    Welke functie heeft het eigendomsrecht naast de economische functie?

    <p>Het ondersteunen van politieke structuren (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat houdt particulier eigendom in?

    <p>Een individu heeft het exclusieve recht op het eigendom (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een gevolg van het ruilen van schaarse goederen?

    <p>Verhoogde maatschappelijke welvaart (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat houdt het Theorema van Coase in?

    <p>Maximale efficiëntie kan worden bereikt met de juiste toekenning van eigendomsrechten (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een downside van collectief eigendom?

    <p>Ongelijkmatige verdeling van opbrengsten (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat gebeurt er met eigendomsrechten zodra een goed schaars wordt?

    <p>Er is behoefte aan eigendomsrechten (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat maakt het eigendomsrecht essentieel voor de vrijemarkteconomie?

    <p>Het beschermt tegen diefstal en conflicten (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een voorbeeld van 'vrije toegang' eigendom?

    <p>Gemeentelijke parken (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de kern van de contra proferentem regel?

    <p>De uitleg die het meest gunstig is voor de wederpartij van de opsteller. (A)</p> Signup and view all the answers

    Welke uitleg heeft de voorkeur als er meer objectieve informatie over de context van de bepalingen beschikbaar is?

    <p>Contextuele uitleg. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van garanties in verband met asymmetrische informatie?

    <p>Ze helpen te voorkomen dat verkeerde aankoopbeslissingen worden genomen. (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat stelt artikel 5 van de EU-Richtlijn 1999/44 voor garanties op producten?

    <p>Een garantie van ten minste 2 jaar. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met de Haviltexnorm in het Nederlandse overeenkomstenrecht?

    <p>Het onderzoeken van de subjectieve betekenis van de tekst en structuur. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat houdt de term 'adverse selection' in bij garanties?

    <p>Een probleem waarbij consumenten verkeerde keuzes maken door onvolledige informatie. (A)</p> Signup and view all the answers

    Hoe beïnvloeden ex ante opstellingskosten de uitleg van een contract?

    <p>Ze kunnen de keuze voor grammaticale of contextuele uitleg beïnvloeden. (A)</p> Signup and view all the answers

    Waarom zijn garanties in Nederland niet verplicht?

    <p>Omdat het wetgeving niet specifiek verplichtend is. (B)</p> Signup and view all the answers

    Waarom heeft aanvullend recht invloed op transactiekosten?

    <p>Het vermindert de noodzaak voor uitgebreide onderhandelingen door standaardcontracten aan te bieden. (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een belangrijk voordeel van het gebruik van algemene voorwaarden?

    <p>Ze verhogen de welvaart van de contractspartijen mits ze rechtmatig zijn. (A)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende uitspraken over aanvullend recht is waar?

    <p>Het levert slechts gedeeltelijke standaardcontracten op om onderhandelingskosten te verlagen. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met het ‘signalling problem’ in de context van aanvullend recht?

    <p>De moeilijkheid om de waarheidsgetrouwe intenties van contractspartijen te achterhalen. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met de 'zwarte lijst' in de context van algemene voorwaarden?

    <p>Een verzameling van verboden bepalingen die als onredelijk worden beschouwd. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de implicatie van incomplete contracten in de praktijk?

    <p>Ze leiden vaak tot hogere transactiekosten en inefficiënties. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende stellingen over aanvullende rechten is ONJUIST?

    <p>Alle contracten zijn verplicht om aanvullend recht te volgen. (B)</p> Signup and view all the answers

    Welke stelling is waar over schuldaansprakelijkheid?

    <p>De laedens is nooit aansprakelijk als er geen schuld is. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van risicoaansprakelijkheid volgens de wet?

    <p>Aansprakelijkheid is onafhankelijk van de omstandigheden. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat betekent de term 'eigen schuld' in het kader van schadevergoeding?

    <p>Het kan leiden tot een vermindering van de schadevergoeding. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de rol van de wetgever in het vaststellen van zorgvuldigheidsnormen?

    <p>De wetgever bepaalt de normen die worden beoordeeld bij aansprakelijkheid. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met 'negatief extern effect'?

    <p>Schadeveroorzaker draagt niet op voor de schade. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat stelt het kelderluik arrest vast over eigen schuld?

    <p>De gelaedeerde moest beter opletten en draagt deels de schade. (C)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende uitspraken betreft géén aspect van aansprakelijkheidsrecht?

    <p>Risicoaansprakelijkheid vereist bewijs van schuld. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat beschrijft pareto-efficiëntie het beste?

    <p>Een situatie waarin niemand beter kan worden zonder dat iemand anders slechter wordt. (A)</p> Signup and view all the answers

    Welke van de volgende omschrijvingen is correct voor Kaldor-Hicks-efficiëntie?

    <p>Het kan de welvaart verhogen zonder dat iedereen er wvoorkeur van heeft. (A)</p> Signup and view all the answers

    Hoe wordt maatschappelijke welvaart het beste gedefinieerd?

    <p>Alles waar iemand belang aan hecht, inclusief materiële en immateriële waarden. (D)</p> Signup and view all the answers

    In welk geval zou de rechtvaardigheid zwaarder wegen dan de efficiëntie volgens de context?

    <p>Bij familierechtelijke zaken. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat kan een effect zijn van een rechtsregel die zowel rechtvaardig als efficiënt is?

    <p>De producent wordt aansprakelijk gesteld voor eventuele schade. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van rationeel handelen in de context van rechtseconomie?

    <p>Keuzes worden gemaakt door de kosten en baten tegen elkaar af te wegen. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke uitspraak over de risicoverdeling in contracten is juist?

    <p>De opslag van risico's is vaak een juridisch onderwerp geworden. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een belangrijk aspect van de rechtsregel ten aanzien van de oliehandelaar in geval van overmacht?

    <p>De oliehandelaar draagt het risico tenzij bewezen anders. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de definitie van Pareto efficiëntie?

    <p>Iemand gaat erop vooruit, maar niemand gaat achteruit. (D)</p> Signup and view all the answers

    Hoe verhoudt Kaldor-Hicks efficiëntie zich tot Pareto efficiëntie?

    <p>Kaldor-Hicks laat toe dat iemand kan verliezen, zolang de winsten de verliezen compenseren. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat beoogt de rechtsregel volgens het principe van maximale maatschappelijke welvaart?

    <p>De economische efficiëntie te maximaliseren zonder negatieve effecten. (D)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kenmerk van rationeel handelen in de context van economische theorie?

    <p>Individuen maximaliseren hun nut of welvaart met de beschikbare middelen. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat betekent maximale efficiëntie in de context van productieprocessen?

    <p>Er is geen mogelijkheid om dezelfde output met minder input te behalen. (B)</p> Signup and view all the answers

    Welk van de volgende is een voorbeeld van een Pareto verbetering?

    <p>Een wijziging die een persoon bevoordeelt zonder nadelige effecten op anderen. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een voorbeeld van maatschappelijke welvaart?

    <p>Een verbetering in de leefomstandigheden voor alle inwoners. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke rol speelt rechtvaardigheid in de doelstellingen van het recht?

    <p>Het is een primaire overweging bij het formuleren van juridische normen. (B)</p> Signup and view all the answers

    Wat is de kern van Kaldor-Hicks efficiëntie?

    <p>Winnaars kunnen verliezers compenseren waardoor de totale welvaart toeneemt. (C)</p> Signup and view all the answers

    Welke veronderstelling is essentieel voor het idee van rationeel handelen in de rechtseconomie?

    <p>Mensen streven naar het maximaliseren van hun eigen welvaart. (A)</p> Signup and view all the answers

    Wat wordt bedoeld met Pareto efficiëntie?

    <p>Het is onmogelijk om iemand beter te maken zonder een ander slechter te maken. (B)</p> Signup and view all the answers

    Waarom is Kaldor-Hicks efficiëntie soms een streng criterium voor rechtsregels?

    <p>Het kan leiden tot oneerlijke compensatie van verliezers. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat is een kritiekpunt op de veronderstelling van rationeel handelen?

    <p>Mensen maken vaak keuzes zonder voldoende informatie. (D)</p> Signup and view all the answers

    Welke stelling over maatschappelijke welvaart is waar?

    <p>Maatschappelijke welvaart is het resultaat van het evenwicht tussen kosten en baten. (C)</p> Signup and view all the answers

    Wat kan een gevolg zijn van de veronderstelling dat mensen rationeel handelen?

    <p>De uitkomsten van hun keuzes zijn voorspelbaar. (C)</p> Signup and view all the answers

    Waarom is rechtseconomie bekritiseerd?

    <p>Het negeert de rol van sociale rechtvaardigheid. (A)</p> Signup and view all the answers

    Flashcards

    Niet-rivaliserend goed

    Een goed waarvan het gebruik door de één het gebruik door een ander niet beïnvloedt. Het kan door meerdere tegelijkertijd gebruikt worden zonder dat de kwaliteit voor een ander afneemt.

    Niet-exclusief goed

    Een goed waarvan het moeilijk is om gebruikers er van uit te sluiten die er geen toegang tot hebben betaald.

    Publiek goed

    Niet-rivaliserende en niet-exclusieve goederen, zoals straatlantaarns en defensie.

    Quasi-publiek goed

    Goederen die deel kenmerken van publieke, en deel van private goederen vertonen (niet-rivaliserend of niet-exclusief zijn moeilijk toepasbaar).

    Signup and view all the flashcards

    Common-access goed

    Een goed waarbij meerdere mensen het kunnen gebruiken, maar niemand kan anderen ervan uitsluiten.

    Signup and view all the flashcards

    Tragedy of the commons

    Het verschijnsel dat collectieve goederen overmatig en prematuur gebruikt worden door de vele gebruikers, wat leidt tot een slechte uitkomst voor iedereen.

    Signup and view all the flashcards

    Private goed

    Goederen die rivaliserend en exclusief zijn, dus hun gebruik is beperkt tot de eigenaar (en zijn controle).

    Signup and view all the flashcards

    Privatiisering

    Het proces van het overdragen van een publieke dienst aan de private sector.

    Signup and view all the flashcards

    Compleet contract

    Een theoretisch contract waarin alle mogelijke toekomstige omstandigheden en afspraken vastgelegd zijn, en alle voordelen van de samenwerking uitgebuit worden.

    Signup and view all the flashcards

    Aanvullend recht

    Recht dat de standaardregels en afspraken definieert die ingevuld worden als contracten niet volledig zijn.

    Signup and view all the flashcards

    Transactiekosten

    De kosten die verbonden zijn aan het onderhandelen, afsluiten en uitvoeren van een contract.

    Signup and view all the flashcards

    Algemene voorwaarden (AV)

    Standaard afspraken die in een contract zijn opgenomen en vaak veelvuldig worden gebruikt.

    Signup and view all the flashcards

    Contractueel surplus

    De extra waarde die door een contract ontstaat ten opzichte van de situatie zonder contract.

    Signup and view all the flashcards

    Zwarte lijst (AV)

    Algemene voorwaarden die mogelijk onrechtmatig of schadelijk zijn voor een partij.

    Signup and view all the flashcards

    Grijze lijst (AV)

    Algemene voorwaarden die wellicht problematisch zijn en beoordeeld dienen te worden.

    Signup and view all the flashcards

    Coase-theorema

    Ideale wereld met geen transactiekosten, waardoor perfecte contracten mogelijk zijn.

    Signup and view all the flashcards

    Contractbreuk

    Het verbreken van een overeenkomst zonder toestemming van de andere partij. Dit is alleen toegestaan in bepaalde gevallen en vereist vaak schadevergoeding.

    Signup and view all the flashcards

    Efficiënte contractbreuk

    Een contractbreuk die in het belang is van de totale economische welvaart. Dit gebeurt wanneer de kosten van nakoming (voor de schuldenaar) hoger zijn dan de baten (voor de schuldeiser).

    Signup and view all the flashcards

    Schadevergoeding

    De kosten die de schuldeiser lijdt vanwege de contractbreuk. Deze kosten zijn bedoeld om de schuldeiser in de positie te brengen waarin hij zou hebben gezeten als de overeenkomst wel was nagekomen.

    Signup and view all the flashcards

    Informatie-asymmetrie

    Een situatie waarin één partij in een overeenkomst meer informatie heeft dan de andere partij. Dit kan leiden tot misbruik en inefficiënties.

    Signup and view all the flashcards

    Moral Hazard

    Een situatie waarin een partij in een overeenkomst risicovol gedrag vertoont omdat hij weet dat de andere partij de daadwerkelijke risico's niet goed kan beoordelen.

    Signup and view all the flashcards

    Opportunistisch gedrag

    Gedrag van een partij in een overeenkomst dat gericht is op het eigen belang, zelfs ten koste van de andere partij, door te profiteren van de informatie-asymmetrie.

    Signup and view all the flashcards

    Courant goed

    Een goed dat makkelijk verkrijgbaar is op de markt. Bij een courant goed is contractbreuk eerder efficiënt dan bij een uniek goed.

    Signup and view all the flashcards

    Informele afdwinging

    Het gebruik van dreiging of beloning om een overeenkomst te handhaven zonder formele juridische contracten.

    Signup and view all the flashcards

    Quasi-simul. uitvoering

    Een vorm van informele afdwinging waarbij beide partijen tegelijk presteren, en elkaar direct kunnen controleren.

    Signup and view all the flashcards

    Gijzelaar-afdwinging

    Het gebruik van een waardevolle 'gijzelaar' om iemand tot nakoming te bewegen.

    Signup and view all the flashcards

    Verticale integratie

    Een vorm van informele afdwinging waarbij een bedrijf een bedrijf in de productieketen koopt om controle te krijgen.

    Signup and view all the flashcards

    Speltheorie

    De analyse van strategische interacties tussen twee of meer spelers, die verschillende keuzes kunnen maken met invloed op de uitkomsten.

    Signup and view all the flashcards

    Eenmalige spellen

    Een spelsituatie die slechts één keer wordt gespeeld.

    Signup and view all the flashcards

    Herhaalde spellen

    Een spelsituatie die meerdere keren wordt gespeeld, waardoor spelers hun strategie kunnen aanpassen.

    Signup and view all the flashcards

    Prisoners dilemma

    Een speltheorie-voorbeeld waarin individueel eigenbelang altijd de beste keuze lijkt, maar tot slechtere uitkomsten leidt voor iedereen.

    Signup and view all the flashcards

    Optimale precontractuele investeringen

    Precontractuele aansprakelijkheid ontstaat wanneer één partij efficiënt investeert met gerechtvaardigd vertrouwen in een aanstaande overeenkomst. Dit betekent dat de potentiële baten van de investering hoger zijn dan de potentiële verliezen.

    Signup and view all the flashcards

    Mededelingsplicht

    De plicht om relevante informatie te delen met de andere partij tijdens de precontractuele fase. Dit bevordert efficiënte besluitvorming en voorkomt verrassingen.

    Signup and view all the flashcards

    Cheapest information gatherer

    De partij die het goedkoopste de benodigde informatie kan verzamelen is verantwoordelijk voor het delen ervan.

    Signup and view all the flashcards

    Onderzoeksplicht

    De plicht van een partij om zelf informatie te verzamelen, vooral wanneer de informatie gemakkelijk toegankelijk is en niet te kostbaar om te vinden.

    Signup and view all the flashcards

    Algemene voorwaarden

    Standaardovereenkomsten die vooral worden gebruikt door bedrijven die regelmatig overeenkomsten sluiten (repeat players). In theorie leiden leereffecten tot optimale contracten.

    Signup and view all the flashcards

    Wettelijke aansprakelijkheid

    Een wettelijke verplichting om schade te vergoeden wanneer iemand onrechtmatig handelt.

    Signup and view all the flashcards

    Negatief extern effect

    Schade die iemand veroorzaakt, maar waarvoor diegene zelf niet opdraait.

    Signup and view all the flashcards

    Internaliseren van externe effecten

    De veroorzaker van de schade laten opdraaien voor de kosten, waardoor het gedrag wordt aangepast.

    Signup and view all the flashcards

    Schuldaansprakelijkheid

    Aansprakelijkheid gebaseerd op een verwijtbare handeling van de schadeveroorzaker.

    Signup and view all the flashcards

    Risicoaansprakelijkheid

    Aansprakelijkheid voor schade, ongeacht of er sprake is van schuld.

    Signup and view all the flashcards

    Eigen schuld

    Eén van de oorzaken van een schadegeval is het eigen gedrag van het slachtoffer.

    Signup and view all the flashcards

    Kelderluik-arrest

    Een arrest waarin de rechter vaststelde dat het slachtoffer (deels) verantwoordelijk was voor de schade, omdat hij niet voldoende op zijn omgeving lette.

    Signup and view all the flashcards

    Binair van aard

    Een situatie waarin er maar twee mogelijke uitkomsten zijn: aansprakelijk of niet aansprakelijk.

    Signup and view all the flashcards

    Rechtseconomie

    De tak van de economie die het recht bestudeert vanuit het perspectief van de efficiëntie en welvaart. Rechtseconomie analyseert hoe rechtsregels economische beslissingen beïnvloeden en streeft naar het maximaliseren van de maatschappelijke welvaart.

    Signup and view all the flashcards

    Veronderstellingen van rechtseconomie

    Rechtseconomie maakt een aantal veronderstellingen over het gedrag van individuen, met name dat mensen rationeel handelen en streven naar maximalisatie van hun eigen welvaart.

    Signup and view all the flashcards

    Kritiek op rechtseconomische veronderstellingen

    Een belangrijke kritiek op rechtseconomie is dat de veronderstelling van rationeel gedrag en welvaartsmaximalisatie niet altijd strookt met de realiteit.

    Signup and view all the flashcards

    Efficiëntie in rechtseconomie

    Efficiëntie is het kernbegrip in rechtseconomie. Het verwijst naar de verhouding tussen de kosten en baten van een situatie. Maximale efficiëntie wordt bereikt wanneer een rechtsregel een zo hoog mogelijk saldo van kosten en baten voor alle betrokken partijen oplevert.

    Signup and view all the flashcards

    Pareto-efficiëntie

    Een situatie is Pareto-efficiënt wanneer het onmogelijk is om de welvaart van één persoon te verhogen zonder de welvaart van iemand anders te verminderen. Dit betekent dat er geen verbeteringen mogelijk zijn zonder iemand te benadelen.

    Signup and view all the flashcards

    Kaldor-Hicks efficiëntie

    Een situatie is Kaldor-Hicks efficiënt wanneer de winsten van de winnaars groter zijn dan de verliezen van de verliezers. Dit betekent dat de totale welvaart toeneemt, zelfs als sommige mensen er op achteruit gaan.

    Signup and view all the flashcards

    Doel van recht volgens rechtseconomie

    Volgens rechtseconomen is het doel van recht om maximale maatschappelijke welvaart te bereiken door het bevorderen van efficiëntie.

    Signup and view all the flashcards

    Waarom is de efficiëntie van een rechtsregel belangrijk?

    De efficiëntie van een rechtsregel is belangrijk omdat ze invloed heeft op de welvaart van de maatschappij. Efficiënte rechtsregels zorgen voor een optimale verdeling van middelen en maximaliseren de totale welvaart.

    Signup and view all the flashcards

    Eigendomsrecht (art. 5:1 BW)

    Het recht om exclusief te beschikken over een goed, inclusief gebruik, opbrengsten, uitsluiting van anderen, overdracht en beheer. Het heeft zowel economische als politieke functies.

    Signup and view all the flashcards

    Particulier Eigendom

    Een goed heeft slechts één eigenaar, die het recht heeft om iedereen uit te sluiten van gebruik en opbrengst.

    Signup and view all the flashcards

    Collectief Eigendom

    Het eigendom wordt gedeeld tussen leden van een groep, die elk recht hebben op een deel van de opbrengsten en het gebruik.

    Signup and view all the flashcards

    Geen Eigendom / Vrije Toegang

    Iedereen mag het goed vrij gebruiken, maar zodra het schaars wordt, zijn eigendomsrechten noodzakelijk. Voorbeeld: 'tragedy of the commons'.

    Signup and view all the flashcards

    Eigendom, Markt en Rechtsorde

    Eigendomsrecht is de basis van de vrijemarkteconomie, waardoor efficiënte ruil van schaarse goederen en toename van welvaart mogelijk zijn. Bescherming van eigendomsrechten is cruciaal.

    Signup and view all the flashcards

    Theorema van Coase

    Theorema dat onderzoek doet naar de efficiënte verdeling van eigendomsrechten, gebaseerd op de vraag wie de meeste voordelen bij het eigendom heeft.

    Signup and view all the flashcards

    Natuurtoestand (Thomas Hobbes)

    Een wereld zonder rechtsorde, waar eigendomsrechten onvoldoende worden beschermd, wat tot conflicten en onzekerheid leidt.

    Signup and view all the flashcards

    Economische functie overeenkomstenrecht

    Het overeenkomstenrecht bevordert transacties en welvaart door een betrouwbaar kader te bieden voor afspraken tussen partijen.

    Signup and view all the flashcards

    Wederzijdse verplichtingen (6:213 BW)

    Een overeenkomst creëert wederzijdse verplichtingen tussen partijen, waarbij een of meer partijen zich tegenover een of meer andere partijen verbinden.

    Signup and view all the flashcards

    Rechtelijke afdwingbaarheid

    De verplichtingen uit een overeenkomst zijn in rechte afdwingbaar, wat betekent dat de rechter tussenkomst kan bieden als een partij niet nakomt.

    Signup and view all the flashcards

    Sancties bij contractbreuk

    Bij contractbreuk kan de niet-nakomende partij gedwongen worden tot nakoming of schadevergoeding te betalen.

    Signup and view all the flashcards

    Welvaart verhogen

    Aanvullend recht en algemene voorwaarden kunnen de welvaart verhogen door transactiekosten te verlagen.

    Signup and view all the flashcards

    Machtsmisbruik

    Algemene voorwaarden kunnen worden misbruikt om de ander partij te benadelen.

    Signup and view all the flashcards

    Uitleg algemene voorwaarden

    De manier waarop algemene voorwaarden geïnterpreteerd worden, rekening houdend met de bedoeling van de opsteller en de wederpartij.

    Signup and view all the flashcards

    Contra proferentem regel

    Bij onduidelijkheid in algemene voorwaarden, wordt de uitleg gekozen die het meest gunstig is voor de wederpartij van de opsteller.

    Signup and view all the flashcards

    Garanties

    Waarborgen die de kwaliteit van een product of dienst beloven.

    Signup and view all the flashcards

    Asymmetrische informatie

    Een situatie waarin één partij in een overeenkomst meer informatie heeft dan de andere.

    Signup and view all the flashcards

    Adverse selection

    Het risico dat slechte producten of diensten verkocht worden, omdat de koper onvoldoende informatie heeft.

    Signup and view all the flashcards

    Wettelijke garantie

    Een wettelijke garantie van minimaal 2 jaar op producten in de EU.

    Signup and view all the flashcards

    Prikkels voor producenten

    Garanties geven producenten aanmoediging om te investeren in kwaliteit, vanwege minder risico.

    Signup and view all the flashcards

    Haviltexnorm

    De norm die bepaalt dat algemene voorwaarden uitgelegd moeten worden volgens de subjectieve betekenis van de tekst en de structuur.

    Signup and view all the flashcards

    Aansprakelijkheidsrecht

    Het rechtsgebied dat regelt wanneer iemand aansprakelijk is voor schade die hij aan een ander veroorzaakt.

    Signup and view all the flashcards

    Compensatie van schade

    Het belangrijkste doel van het onrechtmatige daadsrecht is om slachtoffers te compenseren voor geleden schade.

    Signup and view all the flashcards

    Streven rechtseconomie

    Het streven naar maximale maatschappelijke welvaart door efficiënte rechtsregels.

    Signup and view all the flashcards

    Efficiëntie

    Een situatie waarin met de beschikbare middelen het maximale resultaat wordt behaald. Het is niet mogelijk om met dezelfde middelen meer te produceren of met minder middelen hetzelfde te produceren.

    Signup and view all the flashcards

    Pareto-verbetering

    Een verandering waardoor één persoon erop vooruitgaat zonder dat iemand anders er door achteruitgaat.

    Signup and view all the flashcards

    Natuurtoestand (Hobbes)

    Een wereld zonder rechtsorde, waar eigendomsrechten onvoldoende worden beschermd, wat leidt tot conflicten en onzekerheid.

    Signup and view all the flashcards

    Eigendomsrecht

    Het recht om exclusief te beschikken over een goed, inclusief gebruik, opbrengsten, uitsluiting van anderen, overdracht en beheer.

    Signup and view all the flashcards

    Welvaart verhogen (overeenkomsten)

    Het overeenkomstenrecht bevordert transacties en welvaart door een betrouwbaar kader te bieden voor afspraken tussen partijen.

    Signup and view all the flashcards

    Rechtvaardigheid vs. Efficiëntie

    In de rechtseconomie wordt vaak gekeken naar de balans tussen rechtvaardigheid en efficiëntie. Een regel kan rechtvaardig zijn, maar niet efficiënt, en vice versa.

    Signup and view all the flashcards

    Ex ante vs. Ex post

    Ex ante is een voorafgaande analyse, waarbij toekomstige risico's worden ingeschat. Ex post is een analyse achteraf na het plaatsvinden van een gebeurtenis.

    Signup and view all the flashcards

    Eigendom en Eigendomsrechten

    Eigendomsrechten geven je het recht om exclusief te beschikken over iets, inclusief gebruik, opbrengst en overdracht.

    Signup and view all the flashcards

    Eigendom en de Markt

    Eigendomsrechten zijn de basis van de vrijemarkteconomie, waardoor efficiënte ruil van schaarse goederen en toename van welvaart mogelijk zijn.

    Signup and view all the flashcards

    Overeenkomstenrecht en Welvaart

    Het overeenkomstenrecht bevordert transacties en welvaart door een betrouwbaar kader te bieden voor afspraken tussen partijen.

    Signup and view all the flashcards

    Veronderstelling rationeel handelen

    In rechtseconomie wordt verondersteld dat mensen rationeel handelen en streven naar maximalisatie van hun eigen welvaart.

    Signup and view all the flashcards

    Kritiek op rationeel handelen

    Mensen handelen niet altijd rationeel, bijvoorbeeld door onvoldoende informatie. Dit werpt vraagtekens bij de veronderstelling van rationeel handelen.

    Signup and view all the flashcards

    Waarde rechtseconomie

    Rechtseconomie analyseert het recht vanuit het perspectief van efficiëntie en welvaart. Het probeert te bepalen welke rechtsregels de maatschappelijke welvaart maximaliseren.

    Signup and view all the flashcards

    Efficiëntie als criterium?

    Er is discussie over of efficiëntie een geschikt criterium is voor rechtseconomische analyse. Sommige vinden dat andere waarden, zoals rechtvaardigheid, belangrijker zijn.

    Signup and view all the flashcards

    Markt & eigendomsrecht

    Eigendomsrecht is de basis van de vrijemarkteconomie. Het creëert een kader voor efficiënte ruil van goederen en bevordert de welvaart.

    Signup and view all the flashcards

    Study Notes

    Rechtseconomie

    • Rechtseconomie bestudeert het recht vanuit een economisch perspectief.
    • Het doel is het maximaliseren van de maatschappelijke welvaart.
    • Juristen focussen op rechtvaardigheid en billijkheid, economen op efficiëntie.
    • Rechtseconomen proberen gedrag te sturen ex ante (voorafgaand) in plaats van ex post (achteraf).
    • Rechtseconomie beschouwt wetten als instrumenten om gedrag te beïnvloeden.

    Welvaart

    • Welvaart is de mate waarin behoeften worden bevredigd met beschikbare middelen.
    • Recht heeft invloed op individuele en maatschappelijke welvaart.
    • Rechtseconomen streven naar maximale maatschappelijke welvaart .

    Veronderstellingen

    • Rechtseconomie gaat uit van rationele actoren die streven naar maximale welvaart.
    • Mensen nemen gedragingen aan die hun welvaart maximaliseren.

    Kritiek

    • Actoren gedragen zich in de praktijk niet altijd rationeel.
    • De veronderstellingen zijn hypothetisch in hoge mate.
    • Rechtseconomie houdt geen rekening met rechtvaardigheid.
    • Efficiëntie houdt geen rekening met individuele kosten en baten.

    Efficiëntie

    • Efficiëntie in de Rechtseconomie is de vraag naar de maximale welvaart
    • Rechtseconomie wil dat de baten van de veranderingen in het recht groter zijn dan de tot kosten

    Pareto-efficiëntie

    • Als een actie/regel de welvaart van ten minste één persoon verbetert zonder dat de welvaart van iemand anders verslechtert.
    • Iemand gaat er op vooruit (ten minste één persoon)
    • Niemand gaat er op achteruit (niemand verslechterd)
    • Maatschappelijke welvaart neemt toe

    Kaldor-Hicks-efficiëntie

    • Een verandering is KH-efficiënt als het mogelijk is de verliezers te compenseren met winst van de winnaars.
    • Meer mensen komen er op vooruit dan dat er achteruit gaan
    • Maatschappelijke welvaart neemt toe

    Eigendomsrecht

    • Het recht van gebruik, opbrengst, uitsluiting van anderen, overdracht en beheer van een goed.
    • Eigendomsrecht is de basis voor een vrijemarkt economie.
    • Eigendomsrecht is essentieel voor maximale maatschappelijke welvaart.
    • 3 soorten eigendom: Particulier, Collectief, Geen eigendom/vrije toegang.

    Theorema van Coase

    • Als transactiekosten nul zijn, dan maakt het niet uit aan wie de eigendomsrechten verleend worden.
    • De overheid hoeft zich dan niet te bemoeien met toewijzing van eigendomsrechten.
    • Transactiekosten spelen echter wel een belangrijke rol in de praktijk.
    • Het is lastig om transactiekosten nul te krijgen.

    Overeenkomstenrecht

    • Rechtseconomen bestuderen de economische functie van het overeenkomstenrecht.
    • Een overeenkomst is een afdwingbare afspraak.
    • Het overeenkomstenrecht stimuleert transacties en bevordert welvaart.
    • Rechtseconomie verklaart waarom de overheid de contracten tussen partijen reguleert.
    • Bij contractsbreuk kijkt de rechtseconoom naar optimale afweging van kosten en baten
    • Informatie asymetrie bij onderhandelingen tussen verschillende partijen is een belangrijke factor

    Aansprakelijkheidsrecht

    • Aansprakelijkheid is de plicht om schade te vergoeden.
    • Rechtseconomen onderzoeken of aansprakelijkheid een efficiënt hulpmiddel is om gedrag te reguleren.
    • Schadevergoeding internaliseert negatieve externaliteiten.
    • Er is onderscheid tussen schuldaansprakelijkheid (fout gedrag) en risico-aansprakelijkheid
    • In rechtseconomie wordt gezocht naar de meest efficiënte oplossing.

    Mededingingsrecht

    • Monopolie: één aanbieder die de marktprijs bepaalt, niet efficiënt zonder overheidsingrijpen.
    • Oligopolie: een paar aanbieders die de marktprijs beïnvloeden.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Rechtseconomie PDF

    Description

    Deze quiz behandelt de belangrijkste concepten van rechtseconomie, met een focus op hoe recht en economie samenkomen om maatschappelijke welvaart te maximaliseren. We verkennen de aannames over rationele actoren, evenals de kritiek op deze benadering. Test je kennis over de dynamiek tussen recht en welvaart.

    More Like This

    Law and Economics College Quiz
    3 questions
    Law and Economics Quiz
    11 questions

    Law and Economics Quiz

    ParamountRocket avatar
    ParamountRocket
    Law and Economics Overview
    12 questions
    Economics Flashcards - Law of Demand
    26 questions
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser