Untitled Quiz
48 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jakie hormony wydzielane są przez przedni płat przysadki mózgowej?

  • Wazopresyna
  • Oksytocyna
  • TSH (correct)
  • Adrenalina

Który z poniższych hormonów jest uznawany za tropowy?

  • Prolaktyna
  • Somatotropina
  • ACTH (correct)
  • Oksytocyna

Jakie działanie ma somatotropina (STH)?

  • Reguluje poziom adrenaliny
  • WpÅ‚ywa na wzrost szkieletu (correct)
  • DziaÅ‚a na gruczoÅ‚y tarczowe
  • Hamuje wydzielanie oksytocyny

Co powoduje zwiększone wydzielanie hormonów przedniego płata przysadki?

<p>Zmniejszone wydzielanie inhibujących hormonów (B)</p> Signup and view all the answers

Jak nazywają się hormony, które wpływają na jajniki lub jądra?

<p>Gonadotropiny (B)</p> Signup and view all the answers

Jaki jest skutek nadczynności przysadki mózgowej w przypadku wydzielania GH?

<p>Akromegalia (C)</p> Signup and view all the answers

Który hormon jest hamowany przez somatomedynę C?

<p>Hormon wzrostu (STH) (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie są funkcje neurologiczne podwzgórza w kontekście wydzielania hormonów?

<p>Inicjuje wydzielanie hormonów przez bodźce nerwowe (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie grupy hormonów można wyróżnić na podstawie ich budowy chemicznej?

<p>Hormony peptydowe, steroidowe, pochodne aminokwasów (A)</p> Signup and view all the answers

Jak działa insulina w kontekście przepuszczalności błony komórkowej?

<p>Zwiększa wewnątrzkomórkową dostępność glukozy (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie mechanizmy regulacji metabolizmu komórek wywołują hormony?

<p>Zmiana konfiguracji enzymów (D)</p> Signup and view all the answers

Jaką funkcję pełni insulina w organizmie?

<p>Zapewnia magazynowanie pożywienia w formie glikogenu i tłuszczu (C)</p> Signup and view all the answers

Co oznacza niedoczynność w układzie dokrewnym?

<p>Obniżenie ilości hormonów (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie objawy mogą wystąpić przy ektopowym wydzielaniu hormonów?

<p>Nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe (C)</p> Signup and view all the answers

Co jest główną rolą glukagonu?

<p>Mobilizacja rezerw energetycznych podczas głodu (B)</p> Signup and view all the answers

JakÄ… rolÄ™ odgrywa somatostatyna (SIH) w regulacji hormonalnej?

<p>Hamuje uwalnianie insuliny i glukagonu (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie hormony są wytwarzane przez płat przedni przysadki?

<p>β-endorfinę i hormon lipotropowy (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie hormony mogą być wytwarzane w podwzgórzu?

<p>Hormony peptydowe i steroidowe (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie substancje stymulujÄ… wydzielanie somatostatyny?

<p>Aminokwasy i kwasy tłuszczowe (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest źródło krążącego T3 w organizmie?

<p>80% z T4 oraz 20% z tarczycy (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie zmiany mogą spowodować sytuacje stresowe na poziomie hormonalnym?

<p>Zwiększone wydzielanie kortyzolu (C)</p> Signup and view all the answers

Jaki rodzaj syntezy enzymów może być regulowany przez hormony?

<p>Hamowanie lub pobudzanie syntezy enzymów (D)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących regulacji hormonalnej trzustki jest prawdziwe?

<p>Insulina i glukagon działają antagonistycznie (B)</p> Signup and view all the answers

Jaka jest główna funkcja kalcytoniny w organizmie?

<p>Reguluje poziom wapnia we krwi (A)</p> Signup and view all the answers

Który hormon regulujący jest odpowiedzialny za syntezę i wydzielanie TSH?

<p>Tyreoliberyna (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie struktury utrzymują unerwienie autonomiczne komórek dokrewnych wysp trzustkowych?

<p>Nerwy błędne i współczulne (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie są efekty działania T3 na organizm?

<p>Zwiększa zużycie O2 i produkcję ciepła (C)</p> Signup and view all the answers

Co się dzieje z wydzielaniem somatostatyny przy podwyższonym stężeniu glukozy?

<p>Wzrasta (B)</p> Signup and view all the answers

Który hormon trzustkowy ma działanie przeciwne do insuliny?

<p>Glukagon (D)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych objawów nie jest związany z zespołem Shwartza-Barttera-SIADH?

<p>Nadciśnienie tętnicze (C)</p> Signup and view all the answers

Które hormony tarczycy są wytwarzane przez komórki pęcherzykowe?

<p>Tyroksyna (T4) i trójjodotyronina (T3) (C)</p> Signup and view all the answers

Jak działa somatostatyna w kontekście wydzielania TSH?

<p>Hamuje wydzielanie TSH (D)</p> Signup and view all the answers

Jaki wpływ ma ssanie brodawki sutkowej na sekrecję PRL po porodzie?

<p>Zwiększa sekrecję PRL (D)</p> Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących glukogenezy jest prawdziwe?

<p>Glukogeneza służy do wytwarzania glikogenu (B)</p> Signup and view all the answers

Co jest głównym produktem glikolizy beztlenowej?

<p>Mleczan (B)</p> Signup and view all the answers

Który hormon jest produkowany przez komórki A wysp Langerhansa?

<p>Glukagon (C)</p> Signup and view all the answers

Jaka funkcja nie jest zwiÄ…zana z lipolizÄ…?

<p>Wytwarzanie glikogenu (A)</p> Signup and view all the answers

Jaką rolę pełni insulina w metabolizmie węglowodanów?

<p>Hamuje glukoneogenezÄ™ (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie dwa procesy są powiązane z rozkładem glikogenu?

<p>Glikoliza i glikogenoliza (B)</p> Signup and view all the answers

Który z poniższych związków nie jest wykorzystywany do glukoneogenezy?

<p>Glukoza (C)</p> Signup and view all the answers

Jakie są główne funkcje T3 w organizmie?

<p>Pobudzenie wzrostu i dojrzewania mózgu i kości (C)</p> Signup and view all the answers

Co jest głównym efektem niedoboru hormonów tarczycy u noworodków?

<p>Zahamowanie wzrostu i dojrzewania (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie hormony są związane z pierwotną niedoczynnością tarczycy?

<p>TSH, T3, T4 (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest główne działanie mineralokortykoidów, takich jak aldosteron?

<p>Zatrzymywanie Na+ w organizmie (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie działanie ma ACTH w organizmie?

<p>Pobudzenie wydzielania glikokortykoidów (A)</p> Signup and view all the answers

Co powoduje zwiększenie stężenia glukozy we krwi przez kortyzol?

<p>Zwiększone zużycie aminokwasów (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie są główne źródła hormonów kory nadnerczy?

<p>Glikokortykoidy, mineralkortykoidy, androgeny (D)</p> Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie dobowego rytmu wydzielania ACTH?

<p>Wpływ na wydzielanie kortyzolu (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Hormony peptydowe/glikoproteinowe

Grupa hormonów zbudowanych z aminokwasów lub ich łańcuchów. Wytwarzane są m.in. w podwzgórzu i przysadce mózgowej.

Hormony steroidowe

Hormony zbudowane z pierścieni węglowych pochodzenia cholesterolowego. Przykładami są kortykosteroidy, estrogeny i androgeny.

Hormony aminowe

Hormony pochodzące z aminokwasu tyrozyny. Przykłady: hormony tarczycy, adrenalina.

Receptory hormonalne

Specyficzne białka na powierzchni lub wewnątrz komórek docelowych, do których wiążą się hormony.

Signup and view all the flashcards

Neurosekrecja

Proces wydzielania hormonów przez neurony bezpośrednio do krwi.

Signup and view all the flashcards

Podwzgórze-przysadka

Układ hormonalny mający kluczowe znaczenie dla regulacji wielu funkcji organizmu.

Signup and view all the flashcards

Niedoczynność/Nadczynność układu dokrewnego

Zaburzenia czynnościowe układu dokrewnego, objawiające się zbyt małą lub zbyt dużą produkcją hormonów (zmiany ilościowe) lub defektem w budowie (zmiany jakościowe).

Signup and view all the flashcards

Wpływ hormonów na metabolizm

Hormony regulują metabolizm komórek poprzez, zmiany aktywności enzymów, regulację syntezy enzymów i dostępności substratów.

Signup and view all the flashcards

Podwzgórze

Centrum przekaźnictwa nerwowo-hormonalnego, które zamienia sygnał nerwowy na hormonalny.

Signup and view all the flashcards

Hormony tropowe przysadki

Hormony wydzielane przez przedni płat przysadki, które działają na inne gruczoły dokrewne.

Signup and view all the flashcards

Hormony IH i RH

Hormony uwalniające i hamujące, które wpływają na wydzielanie hormonów z przedniego płata przysadki.

Signup and view all the flashcards

Hormony tylnego płata przysadki

ADH (wazopresyna) i oksytocyna, które są bezpośrednio uwalniane do krwiobiegu z neurosekrecyjnych włókien.

Signup and view all the flashcards

Somatomedyny

Czynniki wzrostu z wątroby, które pośredniczą w działaniu hormonu wzrostu (STH).

Signup and view all the flashcards

Hormony wzrostu (STH)

Skrócone od Somatotropina, hormon regulujący wzrost szkieletu i inne procesy metaboliczne.

Signup and view all the flashcards

Sprzężenie zwrotne ujemne

Mechanizm, w którym uwalnianie hormonu STH jest hamowane przez somatomedynę C.

Signup and view all the flashcards

ACTH

Adrenokortykotropina, hormon przysadkowy wpływająca na korę nadnerczy.

Signup and view all the flashcards

Hormony płata tylnego przysadki

Hormony ADH (antydiuretyczny) i oksytocyna, produkowane w podwzgórzu, transportowane do tylnego płata przysadki i uwalniane poprzez sygnały nerwowe.

Signup and view all the flashcards

Zespół SIADH

Zespół charakteryzujący się zatrzymywaniem wody w organizmie przy normalnym spożyciu płynów, hiponatremią, niską aktywnością reninową osocza i wysoką osmolalnością moczu z niską osmolalnością osocza.

Signup and view all the flashcards

Niedoczynność przysadki

Niedobór hormonów wydzielanych przez przedni płat przysadki, takich jak GH, TSH, ACTH, FSH i LH.

Signup and view all the flashcards

Hormony tarczycy (T3 i T4)

Tyroksyna (T4) i trójjodotyronina (T3), produkowane w tarczycy. T3 jest aktywną formą.

Signup and view all the flashcards

Nadczynność tarczycy

Stan, gdzie tarczyca wydziela za dużo hormonów T3 i T4.

Signup and view all the flashcards

Regulacja T3 i T4

Wydzielanie T3 i T4 jest regulowane przez TSH (przysadka mózgowa) stymulowane przez TRH (podwzgórze) i hamowane przez somatostatynę.

Signup and view all the flashcards

Działanie hormonów tarczycy

Zwiększają zużycie tlenu, pobudzają metabolizm i wytwarzanie ciepła, wpływają na działanie innych hormonów.

Signup and view all the flashcards

PRL (prolaktyna)

Hormon odpowiedzialny za rozwój gruczołów sutkowych u kobiet i laktogenezę (produkcja mleka). Wzrasta jego poziom szczególnie podczas karmienia piersią.

Signup and view all the flashcards

PIH (prolaktyna-hamujÄ…cy hormon)

Hormon wydzielany przez podwzgórze, który hamuje wydzielanie PRL. Jego produkcja wzrasta pod wpływem PRL.

Signup and view all the flashcards

Glikoliza

Proces rozkładu glukozy. Może zachodzić w formie beztlenowej (do mleczanu) i w formach tlenowej.

Signup and view all the flashcards

Glukogeneza

Proces tworzenia glikogenu (magazynowej formy glukozy) w wątrobie i mięśniach.

Signup and view all the flashcards

Glikogenoliza

Proces rozkładu glikogenu do glukozy.

Signup and view all the flashcards

Glukoneogeneza

Proces tworzenia glukozy z innych związków, np. aminokwasów, mleczanu, glicerolu.

Signup and view all the flashcards

Lipoliza

Rozkład tłuszczów na glicerol i wolne kwasy tłuszczowe.

Signup and view all the flashcards

Lipogeneza

Proces syntezy tłuszczów, czyli łączenia ich do zapasów energetycznych.

Signup and view all the flashcards

Niedoczynność tarczycy - rodzaje

Niedoczynność tarczycy może być pierwotna (problem z tarczycą), wtórna (problem z przysadką) lub trzeciorzędowa (problem z podwzgórzem).

Signup and view all the flashcards

Wpływ T3 na receptory β

Hormon T3 zwiększa prawdopodobnie zagęszczenie receptorów β, co wzmaga wrażliwość na adrenalinę.

Signup and view all the flashcards

Wpływ kortyzolu na metabolizm węglowodanów

Kortyzol zwiększa stężenie glukozy we krwi, zwiększając zużycie aminokwasów.

Signup and view all the flashcards

Działanie aldosteronu

Aldosteron jest mineralokortykosteroidem, który głównie zatrzymuje sód (Na+) w organizmie.

Signup and view all the flashcards

Funkcja warstwy pasmowatej kory nadnerczy

Warstwa pasmowata kory nadnerczy syntetyzuje głównie kortyzol i w mniejszym stopniu kortyzon.

Signup and view all the flashcards

Funkcja warstwy siatkowatej kory nadnerczy

Warstwa siatkowata kory nadnerczy syntetyzuje androgeny k.n., które mają działanie anaboliczne (stymulujące odbudowę tkanek).

Signup and view all the flashcards

Co wpływa na uwalnianie glikokortykoidów?

CRH i ACTH regulują uwalnianie glikokortykoidów. ACTH pobudza uwalnianie hormonów k.n., przede wszystkim glikokortykoidów.

Signup and view all the flashcards

Regulacja wydzielania ACTH

Wydzielanie ACTH jest regulowane przez ujemne sprzężenie zwrotne kortyzolu (częściowo poprzez CRH) i pobudzane przez katecholaminy rdzenia nadnerczy.

Signup and view all the flashcards

Wyspy trzustkowe

Grupy komórek w trzustce, które produkują hormony regulujące poziom cukru we krwi, takie jak insulina i glukagon.

Signup and view all the flashcards

Insulina

Hormon produkowany przez komórki beta wysp trzustkowych, który obniża poziom glukozy we krwi, ułatwiając wchłanianie glukozy przez komórki.

Signup and view all the flashcards

Glukagon

Hormon produkowany przez komórki alfa wysp trzustkowych, który podwyższa poziom glukozy we krwi, pobudzając wątrobę do uwalniania zmagazynowanej glukozy.

Signup and view all the flashcards

Somatostatyna

Hormon produkowany przez komórki delta wysp trzustkowych, który hamuje wydzielanie insuliny i glukagonu, regulując tym samym poziom glukozy we krwi.

Signup and view all the flashcards

Wpływ unerwienia autonomicznego na wyspy trzustkowe

Układ nerwowy autonomiczny wpływa na wydzielanie hormonów przez wyspy trzustkowe, wpływając na poziom glukozy we krwi.

Signup and view all the flashcards

Funkcja insuliny

Insulina ułatwia wchłanianie glukozy przez komórki, co obniża jej poziom we krwi.

Signup and view all the flashcards

Funkcja glukagonu

Glukagon pobudza wątrobę do uwalniania glukozy do krwi, podwyższając jej poziom.

Signup and view all the flashcards

Funkcja somatostatynny

Somatostatyna hamuje wydzielanie insuliny i glukagonu, regulujÄ…c poziom glukozy we krwi.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Regulacja wewnÄ…trzwydzielnicza

  • UkÅ‚ad wewnÄ…trzwydzielniczy oraz ukÅ‚ad nerwowy odpowiadajÄ… w organizmach ssaków za funkcjÄ™ integracyjnÄ….
  • SygnaÅ‚y w obu ukÅ‚adach sÄ… przenoszone drogÄ… elektryczno-neuronalnÄ… lub elektryczno-hormonalnÄ….
  • Te sygnaÅ‚y regulujÄ… przemianÄ™ materii i Å›rodowisko wewnÄ™trzne organizmu (np. krążenie, pH, gospodarkÄ™ wodno-elektrolitowÄ…, temperaturÄ™).
  • RegulujÄ… także wzrost i dojrzewanie organizmu oraz narzÄ…dów oraz definiujÄ… stosunek organizmu do otoczenia.

Czynniki wpływające na regulację

  • Bodźce ze Å›rodowiska,
  • Czynniki psychoemocjonalne,
  • UkÅ‚ady sprzężeÅ„ zwrotnych w organizmie.

Układ wewnątrzwydzielniczy

  • Specjalizuje siÄ™ w powolnym, dÅ‚ugotrwaÅ‚ym przenoszeniu sygnałów.
  • Wykorzystuje ukÅ‚ad krążenia do pokonywania dużych odlegÅ‚oÅ›ci w organizmie.
  • Substancje przekaźnikowe w ukÅ‚adzie wewnÄ…trzwydzielniczym to hormony.
  • Hormony pochodzÄ… z komórek wewnÄ…trzwydzielniczych i oddziaÅ‚ujÄ… na gruczoÅ‚y dokrewne lub tkanki nie endokrynne jako narzÄ…dy wykonawcze lub docelowe.

Sprzężenie zwrotne

  • Sprzężenie zwrotne ("feedback") to proces, w którym odpowiedź na sygnaÅ‚ oddziaÅ‚uje wstecznie na źródÅ‚o sygnaÅ‚u (np. odpowiedź komórkowa na bodziec hormonalny oddziaÅ‚uje na gruczoÅ‚ dokrewny).
  • Sprzężenie zwrotne dodatnie wzmaga pierwotny sygnaÅ‚, prowadzÄ…c do nasilonej odpowiedzi.
  • Sprzężenie zwrotne ujemne hamuje pierwotny sygnaÅ‚ wyzwalajÄ…cy. WiÄ™kszość procesów regulacyjnych w organizmie podlega takim ujemnym sprzężeniom zwrotnym.

Główne mechanizmy regulacyjne

  • Mechanizm ujemnego sprzężenia zwrotnego pomiÄ™dzy hormonami podwzgórza i przysadki a hormonem gruczoÅ‚u obwodowego.
  • Wyróżnia siÄ™ trzy grupy hormonów: peptydowe i glikoproteinowe, steroidowe, oraz pochodne aminokwasu tyrozyny.
  • Hormony dziaÅ‚ajÄ… na komórki docelowe, które majÄ… unikatowe receptory.
  • Hormony oddziaÅ‚ujÄ… na komórki docelowe poprzez: zmianÄ™ konfiguracji enzymów, hamowanie lub pobudzanie syntezy enzymów lub zmianÄ™ dostÄ™pnoÅ›ci substratów dla reakcji enzymatycznych.

Hormony niesteroidowe

  • SÄ… transportowane wraz z krwiÄ….
  • SÄ… zwiÄ…zane z biaÅ‚kami krwi: transkortynÄ… i albuminÄ….
  • MajÄ… receptory w bÅ‚onie komórkowej.

Hormony steroidowe

  • SÄ… transportowane wraz z krwiÄ…, zwiÄ…zane z biaÅ‚kami.
  • MajÄ… receptory wewnÄ…trzkomórkowe, w jÄ…drze.

Zaburzenia czynnościowe układu dokrewnego

  • Niedoczynność i nadczynność (zmiany iloÅ›ciowe).
  • Dysfunkcja (zmiany jakoÅ›ciowe) – np. wrodzona – kretynizm.
  • Ektopowe wydzielanie hormonów (np. nowotwory pÅ‚uc, tarczycy, trzustki).

Układ podwzgórze-przysadka

  • Neurony podwzgórza wydzielajÄ… hormony — neurosekrecja.
  • Hormony sÄ… wydzielane bezpoÅ›rednio do krwiobiegu.
  • Podwzgórze peÅ‚ni rolÄ™ miejsca przekaźnictwa nerwowo-hormonalnego, zamieniajÄ…c sygnaÅ‚ nerwowy na hormonalny.

Hormony przedniego płata przysadki

  • ACTH (adrenokortykotropowÄ…) wpÅ‚ywa na korÄ™ nadnerczy.
  • TSH (tyreotropowe) wpÅ‚ywa na gruczoÅ‚ tarczowy.
  • FSH/LH (gonadotropiny) wpÅ‚ywajÄ… na jajniki lub jÄ…dra.
  • STH (somatotropina) wpÅ‚ywa na liczne narzÄ…dy.
  • Prolaktyna wpÅ‚ywa na gruczoÅ‚y piersiowe.

Hormony tylnego płata przysadki

  • ADH (antydiuretyczne), oksytocyna wydzielane bezpoÅ›rednio do krwiobiegu.

Hormony tarczycy

  • Przysadkowe - TSH
  • Obwodowe: T3 i T4
  • Tarczyca skÅ‚ada siÄ™ z kulistych pÄ™cherzyków, które wytwarzajÄ… hormony tarczycy T3 i T4.
  • Hormony tarczycy regulujÄ… metabolizm organizmu.
  • Regulacja wydzielania hormonów tarczycy: tyreoliberyna (TRH) pobudza, a somatostatyna hamuje.

Kora nadnerczy

  • Warstwa kÅ‚Ä™bkowa kora nadnerczy (K.NN) produkuje mineralokortyko(stero)idy (aldosteron).
  • Warstwa pasmowata syntetyzuje glikokortykoid kortyzol (hydrokortyzon).
  • Warstwa siatkowata produkuje androgeny (dehydroepiandrosteron).

Metabolizm węglowodanów

  • Glukoza jest podstawowym noÅ›nikiem energii dla mózgu i erytrocytów.
  • Stężenie glukozy we krwi jest regulowane przez hormony trzustki.
  • Glikoliza, glukoneogeneza, glikogenoliza, lipoliza, lipogeneza, to istotne procesy w metabolizmie wÄ™glowodanów.

Hormony trzustki

  • DecydujÄ…cÄ… rolÄ™ w metabolizmie wÄ™glowodanów odgrywajÄ… komórki wyspowe trzustki.
  • Główne hormony to insulina, glukagon i somatostatyna.
  • Insulina, glukagon, adrenalina i kortyzol wpÅ‚ywajÄ… na metabolizm glukozy.

Cykl menstruacyjny

  • W cyklu menstruacyjnym kluczowe sÄ… hormony GnRH, PIH, FSH, LH i prolaktyna.
  • Również estrogeny i progesteron regulujÄ… cykl menstruacyjny.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Patofizjologia - Układ Dokrewny PDF

More Like This

Untitled Quiz
6 questions

Untitled Quiz

AdoredHealing avatar
AdoredHealing
Untitled Quiz
37 questions

Untitled Quiz

WellReceivedSquirrel7948 avatar
WellReceivedSquirrel7948
Untitled Quiz
55 questions

Untitled Quiz

StatuesquePrimrose avatar
StatuesquePrimrose
Untitled Quiz
50 questions

Untitled Quiz

JoyousSulfur avatar
JoyousSulfur
Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser