Қорқыт ата туралы деректер
20 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Қорқыт ата қай ғасырда өмір сүрген?

  • XI ғасырда
  • IX ғасырда
  • X ғасырда (correct)
  • VIII ғасырда

    • Қорқыттың руы қандай?

  • Баят (correct)
  • Қайы
  • Қыпшақ
  • Оғыз

    • Қорқыт ата кітабы қанша жырдан тұрады?

  • 12 жырдан (correct)
  • 10 жырдан
  • 6 жырдан
  • 8 жырдан

    • Қорқыт ата қандай қасиеттерді қамтиды?

    <p>Атақты тұлға, бақсы, өнерпаз</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт атаның ескерткішінің орналасқан жері қайда?

    <p>Қызылорда облысы</p> Signup and view all the answers

    Дрезден нұсқасы қай елде сақталып тұр?

    <p>Германия</p> Signup and view all the answers

    Қорқыттың өмір сүру кезеңі қандай діннің ілімімен байланысты?

    <p>Ислам діні</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт ата кітабын қазақ тілінде жариялаған кімдер?

    <p>М.Байділдаев, Ә.Қоңыратбаев</p> Signup and view all the answers

    Ватикан нұсқасы қанша жырдан тұрады?

    <p>6 жырдан</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт ата туралы аңыздардың ішінде не бар?

    <p>Қорқыттың өлімге қарсы тұруы</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт ата кітабындағы кейіпкерлердің бірі кім?

    <p>Бәмсі-Байрақ</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт ата қай тайпадан шыққан?

    <p>Қайы</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт ата қай өнердің негізін қалады?

    <p>Саз өнері</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт ата кітабын зерттеген қазақ ғалымдарының бірі кім?

    <p>Ә.Қоңыратбаев</p> Signup and view all the answers

    Қорқыттың қобыздың авторы болуы қандай дерекпен дәлелденген?

    <p>М.Әуезовтың зерттеулері</p> Signup and view all the answers

    В.Бартольд шығарманың жазылу кезеңін қашан деп атады?

    <p>ХІ ғасыр</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт өлімнің күтіп тұрғанын қай жерде сезген?

    <p>Табиғат аясына кеткенде</p> Signup and view all the answers

    Э.Росси жырдың жазылу кезеңін қандай ғасыр деп атайды?

    <p>ХV ғасыр</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт ата кітабы қандай табиғатқа тән?

    <p>Дала поэзиясының үлгісі</p> Signup and view all the answers

    Қорқыт ата кітабындағы жырлардың зерттелуі кімдер арқылы жүзеге асырылған?

    <p>Қазақ жəне шетелдік ғалымдар</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    Қорқыт ата туралы деректер

    • Қорқыт ата - түркі халықтарының аңызға айналған абыз жырауы, ел бірлігін нығайтқан қайраткер және түркі дүниетанымын жасаған ғұлама ойшыл. Ол әлемдік мәдениеттің дамуына үлес қосқан және ел билеген әміршілердің ақылшысы болған.
    • Қорқыт ата бейнесі ажалдан қашқан қарт абыз ретінде танымал.
    • Ғалымдардың пікірі бойынша, Қорқыт Х ғасырда Сырдария бойында, оғыз-қыпшақ тайпасында өмір сүрген.
    • «Қорқыт ата кітабы» бойынша, Қорқыт ата Баят руынан шыққан.
    • Рашид ад-Диннің «Жамиғ-ат-Тауарих» кітабында Қорқыт Қайы тайпасынан шыққан деп жазылған.
    • Әбілғазының «Түрік шежіресінде» Қорқыт Баят тегінен екені, оғыздардың елбегі және 95 жасында қайтыс болғаны жазылған.
    • Қорқыт атаның ескерткіші Қызылорда облысы, Қармақшы ауданының орталығынан 18 шақырым жерде орналасқан.
    • Ескерткіштің авторы - Б.Ыбыраев және С.Исатаев.
    • Қорқыт дәуірі ислам дінінің қағидалары өмір салтына айнала бастаған кезеңге сәйкес келеді. Түркі тайпаларының көпшілігінде оғыз дәуірі ортақ болған.
    • Қорқытқа қатысты деректер, негізінен, ел аузында сақталған аңыздармен байланысты.

    Қорқыт туралы аңыздар

    • Қорқыт ажалдан қашуы және өлімі жайлы аңыздар.
    • Қорқыт күйі, Қорқыт сарыны, Қорқыт және қырық қыз сияқты аңыздар бар.
    • Қорқыт дүниеге келгенде табиғатта қатал өзгерістер болып, табиғат құбылысынан қорқып жатқан адамдар болғаны жайлы айтылады.
    • Қорқыт дүниеге келгенде 3 күн 3 түн қараңғылық басқан.
    • «Қорқыт» сөзінің этимологиясы - құтты адам, құт әкелетін адам.
    • Қорқыт өлген жері - Сырдария өзенінің бойы.
    • Ә.Диваев өз еңбегінде Сырдария бойында Қорқыт атаның зираты бар деп жазған.
    • Қобыздың жасаушысы және авторы - Қорқыт.
    • Қорқыт түркі халықтарының саз өнерінің негізін қалаған.
    • Қорқыт атаның бойындағы қасиеттер: оғыз-қыпшақ ұлысынан шыққан атаулы бақсы, күйші, қобыздың сарынын алғаш туындатушы өнерпаз, жырау.
    • М.Әуезов Қорқыт табиғат аясына, жұрттан безіп кетеді екен, бірақ ол өлімнен қаша алмайтындығын түсінеді, және сол кезде алғашқы қобызды жасайды, жер бетінде бірінші болып күй тартады.
    • Қорқыт атаның күйлері: Ұшардың ұлуы, Башпай, Тарғыл тана, Желмая, Қорқыт.

    Қорқыт ата кітабы

    • «Қорқыт ата кітабы» Қорқыт өмірі жайлы мәлімет береді.
    • Жырдағы оқиғалар 8-10 ғасырларда Сырдария бойын мекен еткен оғыз-қыпшақ тайпаларының өмірін көрсетеді.
    • Қорқыт ата кітабында Қорқыт ел басқарған көсем, әулие, жырау ретінде қызығушылық тудырады.
    • Қорқыт ата кітабы 12 жырдан тұрады.
    • Жырдағы кейіпкерлер: Бәмсі-Байрақ, Қазан-Салор, Бисат, Байбөрі, Бану-Шешек сияқты.
    • Қорқыт ата кітабының екі нұсқасы бар.
    • Дрезден нұсқасы - Германиядағы Дрезден кітапханасында сақталады. Бұл нұсқада 12 жыр толық көрсетілген.
    • Ватикан нұсқасы - Италиядағы Ватикан Апостолика кітапханасында сақталады, оның 6 жыры бар және Э.Росси италия тіліне аударған.
    • Жырды зерттеген шетелдік ғалымдар: В.Бартольд, В.Жирмунский, Ф.Копрулузаде, О.Ш.Кокжай, Э.Росси, Ә.Диваев.
    • Жырды зерттеген қазақ ғалымдары: Ш.Уалиханов, Ә.Қоңыратбаев, Х.Сүйіншіәлиев, Б.Ысқақов, М.Байділдаев, Ш.Ыбыраев, Х.Көрұғлы, Ә.Марғұлан.
    • Қорқыт ата кітабы қазақ тілінде 1986 жылы Ә.Қоңыратбаев, М.Байділдаевтың еңбегі арқасында жарияланған.
    • Қорқыт ата кітабындағы жырлардың табиғаты поэзияға жақын дала поэзиясының үлгілері.
    • В. Бартольд шығарманың жазылу кезеңін ХІ ғасыр деп анықтаған.
    • Э. Росси жазылу кезеңін ХV ғасыр деп санаған.
    • Ә. Қоңыратбаевтың пікірі бойынша, шығарма авторы - халық болып табылады.
    • Х. Сүйіншіәлиевтің қорытындысы - «Қорқыт ата кітабы» 12 жырдың жиынтығы, он шақты ғасыр ішінде өмір сүрген әр тайпаның өмірінің және оқиғаларының суреті болған. Бұл жырдар әр түрлі географиялық жерлерде орын алған және түркі халықтарының аңыздарынан құрастырылған, демек, Қорқыт кітабын тек бір халық өзіне иеленей алмайды.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Description

    Бұл викторина Қорқыт ата туралы қызықты деректер мен аңыздарды қамтиды. Қорқыттың өмірі, шығармашылығы және түркі халықтарының мәдениетіне қосқан үлесі туралы білуге мүмкіндік береді. Сіз оның тарихы мен маңызын тереңірек түсінесіз.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser